İçeriğe atla

Bolesław Leśmian

Bolesław Leśmian

Doğum22 Haziran 1877,Varşova
Ölüm5 Kasım 1937,Varşova,Polonya
Defin yeriPowązki Cemetery
MeslekŞair
DilLehçe
VatandaşlıkPolonya

Bolesław Leśmian (doğum Bolesław Lesman ; 22 Ocak 1877[1] – 5 Kasım 1937), Polonyalı bir şair, sanatçı ve Polonya şiirine Sembolizm ve Ekspresyonizmi tanıtan ilk şairlerden birisidir.Polonya Edebiyat Akademisi üyesiydi.[2] Yaşamı boyunca büyük ölçüde marjinal bir figür olmasına rağmen, Leśmian şimdi Polonya'nın en büyük şairlerinden biri olarak kabul edilmektedir.[3]

Biyografi

Bolesław Leśmian'ın fotoğrafı

Bolesław Leśmian, 22 Ocak 1877'de Varşova, Kongre Polonyası, Rusya İmparatorluğu'nda Polonize Yahudi aydınları'na mensup bir ailede doğdu.Çocukluğunu ve gençliğini, Saint Vladimir Üniversitesi'nin hukuk fakültesinden mezun olduğu Kiev'de geçirdi. 1901'de Varşova'ya döndü.Burada, ressam Zofia Chylińska ile evlendi .Münih ile Paris de dahil olmak üzere çeşitli Avrupa şehirlerine doğru bir yolculuğa çıktı . Fransız modernistlerden büyük ölçüde etkilenen Leśmian, deneysel bir Sanat Tiyatrosu'nun kurucularından biri olduğu Varşova'ya döndü. Orada ayrıca bir sanat gazetesi olan Chimera'nın yayınlanmasına dahil olduğu,en yakın arkadaşlarından biri olan Zenon Przesmycki ile de tanıştı.

1918'den 1934 yılına kadar,bir noter olarak Hrubieszow'da,daha sonra avukat olarak Zamość'ta çalıştı .Bu süre zarfı içerisinde en bilinen kitapları olan: Łąka (The Meadow, 1920) ve Napój cienisty (Shadowy Drink, 1936)'ı yayımladı. 1933'te Polonya Edebiyat Akademisi'nin daimi üyesi olarak kabul edildi. 1935'te iki yıl sonra öleceği Varşova'ya döndü. Diğer önemli yazarlar, politikacılar ve askeri adamlar gibi Meritorious Sokağındaki Powązki Mezarlığı'na gömüldü .

Leśmian ve Chylińska çiftinin iki kızı vardı.Kızlardan biri olan Wanda "Dunia" Leśmianówna daha sonra İngiliz maceracı ve gezgin Denis Hills ile evlendi.Daha sonradan aktris ve şarkıcı olacak olan Gillian Hills 1944'te bu evlilikten doğdu.[4] Leśmian ayrıca ünlü şair ve Young Poland hareketinin yazarı, Antoni Lange ve dönemin bir başka önemli şairi olan Jan Brzechwa'nın kuzeniydi .

Tarzı

Polonyalı okuyucular için, Leśmian'ın tarzı benzersiz ve kolayca tanınabilir, kendine özgü olmasına rağmen sezgisel olarak erişilebilir olarak tanımlanabilir.[3] Şiirlerinde, fantastik, efsanevi ve muhteşem bir ortamda genellikle Polonya'nın folklor ve geleneklerinden alınan yaratıklarının yaşadığı bir ortamda geçer. Eserlerinin kahramanları genellikle kültür ve doğa arasında mücadele eden, aradaki konumlarını kabul edemeyen "özürlü insanlar" oluşturur..Leśmian için bunu yapabilenler,hem kültür hem de doğa ile aynı anda yaşayabilen şairlerdir.Bir başka deyişle "ilkel insanlığın" son örnekleri.

"Lehçe'nin, baş döndürücü kelime oluşumu potansiyeline" şiddetle güvenerek[5] Leśmian tarzı,sayısız neolojik özellikle dikkat çekmektedir..Sonraki akademisyenler tarafından "leśmianizm" olarak anılan bu neolojizm tarzı eserler,çoğu Slav dili için doğal olan ama Leśmian'ın şiirini neredeyse İngilizceye çevrilemez kılan çok yönlü "ön takı + fiil / isim (+ son ek)" formülünün ürünüdür.[3]

Leśmian'ın favori ön ekleri yoksunluk bildiren (bez-,nie- ya da -madan/-meden,-maksızın/-meksizin) tarzdaki eklerdi.Tarihteki en büyük Polonyalı şairlerden biri olarak kabul edildi.Şimdiye kadarki "en büyük Polonyalı şair" değilse bile Leśmian kesinlikle savaşlar arası dönemin en ilginç sanatçılarından birisi ve benzersiz bir şekilde biçimlendirilmiş Polonya halk şarkısı ve son derece kişisel olmasına rağmen son derece popüler metafizik şarkı sözleri yazmıştır. Buna ek olarak, Lehçe tarihinde erotik şiir dizelerinin en dikkat çekici şairlerinden biri olarak da sık sık bahsedilir.

Kaynakça

  • "Sad rozstajny", (Çatallı Meyve Bahçesi, Varşova, 1912)
  • "Klechdy sezamowe" (Susam Masalları, Varşova, 1913)
  • "Przygody Sindbada Żeglarza" (Denizci Sindbad'ın Maceraları, Varşova, 1913)
  • "Łąka" (Çayır, Varşova, 1920)
  • "Napój cienisty", (Gölgeli İçecek, Varşova, 1936)
  • "Dziejba leśna" (Orman Olayları, Varşova, 1938)
  • "Klechdy polskie" (Polonya Masalları, Londra 1956)
  • "Skrzypek opętany" (Mülklü Keman Oyuncusu, Varşova, 1985)
  • "Pochmiel księżycowy" (Rusça, Ayın ertesi günü, Varşova, 1987; Jerzy Ficowski'nin Polonyaca çevirisi)
  • "Zdziczenie obyczajów pośmiertnych" (Ölümünden Sonra Alışkanlıkların Korunması, Cracow, 1998)

Dipnotlar

  1. ^ The exact date of his birth is disputed: the act of birth mentions 1877, Leśmian himself used 1878, while the date mentioned on his tombstone is 1879.
  2. ^ "Bolesław Leśmian". Britannica.com. 8 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2018. 
  3. ^ a b c "The Greatest Poet You'll Never Read". culture.pl. 21 Ocak 2017. 11 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2018. 
  4. ^ "Bolesław Leśmian's Life and His Poetic Oeuvre". filmolesmianie.pl. 25 Eylül 2017. 24 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2018. 
  5. ^ "The Untranslatables – Writers You Will Never Read". culture.pl. 24 Eylül 2013. 13 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2018. 

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  • Bolesław Leśmian; Alexandra Chciuk-Celt (1992). Mythematics and Extropy II: Selected Literary Criticism of Bolesław Leśmian. Peter Lang Pub. ISBN 0-8204-1636-3.
  • Rochelle Heller Stone (1976). Boleslaw Lesmian: The Poet and His Poetry. University of California Press. ISBN 0-520-02549-0.
  • Bolesław Leśmian, Julian Tuwim, Janek Langer (2000). Magic & Glory: Polish Poetry from the 20th Century. Janek Langer. ISBN 0-9539208-0-1.

Ayrıca Bakınız

  • Mortkowicz-Olczakowa, Hanna (1961). Bunt wspomnień. Państwowy Instytut Wydawniczy.
  • Alexandra Chciuk-Celt, "Boleslaw Lesmian'da dilsel yenilik", 68 şiirin ağır şekilde açıklamalı çift versiyonu (ayet ve literal) ile çeviri tezi, New York Şehir Üniversitesi, 1984.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Varşova</span> Polonyanın başkenti

Varşova (Lehçe: Warszawa

<span class="mw-page-title-main">Fuzûlî</span> 15. ve 16. yüzyılda yaşamış Türk şair

Fuzûlî, Azerbaycan Türkçesi, Arapça ve Farsça eser veren Osmanlı dönemi Türk divan şâiridir. Asıl adı Mehmed bin Süleyman'dır. Oğuzlar'ın Bayat boyuna mensuptur. Arapça ve Farsça eserleri de bulunmakla birlikte Azerbaycanca'nın en önemli lirik şairi olarak kabul görmüştür. Mehmed Fuzûlî Alevî Müslümanların Yedi Ulu Ozanlarından birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Frédéric Chopin</span> Polonyalı besteci ve piyanist (1810 – 1849)

Frédéric François Chopin, Polonyalı - Fransız piyanist ve besteci.

<span class="mw-page-title-main">Czesław Miłosz</span>

Czesław Miłosz Polonyalı şair ve deneme yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî</span> Türk tasavvuf âlimi ve şair (1207–1273)

Mevlânâ Celâleddin-i Rûmî, Celâleddin Muhammed Rumi, ayrıca Celaleddin Muhammed Belhî veya yaygın adlarıyla Mevlânâ veya Rumi, 13. yüzyılda Anadolu'da yaşamış bir Fars tasavvufçu, ilahiyatçı ve Sufi bir mistik şairdir. Mevlana'nın etkisi ulusal sınırları ve etnik ayrımları aşar: onun manevi mirası son yedi yüzyıldır İranlılar, Tacikler, Türkler, Yunanlar, Peştunlar, Orta Asya ve Hint Yarımadası Müslümanları tarafından büyük ölçüde takdir edilmektedir. Şiirleri dünya dillerinin çoğuna geniş çapta çevrilmiş ve çeşitli biçimlere aktarılmıştır. Mevlana, Amerika Birleşik Devletleri'nde "en popüler şair" ve "en çok satan şair" olarak tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Henryk Sienkiewicz</span> Nobel ödüllü Polonyalı yazar

Henryk Adam Aleksander Pius Sienkiewicz,, Polonyalı yazar. 1905 yılında Nobel Ödülü'ne layık görülmüştür. Sonradan yoksul düşmüş soylu bir aileye mensup olan Henryk Sienkiewicz'in baba tarafı, Litvanya Büyük Dükalığı döneminde bölgeye yerleşen Tatarlardandır. Oszyk armasını kullanma hakları vardı.

<span class="mw-page-title-main">Tadeusz Borowski</span>

Tadeusz Borowski Polonyalı şair ve yazardır. Auschwitz ve Dachau Nazi toplama kamplarında soykırım mağduru.

<span class="mw-page-title-main">Eduard Mörike</span> Lüterci rahip ve Romantik dönem Alman yazar ve şairi (1804-1875)

Eduard Mörike, Lüteriyan pastöru ve Romantik dönem Alman yazar ve şair. "Stuttgart Cücesi" ve "Mozart Prag Yolunda" kitapları ile bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Varşova Ulusal Müzesi</span>

Varşova Ulusal Müzesi, Polonya'nın başkenti Varşova'nın en büyük müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Varşova Ayaklanması</span>

Varşova Ayaklanması, Polonya'daki Armia Krajowa birliklerinin Varşova'yı Alman işgalinden kurtarmak için gerçekleştirdiği, II. Dünya Savaşı'nın önemli operasyonlarından birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Tomas Tranströmer</span> İsveçli şair, psikolog ve çevirmen

Tomas Gösta Tranströmer bir İsveçli şair, psikolog ve çevirmen.Stockholm Üniversitesi'nde şiir ve psikoloji okudu Şiirleri 60 fazla dilde tercüme edilmiştir. Hristiyan şair olarak tanımlanmıştır. Tranströmer, İkinci Dünya Savaşı sonrası en iyi İskandinav yazarlarından biri olarak takdir edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Edward Osóbka-Morawski</span> Polonyalı siyasetçi (1909-1997)

Edward Bolesław Osóbka-Morawski, II. Dünya Savaşı'ndan önce Polonya Sosyalist Partisi (PPS) 'de Polonyalı bir aktivist ve politikacıydı. Polonya'yı Sovyetlerin devralmasının ardından Komünist egemen geçici hükûmet başkanı olan Polonya Ulusal Kurtuluş Komitesi Lublin'de Stalin'in onayı ile kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Julia Hartwig</span>

Julia Hartwig, Polonyalı yazar, şair ve çevirmendir. Polonya'nın en önemli kadın şairlerinden biri olarak değerlendirildi.

Gwendolyn Elizabeth Brooks Amerikalı şair, yazar ve öğretmen. Çalışmaları genellikle kendi toplumundaki sıradan insanların kişisel kutlamaları ve mücadeleleriyle ilgiliydi. 1 Mayıs 1950'de Annie Allen'la Pulitzer Şiir Ödülü'nü kazandı ve Pulitzer Ödülü alan ilk Afrikalı Amerikalı oldu.

Marian Brandys, Polonyalı bir yazar ve senaristtir.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Polonya ilişkileri</span>

Çin-Polonya ilişkileri, Çin ile Polonya arasındaki hem tarihî hem de günümüzdeki ilişkileri kapsar. Günümüzde bu ilişkilerin taraflarını Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ve Polonya Cumhuriyeti devletleri oluşturmaktadır. ÇHC'nin Varşova'da bir büyükelçiliği ve Gdańsk'ta bir başkonsolosluğu, Polonya'nın ise Pekin'de bir büyükelçiliği ve Şanghay, Çengdu, Guangzhou ve Hong Kong şehirlerinde başkonsoloslukları var.

<span class="mw-page-title-main">Juliusz Słowacki</span> Polonyalı şair

Juliusz Słowacki (1809-1849), günümüz Ukrayna topraklarına bulunan Krzemieniec'de doğdu. Babası Euzebiusz Słowacki, o yıllarda Wołyn'da edebiyat profesörlüğü yapıyordu. Ardından Vilnius Üniversitesine geçen Euzebiusz Słowacki, ailesiyle birlikte Vilnius'a taşındı. Ancak Juliusz Słowacki beş yaşındayken babası tüberkülozdan dolayı öldü. Kocasının erken ölümünden sonra, Salomea'ye miras kaldı ve oğluyla birlikte Krzemieniec'e geri döndü. Oldukça güzel olan Salomea, 1818'de, üst düzey seçkinler arasındaki sayısız temas sayesinde Vilnius Üniversitesinden bir tıp profesörü ve Litvanya'nın elitlerinden olan August Bécu ile yeniden evlendi. Profesör August Bécu, Juliusz'un sanata olan eğilimini fark etmişti. Annesi ise sanatla ilgilenmesini istemiyordu. Ancak hiçbir zaman üzerinden atamayacağı içe dönük ve melankolik ruha sahip olan Juliusz Słowacki, sürekli Fransız ve İngiliz edebiyatıyla ilgileniyordu.

<span class="mw-page-title-main">Marek Borowski</span>

Marek Stefan Borowski Polonyalı solcu bir politikacı. Bir süre Demokratik Sol İttifak'a (SLD) liderlik etti ve 2001'den 2004'e kadar Polonya parlamentosunun daha güçlü alt kanadı olan Sejm'in Başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Ignacy Gogolewski</span> Polonyalı oyuncu

Ignacy Gogolewski, Polonyalı oyuncu.

<span class="mw-page-title-main">Zofia Posmysz</span>

Zofia Posmysz-Piasecka, Polonyalı gazeteci, aktivist, yazar ve romancı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.