İçeriğe atla

Boşnak alfabesi

Boşnak alfabesi, Boşnakça için kullanılan Latin abecesi temelli alfabedir. Boşnakçanın alfabesi 30 harften oluşur. Bunlardan 4'ü ünlü harf, 26'sı ise ünsüz harftir.

Alfabe ve telaffuz

  • A a - Tıpkı Türkçedeki 'A' sesini verir. Örnek: advokat (avukat) Okunuşu: advokat
  • B b - Tıpkı Türkçedeki 'B' sesini verir. Örnek: bife (büfe) Okunuşu: bife
  • C c - Türkçedeki 'TS' harflerinin birlikte okunmasıyla çıkan sesdir. Örnek: cilindar (silindir) Okunuşu: tsilindar
  • Č č - Türkçedeki 'Ç' sesini verir. Örnek: čanak (çanak) Okunuşu: çanak
  • Ć ć - Yine Türkçedeki 'Ç' sesini verir, ama çoğunlukla sözcük sonunda bulunur. Örnek: ćevap (kebap) Okunuşu: çevap
  • D d - Tıpkı Türkçedeki 'D' sesini verir. Örnek: dugme (düğme) Okunuşu: dugme
  • Đ đ - Türkçedeki 'C' sesini verir. Örnek: đubre (gübre) Okunuşu: cubre
  • Dž dž - Yine Türkçedeki 'C' sesini verir. Örnek: džep (cep) Okunuşu: cep
  • E e - Tıpkı Türkçedeki 'E' sesini verir. Örnek: eksperiment (deney) Okunuşu: eksperiment
  • F f - Tıpkı Türkçedeki 'F' sesini verir. Örnek: fes (fes) Okunuşu: fes
  • G g - Tıpkı Türkçedeki 'G' sesini verir. Örnek: guverner (yönetici) Okunuşu: guverner
  • H h - Tıpkı Türkçedeki 'H' sesini verir. Örnek: harač (haraç) Okunuşu: haraç
  • I i - Tıpkı Türkçedeki 'İ' sesini verir. Örnek: istoričar (tarihçi) Okunuşu: istoriçar
  • J j - Bu harf Türkçe 'Y' gibi okunur. Örnek: jelek (yelek) Okunuşu: yelek
  • K k - Tıpkın Türkçedeki 'K' harfi gibi okunur. Örnek: kupus (lahana) Okunuşu: kupus
  • L l - Tıpkı Türkçedeki 'L' harfi gibi okunur. Örnek: licej (lise) Okunuşu: litsey (hecelerken lit-sey şeklinde değil, li-tsey şeklinde hecelenir)
  • Lj lj - Türkçe lamba, protokol sözcüklerindeki 'L' gibi, ly'ye yakın telaffuz edilir Örnek: ljubav (aşk) Okunuşu: lyubav
  • M m - Tıpkı Türkçedeki 'M' sesini verir. Örnek: mitologija (mitoloji) Okunuşu: mitologiya
  • N n - Tıpkı Türkçedeki 'N' sesini verir. Örnek: nelogičan (mantıksız) Okunuşu: nelogiçan
  • Nj nj - Türkçe 'mana' sözcüğündeki 'N' gibi, ny'ye yakın telaffuz edilir. Örnek: njuh (koku) Okunuşu: nyuh
  • O o - Tıpkı Türkçedeki 'O' sesini verir. Örnek: otisak (damga) Okunuşu: otisak
  • P p - Tıpkı Türkçedeki 'P' sesini verir. Örnek: papagaj (papağan) Okunuşu: papagay
  • R r - Tıpkı Türkçedeki 'R' sesini verir. Örnek: račun (hesap) Okunuşu: raçun
  • S s - Tıpkı Türkçedeki 'S' sesini verir. Örnek: samokritika (özeleştiri) Okunuşu: samokritika
  • Š š - Türkçe 'Ş' sesinin aynısıdır. Örnek: šolja (fincan) Okunuşu: şolya
  • T t - Tıpkı Türkçedeki 'T' sesini verir. Örnek: tuš (duş) Okunuşu: tuş
  • U u - Tıpkı Türkçedeki 'U' sesini verir. Örnek: ulica (cadde) Okunuşu: ulitsa
  • V v - Tıpkı Türkçedeki 'V' sesini verir. Örnek: vino (şarap) Okunuşu: vino
  • Z z - Tıpkı Türkçedeki 'Z' sesini verir. Örnek: zumbul (sümbül) Okunuşu: zumbul
  • Ž ž - Türkçe 'J' sesinin aynısıdır. Örnek: žaba (kurbağa) Okunuşu: jaba

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Felemenkçe</span>

Felemenkçe, Hint-Avrupa dil ailesinin Cermen dilleri grubundan dil. Hollandaca ve Flamanca gibi lehçeleri vardır, bunlar özellikle yazılı dilde birbirine oldukça yakındır. Felemenkçe ve lehçeleri; Hollanda, Belçika ve Surinam'da resmî dil konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Arap harfleri</span> Arap alfabesini temel alan yazı sistemi

Arap harfleri, 7. yüzyılın üçüncü çeyreğinden itibaren Emevi ve Abbasi imparatorlukları aracılığıyla Orta Doğu merkezli geniş bir alana yayılma olanağı bulmuş İslam dininin benimsendiği coğrafyalarda kabul gören, kökeni Arap alfabesine dayalı, ünsüz alfabesi türünde bir yazı sistemidir. Dünyada Latin alfabesinden sonra en çok kullanılan yazı sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Latin harfleri</span> Antik Roma tarafından Latince yazmak için kullanılan yazı sistemi

Latin veya Romen harfleri, kökeni antik Roma tarafından Eski Latinceyi yazmak için kullanılan Latin alfabesine dayanan bir yazı sistemidir. ISO tarafından belirlenmiş standart modern Latin alfabesinde 26 harf bulunur. Latin harfleri şu anda dünyada en yaygın kullanılan yazı sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Rumence</span> Romanyanın resmî dili

Rumence, Romanya'nın resmî dilidir ve Latin dillerinin doğu koluna mensuptur. Çoğunluğu Romanya ve Moldova'da yaşayan 28 milyon kişi tarafından konuşulur. Moldova'nın resmî dili Moldovaca da Rumence ile aynı olmasına rağmen ülke yasaları kapsamında ülkenin resmî dili Moldovaca olarak yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sırpça</span> Sırbistanın resmi dili

Sırpça, Slav dillerinin güney grubuna ait, çoğunlukla Sırplar tarafından konuşulan dil. Hırvatça, Karadağca ve Boşnakçanın da dahil olduğu Sırp-Hırvat dili'nin standart bir formu olarak kabul edilmektedir. Sırpça, Sırbistan'ın ve Kosova'nın resmî dilidir. Ayrıca Bosna-Hersek'in 3 resmî dilinden biridir. Dil aynı zamanda Karadağ, Hırvatistan, Makedonya, Romanya, Slovakya ve Çekya'da azınlık dili olarak tanınmaktadır. Yaklaşık 10 milyon Sırp tarafından konuşulmaktadır. Dil, Türkçeden kelimeler almıştır.

Türk dilleri alfabeleri veya çağdaş Türk yazı dilleri alfabeleri çağdaş dönem Türk yazı dilleri için kullanılan çeşitli alfabelerdir. Uzun tarihî dönemler içinde kullanılmış olan Türk yazı sistemlerinin sonrasında, bazılarının terki, bazılarının devamı ile günümüzde kullanımda olmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Kiril alfabesi</span> Slav dillerinin kullanımında rol oynayan bir alfabe

Kiril alfabesi, Avrasya'da çeşitli dillerin yazımı için kullanılan alfabedir. Çeşitli Slav, Kafkas, Moğol, Ural, ve İranî dillerinin resmî alfabesidir. En eski Slav kitaplarının yazıldığı iki alfabeden biri olan Kiril yazısı, Aziz Kiril ve kardeşi Metodius tarafından 9. yüzyılın ilk çeyreğinde oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Uygurca</span> Uygur Türkçesi

Uygurca veya Yeni Uygurca, Uygurlar tarafından konuşulan, Türk dillerinin Uygur grubunda yer alan bir dil.

Yunan alfabesi, tarihî dönemden çağdaş döneme kadar çeşitli değişikliklerle aslen Yunancanın yazımında kullanılan alfabedir. Aslen Fenike alfabesinden türetilmiş ve ilk olarak MÖ 9. yüzyıl sonlarında ya da MÖ 8. yüzyıl başlarında kullanılmaya başlanmıştır. Latin ve Kiril alfabelerinin atasıdır. Günümüzde Yunanca yazmak dışında matematikte, temel bilim ve mühendislik bilimlerinde bilimsel gösterimler olarak kullanılır. Alfabe, yedisi ünlü, on dördü ünsüz, üçü ise birleşik yirmi dört harften oluşur:

<span class="mw-page-title-main">İzlandaca</span> İzlandanın resmî dili olan Kuzey Cermen dili.

İzlandaca, Cermen dillerinden biri ve İzlanda'nın resmî dilidir. İzlandacaya en yakın diller, Faroe Adaları'nda konuşulan Faroe dili ile Sognamål gibi Batı Norveç lehçeleridir. İzlanda, anakaraya uzak bir ada devleti olmasından dolayı, diğer ülkelerle arasında kayda değer oranda kültür alışverişi gerçekleşmemiş, bunun sonucunda dile çok az yabancı sözcük girmiştir. İzlanda'nın konumu Amerika'ya daha yakın olmasına rağmen, İzlandaca bir İskandinav dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Başkurtça</span> Kıpçak grubundan, Başkurdistanın resmi dili

Başkurtça veya Başkırca, çağdaş Türk yazı dillerinden biridir ve Kıpçak grubuna bağlıdır. Çoğunluğu Başkurdistan'da yaşayan Başkurtlarca konuşulur.

<span class="mw-page-title-main">Gagavuzca</span>

Gagavuzca veya Gagauzca, çoğunluğu Moldova'daki Gagavuz Yeri Özerk Bölgesi'nde yaşayan Gagavuzların konuştuğu Batı Oğuz grubuna bağlı bir Türk dili. Gagavuzca, Balkan Gagavuzcasından bir dereceye kadar farklı bir dildir. Kimi Türkologlar ise Gagavuzca'yı ayrı bir dil veya lehçe saymayarak Türkiye Türkçesinin Rumeli ağızlarına dahil etmişlerdir. Yaklaşık 300.000 kişi tarafından konuşulur.

Tse, Rus Kiril Alfabesi'nin yirmidördüncü harfidir. Ötümsüz dişyuvasıl patlamalı sürtünmeli ünsüz (dinle) sesini göstermek için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Ayırıcı im</span>

Ayırıcı im, fonetik işaret veya diyakritik; telaffuz, ton ve diğer ayırıcı unsurları belirtmek için gliflere eklenen imdir. Örneğin Latin harflerine geçiş döneminde Türkçedeki ötümsüz artdişyuvasıl sürtünmeli ünsüz sesini karşılamak için yeni arayışlara gidilmiş ve mevcut S harfine sedil eklenerek Ş harfi elde edilmiştir. O > Ö veya A > Â ya da Y > Ý gibi harflerde ayırıcı imlere örnekler görülebilir.

<span class="mw-page-title-main">Fars alfabesi</span> Arap alfabesinden uyarlama bir alfabe

Fars alfabesi, Farsçanın İran ve Afganistan'da kullanılan yazı sistemidir. Kökeni Arap alfabesine dayanır, bu alfabeye Arapçada bulunmayıp Farsçada bulunan ژ,چ,پ ve گ harflerinin eklenmesiyle oluşturulmuştur. Osmanlı alfabesi büyük ölçüde bu alfabeden uyarlanmıştır.

Ğayn, Arap alfabesinin on dokuzuncu harfi. Ebced hesabındaki değeri 1000'dir. Kamerî harflerdendir.

Latinizasyon (Romanizasyon) tabiri genel olarak Latin alfabesi dışındaki ses sistemlerinin Latin alfabesine çevrilmesini ifade eder. Arapçanın Latin alfabesine çevirisi yapılırken bu uygulamaların hiçbirinde (fonetik alfabeler hariç) ortak bir uygulama geliştirilememiştir. Çünkü her ülke kendi harflerini esas alan bir çeviri sistemi benimsemiştir. Fakat yine de ana hatlarıyla genel kabul görmüş bazı sesler ve simgeler tercih edilmeye başlanmıştır. Ortak Türkçe alfabesi esas alınarak yapılan bir işaret sistemi büyük oranda geliştirilmiş durumdadır. Fakat yine de çeşitli ülkelerin, sesleri simgelerken kullandıkları harflerin değişik olması nedeniyle farklılıklar ortaya çıkmaktadır.

Çengel işareti, dil biliminde ve çoğu dilde kullanılan bir diyakritik işarettir. Türkçede yalnız sessiz harflerde kullanılan ve harflerin ses değerlerini değiştiren bir göstergedir.

Zaza alfabesi, Zazacanın yazımında kullanılan Latin alfabesi temelli alfabedir. 32 harften oluşur.