İçeriğe atla

Boeing X-32

Boeing X-32
Boeing X-32
Boeing X-32
TürüDeneysel hayalet avcı uçağı
Ulusal köken ABD
ÜreticiBoeing
İlk uçuş18 Eylül 2000
Ana kullanıcıDARPA

Boeing X-32, Boeing tarafından hazırlanan ABD yapımı bir deneysel hayalet jet avcı uçağı konseptidir. Uçak, 1993 yılında DARPA'nın CALF projesi (Common Affordable Lightweight Fighter) kapsamında F-16 Fighting Falcon, McDonnell Douglas F/A-18 Hornet ve AV-8B Harrier II uçaklarının yerini alması amacıyla geliştirilmeye başlandı[1] ve ilk uçuşunu 18 Eylül 2000 tarihinde gerçekleştirdi.

21 Ekim 2001 tarihinde X-32, Savunma Bakanlığı'nın JSF uçağı ihalesinde Lockheed Martin X-35'e karşı kaybetti.[2]

Teknik özellikler (X-32)

Kaynakça:[3]

  • Mürettebat: 1
  • Uzunluk: 13.72 m
  • Kanat açıklığı: 10.97 m
  • Yükseklik: 5.28 m
  • Kanat alanı: 54.8 m²
  • Boş ağırlık: 10,886 kg
  • Azami kalkış ağırlığı: 17,200 kg
  • Motor: 1 × Pratt & Whitney F119 afterburning turbofan
  • Silahlar:
    • 20 mm M61A2 veya 27 mm BK-27 top
    • 6 AMRAAM havadan havaya füze veya 2 AMRAAM havadan havaya füze ve 2 x 900 kg sınıf güdümlü bomba
    • 6,800 kg güdümlü silahlar, radarsavar füze, havadan karaya silahlar, yardımcı yakıt depoları dahil olmak üzere çok çeşitli dış depolar

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ DARPA / "Navy Common Affordable Lightweight Fighter (CALF) 1993-1994." 23 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. globalsecurity.org. 13 Eylül 2019 tarihinde erişilmiştir.
  2. ^ "Battle of the X-Planes." 29 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. NOVA, NOVA (TV dizisi), airdate: 4 February 2003.
  3. ^ Frawley, Gerard (2000). "Boeing X-32 JSF". Combat Aircraft since 1945. Londra: Aerospace Publications, 2000. ISBN 1-875671-50-1. 

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">AIM-120 AMRAAM</span> yeni nesil bir orta menzilli görüş ötesi havadan havaya füze

AIM-120, savaş uçaklarından fırlatılan yeni nesil bir orta menzilli görüş ötesi havadan havaya füzedir.

SAAB, 1937 yılında kurulan İsveçli havacılık ve savunma sanayi şirketi. 1947 yılından 1990 yılına kadar Saab Automobile adı altında otomobil üreticisi olmuştur. 1968 ve 1995 yılları arasında ticari araç üreticisi Scania ile birleşerek Saab-Scania olarak adı altında ticari araç üretmiştir.

<span class="mw-page-title-main">McDonnell Douglas F/A-18 Hornet</span> ABD yapımı dördüncü kuşak savaş uçağı

F/A-18 Hornet,, McDonnell Douglas ve Northrop şirketleri tarafından müşterek olarak tasarlanan ve 1982 yılında üretilmeye başlanmış olan bir muharebe uçağıdır. 1997'den beri Boeing tarafından üretilmektedir. Rus muadili SU-33 model savaş uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lockheed Martin F-22 Raptor</span> ABD yapımı beşinci kuşak savaş uçağı

Lockheed Martin F-22 Raptor, Lockheed Martin kuruluşu tarafından, hava üstünlüğü odaklı, düşük radar izi ile yüksek görünmezlik sağlamaya yönelik üretilen, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri (USAF) için geliştirilmiş tek koltuklu, çift motorlu, her türlü hava koşuluna uygun taktik savaş uçağıdır. USAF'ın Gelişmiş Taktik Avcı programının bir sonucu olarak, uçak bir hava üstünlüğü savaşçısı olarak tasarlanmış, ancak aynı zamanda kara saldırısı, elektronik harp ve sinyal istihbarat yeteneklerine de sahiptir. Ana yüklenici Lockheed Martin, F-22'nin gövde ve silah sistemlerinin çoğunu üretip son montajı gerçekleştirirken, Boeing kanatları, arka gövdeyi, aviyonik entegrasyonunu ve eğitim sistemlerini sağlamıştır. Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri'ne (USAF) bağlı F-22 uçakları, Birleşik Devletler Küresel Saldırı Görev Gücü'nün (US-GSTF) önemli bileşenlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Lockheed Martin F-35 Lightning II</span> ABD yapımı 5. nesil savaş uçağı

Lockheed Martin F-35 Lightning II, hem hava üstünlük hem de saldırı görevlerini yerine getirmek ve savaştaki her amaç için farklı uçak geliştirmenin masraflı olmasından dolayı tek bir uçağın tüm görevleri yerine getirmesi amacıyla tasarlanan ve üretilen, 5. nesil, tek kişilik ve tek motorlu, tüm hava koşullarına uygun çok görevli bir Amerikan savaş uçağı ailesidir. Aynı zamanda elektronik harp ve istihbarat, gözetleme, hedef tespit ve keşif (ISTAR) yeteneklerini etkili bir şekilde sağlayabilir. Lockheed Martin, ana ortakları Northrop Grumman ve BAE Systems ile birlikte ana F-35 yüklenicisidir. Uçağın üç ana çeşidi vardır: geleneksel kalkış ve iniş modeli olan F-35A (CTOL), kısa kalkış ve dikey iniş özellikli olan F-35B (STOVL) ve gemiye konuşlu F-35C (CV/CATOBAR).

<span class="mw-page-title-main">S-3 Viking</span>

S-3 Viking, Lockheed firması tarafından ABD Deniz Kuvvetleri için geliştirilmiş bir denizaltı savunma ve istihbarat uçağıdır. Düşman denizaltılarını tespit, takip ve yok etmek üzere tasarlanmış olan Viking, doksanlı yılların sonundan itibaren genellikle yüzey hedeflerine karşı elektronik istihbarat görevlerinde kullanılmıştır. Ayrıca tanker uçak olarak da hizmet veren Viking, bu görevini kademeli olarak F/A-18E Superhornet uçaklarına bırakmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Meteor (füze)</span>

Meteor füzesi, çok uluslu "MBDA" şirketi tarafından geliştirilmekte olan, 200 km azami menzilli, radar güdümlü bir havadan havaya füze çeşidi. Yüksek yoğunluklu elektronik savaş ortamında işlev gören ve gelişmiş ramjet motor teknolojisi kullanılan füze 2016 yılında Avrupa ülkelerinde üretilmeye başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Northrop YF-23</span> Advanced Tactical Fighter/ATF) yarışması için geliştirilen uçak

Northrop/McDonnell Douglas YF-23, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri için tasarlanmış tek kişilik, çift motorlu hayalet avcı uçağı ve teknoloji göstericisidir. Tasarım, Lockheed YF-22 ile birlikte hava kuvvetlerinin Gelişmiş Taktik Avcı yarışmasında üretim sözleşmesi için iki finalistten biri oldu. Black Widow II ve Gray Ghost adlı iki YF-23 prototipi üretildi.

<span class="mw-page-title-main">Suhoy Su-34</span> Sovyet yapımı dördüncü kuşak savaş uçağı

Suhoy Su-34, Rus yapımı çift kişilik avcı bombardıman uçağı. Suhoy Su-24’lerin yerini alması düşünülmektedir.Su-27 Flanker esas alınarak geliştirilen bu uçak, gece ve gündüz, yer ve hava hedeflerine nükleer silahlar da dahil olmak üzere yüksek hassasiyetli saldırılarda kullanılması amacıyla geliştirilmiştir.

Bu liste havadan havaya saldırı uçaklarının listesidir. Ana görevi havadan havaya saldırı olmayan uçakları içermemektedir. Bu liste avcı uçağı kategorisinde şimdiye kadar üretilmiş, prototip olarak kalmış, aktif olarak kullanılan ve proje aşamasındaki uçakları içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mitsubishi F-1</span>

Mitsubishi F-1, Mitsubishi Heavy Industries ile Fuji Heavy Industries tarafından ortak geliştirilen avcı uçağıdır. Uçak, ilk uçuşunu 3 Haziran 1975 tarihinde gerçekleştirmiş olup 1978 yılında hizmete girmiştir. F-1, Japonya'nın II. Dünya Savaşı'ndan sonra geliştirdiği ilk savaş uçağıdır. Uçağın ana rolü anti-gemi saldırı, ikinci rolü ise zemin saldırı olup ek olarak sınırlı havadan-havaya saldırı yeteneği bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Chengdu J-10</span> Çin yapımı çok rolü avcı uçağı

Chengdu J-10, Chengdu Aircraft Industry Group tarafından üretilen Çin yapımı çok rollü avcı uçağıdır. İlk uçuşunu 23 Mart 1998 tarihinde gerçekleştirmiş olup 2005 yılında hizmete girmiştir. Uçak, tek motorlu olup delta kanat ve kanart tasarıma ve fly-by-wire uçuş sistemine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Saab 32 Lansen</span> İsveç Savaş Uçağı

Saab 32 Lansen, Saab tarafından üretilen İsveç yapımı bir jet avcı uçağıdır. Lansen'in saldırı, avcı ve keşif olmak üzere üç modeli bulunmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Boeing F/A-18E/F Super Hornet</span> Savaş jeti

Boeing F/A-18E veya F/A-18F Super Hornet, McDonnell Douglas F/A-18 Hornet'i temel alan çift motorlu, taşıyıcı özellikli, çok amaçlı savaş uçağı varyantlarıdır. F/A-18E tek kişilik ve F/A-18F tandem koltuk çeşitleri, F/A-18C ve D Hornet'in daha büyük ve daha gelişmiş türevleridir.

<span class="mw-page-title-main">Boeing X-45</span>

Boeing X-45, Boeing tarafından hazırlanan ABD yapımı bir insansız muharip hava aracı konseptidir. Uçak, DARPA'nın J-UCAS projesi kapsamında geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">McDonnell Douglas X-36</span>

McDonnell Douglas X-36, McDonnell Douglas ve daha sonra Boeing tarafından hazırlanan ABD yapımı bir insansız hayalet jet uçağı konseptiydi. Uçak, ilk uçuşunu 17 Mayıs 1997 tarihinde gerçekleştirmiş olup kuyruksuz olarak ağırlık, sürtünme ve radar kesitini azaltmak ve menzili, manevra kabiliyetini ve hayatta kalma süresini artırmak için tasarlanmıştır.

Mitsubishi AAM-4, Japonya yapımı bir orta menzilli aktif radar güdümlü havadan havaya füzedir. Füze, AIM-7 Sparrow füzesinin yerini alması amacıyla Mitsubishi Electric tarafından geliştirilmiştir ve 1999 yılında Japonya Hava Öz Savunma Kuvvetleri'nin F-2 ve F-15J uçaklarında hizmete girdi.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney F119</span>

Pratt & Whitney F119, şirket içi adı PW5000, Pratt & Whitney tarafından Lockheed Martin F-22 Raptor gelişmiş taktik avcı uçağı için geliştirilmiş bir artyakıcılı turbofan jet motorudur.

<span class="mw-page-title-main">Lockheed YF-22</span> ABD Hava Kuvvetleri için tasarlanmış tek kişilik, çift motorlu avcı uçağı ve teknoloji göstericisi

Lockheed/Boeing/General Dynamics YF-22, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri için tasarlanmış tek kişilik, çift motorlu avcı uçağı ve teknoloji göstericisidir. Hava kuvvetlerinin düzenlediği Gelişmiş Taktik Avcı yarışmasının gösterim/doğrulama aşaması için iki prototipi üretilen tasarım, yarışmada finalist oldu. YF-22, Northrop YF-23'e karşı yarışmayı kazanarak Lockheed Martin F-22 Raptor adıyla üretime girdi. YF-22, üretim modeli olan F-22 ile benzer aerodinamik tasarıma ve düzene sahip olsa da; kokpit, dikey stabilizeleri, kanatların konumu ve tasarımı ile gövde iç yapısında birtakım farklılıklara sahipti.

General Electric YF120, şirket içi adı GE37, 1980'lerin sonunda ve 1990'ların başında ABD Hava Kuvvetleri Gelişmiş Taktik Avcı (ATF) projesi için General Electric Uçak Motorları tarafından tasarlanan değişken devirli bir turbofan motoruydu. Prototip motorlar, iki rakip teknoloji gösterici uçağı olan Lockheed YF-22 ve Northrop YF-23'te kullanıldı. Yapılan değerlendirmeler sonucunda F-22 Raptor olarak üretime giren ATF'ye güç vermek için YF120 yerine rakip Pratt & Whitney'in motoru F119 seçildi.