İçeriğe atla

Blinkenlights

IBM 370 Model 145 Sistem Terminali
Blinkenlights yazısı
Harwell Dekatron Bilgisayar, yaklaşık olarak aritmetiği insan hızında yapar. Işıkların izlenmesi, panellerde görüntülenen kareler programının çalışması gibi talimatları ve değişen verileri takip etmenizi sağlar
NSA'nın 1990'lardan FROSTBURG süperbilgisayarı üzerinde Blinkenlights

Blinkenlights, genellikle eski anabilgisayarlarlar, minibilgisayarlar, çok eski mikrobilgisayar ve modern ağ donanımlarının ön panellerde bulunan tanılama ışıkları için kullanılan bir hacker terimidir.

İsmin Kökeni

Jargon File buradaki etimoloji'yi sunuyor:[1]

Bu terim, bir zamanlar İngilizce konuşanlar'ın birçok bilgisayar odasını süsleyen meşhur taklit Almancadaki ünlü w:blackletter-Gothic yazısının son kelimesinden kaynaklanıyor. Bu yazının bir sürümü aşağıdaki gibidir.

: ACHTUNG!
ALLES TURISTEN UND NONTEKNISCHEN LOOKENPEEPERS!
DAS KOMPUTERMASCHINE IST NICHT FÜR DER GEFINGERPOKEN UND MITTENGRABEN! ODERWISE IST EASY TO SCHNAPPEN DER SPRINGENWERK, BLOWENFUSEN UND POPPENCORKEN MIT SPITZENSPARKEN.
IST NICHT FÜR GEWERKEN BEI DUMMKOPFEN. DER RUBBERNECKEN SIGHTSEEREN KEEPEN DAS COTTONPICKEN HÄNDER IN DAS POCKETS MUSS.
ZO RELAXEN UND WATSCHEN DER BLINKENLICHTEN.

Bu can sıkıcılık, IBM'de en az 1955 yılına dayanıyor ve Londra Üniversitesi ATLAS hesaplama sitesinde bu yazıyı 1960'lı yılların başında paylaştığında uluslararasılaşmaya başladı. Yazının farklı sürümleri olsa da çoğu blinkenlights kelimesiyle bitiyor.

İşaret ilk etapta Almanca olarak görünebilir ve yaklaşık olarak Almanca dilbilgisi kullanıyor olsa da, çoğunlukla İngilizce kelimelerin eş anlamlı eş anlamlıları veya (daha uzun kelimelerin bulunduğu durumlarda) gerçek İngilizce kelimeleri içeren kelimelerden oluşan Sahte Almanca bir yazıdır. Bu nedenle, bu işaret genellikle Almancası akıcı olup olmamasına bakılmaksızın birçok İngilizce konuşan kişi tarafından anlaşılabilir bir durumdadır. Bu işaretlerdeki mizahın çoğu kasıtlı olarak yanlış kullanılmış dildir.

Sözde Alman taklitleri, II. Dünya Savaşı sırasında ve sonrasında Müttefik Devletler makinelerinin dükkanlarında yaygındı. Jargon File dosyasında bir örnek görebilirsiniz.[1]Türkçeye çevrilmiş hali aşağıdakine benzer. Kelimeler sahte Almanca olduğu için tam olarak bir anlamı zaten bulunmamaktadır.

: UYARI
Bu oda, özel elektronik asetat donanımıyla doldurulmuştur.
Sadece ölü uzmanlar için parmak usturma ve bilgisayardan cnoeppkes bastırma izni verilir!
Yani tüm solaklar uzak durun ve akıllı istihbarat beyin fırtınasını rahatsız etmeyin.
Aksi takdirde atılıp atılıp atılacaksınız!
Ayrıca: lütfen durun ve izleyin blinkenlightsı.

Gerçek blinkenlights

En eski mekanik ve elektron tüpü tabanlı bilgisayarların bitleri ve rakamları tipik olarak büyük, sayıları azdı, bu da görmeyi kolaylaştırdı. Daha sonra onlarca yıl bilgisayarlar, adres, dahili veri yolu ve çeşitli kayıt cihazlarında taşınan değerleri gösteren kontrol lambaları dizileri içerdiler. Bunlar, durdurulmuş bir makinenin anlaşılması veya "tek kademeli olarak çalıştırılması" için kullanılabilir ancak makinenin normal çalışmasıyla bile, yetenekli bir operatör lambaların yüksek hızlı yanıp sönmesinin, büyük bir programın hangi bölümünün yürütüldüğünü söyleyebilirdi; örneğin program sonsuz döngüye kapıldı gibi.

Günümüzde çoğu cihazda güç açma/kapama durumu, sabit disk etkinliği, ağ etkinliği ve "işaretlerin" diğer göstergelerini gösteren göstergelere sahip olmasına rağmen artan işlemci saat hızları, artan bellek boyutu ve geliştirilmiş etkileşimli hata ayıklama araçları ile bu tür panel ışıkları giderek yararlılığını kaybetti.

Orijinal IBM PC'de kullanılan belleğin hangi bölümünü gösterecek LED'lerin kullanıldığını gösteren bir tanılama kartı bulunabilir ve kart el ile kilitlendiğinde veya otomatik olarak tetiklendiğinde 7-segmentli ekranlarda bellek adresini ve veri kodunu gösterebilir.

1980'lerin ortalarında tasarlanan 65.536 işlemcili paralel bilgisayar olan Connection Machine, bir tarafı kırmızı ışıl ışınlar ızgarası ile örtülü siyah bir küptü.

BeBox'ların önündeki işlemci yük monitörleri de "blinkenlights" olarak adlandırıldı.

Crucial Technology'den Ballistix Taktik Tracer bellek modülleri[2] ve Nvidia Titan GTX[3] gibi birçok bilgisayar bileşeni, kullanılan bellek kapasitesi ve bileşenlerin sıcaklığı gibi yararlı bilgileri gösterecek şekilde konfigüre edilebilen kullanıcı tarafından kontrol edilebilir ışıklara sahiptir.

Bu kelime ekran koruyucu, donanım araçları ve diğer nostaljik şeyler de dahil olmak üzere birçok projeye adını verdi. Bazı önemli işletmeler arasında Proje Blinkenlights ve Blinkenlights Arkeoloji Enstitüsü bulunmaktadır.

Notlar

  1. ^ a b Blinkenlights 3 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. entry in The Jargon File, version 4.4.6, 25 October 2003. jargon-file.org. Retrieved 2015-01-17.
  2. ^ "Crucial Ballistix Tactical Tracer". www.crucial.com. 17 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2015. 
  3. ^ "GeForce Experience GeForce GTX LED Visualizer User Guide". www.geforce.com. 29 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2015. 

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dil</span> insanlar arasında iletişim kurmayı sağlayan doğal bir iletişim aracı

Dil, insanlar arasında anlaşmayı ve iletişimi sağlayan doğal bir araç, kendisine özgü kuralları olan ve ancak bu kurallar içerisinde gelişen canlı bir varlık, çok boyutlu kavramlar bütünü; temeli tarihin bilinmeyen dönemlerinde atılmış bir gizli anlaşmalar düzeni, seslerden örülmüş toplumsal bir kurum ve yapıdır.

Komut kümesi mimarisi, CPU'nun yazılım tarafından nasıl kontrol edileceğini tanımlayan bilgisayar soyut modelinin bir parçasıdır. ISA, işlemcinin ne yapabileceğini ve bunu nasıl yapacağını belirterek donanım ve yazılım arasında bir arayüz gibi davranır.

<span class="mw-page-title-main">Bilgisayar bilimi</span> belirli evren kurallarına dayalı, sistematik çalışan ve elementlerin ya da ağların birbirleriyle olan ilişkisi

Bilgisayar bilimi, bilgisayarların tasarımı ve kullanımı için temel oluşturan teori, deney ve mühendislik çalışmasıdır. Hesaplamaya ve uygulamalarına bilimsel ve pratik bir yaklaşımdır. Bilgisayar bilimi; edinim, temsil, işleme, depolama, iletişim ve erişimin altında yatan yönteme dayalı prosedürlerin veya algoritmaların fizibilitesi, yapısı, ifadesi ve mekanizasyonunun sistematik çalışmasıdır. Bilgisayar biliminin alternatif, daha özlü tanımı "büyük, orta veya küçük ölçekli algoritmik işlemleri otomatikleştirme çalışması" olarak nitelendirilebilir. Bir bilgisayar bilimcisi, hesaplama teorisi ve hesaplama sistemlerinin tasarımı konusunda uzmanlaşmıştır.

MIPS, Microprocessor without Interlocked Pipeline Stages, MIPS teknolojileri adlı firma tarafından 1985 yılında geliştirilmiş indirgenmiş komut kümesi türü bir mikroişlemci mimarisidir.

<span class="mw-page-title-main">Derleyici</span> kaynak kodunu bilgisayarın işleyebileceği koda dönüştüren program

Derleyici, kaynak kodu makine koduna dönüştüren yazılımdır. Bir programlama dilinin derleyicisi, o programlama dili kullanılarak yazılmış olan kodu hedef işlemci mimarisine göre uygun şekilde makine koduna derler ve genellikle çıktı olarak yürütülebilir dosyanın oluşturulmasını sağlar. Bu eyleme derleme denir. Bir başka ifadeyle derleyici, bir tür yazı işleyicidir; girdi olarak yazı alır ve çıktı olarak yazı verir.

<span class="mw-page-title-main">Mikrodenetleyici</span>

Mikrodenetleyici bir VLSI entegre devre çipinde küçük bir bilgisayar'dır. Mikrodenetleyici, bellek ve programlanabilir giriş/çıkış çevre birimleri ile birlikte bir veya daha fazla CPU kapsar.

<span class="mw-page-title-main">MS-DOS</span> 1980li yıllarda kişisel bilgisayar işletim sistemi

MS-DOS, Microsoft firmasının geliştirdiği bir DOS sistemidir. 1980'li yıllarda PC uyumlu platformlar üzerinde kullanılan en yaygın işletim sistemiydi. 1990'lı yılların ortalarından 2000 yılına kadarki en popüler işletim sistemleri olan Windows 9x ailesinin temeli olarak kullanıldı. Masaüstü bilgisayarlardaki popülerliğini, zamanla Windows NT mimarisi kullanan yeni nesil Windows işletim sistemlerine bıraktı.

<span class="mw-page-title-main">Sabit disk sürücüsü</span> veri depo cihazı

Sabit disk ya da Hard disk kısaca HDD ya da Türkçesi ile sabit disk sürücüsü veri depolanması amacı ile kullanılan manyetik kayıt ortamlarıdır. Önceleri büyük boyutları ve yüksek fiyatları nedeni ile sadece bilgisayar merkezlerinde kullanılan sabit diskler, cep telefonları ve sayısal fotoğraf makineleri içine sığabilecek kadar küçülen boyutları ile günlük hayatımıza girmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Merkezî işlem birimi</span> bir bilgisayar programının talimatlarını, talimatlar tarafından belirtilen temel aritmetik, mantıksal, kontrol ve giriş/çıkış (G/Ç) işlemlerini gerçekleştirerek yürüten ve diğer bileşenleri koordine eden bir bilgisayar içindeki elektro

Merkezî işlem birimi, dijital bilgisayarların veri işleyen ve yazılım komutlarını gerçekleştiren bölümüdür. Çalıştırılmakta olan yazılımın içinde bulunan komutları işler. Mikroişlemciler ise tek bir yonga içine yerleştirilmiş bir merkezî işlem birimidir. 1970'lerin ortasından itibaren gelişen mikroişlemciler ve bunların kullanımı, günümüzde MİB teriminin genel olarak mikroişlemciler yerine de kullanılması sonucunu doğurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">PowerPC</span>

PowerPC, AIM olarak bilinen Apple-IBM-Motorola ittifakının 1991'de geliştirdiği bir RISC mikroişlemcisidir. Genel olarak kişisel bilgisayarlar içindir. PowerPC merkezi işlem birimleri (CPU) gömülü (embedded) ve yüksek performans işlemcileri olduğu için popüler olmuştur. PowerPC 1990'da AIM' in ve PReP'in temel taşı oldu, fakat mimari Apple'ın Macintosh'unun 1994–2006 modellerinde daha başarılı bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Mikroişlemci</span> ana işlem biriminin fonksiyonlarını tek bir yarı iletken tümdevrede birleştiren programlanabilir sayısal elektronik bileşen

Mikroişlemci, işlemci olarak da bilinen, merkezî işlem biriminin (CPU) fonksiyonlarını tek bir yarı iletken tüm devrede (IC) birleştiren programlanabilir bir sayısal elektronik bileşendir.

<span class="mw-page-title-main">Assembly</span> uygulanan işlemlerle programlama dilinin birbirine çok yakın olduğu düşük seviye programlama dilleri

Assembly dili, bir işlemcinin komut kümesi üzerine tanımlanmış alt seviye bir dildir. Assembly dili kolay hatırlanabilir semboller tanımlar ve böylece işlemcinin makina koduna karşılık gelen sayı dizilerinin bilinmesine gerek kalmaz. Assembly dili, platformdan bağımsız yüksek seviyeli programlama dillerinin aksine, işlemci mimarisine bağımlıdır. Tipik uygulamaları; cihaz sürücüleri, alt seviyeli dahili (embedded) ve gerçek zamanlı sistemlerdir. Bır assembly programı assembler kullanılarak makine koduna çevrilir.

<span class="mw-page-title-main">Seri bağlantı noktası</span>

Seri port seri bir bağlantı noktası, seri iletişim, her seferinde içeriye veya dışarıya doğru bir bit bilgi transfer eden fiziksel bir arayüzdür. Kişisel bilgisayarların tarihi boyunca terminaller veya modemler gibi cihazlar ile bilgisayarlar arasındaki veri transferi çoğunlukla seri bağlantı noktaları üzerinden sağlanmıştır. Fare, klavye, diğer çevre birimleri de bu yolla bilgisayara bağlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bilgisayar mimarisi</span>

Bilgisayar mimarisi, en küçüğe ve en başarılıya ulaşmayı hedeflerken aynı zamanda maliyeti de göz önünde bulundurduğu için sanat ve bilimin ortak buluştuğu nokta olarak da tanımlanır. Bilgisayar Mimarisi, bilgisayar parçalarının iç yapıları ve aralarındaki haberleşme bağlantıları ile ilgilidir.

İletişim, iletilmek istenen bilginin hem gönderici hem de alıcı tarafından anlaşıldığı ortamda bilginin bir göndericiden bir alıcıya aktarılma sürecidir. Organizmaların çeşitli yöntemlerle bilgi alışverişi yapmalarına olanak tanıyan bir süreçtir. İletişim tüm tarafların üzerinden bilgi alışverişi yapılacak ortak bir dili anlamalarına ihtiyaç duyar.

Sanal bellek, fiziksel belleğin görünürdeki miktarını arttırarak uygulama programına (izlence) fiziksel belleğin boyutundan bağımsız ve sürekli bellek alanı sağlayan bilgisayar tekniğidir. Ana belleğin, diskin (ikincil saklama) önbelleği (cache) gibi davranmasıyla; yani disk yüzeyini belleğin bir uzantısıymış gibi kullanmasıyla gerçekleştirilir. Ancak gerçekte, yalnızca o anda ihtiyaç duyulan veri tekerden ana belleğe aktarılıyor olabilir. Günümüzde genel amaçlı bilgisayarların işletim sistemleri çoklu ortam uygulamaları, kelime işlemcileri, tablolama uygulamaları gibi sıradan uygulamalar için sanal bellek yöntemi kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">EGPWS</span>

Yer yaklaşım ikaz sistemi uçak yere yakın veya bir arazi engeline doğru ani tehlike içine girmiş ise pilotu uyarmak için tasarlanmış ikaz sistemidir. Arazi Bilinirlik ve İkaz Sistemi ve yere çarpma ikaz sistemi benzer işelevlere sahip uyarı ve önleme sistemleridir.

<span class="mw-page-title-main">Ampelmännchen</span> Alman Demokratik Cumhuriyetinde yaya geçitlerindeki trafik ışıklarında kullanılan sembolik bir insan figürü

Doğu Almanya'da sevilen figürlerden biri olan Ampelmännchen, Demir Perde ülkelerinin sonuna kadar ayakta kalmayı başarabilen Doğu Almanya'ya ait ikonlardan biridir. Berlin Duvarı'nın yıkılmasından bir süre sonra kült statüsüne ulaşan Ampelmännchen, turistler arasında popüler bir hediyelik eşya olmuştur.

Gösterge; kendisinden başka bir şey işaret eden, temsilî olan ve yorumlanabilen her türlü cisim, durum veya olay.

<span class="mw-page-title-main">Gömülü sistem</span> Belli bir fonksiyonu yapmaya yönelik bilgisayar sistemi

Gömülü sistem, bilgisayarın kendisini kontrol eden cihaz tarafından içerildiği özel amaçlı bir sistemdir. Genel maksatlı, örneğin kişisel bilgisayar gibi bir bilgisayardan farklı olarak, gömülü bir sistem kendisi için önceden özel olarak tanımlanmış görevleri yerine getirir. Sistem belirli bir amaca yönelik olduğu için tasarım mühendisleri ürünün boyutunu ve maliyetini azaltarak sistemi uygunlaştırabilirler. Gömülü sistemler genellikle büyük miktarlarda üretildiği için maliyetin düşürülmesinden elde edilecek kazanç, milyonlarca ürünün katları olarak elde edilebilir.