Ermenistan, resmî adıyla Ermenistan Cumhuriyeti, Avrasya'nın Güney Kafkasya bölgesinde bulunan, denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Batı Asya'daki Ermeni Yaylaları üzerinde yer alan ülke, batısında Türkiye, kuzeyinde Gürcistan, doğusunda Azerbaycan, güneyinde ise İran ve Azerbaycan'ın bir parçası olan Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti ile sınır komşusudur.
Ermeniler, anayurdu Batı Asya'daki Ermeni Yaylaları olan etnik grup ve millettir.
Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ya da kısaca Ermenistan SSC, Sovyetler Birliğini oluşturan Sovyet cumhuriyetlerinden biriydi. Bu dönemden önce bağımsız Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti bazen "Birinci Ermeni Cumhuriyeti" olarak adlandırıldığı için Ermenistan SSC bazen "İkinci Ermeni Cumhuriyeti" olarak adlandırılır. 37 rayondan oluşan ve başkenti Erivan olan Ermenistan SSC, Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin Ermenistan kolu olan Ermenistan Komünist Partisi tarafından yönetiliyordu.
Türkiye Ermenileri, Türkiye sınırları içinde yaşayan ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan etnik azınlıktır. 1914-1921 yılları arasında 2 milyondan fazla olan Ermeni nüfusunun, günümüzde 40.000 ila 76.000 arasında olduğu tahmin edilmektedir. Bugün Türkiye Ermenilerinin ezici çoğunluğu İstanbul'da yaşamaktadır. Kendi gazetelerini, kiliselerini ve okullarını desteklemektedirler ve çoğunluğu Ermeni Apostolik inancına mensuptur ve Türkiye'deki Ermenilerin azınlığı Ermeni Katolik Kilisesi'ne veya Ermeni Evanjelik Kilisesi'ne mensuptur. Dört bin yıldan fazla bir süredir tarihi anavatanlarında yaşadıkları için Ermeni Diasporası'nın bir parçası olarak görülmemektedirler.
Büyük Ermenistan veya Birleşik Ermenistan, Ermenilerin anavatanı olarak kabul edilen, tarihsel olarak Ermenilerin çoğunlukta olduğu ve bir kısmında hâlâ Ermenilerin çoğunluk olarak yaşadığı Ermeni Yaylası'ndaki bölgelere atıfta bulunan etno-milliyetçi ve irredantist kavramdır. Ermenilerin tarihi topraklarının birleştirilmesi olarak görülen ve 20. yüzyıl boyunca Ermeni düşünürlerce yaygın olan fikir başta Ermeni Devrimci Federasyonu, ASALA ve Miras olmak üzere çeşitli milliyetçi örgüt ve partilerce savunuldu.
Ermenistan'daki Yahudilerin tarihi 2000 yıl öncesine dayanır.
Stepanos Sargsi Malkhasyants Ermeni bir akademisyen, filolog, dilbilimci ve sözlük yazarıydı. Uzman bir klasik Ermeni edebiyatçısı olarak, Malkhasyants pek çok klasik Ermeni tarihçinin eserini modern Ermeniceye çevirip onlar hakkında incelemeler yazmıştır, hayatının 70 yılını Ermeni dilinin gelişimine adamıştır.
Hayk veya Haig, ayrıca Hayk Nahapet olarak da bilinir, Ermeni mitolojisinde Ermeni milletinin kurucusu ve atası olarak kabul edilen kişidir. Hikâyesi Horenli Musa tarafından yazılan Ermenistan Tarihi kitabında anlatılır.
Horenli Musa (410-490), Ermenice: Մովսես Խորենացի. Antik Çağ Ermeni tarihçisi ve Ermenistan Tarihi adlı eserin yazarı. Ermeni tarihçiliğinin babası olarak kabul edilir ve Ermeni Herodot olarak adlandırılır.
Amerikalı Ermeniler, Ermeni kökenli ABD vatandaşları veya sakinleri. Rusya Ermeniler' inden sonra Ermeni diasporasındaki en büyük ikinci toplululuktur. ABD'ye ilk büyük Ermeni göçleri, on dokuzuncu yüzyılın sonlarında ve yirminci yüzyıl başlarında meydana geldi. 1890'lardaki Hamidiye katliamlarından ve 1915'teki Ermeni Kırımı'ndan sonra binlerce Ermeni, Osmanlı İmparatorluğu'nu terk ederek ABD'ye yerleşti. 1960'lar ve 1980'ler arasında ise siyasi istikrarsızlık sebebiyle Lübnan, İran, Suriye ve Türkiye'den ABD'ye göçler gerçekleşti. Aynı dönemde Sovyetler Birliği'nden göçler de başlayarak 1980'lerin sonunda ve 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından artarak devam etti.
Aram Ter-Ghevondyan, en önde gelen Ermeni tarihçi ve tarihi kaynakların araştırmaları, Orta Çağ Ermenistan'ın İslam dünyası ile ilişkileri ve Şarkiyat araştırmaları konusunda uzmanlaşmış bir bilim adamıdır. Çığır açıcı çalışması, Bagratuni Ermenistan'da Arap Emirlikleri, Ermenistan'ın Bagratuni Krallığı üzerine yapılmış en önemli araştırmadır. 1981 yılından ölümüne kadar, Ter-Ghevondyan, Ermeni Bilimler Akademisi'nde Şarkiyat Araştırmaları Enstitüsü başkanlığına ek ayrıca Halep Üniversitesi'nden fahri doktora unvanını taşımış ve Roma Tiberian Akademisi'nde ortak üyeliği yapmıştır.
Gizli Ermeniler veya Kripto Ermeniler, genelde Ermeni kimliğini Türk toplumundan gizleyen, tam ya da kısmi etnik Ermeni kökenli insanları tanımlamak için kullanılan şemsiye bir terimdir. Genellikle Ermeni Kırımı sırasında "fiziksel yokoluş tehdidi altında" İslamlaşan Osmanlı Ermenilerinin torunlarıdır.
Getişen Ermenistan'ın Sünik eyaletinin Kacaran Belediyesi'ne bağlı bir köydür. Köy, Dağlık Karabağ sorununun patlak vermesinden sonra Ermenistan'dan Azerbaycanlıların göçünden önce Azeriler tarafından doldurulmuştu. 1988-1989'da Azerbaycan'dan gelen Ermeni mülteciler köye yerleşti. Ayrıca köy Getaşen olarak da biliniyor ve daha önce Çaykend olarak biliniyordu. Köyün 2001 nüfus sayımına göre nüfusu 96 kişiydi.
Agathangelos 332 yılında ölen Ermenistan'ın ilk havarisi Krikor'un yazarının takma adıdır.
Hasan Celalyan Hanedanı, 1214'ten itibaren günümüzdeki aşağı Karabağ, Dağlık Karabağ ve Sünik'in küçük bir kısmını kapsayan Haçın bölgesini yöneten bir Ermeni hanedanıydı Adı Haçın'dan bir Ermeni feodal prens olan Hasan Celalüddevle'den 'dan gelmektedir. Hasan Celalyan ailesi, Selçuklu Türkleri, Persler ve Moğolların yanı sıra diğer Ermeni prensleri ve Haçın melikleri tarafından bölgedeki yabancı egemenliği boyunca birkaç yüzyıl boyunca özerkliğini koruyabilmişlerdir. Bölgede Ermeni bağımsızlığının son kalesini elinde tuttuklarını kabul edilir.
Yakışıklı Ara Ermenice : Արա Գեղեցիկ efsanevi bir Ermeni kahramanı ve kralıdır. Ara, Ermeni edebiyatında çok yakışıklı olduğu ve Asur kraliçesi Semiramis'in onu yakalamak ve ona sahip olmak için Ermenistan'a karşı savaş açtığı popüler efsanesiyle tanınır.
Bagavan Muharebesi veya Vagabanta Muharebesi, 371 yılında Büyük Ermenistan'ın Bagrevand bölgesindeki Bagavan yerleşimi yakınında, Roma - Ermeni ortak kuvveti ile Sasani ordusu arasında yapılan çatışmadır; Romalılar ve Ermeniler galip gelmiştir. Romalı tarihçi Ammianus Marcellinus'un yanı sıra Ermeni tarihçi Bizantionlu Faustus tarafından da kaydedilmiştir.
II. Arşak, 350'den y. 364/367'e kadar Ermenistan kralı olan bir Arşak prensidir. Arşak'ın hükümdarlığı bir barış ve istikrar dönemiyle başlamış olsa da, kısa süre sonra Ermeni kilisesi ve soylularıyla olan çatışmalarının yanı sıra, Roma ile İran arasında, Ermeni kralının savaşan taraflar arasında bocaladığı bir dizi savaşla boğuşmuştur. Arşak, Roma imparatoru Julianus'un İran'a karşı talihsiz seferine katılmış; bunun sonucunda ortaya çıkan 363 Pers-Roma Antlaşması'nın ardından Ermenistan, Pers kralı II. Şâpûr'un yenilenen saldırısına karşı kendi başının çaresine bakmak zorunda kalmıştır. Ermeni soyluları arasında ayrılıklar ve isyanlarla karşı karşıya kalan Arşak, Şâpûr ile barış görüşmeleri için İran'a gitmiş, ardından Huzistan'daki Oblivion Kalesi'nde hapsedilmiş ve esaret altında intihar ettiği rivayet edilir. Arşak'ın saltanatını, Ermenistan'ın Persler tarafından fethi ve yıkımı izlemiş, ancak oğlu ve vârisi Papas kaçmayı başarmış ve daha sonra Roma'nın yardımıyla Ermeni tahtına çıkmıştır.
Kirakos Gandzaketsi 13. yüzyıl Ermeni tarihçisiydi ve 4. yüzyıldan 12. yüzyıla kadar olan olayların bir özeti ve kendi günlerinin olaylarının ayrıntılı bir anlatımı olan Ermenistan Tarihi kitabının yazarıdır. Çalışma öncelikle Orta Çağ Ermenistan'ının tarihi ile Kafkasya ve Yakın Doğu'de meydana gelen olaylara odaklanmaktadır. Eser, Moğol istilalarının incelenmesi için birincil kaynak görevi görülmekte ve hatta Moğolca kaydedilen ilk kelime listesini de içermektedir. Eser Latince, Fransızca ve Rusça dahil birçok dile çevrilmiştir.
Nina G. Garsoïan FBA, Ermeni ve Bizans tarihi konusunda uzmanlaşmış Fransız doğumlu Amerikalı bir tarihçidir. 1969'da Columbia Üniversitesi'nde görev alan ilk kadın tarihçi olmuş ve ardından Columbia'da Gevork M. Avedissian Ermeni Tarihi ve Medeniyeti Kürsüsü'nün ilk başkanı olmuştur. 1977'den 1979'a kadar Princeton Üniversitesi Yüksek Lisans Okulu'nun dekanı olarak görev yapmıştır.
Vikisöz'de Pavstos Buzand ile ilgili sözler mevcuttur.