Bobok

"Bobok" (Rusça: Бобок, Bobok) Fyodor Dostoevsky'nin 1873'te ilk kez bir Yazarın Günlüğü'nde yayımlanan kısa öyküsüdür. Başlık Rusçadan "küçük fasulye" olarak çevrilebilir ve hikâye bağlamında anlamsız ya da saçmalıkla eş anlamlı olarak kabul edilir.^[1]

Filozof ve edebiyat eleştirmeni Mikhail Bakhtin, Bobok'u Menippus hicivinin edebi geleneğindeki en iyi eserlerden biri olarak kabul etti ve Dostoyevski'nin ana romanlarının tematik kaygılarının çoğunu kapsıyor.

Hikâye, İvan İvanoviç adlı sinirli bir yazarın günlüğünden bir alıntı olarak çerçevelenmiştir. Bir gün sıradan bir tanıdık cenazesine katılır ve mezarlıkta tefekkür edilir. Yakın zamanda ölen ve gömülenlerin seslerini duyuyor ve konuşmalarını dinliyor. Kart oyunlarını ve politik skandalları tartışıyorlar ve Platon Nikolaevitch karakterine göre “bilincin" ataletinin "mezarda bile olsa" iki ya da üç ay ... bazen de yarım yıl boyunca "konuşmalarına izin verdiğine karar verdiler . Vefat eden, dünyevi yaşamlarının utanç verici ayrıntılarını açığa vurarak kendilerini eğlendirmeye hazırlanırken, Ivan İvanoviç hapşırıyor. Ölüler daha sonra susuyor. İvan İvanoviç, mezarlığı, ahlâksızlığın, “bilincin son anları” bile olsa, diğer mezarlıkları ziyaret edip yazacak bir şeyleri olabileceğinden dolayı, ahlaksızlığın var olduğunu vurguladı.

“Her şeye şaşmak elbette budalalıktır; oysa hiçbir şeye şaşmamak çok daha güzeldir, hem nedense incelik olarak kabul edilir.Ama sanmam ki gerçekte de öyle olsun.Bence, hiçbir şeye şaşmamak, her şeye şaşmaktan çok daha büyük bir budalalıktır.Hem sonra, hiçbir şeye şaşmamak, hiçbir şeye saygı duymamakla aşağı yukarı aynı şeydir.Evet, budala bir insan saygı da duyamaz. ... Ben...ben...hastalığım başka bir hastalığa çevirdi, birden öldüm! Doktor Schulz bir gün önce, hastalığımın başka bir hastalığa çevirdiğini söyledi, sabaha doğru da öldüm ansızın“