İçeriğe atla

Boğa (yıldız kümesi)

Koordinat:Sky map 04sa 26.9d 00s; +15º 52' 00″
Boğa Kümesi
Boğa Kümesi
Gözlem verisi (Dönem J2000)
TakımyıldızBoğa
Sağ açıklık (α)04sa 26,9d [1]
Dik açıklık (δ)+15° 52′[1]
TürII,3,m
Açısal boyut ()330′
Görünür büyüklük (V)+0,5
Yıldız sayısı300-400
Özellikler
Uzaklık151 Iy (46,34 pc)
Kütle (m)400 M
Yarıçap (r)10 Iy (çekirdek yarıçapı)
Yaş625 milyon yıl
Katalog belirtmeleri
Melotte 25, Collinder 50, OCl 456.0, C 0424+157, Caldwell 41
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam
Ayrıca bakınız: Açık yıldız kümesi, Liste

Boğa kümesi, (ayrıca Hyades veya Öküz Kümesi olarak da bilinir) Boğa takımyıldızı yönünde bulunan bir açık yıldız kümesi.

Güneş sistemi'ne en yakın açık küme olması yanı sıra en iyi incelenmiş olan yıldız kümesidir. Yaklaşık olarak 151 ışık yılı uzaklıkta olan küme; yaşı, kökeni ve kimyasal içeriği aynı olan 300 ile 400 arası yıldızdan oluşur.[2][3] Boğa takımyıldızı içinde parlak kırmızı dev Aldebaran ile birlikte "V" şeklini oluşturur. Aldebaran, Arapça "takip eden" veya "izleyen" demektir. Bu konumda "izlenen", Boğa Kümesi'dir. Ancak, Aldebaran sadece aynı görüş hattında bulunan bir yıldızdır ve kümeyle bir ilgisi yoktur.

Kümenin dört parlak üyesi, hayatlarına masif A-tipi yıldızlar olarak başlamış kırmızı devlerdir.[4] Tümü, birbirlerinden birkaç ışık yılı uzaklıkta bulunmaktadır. Bunlar, Bayer belirtmesine göre; Gama, Delta, Epsilon ve Teta Tauri'dir. "Boğanın gözü" olarak da bilinen Epsilon Tauri,[5] en az bir tane gaz devi gezegen barındırır.[6]

Kaynakça

  1. ^ a b "SIMBAD Astronomical Database". NAME HYADES -- Open (galactic) Cluster. 12 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2011. 
  2. ^ Perryman, M.A.C.; ve diğerleri. (1998). "The Hyades: distance, structure, dynamics, and age". Astronomy & Astrophysics. Cilt 331. ss. 81-120. Bibcode:1998A&A...331...81P. 
  3. ^ Bouvier J, Kendall T, Meeus G, Testi L, Moraux E, Stauffer JR, James D, Cuillandre J-C, Irwin J, McCaughrean MJ, Baraffe I, Bertin E. (2008) Brown dwarfs and very low mass stars in the Hyades cluster: a dynamically evolved mass function. Astronomy & Astrophysics, 481: 661-672. Abstract at http://adsabs.harvard.edu/abs/2008A%26A...481..661B 21 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  4. ^ Kaler, Jim. Hyadum I (Gamma Tauri). Web page at http://www.astro.uiuc.edu/~kaler/sow/hyadum1.html 3 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  5. ^ Kaler, Jim. Ain (Epsilon Tauri). Web page at http://www.astro.uiuc.edu/~kaler/sow/ain.html 8 Mart 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  6. ^ Sato B, Izumiura H, Toyota E, et al. (2007) A planetary companion to the Hyades giant Epsilon Tauri. Astrophysical Journal, 661: 527-531. Abstract at http://adsabs.harvard.edu/abs/2007ApJ...661..527S 8 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ülker (yıldız kümesi)</span> yıldız kümesi

Ülker veya Süreyya, Boğa takımyıldızının kuzeybatısında orta yaşlı, sıcak B-tipi yıldızlardan oluşan bir açık yıldız kümesi asterizmidir. Yaklaşık 444 ışık yılı uzaklığıyla Dünya'ya en yakın yıldız kümelerinden biridir. Ayrıca, Dünya'ya en yakın Messier nesnesidir ve gece gökyüzünde çıplak gözle görülebilen en belirgin yıldız kümesidir. Aynı zamanda NGC 1432 yansıma bulutsusu ve bir HII bölgesine de ev sahipliği yaptığı gözlemlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Taurus (takımyıldız)</span>

Taurus ya da Boğa takımyıldızı, zodyak kuşağı takımyıldızlarından biridir. "Taurus" adı Latincede "boğa" anlamına gelir. Boğa, kuzey yarımkürede çıplak gözle dahi seçilebilecek kadar göze çarpan bir takımyıldızdır. Batısında "Koç", doğusunda "İkizler", kuzeyinde "Kahraman" ve "Arabacı", güneydoğusunda "Avcı", güneyinde "Irmak" ve güneybatısında "Balina" takımyıldızlarıyla çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Arches Yıldız Kümesi</span>

Arches Kümesi, Samanyolu'nun bilinen en yoğun yıldız kümesidir. Yay takımyıldızı yönünde, gökada merkezine 100 ışık yılı mesafede bulunur. Bu bölgedeki toz yüzünden meydana gelen son derece fazla körlenme nedeniyle optik olarak gizlenmiştir ve sadece X-ışını, kızılötesi ve radyo bandlarında gözlemlenebilir. Kümenin yarıçapı yaklaşık bir ışık yılıdır. Güneş'ten çok daha fazla büyük ve kütleli olan 150 genç ve çok sıcak yıldızla birlikte, 15.000 yıldız içerir. Bu tür yıldızlar aşırı parlaklıkları yüzünden sahip oldukları hidrojeni tüketmeden önce, sadece birkaç milyon yıl yaşarlar. Küme ayrıca yoğun çarpışmaların şokuyla üretilen sıcak gaz içerir.

<span class="mw-page-title-main">Başak kümesi</span>

Başak Kümesi yaklaşık olarak 59 ± 4 milyon ışık yılı (18.0 ± 1.2 Mpc) uzaklıkta Başak takımyıldızında bulunan Gökada kümesi. Yaklaşık olarak 1300 (2000 ve üzeri de olabilir) gökada içerir Küme daha büyük olan Yerel süperküme'nin kalbini oluşturur ve Yerel grub'un uzak bir üyesidir. Kütlesi yaklaşık olarak 1.2×1015 M olarak hesap edilir ve yarıçapı 2.2 milyon pc'dir.

<span class="mw-page-title-main">Saç Kümesi</span>

Saç Kümesi, 1.000'in üzerinde tanımlanmış gökada içeren büyük bir gökada kümesidir. Aslan kümesi ile birlikte Saç Süperkümesi'ni oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Kahraman kümesi</span>

Kahraman Kümesi Kahraman takımyıldızı bölgesinde bulunan gökada kümesi.

Yavaş düzensiz değişenler, zaman içerisinde çok yavaş değişimleri bulunan ve dönemlilik göstermeyen yıldızlardır. GCVS kataloğu, dev ve süperdev düzensiz değişenler için sırası ile L, Lb ve Lc kodlamasını kullanmaktadır. Değişimlerinin varlığı saptanmış ancak yeterli çalışması yapılmamış yıldızlar genelde bu gruba dahil edilmişlerdir. Bazı yarı-düzenli değişenlerin, bir süre düzensiz yapıda değişimler gösterdiği bilinmektedir. Bu nedenle L ile kodlanan sınıflamanın gerçek anlamda ayrı bir grubu temsil edip etmediği hâlen bir tartışma konusudur..

<span class="mw-page-title-main">Messier 44</span> Açık yıldız kümesi

Messier 44, Yengeç takımyıldızı yönünde bulunan bir açık yıldız kümesi. Güneş Sistemi'ne en yakın açık yıldız kümesidir ve diğer pek çok yakın kümeden daha fazla yıldız içerir. Arıkovanı yıldız kümesi, karanlık bir gökyüzünde çıplak gözle belli belirsiz şekilde gözlemlenebilir, dolayısıyla antik çağlardan beri bilinmektedir. Antik dönem gök bilimcisi Batlamyus bu kümeyi "Cancer'in göğsündeki bulutsu bir kütle" olarak nitelendirmiştir ve Galileo'nun teleskopuyla incelediği ilk gök cisimlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Mücevher Kutusu (yıldız kümesi)</span>

Mücevher Kutusu Güneyhaçı takımyıldızı bölgesinde bulunan bir açık yıldız kümesi.

<span class="mw-page-title-main">Miraç (yıldız)</span>

Miraç, Beta Andromedae Andromeda takımyıldızı yönünde bulunan bir kırmızı dev yıldızdır. tayfsal sınıfı M0 olan yıldız, yaklaşık olarak 200 ışık yılı uzaklıkta bulunmaktadır. Görünür parlaklığı +2.01 ile +2.10 arasındadır ve şüpheli yarıdüzenli değişen yıldız olarak sınıflandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Aldebaran</span>

Aldebaran, Boğa takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 65 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir turuncu dev yıldızdır. 0,87 kadir ortalama büyüklüğüyle takımyıldızının en parlak yıldızı olan Aldebaran, gece gökyüzünün de en parlak yıldızlarından birisidir. Aldebaran, Arapça (الدبران) 'takip eden' veya 'izleyen' demektir. Bu konumda 'izlenen' V harfi şeklinde bir araya gelmiş bir yıldız kümesi olan Hyades'dir.

<span class="mw-page-title-main">Melotte 111</span>

Gökadalardan oluşan Saç Kümesi ile karıştırmayınız.

<span class="mw-page-title-main">Açık kümeler dizini</span> Vikimedya liste maddesi

Bu dizin, Güneş Sistemi'nden uzaklığına göre sıralanmış olan açık yıldız kümelerinin bir listesidir. Açık küme, aynı dev moleküler bulut içinde oluşan ve yerçekimsel olarak birbirlerine bağlı olan birkaç bin yıldızın oluşturduğu bir gruptur. Samanyolu gökadasında 1,000'den fazla açık küme bilinmektedir ancak gerçekte bu rakam on katına kadar çıkabilir.

Süper yıldız kümesi, bir küresel küme öncüsü olarak düşünülen çok büyük bir bölgedir. H II bölgesi çevresinde genellikle çok sayıda genç ve çok büyük kütleli yıldızlardan oluşur. Süper yıldız kümesi bulunan bir H II bölgesi, toz kozası ile çevrilidir. Yıldızlar ve H II bölgeleri, yüksek seviyedeki körlenme yüzünden optik gözlemler için çoğunlukla görünmez olacaklardır. Sonuç olarak genç süper kümelerin en iyi gözlemleri, radyo ve kızılötesi gözlemleridir.

<span class="mw-page-title-main">Abell 262</span>

Abell 262, Andromeda takımyıldızı yönünde ve Üçgen takımyıldızı sınırında yaklaşık olarak 206,45 MIy (63,3 Mpc)uzaklıkta bulunan bir gökada kümesidir.

<span class="mw-page-title-main">K-tipi ana kol yıldızı</span>

K-tipi ana kol yıldızı, , tayf tipi K ve aydınlatma sınıfı V olan ana kol (hidrojen-yakan) yıldızıdır. Bu tip yıldızlar, boyut olarak kırmızı M-tipi ana kol yıldızları ile sarı G-tipi ana kol yıldızları arasında yer alırlar. Kütleleri Güneş'ten 0,6 ile 0,9 kat daha fazladır ve yüzey sıcaklıkları 3.900 ile 5.200 K arasındadır. En iyi bilinen örnekler Alfa Centauri B ve Epsilon Indi'dir. Çok uzun süredir ana kol üzerinde kararlı olduklarından dünya dışı yaşam arayışlarında özel bir öneme sahiptirler. Bu yıldızların yörüngesindeki karasal gezegenlerde, yaşam için uygun ortamlar oluşmuş olabileceği düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Alcyone (yıldız)</span>

Alcyone, Boğa takımyıldızında yer alan bir yıldız sistemidir. Güneş'ten yaklaşık 440 ışık yılı uzaklıkta, yaklaşık 100 milyon yaşında genç bir küme olan Ülker açık kümesinin en parlak yıldızıdır.

<span class="mw-page-title-main">Deniz tabanı yayılması</span>

Deniz tabanı yayılması, deniz tabanından yayılan yeni okyanus kabuğunun volkanik aktivite ile oluşup, sonra yavaş yavaş tepeden hareket ettikten sonra, okyanus ortası sırtlarla ortaya çıkan bir süreçtir. Deniz dibi yayılması, levha tektoniği teorisi, kıtaların kayması açıklamaya yardımcı olur. Okyanusal plakaları sapmak, tensional stres kırıkları kabuğunun oluşmasına neden olur. Bazaltik magma yeni deniz tabanı forma okyanus tabanında kırıklar ve soğur yükselir. Büyük kayalar küçük kayalar yakın yayılan bölgeyi tespit edilecek süre yayılan bölgesinden uzakta bulunacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Tip-cD galaksi</span> Biçimsel galaksi sınıflaması

Tip-cD gökada D tipi eliptik dev galaksinin bir alt türü olan morfolojik bir gökada sınıflandırmasıdır. Yıldızlardan oluşan büyük bir hale ile karakterize edilirler. En dikkat çeken cD tipi gökadalar, genellikle bireysel olarak veya çiftler halinde ortaya çıkar ve 1 milyon ışık yılını bulan yarıçaplarıyla muazzam boyutlara ulaştıkları zengin gökada kümelerinin merkezinde bulunabilirler. Ayrıca süper dev eliptikler veya merkezi baskın gökadalar olarak da bilinirler.

Epsilon Tauri veya ε Tauri, resmi adıyla Ain Boğa takımyıldızında, Güneş'ten yaklaşık 146 ışık yılı uzaklıkta bulunan turuncu dev bir yıldızdır.