İçeriğe atla

Bison antiquus

Bison antiquus
Yaşadığı dönem aralığı: 0,24-0,01 myö
Rankolabreyan-Nortgripiyen 
PreЄ
J
↓
Bison antiquus
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Mammalia
Takım:Artiodactyla
Familya:Bovidae
Oymak:Bovini
Alt oymak:Bovina
Cins:Bison
Leidy, 1852[1][2]
Tür: †B. antiquus
İkili adlandırma
†Bison antiquus

Bison antiquus, antik veya antik bizon, yaklaşık 10.000 yıl öncesine kadar Geç Pleistosen'de Kuzey Amerika'da yaşayan soyu tükenmiş bir bizon türüdür. Geç Pleistosen sırasında Kuzey Amerika kıtasındaki en yaygın büyük otoburlardan biriydi ve Bison occidentalis ile birlikte yaşayan Amerikan bizonunun doğrudan atasıdır.[3][4]

Biyoloji

Geç Pleistosen süresince, 240.000 ila 220.000 yıl önce arasında[5][6][7] bozkır bizonu (B. priscus) Bering Kara Köprüsü üzerinden Sibirya'dan Alaska'ya göç etti . Bison priscus, Pleistosen'in geri kalanı süresince[8]Alaska'dan Meksika'ya dek Kuzey Amerika'da yaşadı. Batı Kuzey Amerika'da, B. Priscus, daha sonra B. antiquus'a evrilecek olan B. latifrons'a dönüşmüştür. Daha büyük olan B. latifrons, muhtemelen nüfus büyüklüğündeki artış da dahil olmak üzere yeni kıtaya uyum sağlamak için geçirdiği evrimsel süreç nedeniyle yaklaşık 22.000 yıl önce ortadan kayboldu.[9] B. latifrons'un neslinin tükenmesinden sonra, B. antiquus, 18.000 yıl önceden 10.000 yıl öncesine kadar Orta Kıta Kuzey Amerika'nın bazı bölgelerinde giderek daha bol hale geldi,[6] bundan sonra ilgili tür günümüzdeki tür olan B. bison'a yol açtı.[10] B. antiquus, fosilleri La Brea katran çukurlarından en yaygın olarak elde edilen büyük memeli otoburdur.[3]

B. antiquus daha uzundu, daha büyük kemikleri ve boynuzları vardı ve genel olarak modern bizondan %15-25 daha büyüktü. B. antiquus 2.27 m boya, 4.6 m uzunluğa ve 1,6 ton ağırlığa sahipti.[11] Uçtan uca, B. antiquus'un boynuzları yaklaşık 1 metre olarak ölçülmüştür.

B. antiquus kafatası

500'den fazla B. antiquus bireyinin yarı fosilleşmiş iskeletlerini yerinde görüntülemek için en iyi eğitim alanlarından biri, ABD Orman Hizmetleri tarafından işletilen Nebraska'nın Crawford kentinin 29 km kuzeybatısındaki Hudson-Meng arkeolojik sit alanıdır. Yaklaşık 9,700 ila 10.000 yıl öncesine tarihlenen bölgede hayvan iskeletleriyle bağlantılı olarak bir dizi paleokızılderili mızrak ve ok ucu ele geçirildi. Bu kadar çok hayvanın tek bir sıkışık yerde "ölmesinin" nedeni hala varsayımlar içinde açıklanmaktadır; Bazı profesyoneller bunun çok başarılı bir paleokızılderili avının sonucu olduğunu ileri sürerken diğerleri sürünün dramatik bir doğal olayın sonucu olarak öldüğünü ve daha sonra insanlar tarafından temizlendiğini (leşlerinin yendiğini) düşünüyor. Bölgede her iki cinsiyetten ve tipik bir yaş aralığından B. antiquus bireyleri bulunmuştur. [12][13][14]

Uluslararası üne sahip arkeolog George Carr Frison'a göre, B. occidentalis ve B. antiquus, yaklaşık 12.000 ila 11.000 yıl önce, diğer birçok megafaunanın neslinin tükendiği buzullaşmanın (Kuzey Amerika'daki Wisconsin buzullaşması) egemen olduğu Geç Pleistosen döneminde hayatta kaldı. [15] Kuzey Amerika megafaunasının çoğunun neslinin tükenmesinden sonra, düzlükler ve Rocky Dağları'nın yerli Amerikalıları, ana besin kaynağı olarak büyük ölçüde bizona bağımlıydı. Frison, "Kuzey Amerika'da yaya insan avcıları tarafından en eski, iyi belgelenmiş bizon ölümleri yaklaşık 11.000 yıl öncesine kadar uzanıyor.", diye belirtiyor. [16] B. antiquus fosilleri, kemikler üzerinde etçil aktivitenin aksine taş aletlerle tutarlı, belirgin kırık-hasar izleriyle birlikte son yıllarda Washington Eyaleti'nde bulundu.[17]

Konuyla ilgili yayınlar

  • "Bison procurement and utilization: A symposium", Plains Anthropologist Part 2, 23 (82), 1978 
  • Quaternary Glaciations: Extent and Chronology 2: Part II North America, Amsterdam: Elsevier, 2004, ISBN 0-444-51462-7 
  • Prehistoric Human and Bison Relationships on the Plains of North America, Edmonton, Alberta: International Bison Conference, August 2000 
  • "Bison antiquus", Proceedings Academy of Natural Science, 6, 1852a, s. 117 
  • Memoir on the extinct species of American ox, 1852b, 21 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Eylül 2013 

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ a b Leidy & 1852a 117.
  2. ^ a b Leidy, 1852b & 11.
  3. ^ a b "Animals of the La Brea Tar Pits Timeline". La Brea Tar Pits & Museum. 11 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2017. . La Brea Tar Pits & Museum. Archived from the original 11 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. on 11 January 2018. Retrieved 14 March 2017.
  4. ^ C. G Van Zyll de Jong, 1986, A systematic study of recent bison, with particular consideration of the wood bison (Bison bison athabascae Rhoads 1898), p.53, National Museum of Natural Sciences
  5. ^ "The Blancan, Irvingtonian, and Rancholabrean mammal ages". Late Cretaceous and Cenozoic Mammals of North America: Biostratigraphy and Geochronology. New York: Columbia Univ. Press. 2004. ss. 232-314. ISBN 0-231-13040-6. 
  6. ^ a b "Late Pleistocene distribution of Bison (Mammalia; Artiodactyla) in the Mojave Desert of Southern California and Nevada". Geology and Vertebrate Paleontology of Western and Southern North America. Los Angeles: Natural History Museum of Los Angeles County. 2008. ss. 359-382. 
  7. ^ "Formalization of the mid-Pleistocene "Ten Mile Hill beds" in South Carolina with evidence for placement of the Irvingtonian–Rancholabrean boundary". Papers on Geology, Vertebrate Paleontology, and Biostratigraphy in Honor of Michael O. Woodburne. Flagstaff: Museum of Northern Arizona. 2009. ss. 369-375. 
  8. ^ "Jimenez-Hidalgo, Eduardo Cabrera-Pérez MacFadden Guerrero-Arenas, Rosalía 2012/01/01 First record of Bison antiquus from the Late Pleistocene of southern Mexico, Journal of South American Earth Sciences". 1 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2022. 
  9. ^ Valerius Geist, 1996, Buffalo Nation, Voyageur Press
  10. ^ Wilson, M.C. (2008). "Late Pleistocene northward-dispersing Bison antiquus from the Bighill Creek Formation, Gallelli Gravel Pit, Alberta, Canada, and the fate of Bison occidentalis". Canadian Journal of Earth Sciences. 45 (7): 827-859. doi:10.1139/E08-027. 
  11. ^ "Archived copy". 21 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2012. 
  12. ^ Davis & Wilson 1978.
  13. ^ Davis, L.B. and Wilson, M. (1978) "Bison procurement and utilization: A symposium," Plains Anthropologist. Volume 23, Issue 82, Part 2. p 128.
  14. ^ Agenbroad, L.D. (1978) The Hudson-Meng site: an Alberta bison kill in the Nebraska high plains. University Press of America.
  15. ^ Ehlers & Gibbard 2004.
  16. ^ Frison 2000.
  17. ^ "The Bison at Ayer Pond on Orcas Island is archaeological". 24 Nisan 2010. 11 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kuvaterner</span> Senozoyik Zamanın üçüncü ve şu anki dönemi

Kuvaterner, jeolojide yaklaşık son 2,588 ± 0,005 milyon yıllık dönemi kapsayan, Uluslararası Stratigrafi Komisyonunun (ICS) kabul ettiği jeolojik zaman cetveline göre tanımlanmış, Senozoik Zaman'ın sonuncu bölümüdür. Neojen'in sonundan günümüze kadar devam eder. Gayriresmî "Geç Kuvaterner" kavramı, son 0,5–1,0 milyon seneyi kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Amerika aslanı</span> soyu tükenmiş etçil memeli

Amerika aslanı,, kedigiller familyasından, Pleistosen ila Holosen dönemleri arasında yaşamış bir soyu tükenmiş aslan alt türüdür. 1853'te Amerikalı doğa bilimci Joseph Leidy Missisippi'de eksik bir alt çene ve dişler bulmuş ve bu numuneler ışığında Felis atrox olarak bu dev kediyi tanımlamıştı. Büyük kedilerin Felis cinsi yerine Panthera cinsine alınması sonucu sınıflandırılma durumu değişmiş olan bu fosil canlı Avrasya mağara aslanı ile akrabadır ve günümüzün Afrika aslanından yaklaşık %20 daha büyüktür.

<span class="mw-page-title-main">Bizon</span>

Bizon, boynuzlugiller (Bovidae) familyasının sığırlar (Bovinae) alt familyasında yer alan Bison cinsine dahil 6 tür canlının ortak adıdır. Bu türlerden yalnızca Amerika bizonu (Bison bison) ile Avrupa bizonu (Bison bonasus) günümüzde soyunu sürdürmektedir. Amerika kıtasında bilinçsizce avlanılması sonucu birçok türünün nesli tükenmiş, birçok türününse tükenme tehlikesi sürmektedir. Bizonlara önceden tüm Avrupa ve Anadolu'da rastlanırken artık sadece Rusya, Ukrayna, Belarus ve Polonya'nın bazı milli parklarında rastlanabilmektedir. Türkiye'de 19. yüzyılda neslinin tükendiği düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Cingulata</span> memeli takımı

Cingulata veya Zırhlı memeliler, Xenarthra üst takımının bir parçası olan, zırhlı Yeni Dünya plasentalı memelilerinin bir takımıdır. Dasypodidler ve Chlamyphoridler (armadillolar), takımdaki hayatta kalan tek familyalardır. Yakın zamana kadar mevcut armadillolardan çok daha büyük iki cingulate grubu : 200 kg'a (440 lb) kadar ulaşan pampatheriidler ve 2.000 kg (4.400 lb) veya daha fazla kütleye ulaşan glyptodontlardır.

<span class="mw-page-title-main">Gliptodon</span>

Gliptodon ya da Glyptodon, Yunancada yivli veya oyma diş anlamına gelmektedir. Glyptodont ailesi glyptodontidae Pleistosen'de yaşamış armadillolara göre daha büyük ve zırhlı bir memelidir.

<span class="mw-page-title-main">Gomphotheriidae</span>

Gomphotheriidae Miyosen ile Pliyosen devirlerinde günümüzden 12 ila 1,6 milyon yıl önce yaşamış olan hortumlular takımında fil benzeri hayvanların oluşturduğu soyu tükenmiş bir familyadır. Kuzey Amerika'da yaygın olarak bulunmaktaydılar. Bazı cinsleri Avrasya, Beringia ve Güney Amerika'da da yaşamıştır. Yaklaşık 5 milyon yıl önceden başlayarak yerlerini günümüzün filleri almıştır. Ancak Cuvieronius cinsinde yer alan ve Güney Amerika'da yaşayan iki türü MÖ 9100 yıllarına kadar yaşamıştır. Stegomastodon cinsinin MÖ 6060 yılından kalma kalıntılarına Kolombiya'da rastlanmıştır. Ayrıca Meksika ve Orta Amerika'da da Pleistosen'in sonlarına kadar yaşamışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Megafauna</span>

Zoolojide megafauna büyük ya da dev hayvanlar için kullanılan bir terimdir. Büyüklüğü belirlemekte kullanılan en yaygın sınırlar 45 kg ile 100 kg'dır. Bu sınırlamalar dahilinde çok büyük olduğu düşünülmeyen ak kuyruklu geyik ve kızıl kanguru gibi türler ve hatta insan da bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Kuvaterner yok oluşu</span>

Kuaterner döneminde Pleistosen'den Holosene geçiş sırasında özellikle megafaunal türlerde birçok yok oluş olayı görülmüştür. Ancak, yok olma dalgası Pleistosen'in sonunda durmamış özellikle izole adalarda Holosen yok olmaları olarak devam etmiştir. Paleontologlar tarafından ortaya atılan hipotezlere göre yok olma olaylarının başlıca nedenleri olarak Orta-Geç Pleistosen ve Holosen sırasında dünyanın birçok bölgesine yapılan göçler, doğal iklim değişiklikleri ve insanlar tarafından yapılan avcılık faaliyetleri gösterilmektedir. Avcılığın diğer bir varyantı ise ikinci dereceden avlanmadır ve insan olmayan avcılardan kaynaklanan üstün rekabetten dolaylı gerçekleşen yok olmalar üzerine odaklanılmaktadır. Hastalıkların yayılması da olası bir neden olarak ele alınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pleistosen</span> halk dilinde Buz Devri olarak adlandırılan, yaklaşık 2.580.000 ila 11.700 yıl önce süren jeolojik dönem

Pleistosen ya da Pleyistosen, genellikle halk dilinde Buz Devri olarak adlandırılan, yaklaşık 2.580.000 ila 11.700 yıl öncesini kapsayan jeolojik çağdır. Dünyanın en son tekrarlanan buzullaşma dönemidir. Pleistosen'in sonu, son buzul döneminin sonuna ve arkeolojide kullanılan Paleolitik çağın sonuna karşılık gelir. Pleistosen, Kuvaterner Döneminin ilk dönemi veya Senozoik Çağın altıncı dönemidir. ICS zaman ölçeğinde, Pleistosen üç aşamaya ayrılır. Bunlar;

<i>Phorusrhacidae</i> tarih öncesi kuş familyası

Terör kuşları olarak da bilinen Phorusrhacidae, 62 milyon yıl öncesinden (Paleosen) 1,8 milyon yıl öncesine kadar yaşamış, büyük, etobur ve uçamayan bir kuş familyasıdır. Yaşadığı Senozoik dönemde Güney Amerika'daki en büyük süper avcılar bu ailenin türlerine mensup olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Pleistosen Park</span>

Pleistosen Park, son buzul döneminde bölgede gelişen kuzey subarktik bozkır ekosisteminin yeniden oluşturulması çalışmalarının gerçekleştirildiği, Rusya'da, kuzeydoğu Sibirya'daki Saka Cumhuriyeti, Chersky şehrinin güneyinde bulunan Kolima Nehri üzerinde yer alan bir doğa koruma alanıdır.

Kalabriyen, ~ 1.8 Ma. - 781.000 yıl önce ± 5.000 yıl, ~ 1.019 milyon yıllık bir dönem olarak tanımlanan jeolojik zaman ölçeği olan Pleistosen Dönemi'nin bir alt bölümüdür. Aşamanın sonu, son manyetik kutup dönüşü ve bir buz çağına dalma ve muhtemelen geç Miyosen'den (Messiniyen) erken Pliyosen (Zankliyen) soğuk dönemden daha soğuk ve kuru küresel kuruma ile tanımlanır. Başlangıçta Kalabriyen, öncelikle yumuşakça fosillerine dayanan bir Avrupa faunal evresiydi. Erken Pleistosen'de ikinci jeolojik çağ oldu. Erken Pleistosen dönemine ait memeli fauna topluluklarının çoğu Gelasiyen'de başlar. Örneğin, Platygonus ve diğer Blancan faunası ilk olarak Gelasiyen'de ortaya çıkar.

<span class="mw-page-title-main">Orta Pleistosen Geçişi</span>

Aynı zamanda Orta Pleistosen Devrimi (MPR) olarak da bilinen Orta Pleistosen Geçişi (MPT), Kuaterner buzullaşması sırasında buzul döngülerinin temel bir değişimidir. Geçiş yaklaşık 1.25-0.7 milyon yıl önce Pleistosen döneminde gerçekleşmiştir. MPT’den önce buzul döngülerine düşük genlik, ince buz tabakaları ve eksenel eğimden kaynaklanan Milankoviç ile doğrusal bir ilişkide olan 41.000 yıllık periyodiklik hakimdi. MPT’den sonra iklimin uzun süre soğumasıyla güçlü asimetrik döngüler yaşandı. Ve kalın buz tabakaları oluştu, bunu aşırı buzul koşullarından sıcak buzullar arası döneme hızlı bir değişim izledi. Döngü uzunlukları ortalaması 100.000 yıldır fakat farklılık göstermektedir.

<i>Macrauchenia</i> Güney Amerikaya özgü toynaklı cinsi

Macrauchenia, Litopterna takımında büyük, uzun boyunlu ve uzun uzuvlu, üç parmaklı bir Güney Amerika toynaklısıydı. Cins, adını ailesine, Macraucheniidae veya "sağlam litopternlere" verir. Diğer litopternler gibi, litopternlerin yaklaşık 66 milyon yıl önce ayrıldığı tek toynaklılarla (Perissodactyla) en yakından ilişkilidir. Cinsin en eski fosilleri yaklaşık yedi milyon yıl önce Geç Miyosen'e aittir ve M. patachonica yaklaşık 20.000-10.000 yıl önce geç Pleistosen sırasında fosil kayıtlarından kaybolur. M. patachonica, ailenin son ve en iyi bilinen üyelerinden biridir ve esas olarak Arjantin'deki Luján Formasyonu'ndan bilinir, ancak güney Güney Amerika'daki yerleşim yerlerinden bilinir. Bir başka macraucheniid Xenorhinotherium cinsi, Geç Pleistosen sırasında kuzeydoğu Brezilya ve Venezuela'da mevcuttu. Tip örneği, Beagle'ın yolculuğu sırasında Charles Darwin tarafından keşfedildi. Hayatta, Macrauchenia, iki takson yakından ilişkili olmasa da, hörgüçsüz bir deveye benzemiş olabilir. Şu anda Güney Amerika'da bulunan çeşitli ortamlardaki bitkilerle beslendi. Tanımlanan türler arasında M. patachonica ve M. ullomensis geçerli kabul edilir; M. boliviensis bir nomen dubium olarak kabul edilir; ve M. antiqua Promacrauchenia cinsine taşınmıştır.

<i>Hippopotamus antiquus</i> soyu tükenmiş su aygırı

Bazen Avrupa su aygırı olarak da adlandırılan Hippopotamus antiquus, Pleyistosen çağının sonundaki son buzul döneminden bir süre önce soyu tükenmiş olan, Avrupa'nın her yerine yayılmış bir su aygırı türüdür. Bazı bilim adamları onu, modern ortak su aygırı olan Hippopotamus amphibius'un bir alt türü olan Hippopotamus amphibius antiquus olarak sınıflandırır.

<i>Megantereon</i>

Megantereon; Kuzey Amerika, Avrasya ve Afrika'da yaşayan tarih öncesi machairodontin kılıç dişli kedi cinsiydi. Smilodon'un atası olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Ursus maritimus tyrannus</span>

Ursus maritimus tyrannus Pleistosen kutup ayısı olarak da bilinir, Londra'daki Kew Bridge'de Thames ırmağının çakıllarında bulunan parçalı tek bir ulnadan bilinen, soyu tükenmiş bir kutup ayısı alt türüdür. 1964 yılında Finlandiyalı paleontolog Björn Kurtén tarafından adlandırıldı ve görece büyük bir yarı yetişkin bireyi temsil ettiği yorumlandı: Ulna'nın tamken 48.5 cm olduğu tahmin ediliyor, karşılaştırma için, modern yarı yetişkin kutup ayısı ulnaları 36–43 cm uzunluğundadır.

<i>Panthera onca augusta</i>

Panthera onca augusta, Pleistosen döneminde yaşamış jaguarın soyu tükenmiş, Kuzey Amerika'ya özgü olan bir alt türüdür.

<i>Palaeoloxodon cypriotes</i>

Palaeoloxodon cypriotes, Geç Pleistosen döneminde Kıbrıs adasında yaşayan soyu tükenmiş bir cüce fil türüdür. Kalıntılar, adanın kuzeyinde bulunan 44 azı dişinden, güneydoğuda bulunan 7 azı dişinden, ölçülebilen tek bir uyluk kemiğinden ve çok seyrek ek kemik ve diş parçaları arasındaki tek bir savunma dişinden oluşuyor. Azı dişleri, büyük düz dişli filden (Palaeoloxodon antiquus) türediği düşüncesini destekler. Tür muhtemelen geç Orta Pleistosen yaşlı daha eski, daha büyük olan P. xylophagou'dan türemiştir; bu tür, belki düşük deniz seviyelerinin Kıbrıs ve Küçük Asya arasında düşük olasılıklı bir deniz geçişine müsaade ettiği Pleistosen buzul maksimumu sırasında adaya ulaşmıştı. Sonraki izolasyon dönemlerinde popülasyon, var olan azı dişi fosil dizisinin bir dereceye kadar doğruladığı, ada cüceliğinin evrim mekanizmaları dahilinde uyum sağladı. Tam gelişmiş Palaeoloxodon cypriotes'in ağırlığı 200 kg'dan fazla değildi ve yaklaşık 1 metre yüksekliğe sahipti. Türün soyu yaklaşık 12.000 yıl önce, insanların Kıbrıs'ta ilk kolonileştiği sıralarda tükenmişti.

<span class="mw-page-title-main">Kafkas bizonu</span>

Kafkas bizonu veya dombay (домбай), Kafkas Dağları'nda yaşamış, soyu tükenmiş bir Avrupa bizonu alt türüdür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.