İçeriğe atla

Bitmemiş Öyküler

Bitmemiş Öyküler (İng: Unfinished Tales) fantastik kurgu yazarı İngiliz dilbilimci J. R. R. Tolkien'in ömrü zarfında tamamlayamadığı, oğlu Christopher Tolkien'in düzenleyip 1980'de yayımladığı hikâyeler ve notlardan oluşan kitaptır. Kitap, baba Tolkien'in kurguladığı Orta Dünya evreni hakkında detaylı bilgiler içerir.

Silmarillion'daki birbiriyle tutarlı ve birbirini takip eden roman düzeninden farklı olarak Bitmemiş Öyküler kitabındaki öyküler, Tolkien'in yarım bıraktığı şekliyle sunulmuştur, sadece karakterlerin isimleri değiştirilip düzenlenmiştir (bu değişiklikler, baba Tolkien'in eserlerin taslaklarını kaleme alırken karakterlerin isimleri için bir sürü alternatif sunması şeklinde kafa karıştırıcı çalışma üslubunun okuyucuları şaşırtmasını önlemek amacıyla yapılmıştır). Kitaptaki bölümlerden bazıları yarım kalmış öyküler iken diğer bazı bölümlerde Orta Dünya hakkında çeşitli bilgiler yer alıyor. Kitaptaki her bir efsanenin sonuna, taslağın diğer eserlerdeki bilgilerle uyuşmayan yönleri ve bazı tam çözülemeyen notlarla ilgili açıklamalar yer alıyor.

Christopher Tolkien Silmarillion'da olduğu gibi, Bitmemiş Öyküler eserini yayımladığında da henüz babasının arşivindeki bütün notları incelememişti. Erken yayımlanmış bir eser olarak Bitmemiş Öyküler, Yüzüklerin Efendisinde çok kısa olarak bahsedilen karakterler ve olaylar hakkında ayrıntılı bilgiler içeriyor. Örneğin; Gandalf ve diğer Istarinin (büyücülerin) kökenleri, Isildur'un Ferah Çayırlar'da ölümü ve ardından Tek Yüzükün kaybolması, Rohan krallığının kuruluşu hakkında bilgiler yer alıyor.

Aldarion ve Erendis'in öyküsü, çöküşünden önce Númenor'da yaşananları anlatan bilinen tek Númenor hikâyesidir. Kitapta ayrıca, bir Númenor haritası mevcuttur.

Bitmemiş Öyküler kitabının ticari başarısı, Tolkien'in ölümünden birkaç sene sonra eserlerine olan ilginin azalması bir yana gün geçtikçe arttığını göstermiştir. Artan ilgiye dayanarak, yazarın oğlu Christopher Tolkien on iki ciltten oluşacak olan Orta Dünya Tarihi ayrıntılı inceleme serisine başlamıştır. Bu on iki ciltlik seride baba Tolkien'in hemen hemen bütün külliyatı analiz edilmektedir.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">J. R. R. Tolkien</span> İngiliz yazar ve filolog (1892-1973)

John Ronald Reuel Tolkien, İngiliz yazar, şair, filolog ve akademisyen. Hobbit ve Yüzüklerin Efendisi gibi fantastik kurgu eserleriyle tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Orta Dünya</span> Tolkienin kurguladığı Orta Dünya evreninde, yazarın eserlerinin büyük bir kısmına mekân olan hayalî kıta

Orta Dünya kıtası, J. R. R. Tolkien'in kurguladığı Orta Dünya evreninde, yazarın eserlerinin büyük bir kısmına mekân olan hayalî kıtadır. Bu eserlerin en meşhurları Hobbit romanı ve Yüzüklerin Efendisi roman üçlemesidir. Tolkien'in öykülerinde, meleksi varlıklar valar, elfler ve bunlarla ittifak halindeki insanlarla, şeytani Melkor ya da Morgoth ve onun yolundan giden büyük çoğunluğu orklardan, ayrıca ejderhalar ve köleleştirilmiş insanlardan oluşan iki büyük gücün Arda'yı ele geçirmek için yaptıkları savaşlar anlatılır. Sonraki çağlarda, Morgoth'un yenilmesi ve Arda'dan sürülmesi sonucunda kötülüklerin efendisi rolünü, baş yardımcısı Sauron devam ettirir. Morgoth'un defedilmesinden sonra valar, Orta Dünya'nın işlerine doğrudan karışmaktan tamamen el çekerler ve Sauron'a karşı süren mücadelede valar safındaki halklara yardım etmesi için Orta Dünya'ya Istari olarak bilinen maiaları yollarlar. Bunların en önemlileri Boz Gandalf ve Ak Saruman olmuştur. Gandalf, görevine sadık kalarak Sauron'un yok edilişinde kritik görevleri yerine getirir, Saruman ise mutlak egemenlik kurmak amacıyla Sauron'a rakip olarak ortaya çıkar. Kötülüğe karşı mücadeleye katılan diğer ırklar ise cüceler, elfler ve hobbitlerdir. Orta Dünya üzerinde hakimiyet tesis etmek için karanlık güçler ile aydınlık güçler arasında yaşanan mücadelenin başlangıcı ve ilk devreleri Tolkien'in Silmarillion adlı eserinde hikâye edilir. İyilik ile kötülüğün son mücadelesi, sırasıyla Hobbit ve Yüzüklerin Efendisi romanlarında ele alınır.

<span class="mw-page-title-main">Melkor</span> J.R.R. Tolkienin evreninde kötü bir karakter

Melkor veya elflerin ona taktığı isimle Morgoth, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde kuvvetçe en güçlü Vala olmakla birlikte Sauron'un efendisi ve en kötü varlıktır. Orklar, troller ve ejderhalar başta olmak üzere Orta Dünya'da çoğu kötücül varlığın yaratıcısıdır. "Melkor" ismi, Quenya dilinde türetilmiş bir kelimedir ve "Güç içinde yükselen" anlamına gelir. Sindarin dilinde, düşmanları tarafından Morgoth Bauglir olarak anılırdı. Melkor'un Valar arasında bilinen orijinal adı ise hiçbir zaman Orta Dünya halkları tarafından öğrenilemedi.

İkinci Çağ veya Güneşin İkinci Çağı, J. R. R. Tolkien'in hayalî evreni Orta Dünya'da bir zaman dilimidir. Kurgusal Orta Dünya Tarihi'de, aslında gerçek Dünya'nın tarihinin kadim zamanları ima edilmiştir.

Celeborn, Tolkien’in eseri Yüzüklerin Efendisi’nde, Lord Celeborn (Keleborn), Galadriel’in Elf kocası, Galadhrim Beyi ve Galadriel ile birlikte Lothlórien’in yöneticisidir. Teleri Elfi'dir. İlk Çağ'da Doriath Prensi'dir. Lórien Efendisi olarak Üçüncü Çağ’da tanınmıştır. Elrond’un eşi Celebrian’ın babası, dolayısı ile Arwen Akşamyıldızı’nın dedesidir. Ayrıca İlk Çağ Elf Kralı Thingol’ün hısmıdır. Celeborn, Sindarin dilinde “(uzun) gümüşi ağaç” demektir.

<span class="mw-page-title-main">Galadriel</span> Kurgusal karakter

Galadriel, Tolkien'in Yüzüklerin Efendisi adlı eserinde bir karakterdir. Orta Dünya'da bir Elf soylusudur. Lord Celeborn ile beraber Lothlórien'in yöneticisidir. Kendisine Lórien Hanımı, Galadhrim Hanımı, Işığın Hanımı veya Ormanın Hanımı olarak hitap edilir. Lothlórien'de ise, sadece Galadriel Hanım veya Hanım olarak bilinir. Kraliçe değildir, fakat kraliyet soyundan gelir.

<i>Húrinin Çocukları</i>

Húrin'in Çocukları, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninin tarihinden bir bölümü anlatan epik fantastik romandır. Yazar, kitabı 1910'larda yazmaya başlamıştır, daha sonraları birkaç defa kitabı gözden geçirmişse de 1973'te öldüğünde kitap taslak halinde kalmıştır. Yazarın oğlu Christopher Tolkien, babasının ilgili notlarını düzenleyerek tutarlı bir hikâye oluşturmuştur ve 2007'de kitap yayımlanmıştır. Christopher Tolkien, kitabı yayıma sunmadan önce babasının kitabın konusuyla ilgili taslakları üzerinde yaklaşık otuz yıl çalışma yaptı.

<i>Beren ve Lúthienin Hikâyesi</i>

Beren ve Lúthien'in Hikâyesi, J. R. R. Tolkien'in birçok eserinde bahsedilen, ölümlü insan Beren ile ölümsüz elf bakiresi Lúthien'in aşkı ve maceraları ile ilgili hikâye. Orta Dünya'nın İlk çağında, Tolkien'in en ünlü eseri Yüzüklerin Efendisi kitabının geçtiği dönemden yaklaşık 6.500 yıl önce geçer. Tolkien, hikâyenin birçok farklı versiyonunu yazmıştır, en son versiyon Silmarillion'da yer almaktadır. Ayrıca Yüzüklerin Efendisi'nde de Beren ve Lúthien'den bahsedilmektedir. Tolkien, Beren ve Lúthien'in hikâyesinin Silmarillion'un ana hikâyesi olduğunu söylemiştir.

<i>Silmarillion</i> 1977de yayımlanmış epik kitap

Silmarillion, J. R. R. Tolkien¹in ölümünden sonra oğlu Christopher Tolkien tarafından, daha sonra ünlü bir fantastik hikâye yazarı olacak olan Guy Gavriel Kay yardımı ile İngiliz yazar J. R. R. Tolkien'in epik Orta Dünya hikâyelerinin birleştirilmesi ile oluşturulmuş 1977'de yayımlanmış epik kitap. Hobbit ve Yüzüklerin Efendisi hikâyelerinin geçtiği dünyanın arka planını ve tarihini oluşturur.

Gil-Galad, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde hayali kahraman ve üç elf soyundan biri olan Noldor'un Orta Dünya'daki son kralıdır. Adı, Yüzüklerin Efendisi'nde hobbit Sam Gamgee'nin onun hakkındaki bir şiiri okuduğu bölümde ve Silmarillon'da geçer. Elflerin ve İnsanların Son İttifakında Gil-galad ve Elendil, Karanlıklar Efendisi Sauron'un kalesi Barad-dûr'u kuşatıp Tek Yüzük için onunla birebir savaştılar. Burada hem Elendil hem de Gil-galad öldürüldüler; Elendil'in oğlu İsildur ise Sauron'u alt etmeyi başardı fakat Tek Yüzük'ü kendisi için aldı.

J. R. R. Tolkien, İngiliz Edebiyatı'na bir mitoloji kazandırmak gayesiyle "Orta Dünya evreni"ni kurguladı. Tolkien kurgusal Orta Dünya evreninde hiçbir dine açıkça göndermede bulunmadı. Silmarillion’da kendi yaratılış öyküsünü kurdu. Yazar, kitaplarında ögeleri birbiriyle tutarlı bir kurgusal evren yapmaya büyük bir çaba harcadı. Öyle ki, 81 yıllık yaşamının büyük bir kısmını bu efsaneyi üretmeye adamıştır. Orta Dünya evreninin gerçek dünyayla alternatif ırkları, milletleri, dilleri, vs. vardır. Bunlara örnek olarak Ainur, elfler, insanlar, cüceler, orklar, balrog, ejderha, troll, kartal, ent, hobbit verilebilir.

Eru Ilúvatar, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde her şeye gücü yeten tek yaratıcıdır.

J. R. R. Tolkien'in kurgusal evreninde Glorfindel, iki kez kullanılan bir elf ismidir. Glorfindel'in ilk zikredilişi Birinci Çağ'da geçmektedir. Glorfindel'in adı ikinci defâ, Yüzüklerin Efendisi’ndeki bir elfin adı olarak zikredilmektedir. Bu Glorfindel'in hayâtı Üçüncü Çağ'da geçmektedir. Yazarın iki Glorfindel ile aynı elften bahsedip bahsetmediği, Elflerin çok uzun ömürlü olmalarından ve Tolkien'in bu konuda net bir açıklama yapmamasından dolayı muğlak kalmıştı. Daha sonraki yazılarında Tolkien iki Glorfindel'in aynı elf olduğunu açıklamış olsa da bu aynılık durumu Silmarillion ve Yüzüklerin Efendisi’nden açıkça anlaşılamamaktadır.

Orklar, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde Melkor tarafından yaratılan bir ırk. Orklar, Silmarillion ve Yüzüklerin Efendisi romanlarında, karanlık güçler Morgoth, Sauron ve Saruman tarafından asker ve hizmetkâr olarak kullanılan bir ırk olarak resmedilir. Hobbit romanında orklar, baş düşmandırlar.

<i>Yüzüklerin Efendisi</i> J. R. R. Tolkienin yazdığı kült epik fantezi türündeki roman

Yüzüklerin Efendisi, İngiliz filolojist ve Oxford Üniversitesi profesörü J. R. R. Tolkien'in yazdığı epik fantezi türündeki romandır. Hikâye, Tolkien'in çocuklar için yazdığı 1937 tarihli Hobbit'in devamı olarak başlamıştı ancak sonunda ondan çok daha büyük bir eser haline geldi. Çoğu II. Dünya Savaşı'nda olmak üzere 1937 ve 1949 yılları arasında aşamalar halinde yazıldı. 150 milyonun üstündeki satış sayısıyla tüm zamanların en çok satan ikinci romanıdır.

'Beleriand, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde, kuzeybatı Orta Dünya'da Birinci Çağ boyunca varlığı devam etmiş bir bölgedir. Beleriand'da geçen olayların büyük kısmı, Silmarillion isimli kitapta anlatılır. Tolkien'in bu eserinde Orta Dünya'nın ilk çağlarını anlatış üslûbu Kuzey Avrupa edebiyatındaki kahramanlık hikâyelerine benzetilmiştir. Beleriand ayrıca Unfinished Talesde, Húrin'in Çocuklarında ve Beleriand Şarkılarındaki destansı şiirlerde konu edilmiştir.

Orta Dünya savaş aletleri J. R. R. Tolkien'in Orta Dünya evreninden Hobbit, Yüzüklerin Efendisi ve Silmarillion'da bahsettiği silahları ve zırhları içerir.

Orta Dünya Tarihi, İngiliz fantastik kurgu yazarı J. R. R. Tolkien'in yazdığı notlar Christopher Tolkien tarafından incelenerek 1983-1996 diliminde 12 kitap halinde yayımlanan bir seridir. Serideki kimi bilgiler, daha önceden yayımlanmış Orta Dünya kitaplarının taslak çalışmalarından oluşuyor. Bu on iki kitapta, baba Tolkien'in notları oğlu tarafından çok ayrıntılı olarak tahlil ediliyor. J. R. R. Tolkien'in Orta Dünya kurgusunun son şeklini yayımlamasına mukabil, Christopher Tolkien ise kurgunun zaman içerisindeki değişim evrelerini kitaplaştırdı. Halen Bodleian ve Marquette Üniversitesi kütüphanelerinde hiç incelenmemiş notlar bulunuyor. Buna ek olarak, Elfçe Dilbilim Kardeşliği gibi kimi toplulukların veya bireylerin elinde de Christopher Tolkien tarafından incelenmemiş notlar var.

J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde Cüceler, Arda'da yaşayan bir ırkın adıdır. Arda, gerçek Dünya'nın kurgusal tarih öncesi dönemindeki adıdır. Bu kurgusal tarihi devirde, Arda'da Orta Dünya, Aman, vd. kıtalar olduğu yazar tarafından hikâye edilir. Cüce ırkı, Orta Dünya kıtasında yaşardı.

Númenor Kralları sırasıyla şöyledir:

  1. Elros Tar-Minyatur
  2. Vardamir Nólimon
  3. Tar-Amandil
  4. Tar-Elendil
  5. Tar-Meneldur
  6. Tar-Aldarion
  7. Tar-Ancalime
  8. Tar-Anarion
  9. Tar-Surion
  10. Tar-Telperien
  11. Tar-Minastir
  12. Tar-Ciryatan
  13. Tar-Atanamir
  14. Tar-Ancalimon
  15. Tar-Telemmaite
  16. Tar-Vanimelde
  17. Tar-Alcarin
  18. Tar-Calmacil
  19. Tar-Ardamin
  20. Tar-Herunúmen
  21. Tar-Hostamir
  22. Tar-Falassion
  23. Tar-Telemnar
  24. Tar-Palantir
  25. Tar-Calion