İçeriğe atla

Boeing 737 AEW&C

Boeing 737 AEW&C MESA
Hv.K.K.'ya yönelik ilk tamamlanan 737 AEW&C MESA, Boeing tarafından Seattle(ABD)'de test edilirken (2007)
Hv.K.K.'ya yönelik ilk tamamlanan 737 AEW&C MESA, Boeing tarafından Seattle(ABD)'de test edilirken (2007)
TürüHavadan ihbar ve kontrol uçağı (HİK)
Ulusal köken ABD
ÜreticiBoeing Defense, Space & Security (modifikasyon)
Boeing (orijinal Boeing 737 Next Generation tasarımı)
İlk uçuş2004
Hizmete giriş2010[1]
DurumuAktif hizmette
Ana kullanıcıAvustralya Kraliyet Hava Kuvvetleri
Türk Hava Kuvvetleri
Kore Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri
Üretim sayısı14
Program maliyeti490 milyon $ (Amerikan doları)
GelişimiBoeing 737
DeğişimleriC-40 Clipper
P-8 Poseidon

Boeing 737 AEW&C MESA bir havadan ihbar ve kontrol (AEW&C) uçağıdır. Boeing AEW&C sistemi yüksek performanslı, brüt ağırlığı arttırılmış 737-700 ile Northrop Grumman'ın MESA olarak adlandırılan çok maksatlı elektronik taramalı, dost-düşman ayrımı yapabilen radarını içermektedir.

Türkiye'nin Barış Kartalı (HİK) projesi kapsamında aldığı 737 AEW&C sistemi esken ve açık yapılı bir görev bilgisayar sistemini ve Türk yapımı elektronik destek sistemlerini ve haberleşme kabinini içermektedir.

Türkiye ve Barış Kartalı Programı

B737 AEW&C uçak içi konfigürasyonu

Hava İleri Karakol (HİK) Uçağı diğer adıyla Barış Kartalı Programı kapsamında Boeing firması ile 4 uçak ve 1 Yer Destek Sistemi tedariki amacıyla 4 Haziran 2002 tarihinde sözleşme imzalanmıştır. Sözleşme 23 Haziran 2003 tarihinde yürürlüğe girmiş ve proje kapsamındaki faaliyetler resmen başlamıştır. Türk Savunma Sanayii, bu projeden, proje bedelinin yaklaşık %12'si kadar net yerel pay alacaktır. İlave olarak proje kapsamında sözleşme baz fiyatı üzerinden 576 Milyon Amerikan doları off-set alınmıştır. Türk firmalarından TUSAŞ, HAVELSAN, ASELSAN, MİKES, HAVELSAN Teknoloji Radar, KALE KALIP, Türk Hava Yolları ve SELEX proje içerisinde birçok sorumluluk ve role sahiptir.1 inci uçak modifikasyonu (yolcu uçağının HİK konfigürasyonuna dönüştürülme işlemleri) Mart 2005'te ABD/Seattle'da, 2'nci uçak modifikasyonu Mart 2006'da Ankara'daki TUSAŞ tesislerinde, 3'üncü uçak modifikasyonu Kasım 2006'da, 4'ncü uçak modifikasyonu Mart 2007'de TUSAŞ tesislerinde başlamıştır.
Programa göre

  • TUSAŞ, uçak modifikasyonu, görev sistemi entegrasyonu ve kontrolü, idame eğitimi, lojistik desteği ve BCAG'e yapılan ihraçtan sorumlu olacak.
  • Aselsan da VHF/UHF telsizleri ile GPS EGI'yi üretecek.
  • Havelsan ise görev bilgisayarı yazılımı geliştirilmesi, test geliştirilmesi ve desteği ile yer segmenti yazılım geliştirilmesi, teknisyen eğitimi ve sistem mühendisliği desteğini karşılayacak.
  • Selex firması HF telsizlerini üretecek.
  • Mikes, ESM (Electronic Support Measure) alt sistemi ile ilgili tüm yazılım/donanım geliştirilmesi ve entegrasyonunu sağlayacak. (yer destek ve operasyonel yazılımlar dahil)
  • THY ise mürettebat eğitimi verecek.

Temmuz 2007 yılında teslim edilmesi gereken ilk sistem, henüz başta radar ve görev yazılımı olmak üzere bazı bölümlerde istenilen geliştirmeler, öngörülen takvimden daha uzun sürmüştür.

  • "Barış Kartalı Projesi" kapsamındaki ilk Havadan İhbar ve Kontrol uçağı (KUZEY), kontrollerin tamamlanmasının ardından 21/02/2014 tarihinde düzenlenen törenle Hava Kuvvetleri Komutanlığı envantere girdi. Konya'da konuşlu 3. Ana Jet Üssü'nde hizmet vermeye başlamıştır.
  • Barış Kartalı Projesi ile; Türk Hava Kuvvetleri, ihbar ve kontrol faaliyetlerini, bugüne kadar yurt çapına yaymış olan radar menziliyle yerine getirmekteydi. Yerdeki radarlar açısından en önemli kısım arazi engebeleri, sabit konuş durumu, yüksek irtifa görev yapan HİK uçakları, yerdeki radarlara göre daha büyük ve geniş görüş alanlarına sahiptir. Dağların arkaları ve vadi içlerindeki arazi engebelerinden etkilenme olasılıkları daha düşüktür. Yerdeki radarların devre dışı kaldığı durumlarda oluşacak açık, HİK uçakları tarafından süratle karşılanacak. Türk hava sahasına yaklaşan uçaklar, helikopterler, füzeler, güçlü radar ve algılama sistemleriyle daha uzak mesafelerden tespit edilecek. Türk hava sahası daha etkin şekilde gözetlenebilecek.

Kullanıcılar

Avustralya Kraliyet Hava Kuvvetleri'ne ait E-7A Wedgetail havada yakıt ikmali yaparken (2012)

Genel Özellikleri

Bilgi kaynağı: Boeing verileri[7]

  • Teknik özellikler
    • Mürettebat: görev ekibi: 6-10, uçuş ekibi: 2
    • Faydalı Yük: 19,830 kg (43,720 lb)
    • Uzunluk: 33.6 m (110 ft 4 in)
    • Yükseklik: 12.5 m (41 ft 2 in)
    • Kanat açıklığı: 35.8 m (117 ft 2 in)
    • Kanat Alanı: 91 m² (980 ft²)
    • Kanat profili: B737D
    • Boş ağırlığı: 46,606 kg (102,750 lb)
    • Azami Kalkış Ağırlığı: 77,564 kg (171,000 lb)
    • Motor: 2 × CFM International CFM56-7B27A turbofan, 27,000 lbf (118 kN) (her biri için)
  • Performans
    • Seyir hızı: 853 km/sa (530 mph)
    • Menzil: 6,482 km (3,500 nmi)
    • Servis Tavanı: 12,500 m (41,000 ft)
  • Aviyonikler
  • Northrop Grumman çok yönlü Aktif Faz Dizinli Radar

İlgili İçerik

Benzer tasarım ve gelişimdeki uçaklar

Benzer rolde, dönemde ve yetenekte olan uçaklar

Kaynakça

  1. ^ "Boeing 737 AEW&C Wedgetail Early Warning Aircraft". www.airforce-technology.com (İngilizce). Airfoce Technology. 19 Şubat 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2022. 
  2. ^ a b c d "World Air Forces directory 2022" (İngilizce). flightglobal.com. 8 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2022. 
  3. ^ "RAAF's Wedgetail Squadron marks history by celebrating battle honours" (İngilizce). news.defence.gov.au. 11 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2015. 
  4. ^ Grevatt, Jon. "Boeing announces further delay to Australia's Wedgetail aircraft". janes.com (İngilizce). Janes. 1 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2015. 
  5. ^ "First Turkish "Peace Eagle" AWACS Ready to Service" (İngilizce). defence-turkey.com. 11 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2015. 
  6. ^ "Wedgetail to be RAF's new early warning radar aircraft" (İngilizce). www.raf.mod.uk. 22 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2020. 
  7. ^ "737AEWC_overview.pdf" (PDF) (İngilizce). boeing.com. 29 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Mart 2015. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">TUSAŞ</span> Türk havacılık ve uzay sanayii şirketi

Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ) (TAI - Turkish Aerospace Industries, Inc.), Türkiye’de hava platformlarının tasarımı, geliştirilmesi, üretimi, tamamlanması, yenilenmesi ve satış sonrası hizmetleri alanlarındaki teknoloji merkezidir. Şirket dünyanın en büyük yolcu uçağı Airbus A380'e ve askerî nakliye uçağı Airbus A400M'ye parça üretmektedir. Ayrıca şirket 2013 yılında ilk uçuşunu gerçekleştiren Airbus A350'ye kanatçık üretmeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">General Dynamics F-16 Fighting Falcon</span> Amerikan Üretimi Tek Motorlu 4.Nesil Savaş Jeti

F-16 Fighting Falcon, çok amaçlı, tek jet motorlu, 4. nesil savaş uçağı. General Dynamics şirketi tarafından, ABD Hava Kuvvetleri için geliştirilmiştir. Hafif avcı uçağı olarak tasarlanmış olmasına rağmen birçok başka amaç için de kullanılmakta olan avcı uçağıdır. Geniş kullanım alanı ve yüksek manevra kabiliyeti sayesinde birçok ülkeye ihraç edilmiştir. Faal olarak çeşitli ülkeler tarafından kullanılmaktadır. II. Dünya Savaşı sonrası üretilen uçaklar içinde, MiG-21'den (10,000+) ve F-4 Phantom-II'den (5.195) sonra en çok üretilen 3'üncü savaş uçağıdır. Temmuz 2016 itibarıyla 4.573 adet üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hayalet uçak</span> stealh teknolojisi ile üretilmiş radarlara görünürlük oranı aşırı düşük genellikle askeri ve gizli görevler için kullanılan askeri uçaklar

Hayalet uçak, radar sistemleri tarafından yakalanamayan ya da yakalanması çok güç olan uçaklara verilen resmî olmayan bir isimdir. Stealth teknolojisi'ne sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Saab JAS 39 Gripen</span> hafif tek motorlu çok maksatlı savaş uçağı

Saab JAS 39 "Gripen" İsveç uzay ve havacılık şirketi Saab tarafından üretilen hafif tek motorlu çok maksatlı savaş uçağıdır. İsveç hava kuvvetlerindeki Saab 35 Draken ve 37 Viggen uçaklarının yerini alması için tasarlanmıştır. Uçak şu anda İsveç, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Güney Afrika ve Brezilya hava kuvvetlerinin hizmetindedir.

<span class="mw-page-title-main">Boeing 737</span> Yolcu Uçağı

Boeing 737 kısa ve orta mesafe menzilli, tek koridorlu, dar gövdeli ve düşük fiyatlı, jet motorlu havayolu uçağıdır. Boeing'in diğer modelleri 707 ve 727'den türetilerek tasarlanmış olan Boeing 737'nin toplam dokuz versiyonu üretilmiştir. Boeing 737 Max üretiminin başlamasından sonra Boeing 737NG olarak adlandırılan -600,700,800 ve 900 versiyonunun üretimi 18 Aralık 2019 tarihinde son 737NG'nin KLM Havayollarına teslim edilmesiyle sonlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">TUSAŞ Hürkuş</span> Türk yapımı temel eğitim uçağı

TUSAŞ Hürkuş, TUSAŞ tarafından tasarlanan ve geliştirilen, temel eğitim ve hafif kara saldırı uçağı olan iki kişilik, alçak kanatlı, tek motorlu turboprop bir uçaktır. Adı Birinci Dünya Savaşı ve Türk Kurtuluş Savaşı gazisi, ilk Türk uçak üreticisi Vecihi Hürkuş'tan esinlenerek verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">CASA CN 235</span> hafif nakliye uçağı

CASA CN-235, İspanyol CASA ve Endonezyalı IPTN firmalarının ürettiği bir hafif nakliye uçağı. Türkiye'de lisansları alınarak TUSAŞ tarafından üretilmektedir.

EL/M-2075 Phalcon IAI ve Elta Electronic Industries, İsrail tarafından geliştirilmiş bir Havadan Erken Uyarı ve Kontrol( ) radar sistemidir. Öncelikli amacı hava üstünlüğü sağlamak amaçlı istihbarat edinmek ve izleme görevidir. Amerikan Bilimadamları Federasyonu 'na göre Phalcon dünyadaki en gelişmiş AEW&C sistemlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Boeing E-3 Sentry</span>

Boeing E-3 Sentry Amerika Birleşik Devletleri üretimi bir Havadan Erken Uyarı ve Kontrol uçağıdır. ABD, Birleşik Krallık, Fransa, Suudi Arabistan ve NATO hava savunma kuvvetlerinde her türlü hava şartında gözetleme, komuta, kontrol ve iletişim görevlerinde kullanılmaktadır. Toplam 68 adet üretildikten sonra 1992 yılında üretimi sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Northrop T-38 Talon</span> çift kişilik, çift jet motorlu süpersonik bir eğitim uçağı

Northrop T-38 Talon, Amerikalı Northop firması tarafından üretilen çift kişilik, çift jet motorlu süpersonik bir eğitim uçağıdır. T-38 Talon dünyanın ilk süpersonik jet eğitim uçağı olma unvanına sahiptir. Aynı zamanda dünyada en çok üretilen süpersonik eğitim uçağıdır. T-38, 2022 yılında hâlâ Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri, Amerika Birleşik Devletleri Deniz Kuvvetleri, NASA ve Türk Hava Kuvvetleri tarafından kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Türk Hava Kuvvetleri</span> Türk Silahlı Kuvvetlerinin hava gücü

Türk Hava Kuvvetleri, Türkiye'yi havadan gelebilecek her türlü saldırıya karşı korumakla görevlidir. Türk Silahlı Kuvvetleri komutası altındaki en büyük 3. kuvvettir. Türk Hava Kuvvetleri, barışta hava sahasını korumak ve gözetlemek, savaşta ise kara ve deniz kuvvetlerine destek olmak amacıyla kurulmuştur. Türk Hava Kuvvetleri'nin karargâhı Ankara'da bulunmaktadır. 2024 sayımlarına göre envanterinde 537 uçak ve 78 helikopter ile birlikte çok sayıda insansız hava aracı bulundurmaktadır. Avrupa ülkeleri arasında en kalabalık insansız hava aracı filosuna sahiptir. Göktürk-1 ve Göktürk-2 isimli uydular da hava kuvvetleri tarafından kullanılmaktadır. Göktürk-3 ise geliştirme aşamasındadır.

1. Hava Kuvveti Komutanlığı 2003-2014 yılları arasında Türk Hava Kuvvetleri'nin komutası altında Batı hava sahasını koruyan kuvvetiydi. Türk Hava Kuvvetleri'nin 2 ana hava kuvvetinden biriydi. Karargâhı Eskişehir'deydi.

<span class="mw-page-title-main">TUSAŞ Kaan</span> Türkiye’nin geliştirdiği 5. nesil savaş uçağı

TUSAŞ Kaan, TUSAŞ tarafından geliştirilen ve Türkiye'nin 2020'li yılların sonunda seri üretim aşamasına getirmeyi planladığı çift motorlu, düşük görünürlük, sensör füzyonu, hava-hava ve havadan yere hâkimiyetlerde üstün özellikleri bulunan beşinci nesil jet muharip uçak projesidir. 21 Şubat 2024 tarihinde ilk uçuşunu, 6 Mayıs 2024 tarihinde ikinci uçuşunu gerçekleştirmiştir. İlk etapta 2028’e kadar 20 adet uçağın Türk Hava Kuvvetleri envanterine girmesi ve 2030’dan itibaren TSK Envanterinde bulunan F4 ve F-16 tipi eski uçakların yerini alması beklenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">TUSAŞ Turna</span> uçak ve füzelerini hedef olarak simule eden insansız hava aracı

TUSAŞ Turna, 1995 yılında tasarımına başlanan ve 2001'de Türk Hava Kuvvetleri ve Türk Kara Kuvvetleri kullanımına giren, atışlı eğitim görevlerinde düşman uçak ve füzelerini hedef olarak simüle eden bir insansız hava aracıdır. Turna, Rapier ve Stinger karadan havaya füzelerin yanı sıra 7,62 mm'den 76 mm kalibreye kadar namlulu silah sistemleriyle eğitim için kullanılabilmektedir. == Geliştirme süreci ==Millî Savunma Bakanlığı'na bağlı Araştırma ve Geliştirme Dairesi, Ağustos 1995 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından hedef takip ve top atış tatbikatlarında kullanılmak üzere bir İHA geliştirilmesi için TUSAŞ ile sözleşme imzalamıştır.Turna/S olarak adlandırılan ilk versiyon Eylül 1996'da ortaya çıkmaz, prototipin testleri ise 1997 yılında tamamlanmıştır. Kara Kuvvetleri ve Deniz Kuvvetleri'nin İHA ile yaptığı testler ise 1998 yılında sona ermiştir.2001 ve 2003 yılları arasında, Turna/S'nin yeni sürümleri Turna-101A, Turna-111B ve Turna-201C kod adlarıyla geliştirilmiştir. Bu İHA'lar yalpa sönümleyen aviyonikler ve yeni aerodinamik özellikler içerdiği gibi, gelişmiş kararlılık ve daha fazla güvenilirliğe sahip olmuştur.Fırkateynler ve deniz koşullarındaki kötü hava şartlarından edinilen bilgiler ışığında Turna İHA daha da geliştirilmiş ve Turna/G ortaya çıkmıştır.== Özellikleri ==Yüksek manevra kabiliyeti, yüksek hızı, kolay kullanımı, düşük görev riski, modülerliği ve maliyet etkinliği ile operasyonel ortamlarda etkinliğini kanıtlamış ve kullanımına devam edilmektedir. Ana özellikler:* 90 dakika havada kalma süresi* Azami 93 m/sn hız (180kts)* 12.000+ ft servis tavanı* 70 kg azami kalkış ağırlığı* 50+ km menzilli veri linki* Fırlatıcı ile kalkış, paraşüt ile karaya veya denize iniş* Donanma gemi platformlarından kalkış ve kontrol* İleri kompozit teknolojileri ile üretilmiş yapı* MIL-STD-810F ve MIL-STD-461 askeri standartlara uyumlu* NATO NSN standartlarında kodlanmış* Kalkış ve iniş dahil, Yer Kontrol İstasyonu (YKİ) ile tam otonom uçuş ve seyrüsefer* 255 görev noktasına kadar önceden programlı görev noktası tanımlama, uçuş anında değiştirebilme* Eve Dönüş ve Acil İniş Modları ile önceden belirlenmiş eve dönüş noktasına gelerek otomatik iniş* EMI/EMC korumalı Konteyner/Mobil araç/Portatif Yer Kontrol İstasyonu ile görev planlama ve kontrol* Gerçek zamanlı kriptolu sayısal uçuş verisi telemetreleri kaydetme ve sonradan oynatabilme* Sayısal harita otomatik tanımaFaydalı yükler:* Çekili yük ile; SKS, Manş ve Isı kaynağı.* Uçak üzerinde; Pasif Radar İz Arttırıcı, Isı Kaynağı ve İz dumanı== Versiyonları ==* Turna/S, standart versiyonu* Turna/G, gelişmiş versiyonu== Kaynakça ==

<span class="mw-page-title-main">Northrop Grumman E-8 Joint STARS</span>

Northrop Grumman E-8, Amerika Birleşik Devletleri üretimi bir Müşterek gözetim hedef saldırı radar sistemi uçağıdır. Uçağın ana görevleri yer üstündeki araçların ve bazı hava taşıtlarının izlenmesi, görüntülenmesi ve konum bilgilerinin savaş veya barış zamanında bölge komutanlarına aktarılmasıdır. Uçak sadece Amerika Birleşik Devletleri Ordusunda de görev yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Havadan erken ihbar ve kontrol</span>

Havadan erken uyarı ve kontrol, uçak, gemi ve diğer araçları uzun mesafelerde saptamak ve savaş alanında hava hareketinde komuta ve kontrol etmek için tasarlanmış bir havadan radar gözlem sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">3. Ana Jet Üssü</span>

3. Ana Jet Üssü, Konya'da konuşlu olup Muharip Hava Kuvveti Komutanlığına bağlıdır. Üste her yıl birçok ülkenin hava kuvvetlerinin katıldığı Anadolu Kartalı tatbikatı düzenlenmektedir. Aynı zamanda NATO üssü olarak da kullanılmaktadır. Türkiye'nin tarafsız kaldığı Irak Savaşı sürecinde NATO tarafından getirilen AWACS'lar burada üslenmiştir.

Türk Yıldızları, Türk Hava Kuvvetleri bünyesinde bulunan ulusal akrotim gösteri ekibidir. 7 Kasım 1992’de kurulmuştur.

TUSAŞ Şimşek, Türk Havacılık ve Uzay Sanayi (TUSAŞ) tarafından 2009-2012 yılları arasında Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaçları için tasarlanan, geliştirilen ve inşa edilen, turbojet ile çalışan radyo kontrollü yüksek hızlı hedef insansız hava aracı, kamikaze dron ve havadan-karaya füzedir. Şimşek, havadan havaya, karadan havaya, uçaksavar topçu ve füze sistemlerinin izleme ve atış eğitimleri için, düşman uçak ve füzelerini simüle etmektedir ve Ekim 2021 yılında kamuoyuna sunulan varyantı ile karadan kalkarak karadan-karaya, karadan-satıha hedefleri vurabilme yeteneği kazandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Boeing 737 Classic</span>

Boeing 737 Classic, Boeing tarafından üretilmiş olan bir dar gövdeli uçak serisi. Orijinal Boeing 737'nin ikinci jenerasyonu. Gelişimine 1979 yılında başlandı. İlk varyasyon olan 737-300, ilk uçuşunu Şubat 1984'te gerçekleştirdi ve hizmete aynı yılın Kasım ayında girdi. Daha uzan olan 737-400, ilk kez Şubat 1988'de uçtu ve aynı yıl hizmete girdi. En kısa varyasyon olan 737-500 ise ilk uçuşunu Haziran 1989'da gerçekleştirdi ve 1990'da hizmete girdi.