İçeriğe atla

Bodoslama

Bir buharlı geminin pruvasının tam ortasında bodoslama hattı görülmektedir.
Yuvarlak pruva yapısı nedeniyle bu tankerin bodoslaması görünür durumda değildir.

Bodoslama, bir geminin baş ve kıçında, gövdenin her iki yanının tam ortada birleştiği kalas veya metal dikme.[1] Pruvadakine "baş bodoslama", pupadakine "kıç bodoslama" denilmekle birlikte,[1] bodoslama sözcüğü ile çoğunlukla baş bodoslama kastedilir.[2]

Etimoloji

Bodoslama sözcüğü Türkçeye en geç 17. yüzyılda Rumca podóstima (ποδόστιμα) sözcüğünden geçmiştir. Bu kavram Eski Yunanca pod (ayak) ve stema (durmak) sözcüklerinden oluşmuştur. Türkçede önceleri bodostama şeklinde kullanılan sözcük zamanla bodoslama hâlini almıştır.[3]

Notlar

  • Bodoslamanın suyu yararak ilerlemesine binaen Türkçede "bodoslama" sözcüğü, "bir şeye pervasızca devam etmek" anlamında zarf olarak da kullanılır.[2]

Ayrıca bakınız

  • Denizcilik terimleri

Kaynakça

  1. ^ a b Zaloğlu, Mustafa. Gemici Dili 10 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Türk Deniz Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı, 1988. s. 40-45
  2. ^ a b ""bodoslama." TDK. Erişim: 18 Kasım 2014". 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2014. 
  3. ^ "bodoslama." 22 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Nişanyan Sözlük.

Ayrıca bakınız

  • Baş bodoslama pervanesi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkçe</span> Türk halkının Oğuz Türkçesi dili

Türkçe ya da Türk dili, Güneydoğu Avrupa ve Batı Asya'da konuşulan, Türk dilleri dil ailesine ait sondan eklemeli bir dildir. Türk dilleri ailesinin Oğuz dilleri grubundan bir Batı Oğuz dili olan Osmanlı Türkçesinin devamını oluşturur. Dil, başta Türkiye olmak üzere Balkanlar, Ege Adaları, Kıbrıs ve Orta Doğu'yu kapsayan eski Osmanlı İmparatorluğu coğrafyasında konuşulur. Ethnologue'a göre Türkçe, yaklaşık 90 milyon konuşanı ile dünyada en çok konuşulan 18. dildir. Türkçe, Türkiye, Kuzey Kıbrıs ve Kıbrıs Cumhuriyeti'nde ulusal resmî dil statüsüne sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">İncil</span> Nasıralı İsanın yaşamını, öğretilerini, ölümünü ve dirilişini anlatan biyografi metinleri

İncil, İsa'nın yaşamını, öğretilerini, ölümünü ve dirilişini anlatan her bir biyografidir. Matta, Markos, Luka ve Yuhanna tarafından kaleme alınmış olan ve yazarlarının adlarıyla anılan dört incil, Yeni Ahit'in ilk dört bölümünü teşkil eder. İncil sözcüğü Türkçe konuşan kimseler arasında sıklıkla Yeni Ahit anlamında kullanılır. Bu kullanıma –hatalı olsa dahi– Türkçe Hristiyan kaynaklarda da rastlanabilir. Bu kaynaklarda Müjde sözcüğü de Yeni Ahit anlamında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Lise</span> ortaöğretim kurumu

Lise, başta Avrupa olmak üzere birçok ülkenin eğitim sistemi içinde tanımlanan bir eğitim kurumu kategorisidir. Genellikle bir tür orta dereceli okul olarak kabul edilir. Türk eğitim sistemine göre, sekiz yıllık ilkokul ve ortaokulu bitirmiş olan 14-18 yaşlarındaki öğrencileri, en az dört yıllık bir eğitimle yükseköğretime hazırlayan ortaöğretim kurumudur. Türkiye'de lise eğitimi, 2012-2013 eğitim öğretim döneminden beri zorunludur.

<span class="mw-page-title-main">Sarık</span> en çok Sihler ve Müslümanlarca kullanılan baş örtüsü

Sarık, genellikle pamuklu veya ipek kumaştan yapılmış, doğrudan başa veya fes, kavuk gibi bir başlığın üzerine sarılan kumaş baş örtüsü. Sih ve Müslüman toplumlarında, genellikle Asya ülkelerinde yaygındır. Türkçede sarık dendiğinde özel olarak Osmanlı'da kullanılan, fes veya kavuk üzerine sarılan sarık türü de kastedilir.

<span class="mw-page-title-main">Pruva</span>

Pruva veya baş, bir su taşıtının burun kısmı. Taşıt hareket hâlinde iken en önde kalan kısımdır ve pupa (kıç) kavramının zıttıdır. Bir gemide başın en önemli görevi suyu yararak sürüklemeyi (direnci) azaltmaktır. Genellikle yavaş yük gemilerinde hacmi artırmak için yayvan bir pruva kullanılırken daha hızlı gemilerde keskin yapılı bir pruva kullanılır.

Yunan alfabesi, tarihî dönemden çağdaş döneme kadar çeşitli değişikliklerle aslen Yunancanın yazımında kullanılan alfabedir. Aslen Fenike alfabesinden türetilmiş ve ilk olarak MÖ 9. yüzyıl sonlarında ya da MÖ 8. yüzyıl başlarında kullanılmaya başlanmıştır. Latin ve Kiril alfabelerinin atasıdır. Günümüzde Yunanca yazmak dışında matematikte, temel bilim ve mühendislik bilimlerinde bilimsel gösterimler olarak kullanılır. Alfabe, yedisi ünlü, on dördü ünsüz, üçü ise birleşik yirmi dört harften oluşur:

<span class="mw-page-title-main">Asker</span> Silahlı kuvvetlerde görev yapan kimse

Asker; orduda görevli, erden mareşale kadar rütbeye sahip kişi. Askerlik yükümlülüğü altına giren şahıslar ile özel yasalarla silahlı kuvvetlere katılan ve resmî bir kıyafet taşıyan kişilerdir. Askerlerin aslî görevi ülkelerinin topraklarını iç ve dış tehditlere karşı savunmaktır.

Papaz, Hristiyan din adamları için kullanılan sözcük. Türkçeye 1300'lü yıllarda Rumca papas sözcüğünden geçmiştir. Türkçede rahip sözcüğü de bazen papaz anlamında kullanılır ancak her rahip bir papaz değildir. Rahip sözcüğü zaman zaman İslam dışındaki dinlerdeki din adamları için de kullanılır. Rahip sözcüğü Arapça kökenlidir. Farsça kökenli peder sözcüğü de Türkçede zaman zaman papaz anlamında kullanılır.

Arife ya da ön gün, herhangi bir dinî bayramdan önceki gün. Arife günü aslen hicrî kâmerî Zilhicce ayının 9. günüdür ve bu gün Kurban Bayramı'ndan önceki, terviye gününden sonraki gündür. Ancak zamanla Ramazan Bayramı için de kullanılmaya başlanmıştır. Bunun yanı sıra herhangi bir şeyden önceki gün anlamında da kullanılır.

Yunancanın romanizasyonu, genelde Yunan alfabesi ile yazılan Yunanca metinlerin, Latin alfabesi ile temsili veya bunu yapmayı sağlayan bir sistemdir. Yunancanın romanizasyonu için çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Bu yöntemler, kaynak metnin Eski Yunanca mı Modern Yunanca mı olduğuna ve arzu edilen dönüştürmenin transkripsiyon mu transliterasyon mu olduğuna bağlı olarak değişiklik göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Taht</span>

Taht; hükümdarların oturduğu, büyük ve gösterişli koltuk. Geniş manasıyla devletin başını ve yönetim merkezini simgeler. Monarkların yanı sıra, özellikle Hristiyanlıkta en yüksek kademelerdeki din adamları tarafından da kullanılır. Türkçeye Farsça تخت (taht) sözcüğünden geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ceset</span> Ölü bir insanın bedeni

Ceset veya naaş, ölü bir insanın bedeni. Aynı anlama gelen kadavra sözcüğü genelde tıbbî anlamda kullanılır. Cenaze töreni için hazırlanmış cesede cenaze denir.

<span class="mw-page-title-main">Piyes</span> sahnede ya da mikrofonda oynanmak üzere yazılmış yapıt

Piyes, temsil ya da oyun; okunmaktan ziyade genellikle sahnelenmek üzere yazılmış, karakterler arasındaki diyaloglardan ve tasvirlerden oluşan tiyatro eseri. Bu eserin sahnelenmiş hâline de aynı adlar verilir. Bernard Shaw gibi bazı drama yazarları eserlerini yazarken, okunması veya sahnelenmesi arasında pek fazla tercih yapmamışlardır; yani okuyucunun da izleyici kadar zevk alabileceği eserler yazmaya gayret etmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Olta</span>

Olta; genel anlamıyla iğne, beden ve yardımcı malzemelerin bir araya getirilmesiyle hazırlanan ve balık tutmaya yarayan düzenek. Daha özel anlamıyla ise mantara, kasnağa veya makaraya sarılı, olta takımının elde bulundurulan, kelebek mantarıyla fırdöndü arasında yer alan kısmıdır. Anlam ayrımını sağlamak amacıyla olta düzenekleri olta balıkçıları tarafından genellikle olta takımı, olta seti gibi tamlamalarla anılır.

<span class="mw-page-title-main">Hijyen</span> sağlığın korunması için gerçekleştirilen uygulamalar bütünü

Hijyen veya hıfzıssıhha, sağlıklı bir yaşam için yapılan faaliyetlerin ve alınan önlemlerin tümü. Sözcük özel anlamında, genellikle temizlik ile ilgili önlemlerden bahsederken kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Pupa</span>

Pupa veya kıç, bir deniz taşıtının gövdesinin arka kısmı. Türkçeye 16. yüzyılda İtalyanca "puppa" sözcüğünden geçmiştir. Modern İtalyancada sözcük "poppa" şeklindedir. Pupanın tam zıt istikâmetinde olan (öndeki) bölüme ise pruva denir.

<span class="mw-page-title-main">Güverte</span>

Güverte; gemilerde gövde, depo ve kamaraların üzerini kaplayan, sabit, sert malzemelerden inşa edilmiş yüzey. Gövdenin üzerini yatay düzlemde bir çatı gibi kaplayan ve geminin yapısını güçlendirmenin yanı sıra çeşitli iş ve görevlerin gerçekleştirildiği geniş yüzeye "ana güverte" veya "üst güverte" denir.

<span class="mw-page-title-main">Asil</span> Doğuştan veya hükümdar buyruğuyla, bazı ayrıcalıklara sahip olan ve özel unvanlar taşıyan kimseler

Asil veya soylu, bazı kültürlerde toplumun ayrıcalıklı en üst katmanına mensup kişi. Doğuştan veya hükümdar buyruğuyla, bazı ayrıcalıklara sahip olan ve özel unvanlar taşıyan kimselere denir. Asil olma durumuna asalet veya soyluluk denir. Pek çok toplumda soyluluk ebeveynlerden çocuklara geçer. Kavramın tanımı ülkeden ülkeye veya aynı ülkede çağdan çağa farklılık gösterebilir. Örneğin bazı toplumlarda soylu sınıfı iktidara ve çok geniş yetkilere sahip iken diğerlerinde sembolik olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Lojman</span> Oturma amaçlı kullanılan yapı (ev, apartman, konak, saray vb)

Lojman; herhangi bir kuruluşun personel ve ailelerinin barınması için, ilgili kuruluş tarafından sağlanan konut. Çoğunlukla apartman dairesi şeklinde olan lojmanlar, piyasaya nazaran düşük bir kira karşılığında veya ücretsiz olarak hizmete sunulur. Personel, ilgili konuttan, genellikle, görev süreci boyunca yararlanabilir. Tek başına yaşayan personele, çoğunlukla, lojman yerine misafirhane tahsis edilir.

<span class="mw-page-title-main">Dikmeler arası uzunluk</span>

Dikmeler arası uzunluk, geminin yaz yük çizgisi boyunca gövdenin ön yüzeyinden veya ana burun dikey elemanından, ana kıç dik elemanına kadar olan uzunluğudur. Kıç bodoslama olmadığında, dümen stokunun merkez çizgisi ekseni, dikler arasındaki uzunluğun arka ucu olarak kullanılır.