Polonya, resmî adıyla Polonya Cumhuriyeti, Orta Avrupa'da bulunan bir ülkedir. Komşuları, batıda Almanya, güneybatıda Çekya, güneyde Slovakya, kuzeydoğuda Rusya ve Litvanya, doğuda Belarus, güneydoğuda Ukrayna ve kuzeyde Baltık Denizi'dir. Ülke 312.696 km²'lik yüzölçümüyle Avrupa'nın dokuzuncu, dünyanın altmış dokuzuncu büyük ülkesidir. Yaklaşık 38,4 milyonluk nüfusuyla dünya sıralamasında en kalabalık 36. ülkedir.
Sosyalizm, sosyal ve ekonomik olarak toplumsal refahın, katılımcı bir demokrasiyle gerçekleşeceğini ve üretim araçlarının hakimiyetinin topluma ait olduğunu savunan, işçi sınıfının yönetime katılmalarına ağırlık veren, özel üretim yerine kamu bazlı üretimi destekleyen, telkin ve propagandalarını eğitim, tarım ve vergi reformları üzerinde yoğunlaştıran ekonomik ve siyasi bir teoridir. Siyasi yelpazede ve dünyanın çoğu ülkesinde sosyalizm, standart sol ideoloji olarak kabul edilir. Sosyalizm türleri, kaynak tahsisinde piyasaların ve planlamanın rolüne ve kuruluşlardaki yönetim yapısına göre değişir.
Czesław Miłosz Polonyalı şair ve deneme yazarı.
Brejnev Doktrini, Soğuk Savaş dönemi sırasında Sovyetler Birliğinin dış politikasını belirleyen bir doktrindir.
Józef Klemens Piłsudski (
Solidarność veya Dayanışma 31 Ağustos 1980 tarihinde Polonya Halk Cumhuriyetindeki Gdańsk Tersanesi işçileri arasında kurulan sendika. İlk lideri Lech Wałęsa’dır.
İkinci Polonya Cumhuriyeti, I. Dünya Savaşı'nın sonu olan 1918 yılından II. Dünya Savaşı'nın başlangıcı olan 1939 yılına kadar Orta ve Doğu Avrupa'da siyasal varlığını sürdürmüş bir devlettir. 1939 yılında Nazi Almanyası ve Sovyetler Birliği'nin işgali sonucunda sınırları Nazi Almanyası, Sovyetler Birliği ve Slovak Cumhuriyeti arasında paylaştırıldı. İkinci Polonya Cumhuriyeti'nin Çekoslovakya, Weimar Cumhuriyeti, Letonya, Litvanya, Romanya Krallığı ve Sovyetler Birliği ile sınırı vardı. Sürgündeki Polonya hükûmeti, önce Paris'te ve daha sonra 1940'taki Fransa'nın düşüşünde Londra'da kuruldu.
Polonya Ulusal Kütüphanesi - Varşova'da Polonya Kültür ve Ulusal Miras Bakanlığı'na bağlı merkez kütüphanedir.
19.yy ilk dalga feminizmi ile başlayan Polonya içindeki feminizim geleneksel olarak yedi sürece ayrılmıştır.
Marek Jan Chodakiewicz, Polonyalı-Amerikalı tarihçi 19. ve 20. yüzyıl Doğu ve Orta Avrupa tarihi hakkında uzmanlaşmıtır. Kendisinin tarihî eserler şunlardır: Holokost sonrası: Polonyalı-Yahudi İlişkilerinde Uyan Dünya Savaşıve Naziler ve Sovyetler Arasında: İşgal Siyasetinde Polonya. Chodakiewicz hayatını Washington, DC'de sürdürmektedir.
Sovyet-Polonya Savaşı İkinci Polonya Cumhuriyeti, Ukrayna Halk Cumhuriyeti ve Sovyetler Birliği arasında, Batı Ukrayna ve Belarus'un bazı bölümlerinin kontrolünü elde etmek için yapılmış bir savaştır. Sovyet Rusya ve Ukrayna Sovyeti aynı komünist liderlik altında birleşmiş olsa da, teoride bağımsızlardı. Pratikte, 1918 yılına kadar Sovyetler Birliği'ne bağlı kaldılar. Birlik, 1922 yılında yasallaştırıldı.
Bolesław Leśmian, Polonyalı bir şair, sanatçı ve Polonya şiirine Sembolizm ve Ekspresyonizmi tanıtan ilk şairlerden birisidir.Polonya Edebiyat Akademisi üyesiydi. Yaşamı boyunca büyük ölçüde marjinal bir figür olmasına rağmen, Leśmian şimdi Polonya'nın en büyük şairlerinden biri olarak kabul edilmektedir.
Varşova pogromu Rus kontrolündeki Varşova'da 25-27 Aralık 1881 senesinde yahudilere karşıt eylemler olarak gerçekleşti. Gerçekleşen pogromun ardından iki kişi hayatını kaybederken ve 24 kişi yaralandı.
Kongre Polonyası veyahut resmi adıyla Polonya Krallığı, ya da Rus Polonyası, 1815'te Viyana Kongresi'nde egemen bir Polonya devleti olarak oluşturulan bir yönetimdi. Polonya, Habsburg Monarşisi, Rusya ve Prusya tarafından bölündükten sonra Rus egemenliği altında kuruldu. 1831 Kasım Ayaklanması'na kadar, krallık Rus Çarları ile birlikteydi. Daha sonra devlet, 19. yüzyıl boyunca Rus İmparatorluğu'na zorla entegre edildi. 1915 yılında, I. Dünya Savaşı sırasında, Polonya, 1918'de bağımsızlığını yeniden kazanana kadar, İttifak Devletleri tarafından Polonya'nın nominal Polonya Krallığı ile değiştirildi.
Leon Kruczkowski Polonyalı bir yazar, yayıncı ve halk figürüydü. Kitaplar ve dramalar yazdı ve II. Dünya Savaşı sonrası Polonya tiyatrosunda öne çıktı. En iyi bilinen eseri, 1949'da yazılan Niemcy dramasıdır.
Jan Antoni Reychman, özellikle Polonya-Türkiye ilişkileri hakkında verdiği eserlerle tanınan Polonyalı tarihçi, Türkolog, Macarolog. Akıcı bir biçimde Türkçe konuşan Reychman'ın eserleri arasında Zarys dyplomatyki osmańsko-tureckiej ve Życie polskie w Stambule w XVIII wieku öne çıkar.
Mikołaj Rej, en çok Polonya Ulusal Edebiyatı'nın kurucusu olarak tanınan Rönesans dönemi yazarı. Koyu bir Kalvenci olarak İncili Lehçeye çeviren Rej, Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem ve Źwierciadło gibi eserlerinde Polonya toplumunun eleştirel betimlemesiyle yaptı. Rej, aynı zamanda bir ilahiyatçı olarak yazıdığı Apocalypsis, to jest dziwna sprawa skrytych tajemnic Pańskich gibi dinsel yazarılarıyla da tanınır.
Gabriela Zapolska, en çok Paris'teki Théâtre Libre (1892-1894) ve Théâtre de l'Œuvre'de (1895) sahneye çıkmasıyla tanınan Polonyalı yazar ve oyuncu. Zapolska, ayrıca Małka Szwarcenkopf (1897); Moralność pani Dulskiej (1906) gibi yergili komediler ve Przedpiekle (1889), Menażeria ludzka (1893); Pan policmajster Tagiejew (1905) gibi Polonya toplumundaki Yahudi düşmanlığını ve toplumsal sefilliğini konu edinen romanlarıyla tanınır.
Stanisław Ignacy Witkiewicz, eserlerinde Batı kültürünün çöküşünü konu edindiği için Polonya'nın "felaket tellalı" lakabı verilen Polonyalı ressam ve yazar. Yaşamın gizemi ve yaşamın kaybolunuşunu çözümleyen eserleri arasında Nowe formy w malarstwie i wynikające stąd nieporozumienia ; Pragmatyści (1919); Szkice estetyczne ; Sonata Belzebuba (1925); Pojęcia i twierdzenia implikowane przez pojęcie Istnienia (1935) öne çıkar. Yazar, 18 Eylül 1939'da Sovyet Orduları'nın Polonya'yı işgal etmesiyle intihar etti.
Bruno Schulz, en çok yaşadığı dönemin bunalımlı havasını yansıtan Sklepy cynamonowe (1934) ve Sanatorium pod Klepsydrą (1937) eserleriyle tanınan Polonyalı yazar. Yahudi kökenli olan Schulz, bütün yaşamı boyunca doğduğu kentte lise öğretmenliği yaparken Gestapo tarafından öldürüldü.
Hrubieszów, Kongre Polonyası
