Boğos Çalgıcıoğlu
Boğos Çalgıcıoğlu (Boğos Çalgıcıyan, d. 1950, İstanbul), Türkiye Ermenisi tiyatro tarihi araştırmacısı.
Osmanlı Türk ve Ermeni tiyatrosunun tarihini aydınlatan araştırma ve çevirileri ile tanınır. Tiyatro tarihinde önemli yeri olan, mezar yerleri kayıp tiyatrocuların mezarlarını araştırmış; Hagop Vartovyan, Afife Jale ve Ahmet Fehim'in kayıp mezarlarının yerini bulmuştur.
Yaşamı
1950 yılında İstanbul’da doğdu. Feriköy Merametçiyan Ortaokulu ve Getronagan Lisesi’nde okudu. 1974 yılında Güzel Sanatlar Akademisi Tekstil Bölümü’nden mezun oldu.
1970’li yıllarda pandomim sanatına ilgi duydu ve bu konuda eğitim aldı; çeşitli gösterilerde görev aldı.Berberyan Kumpanyası’nda oyunculuk ve yönetmenlik yaptı. Türkiye'de Ermeni cemaati içinde pek çok genci tiyatro sanatı ile tanıştırıp, eğitti.
Türkiye'de tiyatro tarihinde önemli yeri olan pek çok kişinin mezar yerlerinin belirsiz olması, onu 1996 yılından itibaren tiyatro tarihi çalışmalarına yönelti.[1] Çalışmaları sonucu Hagop Vartovyan, Afife Jale[2] ve Ahmet Fehim'in kayıp mezarlarının yerini buldu.
2000’li yılların başında Boğaziçi Gösteri Sanatları Topluluğu (BGST)'nin -Tiyatro ekibiyle birlikte çalışmaya başladı. Topluluğun, tiyatro tarihine ilişkin çeşitli oyunlarında içerik danışmanı ve oyuncu olarak yer aldı.
Sarkis Tütüncüyan'ın (Şarasan) "Osmanlı Ermeni Sahnesi ve Çalışanları", Boğos L. Zekiyan'ın "Venedik’ten İstanbul’a Modern Ermeni Tiyatrosunun İlk Adımları" adlı kitaplarını Türkçeye çevirdi.
Hagop Baronyan’ın yazdığı Şark Dişçisi adlı oyunu Türkçeye çevirdi. Eser, İstanbul Şehir Tiyatrosu ve Bursa'da Nilüfer Kent Tiyatrosu tarafından sahnelendi.
Tiyatro tarihi üzerine yazıları 2013’ten beri Paros Dergisi’nde yayımlanmaktadır.
Ermeni cemaati, tiyatro sanatı ve iki toplum arasındaki bağların güçlenmesindeki katkıları nedeniyle 2022'de Türkiye Ermeni Katolik Patrikhanesi kendisini Mıgırdiç Beşiktaşlıyan özel nişanı ile ödüllendirmiştir.[3][4]
Kaynakça
- ^ KALAFAT, Haluk (17 Nisan 2024). "Tiyatronun saklı tarihi". www.istdergi.com. 17 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Durgun, Öznur Duygu (14 Ocak 2023). "Afife Jale'nin mezarı 82 yıl sonra bulundu". Gazete Duvar. 14 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2024.
- ^ "Patrikhane'den Tiyatrocu Boğos Çalgıcıoğlu'na Nişan". Mimesis Sahne Sanatları Portali. 12 Haziran 2022. 17 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2024.
- ^ "Üçüncü Mıgırdiç Beşiktaşlıyan Ödül Töreni". SAT-7 TÜRK HABER. 14 Haziran 2022. 17 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2024.