İçeriğe atla

Bizans Hamamı (Selanik)

Selanik'teki Hristiyanlık Öncesi ve Bizans Anıtları
UNESCO Dünya Mirası
Konum Yunanistan
KriterKültürel: i, ii, iv
Referans456
Tescil1988 (12. oturum)
BölgeAvrupa ve Kuzey Amerika
Koordinatlar40°38′24″N 22°57′12″E / 40.640026°K 22.953464°D / 40.640026; 22.953464

Bizans Hamamı (Yunanca: Βυζαντινά Λουτρά Άνω Πόλης), Yunanistan’ın Selanik şehrinde 12. yüzyılın sonu ve 13. yüzyılın başında yapıldığı tahmin edilen ve 1940 yılına kadar hizmet vermeye devam etmiş olan halk hamamıdır.

Yunanistan’da kalan sayılı Bizans yapılarından olan hamam, örnekler arasında en büyük ve en sağlam olanıdır.[1] II. Dünya Savaşı sırasında terk edilen ve 1978’deki bir dizi büyük depremden yara alan yapıda, Bizans mimari yapısının izleri ve düzeni seçilebilmektedir.[1] 9. Bizans Eserleri Müşavirliği’nin yapısal onarımları ve dış cephe korumaları sayesinde çökmekten kurtulmuş olan yapı, Theotoku, Krispu, Filoktitοu ve Hrisostomοu sokaklarının ortasında apartmanlar arasındadır.

Hamam, kare şeklindedir ve her biri iki daireye ayrılan üç ana bölümden oluşur: Birincisi binanın girişi olan ve soyunma odası olarak kullanılan soğuk bölüm (frigidarium); ikincisi banyoya hazırlık yapılan ılık bölüm (tepidarium); üçüncü ana bölüm ise asıl banyo odası olan sıcak bölümdür (caldarium). Osmanlı döneminde ikiye ayrılarak çifte hamam (biri kadınlara diğeri erkeklere ayrılmış bitişik iki hamam) haline getirilmiştir.

1988’de Selanik'teki Hristiyanlık Öncesi ve Bizans Anıtlarından biri olarak UNESCO’nun Dünya Mirası listesine girmiştir.

Kaynakça

  1. ^ a b "Gizem Çimen, Selanik'teki Bizans Hamamı restore edildi, Arkeofili.com sitesi, 04.08.2015". 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Selanik</span> Kuzey Yunanistanda şehir

Selanik, metropol alanında bir milyondan fazla nüfusu ile Yunanistan'ın en büyük ikinci şehri ve Makedonya coğrafi bölgesinin, Orta Makedonya idari bölgesinin ve Makedonya ve Trakya Merkezi Olmayan İdaresi'nin başkentidir. Yunancada η Συμπρωτεύούσα, kelimenin tam anlamıyla "ortak başkent" olarak da bilinir. Συμβασιλεύουσα veya Konstantinopolis ile birlikte Bizans İmparatorluğu'na "birlikte hükmeden" şehir olarak tarihsel statüsüne atıfta bulunulur.

<span class="mw-page-title-main">Efes</span> Anadoluda bir antik kent

Efes, Anadolu'nun batı kıyısında, bugünkü İzmir ilinin Selçuk ilçesinin üç kilometre güneybatısında yer alan antik bir Luvi şehriydi. Şehir Anadolu'da Yunan sömürgeciliğinin başlamasıyla birlikte İyonya ve daha sonra Roma dönemlerinde de önemini korumuştur. Kuruluşu Cilalı Taş Devri'ne yani MÖ 6000 yıllarına dayanır. MÖ 10. yüzyılda eski Arzava başkentinin yerine Attik ve İyonyalı Yunan kolonistleri tarafından inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hierapolis</span> Denizlide bir antik Roma kenti

Hierapolis, Pamukkale (Denizli) yakınlarında bulunan ve Frigler döneminde ana tanrıça Kibele kültünün merkezlerinden biri olarak faaliyet göstermiş bir antik kenttir. Antik coğrafyacı Strabon ile Ptolemaios verdikleri bilgilerde, Karia bölgesine sınır olan Laodikeia ve Tripolis kentlerine yakınlığı ile Hierapolisin bir Frigya kenti olduğunu ileri sürülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Roma Hamamı</span> Ankarada bulunan Roma hamamı

Ankara Roma Hamamı veya Caracalla Hamamı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir Roma hamamıdır. Günümüzde Hacı Bayram Mahallesi sınırları içerisinde yer alan yapı, ilk katmanı Frigler dönemine kadar uzanan bir höyük üzerine inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hamam</span>

Hamam, özel bir düzenle ısıtılan sıcak ve soğuk suyu bulunan, yıkanma amacıyla kullanılan yapı.

<span class="mw-page-title-main">Agrippa Hamamları</span>

Agrippa Hamamları, Roma'da inşa edilmiş ilk büyük thermae olarak Marcus Vipsanius Agrippa tarafından yaptırılmış olan Antik Roma hamamları. Yapı başlangıçta Panteon ile aynı zamanda ve onun ekseninde yapılmış bir balaneion (βαλανεῖον) olarak inşa edilmiştir. Agrippa tarafından MÖ 19 yılında Aqua Virgo su kemerinin tamamlatılmasıyla birlikte hamamın su tedariki sorunu çözülmüş, büyük bir süs havuzu ilave edilerek yapı gerçek anlamda bir thermae şeklini almıştır. MÖ 12 yılında öldüğünde, hamamı vasiyetinde Roma halkına bırakmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Zeuksippos Banyoları</span>

Zeuksippos Banyoları, 100 ile 200 yılları arasında inşa edilmiş, şehrin merkezindeki diğer yapılar gibi 532 yılında Nika Ayaklanması sırasında tamamen yıkılmış ve yıllar sonra yeniden inşa edilmiş, Bizans İmparatorluğu'nun başkenti Konstantinopolis şehrinin popüler halk hamamıdır. Bu şekilde adlandırılmasının nedeni, inşa edildiği yerde daha önce Jüpiter ("Zeus") tapınağının olmasıdır. İstanbul şehrinin kent olarak ilk atası ve Konstantinopolis'ten önce, Antik Yunanistan'da kurulan Byzantion şehrinde bulunan Akropolis içerisine inşa edilmiş Akhilleus banyolarının yaklaşık 450 metre güneyine kurulmuştur. Banyolar, içinde bulunan ve her biri ünlü bir insanı temsil eden heykelleri ile tanınır. Fakat burası, 7. yüzyıl boyunca, askeri amaçlar için kullanılmıştır. 1928 yılında sit alanı kazılmış ve banyoların yeniden yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bizans mimarisi</span> Doğu Roma mimarisine genel bakış

Bizans mimarisi, Bizans İmparatorluğu mimarisidir. İmparatorluk, Büyük Konstantin, Roma İmparatorluğu başkentini Roma'dan Byzantion'uma doğuya taşıdığı 330 yılından sonraki Roma İmparatorluğu'nun sanatsal ve kültürel varlığını adresler. Byzantion, "Yeni Roma", sonradan Konstantinopolis ismini almıştır, bugün İstanbul olarak adlandırılmaktadır. İmparatorluk, bir Milenyumdan fazla yaşamış, Avrupa'da Orta Çağ ve Rönesans mimarlığını etkin şekilde etkilemiş, 1453 yılında İstanbul'un fethinden sonra Osmanlı mimarisini etkilemiştir.

Aziz Klemens Kilisesi; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan tarihi bir kilisedir. 4. yüzyılda, Ancyra şehrinin o zamanki episkoposu olan Aziz Klemens adına inşa edilmiştir. Doğu Roma dönemi boyunca farklı yıllarda başkaca kilise, manastır ve katedral yapılarının inşa edildiği bilinse de günümüze ulaşan tek emsal olması sebebiyle Ankara'daki yegane Bizans kilisesi olarak kabul edilir. Osmanlı döneminde camiye çevrilen fakat 1916 Ankara Yangını esnasında tamamen yanması sonucu terk edilen yapıdan geriye yalnızca bir duvar ve iç cephesinde yatay kolları kazınarak silinmiş bir Latin haçının bulunduğu mermer blok kalmıştır. Kurtarılan birkaç sütun başlığı ve pencere sövesi ise Roma Hamamı Açıkhava Müzesi'nde sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Aya Dimitri Kilisesi</span> Yunanistanın Selanik şehrinde bir kilise

Aya (Aziz) Dimitri Kilisesi, Selanik’te şehrin koruyucusu Selanikli Aziz Dimitri’ye adanmış Bizans devrinden kalma kilise.

<span class="mw-page-title-main">Bizans Yunanistanı</span>

Bizans Yunanistanı tarihi başlıca Doğu Roma ya da Bizans İmparatorluğu ile örtüşür.

<span class="mw-page-title-main">Selanik'in Erken Hristiyan ve Bizans Anıtları</span>

Selanik şehri, Yunanistan'ın Makedonya bölgesinde yer alır ve Bizans İmparatorluğunun en önemli ikinci şehri idi. Orta Çağ'da Hristiyanlık için önemli bir rol oynadı ve etkileyici binalarla süslendi. 1988 yılında Selanik'in on beş anıtı UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak listelendi:

<span class="mw-page-title-main">Basilica Therma</span>

Basilica Therma, diğer adlarıyla Terzili Hamam, Kral Hamamı, Kral Kızı Hamamı veya Sarıkaya Roma Hamamı, Türkiye'nin Yozgat ilinin Sarıkaya ilçesinde yer alan Roma İmparatorluğu dönemine ait bir halk banyosudur. 2. yüzyılda inşa edilen hamamın jeotermal aktivitesi hâlâ mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan'da turizm</span>

Yunanistan'da turizm, ülkedeki ekonomik faaliyetlerin kilit unsurlarından biri olmuş ve ülkenin en önemli sektörlerinden biridir. Yunanistan, antik çağlardan beri, büyük kısmı Avrupa’nın ve dünyanın en iyileri arasında yer alan ve 18 UNESCO Dünya Mirası Alanı’nın da yansıttığı zengin kültürü ve tarihiyle, uzun kıyı şeridi, birçok ada ve plajları ile Avrupa’nın en önemli turizm merkezi ve cazibe merkezi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Altından Geçme</span>

Altından Geçme Mersin ili Tarsus ilçesinde yer alan bir Roma-Bizans dönemi örenidir. Kent merkezinde yer alan bu ören duvarın güvenliksiz görünümü sebebiyle halk arasında "Altından Geçme" olarak bilinmektedir.

Bozdoğan Su Kemeri ile Burmalı Minare Mescidi arasında yer alan, su kemerinin bitişiğinde ve günümüzde Kalenderhane Camii'nin olduğu alanda bulunan Bizans Dönemi hamam kalıntılarıdır. MS.4.yüzyıl sonu ile 5.yüzyıl başlarında inşa edilmişlerdir.Belki de çifte hamam olarak nitelendirilebilecek tesisin 6.yüzyıln ortalarına doğru kısmen kullanımdan çıkmış olabileceği düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Çifte Hamam (Üsküp)</span> Makedonya Üsküpte tarihî bir hamam

Çifte Hamam, Üsküp'teki Türk Çarşısı'nda bulunan bir hamamdır. Hamam 15. yüzyılda İshakoğlu İsa Bey tarafından yapılmıştır. Hamam iki ana bölümden oluştuğu için Çift Hamam olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yeraltı Hamamı (Şeki)</span>

Yeraltı hamam veya Abdulsalam hamamı, 19. yüzyılda Şeki'de inşa edilmiş bir anıttır. "Yuharı Baş Devlet Tarihi-Mimarlık Koruma Alanı" topraklarında bulunur ve amacına uygun olarak kullanılmaz.

<span class="mw-page-title-main">Balahanı Kum Hamamı</span>

Balahanı Kum hamamı, Balahanı yerleşimi topraklarında bulunan 14. yüzyıla ait tarihi-mimari bir anıttır.

<span class="mw-page-title-main">Bey Hamamı</span> Selanik, Yunanistandaki bir Osmanlı hamamı

Bey Hamamı, Cennet Hamamı, veya Sultan II. Murad Hamamı, Yunanistan'ın kuzeyindeki Selanik kentinde Panagia Chalkeon Kilisesi'nin doğusunda, Egnatia Caddesi üzerinde bulunan bir Osmanlı dönemi hamamıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.