İçeriğe atla

Blake Edwards

Blake Edwards
DoğumWilliam Blake Crump
26 Temmuz 1922
Tulsa Oklahoma, ABD Amerika Birleşik Devletleri
Ölüm15 Aralık 2010 (88 yaşında)
Santa Monica Kaliforniya, ABD
Diğer ad(lar)ıBlackie
Boy1,78 m (5 ft 10 in)
Ödüller1963 - San Sebastián Uluslararası Film Festivali - Days of Wine and Roses
1983 - David di Donatello Ödülü - Victor Victoria

Blake Edwards (26 Temmuz 1922 - 15 Aralık 2010) ödüllü Amerikalı yönetmen, film yapımcısı, senarist ve oyuncu. En çok Pembe Panter (The Pink Panther) filmleri ile hatırlanır. 1940'lı ve 1980'li yıllar arasında sinemada aktif olmuştur. 1969 yılından beri aktris Julie Andrews ile evli olan yönetmen, 15 Aralık 2010 tarihinde Santa Monica Kaliforniya'da zatürreden ölmüştür.

Biyografisi

Blake Edwards 26 Temmuz 1922 tarihinde ABD'de Oklahoma'nın Tulsa kentinde dünyaya geldi. Doğduğunda verilen adı William Blake Crump'tı. Edwards'ın üvey büyükbabası J. Gordon Edwards sessiz sinemanın tanınmış yönetmenlerinden biriydi "The Queen of Sheba" (1922) gibi epik filmlere imza atmıştı.

Blake ise sinemaya 1943 yılında bir oyuncu olarak başladı. A-Filmlerde önemsiz rollerde gözükürken sadece geçimini sağlamak için oynadığı saçma sapan bazı B-Filmlerde başrollerde bile oynamıştı. Bu filmlerden en dikkate değer olanları, her ikisi de 1945'te yapılmış olan "Gangs of the Waterfront" ve "Strangler of the Swamp" ti. Sonra radyo için bir dizi dedektif piyesi senaryosu yazdı, bunlar ortalama kalitenin oldukça üzerindeydi. Bundan sonra Columbia film şirketi için senaryolar yazmaya başladı. Özellikle de yönetmen Richard Quine'ın çektiği "Sound Off" (1952), "Rainbow 'Round My Shoulder" (1953) ve "Cruisin' Down the River" (1953) gibi hafif eğlencelik filmlerin senaryolarını yazdı aynı zamanda şirketin prodüksiyon işlerinde yardımcı oldu. Nihayet 1955 yılında ilk kez kameranın arkasına geçti ve müzikal bir komedi olan Bring Your Smile Along u yönetti. Bunda ustası Richard Quine'ı taklit ediyordu ama yıllar ilerledikçe ironik bir biçimde Richard Quine Blake Edwards'ın tarzını taklit edecektir.

Universal film şirketi ile yaptığı isabetli kontrat Edwards'a gişe rekorları getiren filmlerin yolunu açtı. Bunlardan ikisi Tony Curtis'in oynadığı Bay Cory (Mister Cory) (1957) ile Cary Grant'ın oynadığı Donanmanın Melekleri (Operation Petticoat) (1959) idi. Bu arada televizyon için "Peter Gunn" (1958) ve "Mr. Lucky" (1959) gibi popüler dizileri yaptı. Bunların hem yapımcılığını hem yönetmenliğini üstlenmişti hem de senaryolarını yazıyordu. Film-noir tarzında bir dizi olan "Peter Gunn" ın Caz tarzındaki müziklerini sonraları sıklıkla işbirliği yapacağı Henry Mancini yazmıştı. Sinema ve TV neredeyse atbaşı giderken yine gişede patlama yapan Çılgınlar Kraliçesi (Breakfast at Tiffany's) (1961), Experiment in Terror (1962) ve Gül ve Şarap (Days of Wine and Roses) (1962)'ı yönetti.

1960'ların ortalarına doğru komedi filmlerine yöneldi. 1963'te Peter Sellers'ın canlandırdığı sakar müfetiş Clouseau'yu komedi dünyasına tanıştırdığı Pembe Panter (The Pink Panther) filmi geldi. İçinde yine müfetiş Clouseau 'nun bulunduğu Karanlıkta Bir Çığlık (A Shot in the Dark) Pembe Panter'den daha sonra, 1964'te gösterime sunulmasına rağmen Pembe Panter'den daha önce çekildiği için serinin ilk filmi kabul edilmektedir.[1] 1965'te bir Slapstick komedi olan Büyük Yarış (The Great Race) hayranı olduğu komedyenler Laurel ve Hardy'ye bir selam duruşu idi (Edwards 1986 yılında bu selam duruşunu A Fine Mess adlı filmiyle bir kez daha yapacaktır). Başarılı komedi filmleri serisinin sonuncusu yine Pembe Panter'in baş oyuncusu Peter Sellers'la 1968 yılında yaptıkları Tatlı Budala (The Party) oldu.

Komedilerinin başarısı ve hiçbirşeyi umursamayan yapısına rağmen Edwards o yıl evlendiği eşi Julie Andrews'a başrolünü oynattığı I. Dünya Savaşı müzikali Darling Lili (1969) ile birlikte bir çıkmaza girdi. İngiliz pilotları neşe içinde ölüme gönderen bir Alman casusunu sempatik gösteren film Paramount'un filmi insafsızca budaması ile daha da anlaşılmaz bir hale gelince gişede başarısız oldu. Edwards'ın kariyerinde düşüş başlamıştı artık. 1979'daki başarılı komedisi 10 ve açık saçık satirik film O'nun Çocuğu (S.O.B.) (1981) ile biraz canlanır gibi oldu. 1980'le ve 90'lar Blind Date (1987), Sunset (1988) ve Switch (1991) gibi filmlerle inişli çıkışlı geçti. Hatta bir sürü devam filmi ile Pembe Panter'i canlandırma çabaları da sonuçsuz kaldı, zaten Pembe Panter'in lokomotifi Peter Sellers de 1980'de ölmüştü.

1982 yılında yönettiği Victor Victoria filmine yazdığı senaryo için Akademi Ödülü'ne aday gösterilmiş ama alamamıştı. Bu ödüle sonra kavuştu. 2004 yılında kendisine sinemaya yaptığı hizmetlerden ötürü Akademi Onur Ödülü verildi. Ödülü alırken yaptığı konuşmada uzun yıllar boyunca filmlerinin değişmez oyuncusu olmuş oyuncu Peter Sellers'ten bahsetmemesi dikkatleri çekti.

15 yıl boyunca Kronik yorgunluk sendromu (CFS, chronic fatigue syndrome) adı verilen bir hastalıkla mücadele etti. 15 Aralık 2010 tarihinde Kaliforniya'nın Santa Monica kentinde zatürre tedavisi gördüğü hastanede hastalığının komplikasyonları nedeniyle öldü. Öldüğünde 88 yaşındaydı.1969 yılında ikinci evliliğini yaptığı sinema oyuncusu Julie Andrews ve beş çocuğu ölürken yanındaydılar.

Filmografisi

  • Bring Your Smile Along (1955)
  • He Laughed Last (1956)
  • Bay Cory (Mister Cory) (1957)
  • This Happy Feeling (1958)
  • Donanmanın Melekleri (Operation Petticoat) (1959)
  • High Time (1960)
  • Çılgınlar Kraliçesi (Breakfast at Tiffany's) (1961)
  • Experiment in Terror (1962)
  • The Grip Of Fear (1962)
  • Gül ve Şarap (Days of Wine and Roses) (1962)
  • Pembe Panter (The Pink Panther) (1963)
  • Karanlıkta Bir Çığlık (A Shot in the Dark) (1964)
  • Büyük Yarış (The Great Race) (1965)
  • Harpte Ne Yaptın? (What Did You Do in the War, Daddy?) (1966)
  • Gunn (1967)
  • Tatlı Budala (The Party) (1968)
  • Darling Lili (1969)
  • Wild Rovers (1971)
  • The Carey Treatment (1972)
  • Ateşle Oynayan Adam veya Kaçış (The Tamarind Seed) (1974)
  • Pembe Panter'in Dönüşü (The Return of the Pink Panther) (1975)
  • The Pink Panther Strikes Again (1976)
  • Pembe Panter'in İntikamı (Revenge of the Pink Panther) (1978)
  • 10 (1979)
  • O'nun Çocuğu (S.O.B.) (1981)
  • Trail of the Pink Panther (1982)
  • Victor/Victoria (1982)
  • Curse of the Pink Panther (1983)
  • The Man Who Loved Women (1983)
  • Micki and Maude (1984)
  • A Fine Mess (1986)
  • That's Life (1986)
  • Blind Date (1987)
  • Sunset (1988)
  • Skin Deep (1989)
  • Switch (1991)
  • Son of the Pink Panther (1993)

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Nisan 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2008. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Henry Mancini</span> Amerikalı besteci (1924 – 1994)

Henry Mancini, asıl adı Enrico Nicola Mancini.. Amerikalı besteci ve aranjör.

<i>Pembe Panter</i> (film, 1963) Blake Edwardsın 1963 yapımı filmi

Pembe Panter, Blake Edwards'ın 1963 yapımı filmi. Bu filmi, bir sıra diğer Pembe Panter filmleri takip etmiştir. Filmden doğan Pembe Panter çizgi film kahramanı da kendi özel çizgi film serisine sahip olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Pembe Panter</span> film serisi

Pembe Panter, Fransız polis müfettişi Jacques Clouseau etrafında kurulmuş komedi filmleri serisi. İlk film, 1963'te çekilen Pembe Panter'dir. Bu filmden sonra devam filmleri de çekilmiş; gördüğü ilgi üzerine Peter Sellers'ın ölümünden sonra bir "kolaj filmi" olan "Pembe Panter Yargılanıyor" yapılmış; başkalarınca öyle ya da böyle Pembe Panter'e temas eden filmler çevrilmiştir. Pembe Panter serisinde çekilen filmlere ait bilgiler şöyledir:

<span class="mw-page-title-main">Roberto Benigni</span> İtalyan oyuncu

Roberto Remigio Benigni, İtalyan oyuncu, yazar ve sinema yönetmenidir.

<i>Pembe Panter</i> (film, 2006) 2006 yapımı komedi filmi

Pembe Panter, (İngilizce orijinal adı: The Pink Panther) 2006 yapımlı bir güldürü filmi. Yönetmenliği Shawn Levy'nin yaptığı film 1963 yılında çekilmiş The Pink Panther filminin yeni versiyonudur. Filmdeki Müfettiş Jackques Clouseau rolünde oynayan Peter Sellers yerine, bu versiyonda Steve Martin Clouseau rolünü canlandırmaktadır. Filmde Kevin Kline, Jean Reno, Beyoncé gibi isimler de rol almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Peter Sellers</span> İngiliz oyuncu

Richard Henry Sellers ya da bilinen adıyla Peter Sellers, İngiliz komedyen ve oyuncudur. Daha çok Pembe Panter film serisindeki Şef Müfettiş Clouseau karakteri, Dr. Strangelove filminde oynadığı üç ayrı rol ve Lolita filminin 1962'deki orijinal versiyonunda oynadığı Clare Quilty karakteriyle bilinmektedir. Ayrıca kendisinin sondan bir önceki filmi olan Being There filmindeki çocuk saflığına sahip olan Bahçıvan Chance karakteri ile bilinmektedir.

<i>Şaşkın Baba</i> (film, 1964)

Şaşkın Baba 1964 ABD yapımı komedi filmidir. Özgün adı Father Goose olan film 2 Ocak 1967'de Türkiye'de sinemalarda gösterime girmiştir.

<i>Tatlı Budala</i>

Tatlı Budala 1968 ABD yapımı komedi filmidir. Özgün adı The Party dir.Yapımcılığını ve yönetmenliğini Blake Edwards 'ın üstlendiği filmin senaryosunu da kendi hikâyesinden Edwards yazmıştır. Filmin başrollerinde Peter Sellers ve Claudine Longet oynamışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Meglio Stasera (şarkı)</span>

Meglio Stasera ya da İngilizce adıyla It Had Better Be Tonight Henry Mancini'nin 1963 tarihinde Pembe Panter filmi için bestelediği bir şarkıdır.

<i>Sevimli Mahkûm</i>

Sevimli Mahkûm 1966 İtalya, ABD, İngiltere ortak yapımı komedi filmdir. Özgün adı Caccia Alla Volpe dir. İngilizce versiyonu After the Fox adı ile gösterime sunulmuştur. Film Türkiye'de 1 Şubat 1970'te gösterime girmiştir.

<i>Pembe Panter 2</i> Pembe Panter (2006) in devam filmi

Pembe Panter 2 İlk filmi Pembe Panter'in ilgi görmesi ve başarılı olmasının ardından ikincisi çekilen Pembe Panter 2'nin yönetmenliğini Harald Zwart yaptı. Başrolünde ise yine başarılı komedyen Steve Martin var.

Herbert Lom, uluslararası alanda tanınmış Çek sinema ve tiyatro oyuncusu.

<span class="mw-page-title-main">Müfettiş Clouseau</span> Kurgusal karakter

Jacques Clouseau Pembe Panter serisinde canlandırılmış kurgusal bir karakterdir.

<i>Karanlıkta Bir Çığlık</i> (film, 1964) 1964 yapımı film

Karanlıkta Bir Çığlık 1964 yapımı komedi filmi. Blake Edwards tarafından yönetilmiştir. Pembe Panter film serilerinin ikincisidir. Dedektif Jacques Clouseau karakteri bir önceki filmde topladığı beğeniden dolayı bu filmde hikâyenin ana karakteridir. Clouseau'nun becereksiz karakteri değişmez. Ama karakteri canlandıran oyuncu Peter Sellers tarafından karakterin yaratılışına ait abartılmış bir Fransız aksanı karaktere eklenir. Bu daha sonraları karakterin en ayırt edici özelliği olacaktır. Filmde Herbert Lom Komiser Dreyfus' rolü ile onun patronunu oynamaktadır. Ve Burt Kwouk ise onun uzun süredir ev uşağı olan Cato karakterini oynamaktadır. Bu üç karakter tüm film serilerinin değişmez karakterleridir. Bu filmde Elke Sommer ise çekici kadın Maria Gambrelli'yi canlandırmaktadır.

<i>The Pink Panther Strikes Again</i> 1976 yapımı film

The Pink Panther Strikes Again, Pembe Panter serisinin 4. filmi. Konu olarak, Pembe Panter'in Dönüşü filminin kaldığı yerden devam eder. 1976 yılında, standart başlık The Pink Panther'in yanına Strikes Again eklenmesiyle ismine kavuşmuştur. Bu hikâyede diğer hikâyelerin genelinde olduğu üzere Pembe Panter elmasının peşine düşülmez.

<i>Pembe Panterin Dönüşü</i> 1975 yapımı film

Pembe Panter'in Dönüşü, Pembe Panter film serilerinin dördüncüsü. Peter Sellers, filmde başkarakter Müfettiş Clouseau'yu canlandırmıştır. Sellers'ın oynadığı 3. Pembe Panter filmidir. Herbert Lom ise Müfettiş Dreyfus rolünü oynamıştır.

<i>Pembe Panterin İntikamı</i> 1978 yapımı film

Pembe Panter'in İntikamı, Pembe Panter komedi filmleri serisinin altıncı filmi. 1978 senesinde gösterime giren film, Peter Sellers'ın oynadığı son film olmuştur. Sellers bundan 2 sene sonra hayata veda etmiştir. Filmin açılış jeneriği animasyonu DePatie-Freleng Enterprises tarafından üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Julie Andrews</span>

Dame Julie Andrews DBE, asıl adı Julia Elizabeth Wells, Britanyalı şarkıcı, film ve sahne oyuncusu ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Graham Stark</span>

Graham Stark, İngiliz komedyen, oyuncu yazar ve yönetmendir.

<span class="mw-page-title-main">Capucine</span> Fransız oyuncu

Kapuçin Pembe Panter (1963) ve What's New Pussycat? (1965) filmlerindeki komedi rolleriyle tanınan Fransız manken ve oyuncuydu. 1948-1990 yılları arasında 36 filmde ve 17 televizyon yapımında rol aldı.