İçeriğe atla

Boşluk galaksisi

Boşluk galaksisi, evrenbilimsel boşluklar içinde yer alan galaksilerdir.[1] Boşluklarda az sayıda galaksi yer alır, çoğu galaksi ise boşlukları ve süper-boşlukları çevreleyen; levhalar, duvarlar ve iplikçikler içinde yer alırlar.[2][3] Boşluk galaksilerinin çoğu, boşluk iplikçikleri ile birbirlerine bağlıdırlar. Bu iplikçikler, çevre iplikçiklerin etkisinin yetersizliği nedeniyle, düzenli benzerlerine göre genellikle daha düz olurlar.[4] Bu tür iplikçikler bile zayıf galaksi grupları oluşturabilecek kadar zengin olabilir.[5] Boşluk galaksilerinin galaktik evrimin bozulmamış örneklerini temsil ettikleri, çok az komşusu olduğu ve muhtemelen saf galaksiler arası gazdan oluştuğu düşünülmektedir.[6]

Boşluk galaksileri listesi

Galaksi Boşluk İplikçik Notlar Yorumlar
PC 1357+4641 Çoban boşluğu[7]Salma-çizgileri Galaksisi
IRAS 14288+5255 Çoban boşluğu[7]AGN X-ışını kaynağı
G 1432+5302 Çoban boşluğu[8]Yıldız patlama galaksisi (Starburst)
G 1458+4944 Çoban boşluğu[8]LINER galaksi
G 1507+4554 Çoban boşluğu[8]Yıldız patlama galaksisi (Starburst)
G 1510+4727A & G 1510+4727B Çoban boşluğu[8]Etkileşen galaksi çifti
BHI 1514+3819 Çoban boşluğu[7]
FSS 1515+3823 Çoban boşluğu[7]
G 1517+3949 Çoban boşluğu[8]Yıldız patlama galaksisi (Starburst)
G 1517+3956A & G 1517+3956B Çoban boşluğu[8]Etkileşen galaksi çifti
IRAS 15195+5050 Çoban boşluğu[7]AGN X-ışını kaynağı
Markarian 845 Çoban boşluğu[7]Seyfert 1 (X-ışını kaynağı)
CG 547 Çoban boşluğu[7]Salma-çizgileri Galaksisi
CG 637 Çoban boşluğu[7]Salma-çizgileri Galaksisi
CG 922 Çoban boşluğu[7]Salma-çizgileri Galaksisi
MCG+01-02-015 [9][10][11][12]LEDA 1852 (Pisces)
Balıklar AYerel Boşluk[13]
Balıklar BYerel Boşluk[13]
NGC 7077Yerel Boşluk[14]

Kaynakça

  1. ^ arXiv, "The Cosmically Depressed: Life, Sociology and Identity of Voids", Rien van de Weygaert et al., 17 Aralık 2009, arXiv:0912.3473v1, Bibcode: 2009arXiv0912.3473V
  2. ^ Astronomische Nachrichten, "On the emptiness of voids", Schmidt, K.-H.; Bohm, P.; Elsasser, H., 'vol. 318, no. 2', 02/1997, Bibcode: 1997AN....318...81S
  3. ^ Astronomy and Astrophysics, "Results of a search for faint galaxies in voids", Kuhn, B.; Hopp, U.; Elsaesser, H.;, 'v.318', 02/1997, Bibcode: 1997A&A...318..405K
  4. ^ Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, "The Bridge Effect of Void Filaments", Daeseong Park, Jounghun Lee, 'Cilt 400, Sayı 2', 12/2009, arXiv:0905.4277v2, Bibcode: 2009MNRAS.400.1105P, DOI:10.1111/j.1365-2966.2009.15524.x
  5. ^ "Studies of Selected Voids. Faint Galaxies in the Direction of the Void 0049+05", G.T. Petrov, L. Slavcheva-Mihova, V. Kopchev, 2007
  6. ^ arXiv, "Cosmic Voids: structure, dynamics and galaxies", Rien van de Weygaert, Erwin Platen, 16 Aralık 2009, arXiv:0912.2997, Bibcode: 2009arXiv0912.2997V
  7. ^ a b c d e f g h i The Astrophysical Journal Letters, "Detection of X-Ray Emission from Galaxies inside the Bootes Void", Chulhee Kim, Th. Boller, Kajal K. Ghosh, Douglas A. Swartz, Brian D. Ramsey, 'Cilt 546, Sayı 2', 10 Ocak 2001, DOI:10.1086/318868
  8. ^ a b c d e f The Astronomical Journal, "Spectroscopy of Galaxies in the Bootes Void", Shawn Cruzen 1, Tara Wehr, Donna Weistrop, Ronald J. Angione, Charles Hoopes, 'Cilt 123, Sayı 1', 2002 Ocak, DOI:10.1086/324739
  9. ^ "The loneliest of galaxies". Hubble Space Telescope. 9 Kasım 2015. 12 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2015. 
  10. ^ SIMBAD, MCG+01-02-015 3 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  11. ^ Sci-News, "NASA’s Hubble Space Telescope Focuses on Lonely Galaxy" 9 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 9 Kasım 2015
  12. ^ SpaceDaily, "Hubble Views a Lonely Galaxy" 3 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 18 Kasım 2015
  13. ^ a b "Hubble Sees Two Dwarf Galaxies in Pisces". Sci-News. 15 Ağustos 2016. 3 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2021. 
  14. ^ Tully, Brent. "The Local Void" (PDF). 15 Aralık 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">NGC 1569</span> galaksi

NGC 1569, Zürafa takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 10,95 MIy (3,36 Mpc)uzaklıkta bulunan bir cüce düzensiz gökadadır. William Herschel tarafından 4 Kasım 1788 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 210 olarak "Düzensizliklere, emilime ve çözülüme sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. Her ne kadar amatör gök bilimcilerin pek ilgisini çekmese de, uzmanlar tarafından yıldızların oluşumları ile ilgili olarak yoğun bir biçimde incelenmektedir. Gökadanın uzaklığı önceleri 7,82 MIy (2,4 Mpc) olarak tahmin edilmekteydi. Ancak 2008 yılında Hubble'ın görüntülerini inceleyen bilim insanları, gökadanın uzaklığını yaklaşık 11 milyon ışık yılı olarak hesapladılar. Böylece gökadanın, IC 342/Maffei 1 Kümesi'nin bir üyesi olduğu gösterildi.

<span class="mw-page-title-main">Galaksiler listesi</span> Vikimedya Liste Maddesi

Aşağıda dikkate değer gökadaların bir listesi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kova Cüce Gökadası</span> cüce galaksi

Kova Cüce Gökadası, Kova takımyıldızı sınırları içerisinde yer alan ve ilk olarak 1959 yılında DDO araştırmasıyla kataloglanan bir cüce düzensiz gökadadır. Yerel Grup üyesi olmakla birlikte, son derece izole bir konumdadır. Mevcut konumu ve hızı temel alınarak Samanyolu veya Andromeda Gökadası'na geçmişte yakın bir temasın olmadığı bilinen Yerel Grup üyelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 2207 ve IC 2163</span> galaksi çifti

NGC 2207 ve IC 2163 Büyük Köpek takımyıldızında, yaklaşık 127,2 MIy (39 Mpc) uzaklıkta bulunan sarmal galaksi çiftidir. Her iki galaksi de 24 Ocak 1835 tarihinde John Herschel tarafından keşfedilmiştir. NGC 2207 içinde şimdiye kadar dört süpernova gözlenmiştir.

Bu liste, Güneş Sistemi'ne 3,8 megaparsek uzaklıktaki bilinen gökadaları, güneş merkezli veya Güneş'e olan mesafeye göre artan sırada göstermektedir. Bu liste, yaklaşık 50 büyük Yerel Grup gökadasını ve komşu gökada gruplarının üyeleri olan bazı gökadaları ve şu anda tanımlanmış herhangi bir gökada grubunda olmayan bazı gökadaları içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Süperküme</span>

Süperkümeler küçük gökada kümelerinden ve gökada gruplarından oluşan büyük kümeler olup Evren'de şimdilik gözlemlenebilen en büyük yapı birimleridir. Süperkümelerin varlığı gökadaların Evren'de tek biçimli dağılmamış olduğunu gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Cüce galaksi</span> İçinde birkaç milyar yıldıza ev sahipliği yapan galaksilere verilen addır

Bir cüce galaksi, yaklaşık 1000 ila birkaç milyar yıldızdan oluşan galaksilere verilen isimdir; Samanyolu'nun 200-400 milyar yıldızına kıyasla bu sayı oldukça sınırlıdır. Samanyolu'nun yakın çevresinde yer alan ve 30 milyardan fazla yıldız içeren Büyük Macellan Bulutu kimi zaman bir cüce galaksi olarak sınıflandırılırken, kimileri de onu tam anlamıyla bir galaksi olarak kabul etmektedir. Cüce galaksilerin oluşum ve faaliyetlerinin daha büyük galaksilerle olan etkileşimlerden büyük ölçüde etkilendiği düşünülmektedir. Gök bilimciler şekillerine ve bileşimlerine göre çok sayıda cüce galaksi türü tanımlamaktadır.

Bu sayfa bazı Galaksi kümelerini listeler.

<span class="mw-page-title-main">Boşluk (astronomi)</span> İplikçikler arasında çok az sayıda gökada içeren ya da hiç içermeyen geniş boş alanlar

Gökbilimde boşluklar (ing. Void), iplikçikler arasındaki boş alanlardır, evrendeki en büyük ölçekli yapılardır ve çok az gökada içerir veya içermezler. Boşluk bölgelerinin kozmolojik evrimi bir bütün olarak evrenin evriminden çok farklıdır: Devasa gökadaların ve gökada kümelerinin oluşumunu engelleyen, eğrisellik teriminin hakim olduğu uzun bir aşama vardır. Bu nedenle, boşlukların en boş bölgeleri bile evrenin ortalama madde yoğunluğunun ~%15'inden fazlasını içermesine rağmen, bir gözlemci için neredeyse tamamen boş görünür. Boşlukların çapı genel olarak 10 ile 150 mega parsek (Mpc) arasındadır ; zengin süperküme yokluğu olarak nitelenen bilhassa büyük boşluklar, süperboşluklar olarak belirtilir. İlk olarak 1978 yılında Kitt Peak Ulusal Gözlemevi'nden Stephen Gregory ve Laird A. Thompson tarafından keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Çubuklu merceksi galaksi</span>

Çubuklu merceksi gökada, çubuklu sarmal gökadanın merceksi türünde sınıflandırıldığı bir gökada türüdür. Hubble düzeninde SB0 olarak gösterilir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 541</span> galaksi

NGC 541, Balina takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 227,65 MIy (69,8 Mpc)uzaklıkta bulunan bir merceksi gökadadır. Heinrich Ludwig d'Arrest tarafından 30 Ekim 1864 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 133 olarak "Yakınlarında parçalar olan gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. Abell 194 gökada kümesinin bir üyesidir ve 3C 40A olarak da bilinen Fanaroff-Riley sınıf I radyo gökadasıdır.

Süper yıldız kümesi, bir küresel küme öncüsü olarak düşünülen çok büyük bir bölgedir. H II bölgesi çevresinde genellikle çok sayıda genç ve çok büyük kütleli yıldızlardan oluşur. Süper yıldız kümesi bulunan bir H II bölgesi, toz kozası ile çevrilidir. Yıldızlar ve H II bölgeleri, yüksek seviyedeki körlenme yüzünden optik gözlemler için çoğunlukla görünmez olacaklardır. Sonuç olarak genç süper kümelerin en iyi gözlemleri, radyo ve kızılötesi gözlemleridir.

Alan galaksisi, herhangi bir kümeye ait olmayan izole durumdaki galaksidir. Bize 5Mpc uzaklıktaki alanda bulunan galaksilerin yaklaşık %80'i bir grup veya kümeye dahildir. Düşük yüzey parlaklığına sahip birçok galaksi, alan galaksisidir.

<span class="mw-page-title-main">UDFj-39546284</span>

UDFj-39546284, 2009 yılında Hubble Uzay Teleskobu tarafından kızılötesi Hubble ultra derin alan (HUDF) gözlemleri sırasında keşfedilen yüksek kırmızıya kayma gösteren bir Lyman kesiği gökadasıdır. Ocak takımyıldızında bulunan nesne, 2009 ve 2010 yılları arasında G. Illingworth, R. Bouwens ve HUDF09 Ekibi tarafından tanımlanmıştır. Hubble ve Spitzer Uzay Teleskobu fotometrik verileri kullanılarak z~ 10'luk bir kırmızıya kayma değeriyle rapor edilmiş, fakat 2012'de yapılan daha sonraki çalışmalar bu değerin z = 11,9 kadar yüksek olabileceğini öne sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Galaksilerarası yıldız</span>

Bir Galaksiler arası yıldız, kümeler arası yıldız, haydut yıldız veya göçmen yıldız olarak da bilinir, herhangi bir gökadaya kütleçekim bakımından bağlı olmayan bir yıldızdır. 1990'da büyük tartışma konusu olsa da, artık diğer yıldızlar gibi galaksilerde oluştukları ama gökadaların çarpışması veya bir yıldız sisteminin bir kara deliğe çok yakınlaşması sonucu oluştukları genel kabul görmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Galaksi iplikçiği</span> evrendeki büyük boşluklar arasındaki sınırları oluşturan iplik benzeri yapılar

Gökada iplikçikleri kozmolojide kütleçekimsel olarak bağlı olan gökada süperkümelerinin duvarlarından oluşan evrendeki bilinen en büyük yapılardır. Bu devasa iplik benzeri oluşumlar, 80 megaparsek h−1'e ulaşabilir ve büyük boşluklar arasındaki sınırları oluşturur.

KBC Boşluğu, adını 2013 yılında bu boşluğu inceleyen gök bilimciler Ryan Keenan, Amy Barger ve Lennox Cowie'nin baş harflerinden alan devasa, nispeten boş bir uzay bölgesidir. Bu bölge, birçok yazı ve araştırma makalesine konu olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Yerel Boşluk</span> Yerel Gökada Grubuna bitişik boş uzay bölgesi.

Yerel Boşluk, Yerel Grup'a bitişik olarak uzanan çok geniş ve boş bir uzay bölgesidir. 1987 yılında Brent Tully ve Rick Fisher tarafından keşfedilen Yerel Boşluk'un, şu anda "narin iplikçikler" ile ayrılmış üç ayrı sektörden oluştuğu bilinmektedir. Boşluğun tam boyutu bilinmemekle birlikte en az 150 Mly (45 Mpc) genişliğinde olduğu ve muhtemelen 150 ila 300 Mpc arasında olabileceği düşünülmektedir. Yerel Boşluk, standart kozmolojiden beklenenden çok daha az sayıda gökadaya sahip gibi görünmektedir.

<span class="mw-page-title-main">En büyük kozmik yapılar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu, şu ana kadar keşfedilen en büyük kozmik yapıların bir listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Boşluklar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu astronomideki boşlukların bir listesidir. Boşluklar, evrenin büyük ölçekli yapısını oluşturan, filamentler arasındaki uzayın özellikle galaksi açısından fakir bölgeleridir. Bazı boşluklara süperboşluklar denir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.