İçeriğe atla

Bola Tinubu

Chief
Bola Tinubu
Nijerya Devlet Başkanı
Görevde
Makama geliş
29 Mayıs 2023
Başkan YardımcısıKashim Shettima
Lagos Batı Bölgesi Senatörü
Görev süresi
5 Aralık 1992 - 17 Kasım 1993
Yerine gelenWahab Dosunmu (1993)
Kişisel bilgiler
Doğum Bola Ahmed Adekunle Tinubu
29 Mart 1952 (72 yaşında)
Lagos, Nijerya Kolonisi ve Protektorası
Partisi Tüm İlericiler Kongresi
(2013–ɡünümüz)
Diğer siyasi
bağlantıları
Sosyal Demokrat Parti
(1992–1993)
  • Demokrasi için İttifak
    (1998–2006)
  • Nijerya Eylem Kongresi
    (2006–2013)
Evlilik(ler) Abibatu Mogaji
Çocuk(lar) 6, Folashade dahil
Bitirdiği okul Richard J. Daley College
Chicago State University (BS)

Bola Ahmed Adekunle Tinubu (29 Mart 1952) [1] Nijeryalı muhasebeci, politikacı ve Nijerya cumhurbaşkanı.[2] Üçüncü Cumhuriyet döneminde 1999'dan 2007'ye kadar Lagos Eyaleti Valisi ve Lagos Senatörü olarak görev yaptı.[3]

Tinubu, erken yaşamını güneybatı Nijerya'da geçirdi ve daha sonra Amerika Birleşik Devletleri'ne taşındı ve burada Chicago Eyalet Üniversitesi'nde Muhasebe okudu. 1980'lerin başında Nijerya'ya döndü ve 1992'de Sosyal Demokrat Parti bayrağı altında Lagos West senatör adayı olarak siyasete girmeden önce Mobil Nijerya'da muhasebeci olarak çalıştı. Diktatör Sani Abacha'nın 1993'te Senatoyu dağıtmasının ardından, Ulusal Demokratik Koalisyon hareketinin bir parçası olarak demokrasinin dönüşü için kampanya yürüten bir aktivist oldu. 1994'te zorla sürgüne gönderilmesine rağmen, Abacha'nın 1998'deki ölümünün Dördüncü Cumhuriyet'e geçişin başlangıcını tetiklemesinden sonra geri döndü.[4]

Geçiş sonrası ilk Lagos Eyaleti valilik seçimlerinde, Demokrasi İttifakı'nın bir üyesi olarak Halkların Demokratik Partisi'nden Dapo Sarumi ve Tüm Halk Partisi'nden Nosirudeen Kekere-Ekun'a karşı geniş bir farkla kazandı.[5] Dört yıl sonra, PDP'den Funsho Williams karşısında düşük bir farkla ikinci dönem için yeniden seçildi.[6] Tinubu'nun iki dönemine, Lagos şehrini modernleştirme girişimleri ve PDP kontrolündeki federal hükûmetle olan düşmanlıkları damgasını vurdu.[7] 2007'de görevden ayrıldıktan sonra,[8] Tüm İlericiler Kongresi'nin oluşumunda önemli bir rol oynadı [9] Uzun ve tartışmalı olan Tinubu'nun kariyeri, yolsuzluk suçlamaları ve kişisel geçmişinin doğruluğuna ilişkin sorularla boğuşmuştur.[10][11][12]

Kaynakça

  1. ^ "Fayemi salutes Tinubu at 69, says he is leader of leaders". Legit. 29 Mart 2021. 26 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2021. 
  2. ^ "BREAKING: INEC declares APC's Bola Tinubu winner of Nigeria's presidential election". Premium Times Nigeria (İngilizce). 1 Mart 2023. 1 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2023.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  3. ^ "Asiwaju Bola Ahmed Tinubu-1999-2007 – BabaJide Sanwo-Olu – Governor of Lagos State" (İngilizce). 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020. 
  4. ^ "Tinubu at 69: His life story, from rugged early period, escape to exile, others". The News Nigeria. 29 Mart 2021. 1 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2022. 
  5. ^ "Nigeria: Tinubu Wins By Landslide". P.M. News. Lagos: AllAfrica. 11 Ocak 1999. 22 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2022. 
  6. ^ "Nigeria: Tinubu Wins Lagos Guber Race". ThisDay. AllAfrica. 21 Nisan 2003. 22 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2022. 
  7. ^ "Nigeria: Lagos, Maximum City". The Africa Report. 5 Nisan 2016. 22 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2022. 
  8. ^ "Nigeria, the Shadow government". The Africa Report. 27 Nisan 2012. 22 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2022. 
  9. ^ "Nigeria: Who's who in Tinubu's network: Family, friends, politicians and business allies". Africa Report. 25 Mart 2021. 22 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2022. 
  10. ^ "CSOs calls on EFCC to investigate Tinubu over alleged money conveyed in bullion vans". Vanguard. 25 Ekim 2019. 22 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2022. 
  11. ^ "Petition Details Alleged Corrupt Activities Of Tinubu Since 1999". The Whistler. 29 Temmuz 2020. 22 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2022. 
  12. ^ "Clarity On Tinubu's Age And Post-Secondary Education". Nigerian Tribune. 29 Ocak 2022. 22 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nijerya</span> Batı Afrikada bulunan bir ülke

Nijerya ya da resmî adı ile Nijerya Federal Cumhuriyeti, Afrika kıtasının batısında yer alan ülkedir. Ülkenin sınır komşularını Nijer, Çad, Kamerun ve Benin oluştururken, ülkenin güneyinde Gine Körfezi içerisinde yer alan Benin Körfezi yer almaktadır. Ülkenin başkenti Abuja'dır.

<span class="mw-page-title-main">Lagos</span> Nijeryada bir şehir

Lagos, Nijerya'nın en büyük şehri ve eski başkentidir. Batı Afrika'nın en hızlı gelişen kentlerinden biridir. Lagos, İddo, İkoyi ve Victoria gibi bataklık adalarını ve Gine Körfezi'nin bir girintisi olan Benin Körfezi kıyılarını içine alır. Adaları birbirine ve kıyıya bağlayan köprüler vardır. Anakaradaki Apapa önemli bir liman bölgesidir. Nijerya'nın dışarıya sattığı ürünlerin önemli bir bölümü bu limandan gönderilir. Bugünkü Lagos'un kurulu olduğu bölgeye ilk kez 15. yüzyılın sonlarında ayak basan Portekizliler, daha sonra burada bir köle ticareti merkezi kurdular. 1914'te Nijerya'nın başkenti olan Lagos, 19. yüzyıl boyunca İngiliz egemenliği altında kaldı. Lagos'taki başlıca sanayi dalları biracılık, basım, otomobil montajı, gemi onarımı, sabun, lastik ve mobilyadır. Balık sanayisi de önemli bir yer tutar. 1962'de kurulan Lagos Üniversitesi'nin, hukuk fakültesi ve eğitim hastanesi vardır. Lagos'un iklimi, boğucu sıcak ve sağlıksızdır. Altyapı hizmetleri, hızla artan nüfusun gereksinimlerini karşılayamamaktadır. Elektrik ve su dağıtımında sık sık aksaklıklar olurken, fabrikalar da büyük çapta hava kirliliğine yol açmaktadır. 12 Aralık 1991'de başkentlik statüsünü kaybetti ve yeni başkent Abuja şehri oldu.

<span class="mw-page-title-main">Jay-Jay Okocha</span> Nijeryalı futbolcu

Augustine Azuka "Jay-Jay" Okocha, Nijeryalı eski millî futbolcudur.

<span class="mw-page-title-main">Lagos (eyalet)</span>

Lagos Eyaleti, Nijerya'nın güneybatı kesimindeki bir eyaletidir.

<span class="mw-page-title-main">Boko Haram</span> terör örgütü

Boko Haram, tam ismiyle Cemaat-i ehl-i sünneti't davet'ü-l ve'l-cihad, 2002 yılında Nijerya'nın Borno eyaletinde Muhammed Yusuf tarafından kurulan şeriat yanlısı radikal İslamcı silahlı örgüt. Örgüt, özellikle şeriat hükümlerinin geçerli olduğu Nijerya'nın kuzey kesiminde daha etkili konumdadır. Boko Haram örgütü binlerce insanı öldürme, kent ve kiliseleri yakma, göçlere sebep olma, genç kızları dini gerekçelerle kaçırıp satma gibi pek çok eylemle gündeme gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Umaru Musa Yar'Adua</span> 13. Nijerya devlet başkanı

Umaru Musa Yar'Adua Nijerya Cumhurbaşkanı ve 13. Devlet Başkanı. 29 Mayıs 1999-28 Mayıs 2007 tarihlerinde kuzey Nijerya'da, Katsina Eyaleti valisi olarak görev yaptı. 21 Nisan 2007 tarihinde yapılan tartışmalı Nijerya cumhurbaşkanlığı seçimlerinin galibi ilan edildi ve 29 Mayıs 2007 tarihinde yemin etti. iktidar Demokratik Halk Partisi (PDP) üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Yemi Osinbajo</span> 14. Nijerya Başkan Yardımcısı

Oluyemi Oluleke Osinbajo, 29 Mayıs 2015 yılından bu yana görevde Nijerya Başkan Yardımcısıdır. Nijerya Hukuk Profesörü olarak Kıdemli bir Avukat ve Başkan Yardımcısı olarak göreve gelene kadar, SimmonsCooper Partners'in ticaret hukukunda kıdemli ortağı idi.

<span class="mw-page-title-main">Güney Nijerya Protektorası</span> Afrika kıtasının orta batı kesiminde Büyük Britanya protektorası olarak 1900 ile 1914 yılları arasında Birleşik Krallık denetimindeki koloni bölgesi

Güney Nijerya Protektorası, Afrika kıtasının orta batı kesiminde Büyük Britanya protektorası olarak 1900 ile 1914 yılları arasında Birleşik Krallık denetimindeki koloni bölgesi. Bölge günümüzde Nijerya devletinin bir parçası halindedir.

Nijerya'da din çeşitlidir. Ülke aynı anda dünyanın en büyük Hıristiyan ve Müslüman nüfuslarından bazılarına ev sahipliği yapıyor. Güvenilir güncel istatistikler mevcut değildir; ancak Nijerya, çoğunlukla kuzey bölgesinde yaşayan Müslümanlar ile çoğunlukla ülkenin güney bölgesinde yaşayan Hristiyanlar arasında kabaca ikiye bölünmüş durumda. Igbo ve Yoruba etnik kökenlerine özgü olanlar gibi yerli dinler onlarca yıldır azalıyor ve yerini Hristiyanlık veya İslam alıyor. Nijerya'nın nüfusunun Hıristiyan payı da,ülkedeki Müslüman nüfusa göre doğurganlık oranının daha düşük olması nedeniyle artık düşüşte.

<span class="mw-page-title-main">Nijerya'da COVID-19 pandemisi</span>

Bu makale COVID-19 pandemisinin Nijerya'daki etkilerini belgelemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Buruji Kashamu</span> Nijeryalı Siyasetçi

Buruji Kashamu, 8. Ulusal Meclis'te Doğu Ogun'u temsil eden bir Senatör olarak görev yapan Nijeryalı politikacı. Senatör Kashamu, Eyaletler ve Yerel Yönetimler Senato Komitesi'nin Başkan Yardımcısıydı.

<span class="mw-page-title-main">Bode Akindele</span>

Şef Bode Akindele, Nijeryalı milyarder iş insanı ve sanayici.

<span class="mw-page-title-main">Olabiyi Durojaiye</span> Nijeryada bir siyasetçi

Olabiyi Durojaiye, Nijeryalı siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Victoria Aguiyi-Ironsi</span>

Victoria Nwanyiocha Aguyi-Ironsi, 16 Ocak 1966 - 29 Temmuz 1966 tarihleri arasında Nijerya'nın ikinci First Lady'si. İlk Nijerya Genelkurmay Başkanı ve 2. Nijerya Devlet Başkanı olan İbadan'da Murtala Muhammed liderliğinde Yakubu Gowon'un yönetime gelmesine yol açan darbede öldürülen General Johnson Aguiyi-Ironsi'nin dul eşiydi.

<span class="mw-page-title-main">Abdulsalami Abubakar</span> 11. Nijerya devlet başkanı

Abdulsalami Abubakar, 1998'den 1999'a kadar Nijerya'nın fiili Başkanı olarak görev yapan Nijeryalı bir devlet adamı ve emekli Nijerya Ordusu generalidir. 1997-1998 yılları arasında da Genelkurmay Başkanlığı yaptı. General Sani Abacha'nın ölümü üzerine yerine geçti.

<span class="mw-page-title-main">Nnamdi Azikiwe</span> Nijeryanın ilk devlet başkanı

Nnamdi Benjamin Azikiwe, genellikle "Zik " olarak anılır, 1963'ten 1966'ya kadar Nijerya'nın ilk Cumhurbaşkanı olarak görev yapan Nijeryalı bir devlet adamı ve siyasi liderdi. Ulusun bağımsızlığının arkasındaki itici güç olarak kabul edildi ve " Nijerya Milliyetçiliğinin babası" olarak bilindi.

Nijerya tarihi, MÖ. 1500 civarında başlayan Nok kültürü gibi erken uygarlıklar aracılığıyla en az MÖ 13.000'e dayanan en eski sakinlerine kadar izlenebilir. Nri Krallığı, Benin İmparatorluğu, ve Oyo İmparatorluğu gibi çok sayıda eski Afrika uygarlığı bugün Nijerya olarak bilinen bölgeye yerleştiler. İslam, Nijerya'ya 11. yüzyılda Bornu İmparatorluğu ve Hausa Eyaletleri aracılığıyla ulaştı. Hristiyanlık ise 15. yüzyılda Portekiz'den gelen rahipler Augustinian ve Capuchin aracılığıyla Nijerya'ya geldi. Songhai İmparatorluğu da bölgenin bir bölümünü işgal etti. 15. yüzyıldan itibaren Avrupalı köle tüccarları günümüz Nijerya bölgesinde başlayan Atlantik köle ticaretinin bir parçası olarak köleleştirilmiş Afrikalıları satın almak için bölgeye geldiler. Avrupalı köle tüccarları tarafından kullanılan ilk Nijerya limanı bir kıyı limanı olan Badagry idi. Yerel tüccarlar onlara köle sağlayarak bölgedeki etnik gruplar arasındaki çatışmaları tırmandırdılar ve Sahra-ötesi yol üzerinden eski ticaret kalıplarını bozdular.

<span class="mw-page-title-main">Grace Alele-Williams</span> Nijeryalı kadın matematikçi (1932-2022)

Grace Alele-Williams OON, FMAN, FNAE, doktora yapan ve doktor unvanını alan ilk Nijeryalı kadın ve Benin Üniversitesi'nde ilk Nijeryalı kadın rektör yardımcısı olarak tarihe geçen Nijeryalı bir matematik eğitimi profesörüydü.

<span class="mw-page-title-main">Olaide Adewale Akinremi</span>

Olaide Adewale Akinremi, Nijeryalı siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Abuja Hafif Raylı Sistemi</span> Abuja, Nijeryada bulunan hafif raylı sistemi

Abuja Hafif Raylı Sistemi Hattı, Nijerya Federal Başkent Bölgesi'nde bölgesel bir hafif raylı ulaşım sistemidir. Ülkedeki ve Batı Afrika'daki ilk, Sahra Altı Afrika'daki ikinci hızlı transit sistemidir. Projenin ilk aşaması şehir merkezini Nnamdi Azikiwe Uluslararası Havalimanı'na bağlamakta ve Idu'daki Abuja-Kaduna Demiryolu istasyonunda durmaktadır. Abuja Metro Hattı 12 Temmuz 2018'de hizmete açılıp ertesi haftasında günde üç trenle yolculara hizmet vermeye başlamıştır. Hattaki yolcu hizmetleri COVID-19 salgını nedeniyle 2020 yılının başlarında geçici süreyle kapatıldı ve 29 Mayıs 2024'te yeniden açıldı.