İçeriğe atla

Blaha Lujza Meydanı

Blaha Lujza Meydanı ve Ulusal Tiyatro 1950'lerde inşa edildi.
1960'ların sonlarında metro inşaatı.

Blaha Lujza Meydanı (MacarcaBlaha Lujza tér), Budapeşte'de yer alan meydan.[1][2] Kentteki en işlek meydanlarından biridir. Rákóczi út ve József körút'un kesişimine yakın bir konumdadır. Meydana adı verilen Blaha Lujzáról 19. yüzyılda tanınmış bir sanatçıdır.[3] Bölge eskiden Népszínház Caddesi'nin bir parçasıydı.

On binlerce insan ve araba her gün başkentin ve ülkenin en işlek noktalarından dört ana yönden geçmektedir. Metro transferinden iki yıl sonra, Rákóczi Caddesi'ndeki tramvay 1972'de durduruldu.

1956 yılında Stalin Anıtı'nın göstericiler tarafından parçalanmasının ardından heykel parçaları bu meydana taşındı.

Eski ve şimdiki binalar

Yüzyılın başında Ulusal Tiyatro binası.

Meydanın merkezinde Ulusal Tiyatro Binası vardı. Budapeşte'de 2. metro hattının inşası nedeniyle bina yıkıldı.[4] Eklektik tarzdaki bu bina, 1872-1875 yılları arasında Ferdinand Fellner ve Hermann Helmer'ın tasarımlarıyla inşa edilmiştir. Birinci kat pencerelerinin üzerinde Károly Kisfaludy, Béni Egressy ve József Gaal'ın büstleri vardı.

Ulusal Tiyatronun temel görevi, Macar edebiyatının yabancı ve yabancı klasik drama edebiyatını tanıtmak ve çağdaş Macar dramasını beslemekti. Gizi Bajor, Gyula Csortos, Árpád Ódry, Artúr Somlay ve Ede Újházi gibi ünlü oyuncular burada sahne aldı .

Corvin Alışveriş Merkezi

Corvin Alışveriş Merkezi 1 Mart 1926'da açıldı. Ulusal Tiyatro'nun yanındaki mağaza Zoltán Reiss tarafından tasarlandı ve süslü saray cepheleri ile klasik bir tarzda tasarlandı. Görünüşte tek katlı cephenin arkasında dört sıra pencere vardı, bunlar sadece üst ve alt kısımlara neredeyse algılanamayacak şekilde ahşap ekler ile ayrıldı. Girişin arkasında iki katlı, cam çatılı bir salon vardı. 1966'da orijinal cephe alüminyum kaplama ile kaplandı ve 2018'de binanın yenilenmesinde yıkıldı.[5]

EMKE

Resmin solundaki EMKE kafesi, 1905.

Rákóczi út ve Erzsébet (eski adıyla Lenin) Bulvarı'nın köşesinde, o zamanlar Budapeşte'nin en tanınmış ve popüler kafelerinden biri olan EMKE kafesi vardı.[6][7] Müzik kulübü kafeyi kuran Jonas Wassermann'ın da üyesi olduğu Transilvanya Macaristan Kültür Derneği adını aldı. 1956 yılında yıkılmasından sonra bina yeniden inşa edildi. Zemin katta bir espresso ve bistro ve birinci katta bir restoran vardı.[8]

Gündüz-Gece Mağazası

Bulvarın diğer tarafındaki köşe evinde EMKÉ'nin karşısında, Budapeşte'nin ilk 24 saatlik mağazası vardı. Bugün kalıcı bir açıklığı yoktur, aynı zamanda bir bakkal olarak da faaliyet göstermektedir.

Basın Evi

Gazete yayıncılığının merkezi, 1949 yılında Blaha Lujza Meydanı, Somogyi Béla Caddesi ve József Bulvarı ile sınırlanan alanda, iki eski kiralık evden ve eski yazı işleri bürosunun ve Budapeşte Hírlap Matbaası'nın binasından kurulmuştur . Üç evden oluşan binada, József Bulvarı 7 orijinal anıtsal cephesini korurken, geri kalanı birleşik bir görünüm aldı. O zamanlar onlarca yayın bürosuna (Népszabadság, Esti Hírlap, vb.) ev sahipliği yapan ve o zamanlar Ulusal Tiyatro'nun egemen olduğu alanın bilinen bir binası haline geldi. İngiliz Milletler Topluluğu Basın Evi olarak bilinen bu bölge, rejim değişikliğini izleyen on yıl boyunca boşaltıldı ve Blaha Lujza Meydanı'nda yıllarca boş kaldı. 2005 yılında yıkıldı ve 2005 ve 2011 yılları arasında József Bulvarı'nın eski cephesini yaklaşık 5 milyar HUF maliyetle koruyarak, Europeum adlı yerine modern bir otel ofis binası inşa edildi.

Galeri

Kaynakça

  1. ^ "Cikk a tér tervezett felújításáról és történetéről". 2 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2010. 
  2. ^ "A Blaha Lujza tér története". 12 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2007. 
  3. ^ Rátonyi Gábor Tamás: Hány éves a Blaha Lujza tér? 29 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (magyar nyelven). Utcák, terek blog, 2016. (Hozzáférés: 2016. december 1.) „1918-ban a Népszínház utca első szakaszát nevezték el Blaháról (Blaha Lujza utca), ezt azonban a közgyűlés nem hagyta jóvá. 1920. január 23-án jelent meg a Fővárosi Közlönyben a Blaha Lujza tér névadásáról szóló hír.”
  4. ^ Szucsi: Nemzeti Színház Blaha Lujza téren Budapesten 29 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (magyar nyelven). egykor.hu, 2010. (Hozzáférés: 2015) „A színház 1964-ig itt működött, majd 1965. április 23-án az épületet felrobbantották.” fotókkal
  5. ^ "Elkezdték leszedni a Corvin Áruház alumíniumburkolatát". 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2020. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2020. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2020. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Taksim Meydanı</span> İstanbul, Türkiyede bir meydan

Taksim Meydanı, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde yer alan ve İstanbul kentinin en ünlü noktalarından biri olan meydan. Çevresindeki lokanta, mağaza, otel, eğlence ve kültür yerleriyle İstanbul'un en büyük turistik çekim merkezinden biridir. Cumhuriyet Döneminde bir meydan haline gelmiş olan Taksim Meydanı, pek çok siyasi ve toplumsal olaya da ev sahipliği yapmıştır. Meydandaki trafiği kısmen yer altına indiren Taksim Yayalaştırma Projesi, 2013 yılında kısmen tamamlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kızılay Meydanı</span> Ankara Yenişehirde meydan

Kızılay Meydanı ya da 15 Temmuz Kızılay Millî İrade Meydanı, Türkiye'nin başkenti Ankara'nın merkezindeki kent meydanı. Doğudan Ziya Gökalp Caddesi, batıdan Gazi Mustafa Kemal Bulvarı, kuzey-güney ekseninde ise Atatürk Bulvarı yollarının kesişimindedir. Ankara'nın her tarafından ulaşımı oldukça kolay olan meydanda hem metro hem de Ankaray istasyonu bulunmaktadır. Çok sayıda büro, mağaza, kafe ve park bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Opera Meydanı</span> Ankarada bir meydan

Opera Meydanı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir kent meydanı. Atatürk Bulvarı üzerinde, Sıhhiye ve Ulus Meydanlarına eşit mesafede bulunur. Eskiden ev sahipliği yaptığı pek çok fabrika, atölye ve üretim tesisi sayesinde bir dönem şehrin sanayi merkezlerinden birisi olan meydan; son yıllarda daha çok Gençlik Parkı, PTT Pul Müzesi, Melike Hatun Camii ve diğer tarihi binalarıyla şehrin turistik noktalarından biri haline gelmiştir. Ayrıca; birçok ulaşım arterinin de kesişme noktasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tepebaşı, Beyoğlu</span>

Tepebaşı, Beyoğlu'nda, İstiklal Caddesi'ne paralel giden Meşrutiyet Caddesi ile Tarlabaşı Bulvarı'nın devamı olan Refik Saydam Caddesi arasında kalan semt.

<span class="mw-page-title-main">Budapeşte Muharebesi</span> Kuşatma

Budapeşte Muharebesi, Sovyet kuvvetlerinin II. Dünya Savaşı'nın sonlarına doğru sınırı geçerek Macaristan'ın başkenti Budapeşte'ye yönelen genel taarruzlarının devamında kentin kuşatılması ve alınması sırasında yaşanan çatışmalardır. Macar ve Alman birliklerince savunulan kent, 29 Kasım 1944 tarihinde Kızıl Ordu'ya bağlı birlikler ve artık Sovyetler Birliği'nin müttefiki olan ve Almanya'ya savaş ilan etmiş bulunan Rumen ordusu tarafından kuşatıldı. Kuşatma, kenti savunan kuvvetlerin 13 Şubat 1945 tarihinde kayıtsız şartsız teslim olmasıyla sona erdi. Kenti kuşatan Sovyet güçleri, Rodion Malinovski'nin 2. Ukrayna Cephesi'ne bağlı birliklerdir. Savunmadaki kuvvetler, Alman Waffen-SS birlikleri ile Macar Ordusu'dur. Budapeşte kuşatması II. Dünya Savaşı boyunca yaşanan en kanlı kuşatmalardan biri oldu.

<span class="mw-page-title-main">West End</span>

Batı Ucu Londra ya da West End of London İngiltere, Londra'da bulunan pek çok sayıda turist çeken alış veriş yerleri, iş ve devlet binaları, eğlence ve iş amaçlı buluşma yerlerini barındıran alan. Batı Ucu terimi 19. yüzyıl başlarında moda merkezleri ile Charing Kavşağı 'nın batısında kalan alanı tanımlamak için kullanılmaya başlandı. Alan, stratejik tasarlama için Londra Planı 'nda iki uluslararası merkezden birisi olarak saptandı.

<span class="mw-page-title-main">Hacı Bayram, Altındağ</span> Altındağ, Ankara, Türkiyede mahalle

Hacı Bayram; Ankara ilinin Altındağ ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Andrássy út</span> Budapeştede cadde

Andrássy Bulvarı, Macaristan'ın Budapeşte kentinde, tarihi 1872'ye kadar uzanan bir bulvardır. Erzsebet Meydanı'nı Városliget'e bağlar. Neo-rönesans konakları, ince cepheler ve iç mekanlara sahip olan pansiyonları ile 2002'de bir Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir. Aynı zamanda kafeler, restoranlar, tiyatrolar, elçilikler ve lüks butikler ile Budapeşte'nin ana alışveriş caddelerinden biridir. En dikkat çekici binalar arasında Devlet Opera Evi, eski Bale Okulu, Zoltán Kodály Anıt Müzesi ve Arşivleri, Macar Güzel Sanatlar Üniversitesi ve Ferenc Hopp Doğu Asya Sanatları Müzesi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Stalin Anıtı (Budapeşte)</span>

Stalin Anıtı, Macaristan Halk Cumhuriyeti'nin başkenti Budapeşte'de yer alan, dönemin Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri Josef Stalin'in Aralık 1951'deki yetmiş üçüncü yaş günü şerefine inşa edilen anıt. 1956 Macaristan ayaklanması sırasında destalinizasyon politikalarından güç alan gruplar tarafından 23 Ekim 1956'da yıkıldı ve parçalara ayrıldı. Daha sonra heykelsiz olarak yeniden inşa edilerek 1 Mayıs İşçi Bayramı geçit törenlerinde kullanılan dekoratif bir yer olarak işlev gördü. 1990'lı yıllarda kaide tamamen yıkıldı.

Puşkin Devlet Rus Dram Tiyatrosu, Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bulunan bir tiyatrodur.

Alparslan Millî Gençlik Tiyatrosu, Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bulunan bir tiyatrodur. Adını, Büyük Selçuklu İmparatorluğu'nun ikinci hükümdarı Alp Arslan'dan almaktadır.

Büyük Saparmurat Türkmenbaşı Bulvarı, Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bulunan bir bulvardır. Bulvar, adını Türkmenistan'ın ilk cumhurbaşkanı Saparmurat Türkmenbaşı'ndan almakta olup başkentin en uzun ve en belirgin bulvarı olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Çankırı Caddesi</span> Ankarada bir cadde

Çankırı Caddesi veya tarihi adıyla Çankırıkapı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir caddedir. Anafartalar ve Cumhuriyet Caddelerinin Ulus Meydanı'nda kesiştiği noktadan başlayan cadde, Dışkapı semtine kadar devam eder. İlk yapıldığı yıllarda şehrin en önemli eğlence merkezlerinden birisi olan Çankırı Caddesi; dönemin ünlü mekanlarından "Fresko'nun Barı", "Elhamra Bar" ve "Park Sineması" gibi pek çok işletmeye de ev sahipliği yapmıştır. Ayrıca; bugün Ankara Valiliği'nin önündeki Hükûmet Meydanı'nda bulunan Julianus Sütunu'nun orijinal konumu ile geçmişte çeşitli sebeplerden dolayı yıkılan veya yok olan yapılardan İğneli Belkıs Camii ve Hasan Paşa Hamamı da bu cadde üzerinde bulunmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Zsuzsa Rakovszky</span> Macar yazar, şair, kütüphaneci ve çevirmen

Zsuzsa Rakovszky, Macar yazar, şair, kütüphaneci ve çevirmendir. Soyadı ayrıca Rakovsky olarak da yazılır.

Magdolna "Magda" Faluhelyi, Macar kadın tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Devlet Opera Binası</span> Budapeştede konak

Macaristan Devlet Opera Binası, Budapeşte'nin merkezindeki Andrássy út üzerinde bulunan, Neo-Rönesans mimariye sahip bir opera binasıdır. Eski adı Macar Kraliyet Opera Binası olan bina, 19. yüzyıl Macar mimarisinin önemli isimlerinden Miklós Ybl tarafından tasarlandı. Budapeşte Şehir İdaresi ve Avusturya-Macaristan İmparatoru I. Franz Joseph tarafından finanse edilen inşaat 1875'te başladı ve bina 27 Eylül 1884'te hizmete açıldı. Budapeşte'deki "Népszínház" kapanmadan önce şehrin üçüncü büyük opera binasıydı. Günümüzde Budapeşte'nin ve Macaristan'ın en büyük ikinci opera binasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Józsefváros</span> Budapeştede bölge

Józsefváros Macaristan'ın Budapeşte şehrinin 8. bölgesidir. Belváros'a yakın, 18-19. yüzyıldan kalma eski banliyölerden biri olarak daha geniş anlamda şehir merkezinin bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Budapeşte Jeoloji Müzesi</span>

Budapeşte Jeoloji Müzesi veya Macar Jeoloji ve Jeofizik Enstitüsü, Macaristan'daki ana jeoloji müzesidir. Peşte'nin batı kesimindeki Stefánia út üzerinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Vörösmarty Meydanı</span> Budapeştede bulunan meydan

Vörösmarty meydanı, Budapeşte şehir merkezinde Váci utca'nın kuzey ucunda yer alan halka açık bir meydandır. Meydanın batıya bakan merkezinde Eduard Telcs ve Ede Kallós tarafından yapılmış şair Mihály Vörösmarty'nin heykeli bulunmaktadır. Anıtın arkasında çitlerle çevrili bir park ve taş aslanlarla çevrili bir çeşme bulunmaktadır. Meydanın kuzey ucunda Café Gerbeaud ve Budapeşte Metrosu'nun M1 hattının güney terminaline giden merdivenler yer almaktadır. Meydan aynı zamanda Ibusz ve Aeroflot ofislerini de içeren bir iş alanıdır. İngiliz Büyükelçiliği de meydanda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sári Fedák</span> Macar oyuncu (1879-1955)

Sári Fedák ; Macar aktris ve şarkıcı. Zamanının en tanınmış prima donnalarından biri. Amerikalı gazeteci ve kurgu dışı yazar Richard Traubner'a göre Fedák ve Sári Petráss, "tüm zamanların en çok hatırlanan iki Macar kadın operet yıldızı" olmaya devam ediyor.