İçeriğe atla

Bismarck'ın İttifaklar Sistemi

Alman Şansölyesi Otto von Bismarck

Bismarck (Bismark)'ın İttifaklar Sistemi (1872-1915),Otto von Bismarck'ın Alman İmparatorluğu için düşündüğü savaş olasılıkları içerisinde en zorlayıcı olanı Rus İmparatorluğu ve Fransa Cumhuriyeti ile aynı anda yapılacak olan çift cepheli savaştı. Almanya savaş kuvveti gereği, Avrupa'nın en güçlü devletiydi fakat Rusya ve Fransa'nın ittifakı durumunda ikiye bölünecek Alman Ordusu zayıflayan gücü sebebiyle yenilecektir. Bu sebeple Otto von Bismarck Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'yla ve Rusya İmparatorluğu'yla 1872 yılında Üç İmparatorlar Birliği'ni kurdu. Kutsal İttifak'tan kalma Alman-Slav-Leh-İtalyan birliği bu sayede devam edecektir.

1875-1878 Büyük Doğu Bunalımı ya da Balkan Bunalımı sırasında Üç İmparatorlar Birliği Dağıldı. 1879 yılında Almanya ve Avusturya arasında kalan ittifak İkili İttifak'la güçlendirildi ve bu anlaşmayla Avusturya'nın kararları bir açıdan Almanya'ya bağlandı. 1881 yılında Rusya ile yeniden anlaşan Bismarck 2. Üç İmparatorlar Birliği'ni kurdu. 1882 yılında İtalya Krallığı 1879 tarihli Almanya-Avusturya ikili ittifakına alınarak resmen Üçlü İttifak kuruldu. 1885-1886 yıllarında Avrupa'daki milliyetçi hareketlenmeler Rusya'yla Avusturya'nın arasını açınca, Bismarck çıkar yol olarak Rusya ve Avusturya'nın Almanya ile ayrı ayrı ittifak etmesini sağladı ve 1887 yılında Alman-Rus Teminat Antlaşması imzalandı.

1908 Bosna Bunalımı'na kadar gerçekten başarılı ilerleyen 2. Üç İmparatorlar Birliği, Balkanlar üzerindeki Rusya-Avusturya çıkar çatışmaları yüzünden sekteye uğramıştır. Osmanlı toprağı olan Bosna'nın Avusturya-Macaristan tarafından işgali Rusya'nın tepkisiyle karşılaşmıştır. Bu tarihten sonra Rusya açısından fiilen kopan birlik 1914 yılında Rusya'nın da İtilaf Devletleri cephesinden savaşa katılması neticesinde resmen sona ermiştir.

Bismarck'ın 1879 antlaşması gereği Avusturya için de ittifak planları yaptığı bir sistem söz konusudur. 1881 yılında Avusturya ile Sırbistan Prensliği arasında imzalanan "gizli" bir antlaşmayla Sırbistan da savaş öncesindeki Üçlü İttifak'a bağlanmıştır. 1883 yılında Bismarck'ın istemiyle Avusturya'nın Romanya Krallığı'yla savunma ittifakı sağladığını 1888 yılında da bu ittifaka İtalya'nın dahil olduğunu görüyoruz.

Alman şansölyesi Otto von Bismarck yapmış olduğu siyasi hamlelerle ve kurmuş olduğu ittifaklar sistemi sayesinde Almanya'nın Avrupa'daki siyasi-askeri üstünlüğünü kanıtlamış ve güvenceye almıştır. Almanya'nın iki ateş arasında kalmaması için Berlin, Sankt-Peterburg, Viyana, Bükreş, Roma ve Belgrad arasında ittifaklar kurmuş, siyasi bağlar oluşturmuştur.[1]

Kaynakça

  1. ^ Sander, Oral. Siyasi Tarih, İlkçağlardan 1918'e. Yirmi Altıncı Baskı, 2013, s. 251-254.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Dünya Savaşı</span> Avrupada başlayan küresel savaş (1914–1918)

I. Dünya Savaşı, 28 Temmuz 1914 tarihinde başlayıp 11 Kasım 1918 tarihinde sona eren Avrupa merkezli küresel bir savaştır. II. Dünya Savaşı'na (1939-1945) kadar Dünya Savaşı veya Büyük Savaş olarak adlandırılmıştır. Savaşın taraflarından biri olan Osmanlı İmparatorluğu'nda "Genel Savaş" anlamında Harb-i Umumi, halk arasında ise Seferberlik olarak adlandırılmıştır. 1917'de Amerika Birleşik Devletleri'nin savaşa katılmasına kadar bu savaş ABD basınında Avrupa Savaşı olarak anılmıştır. Savaşan taraflar, çoğunlukla Avrupa, Kafkasya, Amerika, Orta Doğu ve Afrika ile Asya'nın bazı bölgelerinde çatıştılar.

<span class="mw-page-title-main">Prusya</span> 1525-1947 yılları arasında Orta Avrupada varlığını sürdürmüş eski bir Alman devleti

Prusya, tarihin değişik dönemlerinde değişik anlamlarda kullanılmış bir isim olmakla birlikte en çok 1713-1867 yılları arasında kendine Prusya Krallığı adını veren ve Orta Avrupa'da hüküm süren Alman devletinin ismidir.

<span class="mw-page-title-main">Otto von Bismarck</span> Alman İmparatorluğunun ilk şansölyesi

Otto von Bismarck, 19. yüzyılda, bağları kuvvetli olmayan bir konfederasyon olan Almanya'nın birleşmesinde önemli rol oynayan ve Birleşik Almanya'nın ilk Şansölyesi olan Alman devlet adamıdır. Bismarck-Schönhausen Kontu ve Lauenburg Dükü olarak da anılan Otto von Bismarck, Yeni Almanya'yı kan ve demir politikasına göre kuracağını söylediği için kendisine Demir Şansölye adı verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya-Macaristan İmparatorluğu</span> 1867 ile 1918 yılları arasında Orta Avrupada var olan bir monarşi

Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Orta Avrupa'da hüküm sürmüş ve I. Dünya Savaşı'ndan sonra yıkılmış bir imparatorluktur. Bu imparatorluğu oluşturan Avusturya İmparatorluğu ve Macaristan Krallığı aslında içişlerinde bağımsız iki ayrı ülkeydi fakat dışişleri açısından, Avrupa'nın birçok ülkesinde hüküm süren Habsburg Hanedanı'na mensup tek bir Habsburg imparatoru tarafından yönetilmekteydi. Resmî para birimi Kron'du.

<span class="mw-page-title-main">I. Dünya Savaşı Balkan Cephesi</span> I. Dünya Savaşında Balkanlarda meydana gelen muharebeler

Balkan Cephesi, I. Dünya Savaşı dahilinde Balkanlar'da meydana gelen muharebeleri kapsayan cephedir. I. Dünya Savaşı, Avusturya-Macaristan ve Sırbistan arasında yaşanan çatışmalarla başlamış olması açısından Balkanlar'da çıkmıştır. Balkan Cephesi'ndeki savaşa sonradan Rusya, Osmanlı İmparatorluğu, İtalya ve Bulgaristan gibi ülkeler de katılmıştır.

Alman-Osmanlı ittifak antlaşması, I. Dünya Savaşı'na girerken Osmanlı yönetimi üzerinde artan Alman etkisini ittifakla sonuçlandıran ve Osmanlı Devleti'ni resmen İttifak Devletleri safında savaşa sokan gizli ittifak antlaşmasıdır. 2 Ağustos 1914'te İstanbul'da imzalanmıştır. Osmanlı tarafından antlaşmayı Sait Halim Paşa, Almanya adına ise Alman Büyükelçisi Baron von Wangenheim imzalamıştır. Bu antlaşmaya Said Halim Paşa'nın Yeniköy'deki yalısı ev sahipliği yapmıştır. Aynı gün ülke çapında seferberlik ve sıkıyönetim ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Berlin Antlaşması (1878)</span> 13 Temmuz 1878de imzalanan barış antlaşması

Berlin Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu, Rus İmparatorluğu, Büyük Britanya, Alman İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, İtalya Krallığı ve Fransa arasında 13 Temmuz 1878 tarihinde Berlin'de imzalanan barış antlaşmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Alman İmparatorluğu</span> 1871den 1918e dek Almanya

Alman İmparatorluğu ya da İkinci Reich, 18 Ocak 1871'de Prusya ve diğer Küçük Alman Devletlerinin özellikle Otto von Bismarck'ın katkılarıyla, birleşmesiyle oluşan birleşik Alman devletidir. İlk imparatoru I. Wilhelm'in taç giymesiyle imparatorluk resmen kuruldu. Yeni İmparatorluğu Habsburg Hanedanı yerine Hohenzollern Hanedanı yönetti, başkent Berlin yapıldı. Yeni İmparatorluk, Avusturya'yı toprakları dışında bıraktı. 1884'ten itibaren Almanya, Avrupa dışında sömürgeler kurmaya başladı. Hızlı büyüyen ekonomisiyle, dünyanın en büyük ekonomilerinden biri oldu, ordusu ve donanmasıyla Büyük Britanya'ya kafa tutar hale geldi.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa tarihi</span> kıta tarihi

Avrupa tarihi, Avrupa'nın tarih öncesinden başlayarak günümüze kadar olan tarihini içerir. Arkeolojik kazılar Avrupa kıtasında MÖ 35.000 yılına kadar uzanan bir insan varlığının olduğunu doğrulamaktadır. Avrupa'da kayda geçmiş ilk yazılı belge olarak ise MÖ 700 yıllarında Antik Yunanistan'da Homeros'un yazdığı İlyada destanı gösterilebilir. Antik Yunanistan'ın yanı sıra, MÖ 8. yüzyılda kurulmuş olan Roma Krallığı, Avrupa'da kayda geçmiş ilk gelişmiş uygarlıklar arasındadır. Antik Yunanistan ve Antik Roma uygarlıkları MS 4. yüzyılda çökmüşler, aynı yüzyılda Hristiyanlık dini Avrupa kültürünü etkisi altına almaya başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Wilhelm</span> Prusya Kralı ve ilk Alman İmparatoru

I. Wilhelm ya da Kayzer Wilhelm, Prusya kralı ve ilk Alman İmparatoru idi.

Üç İmparator Birliği w, Otto von Bismarck'ın çabaları sonucunda oluşan ittifakların en önemli aşamasıdır. Bismark'ın öncülüğünde Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Alman İmparatorluğu ve Rusya arasında birkaç defa tekrarlanan antlaşmalar serisidir.

<span class="mw-page-title-main">Leo von Caprivi</span> Alman İmparatorluğu’nun ikinci şansölyesi

Georg Leo Graf von Caprivi de Caprara de Montecuccoli, Otto von Bismarck'tan sonra 1890-1894 yılları arasında Almanya şansölyesi olan asker ve devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Bernhard von Bülow</span> Alman İmparatorluğu’nun dördüncü şansölyesi ve Prusya başbakanı

Prens Bernhard Heinrich Karl Martin von Bülow, Alman İmparatorluğu şansölyesi ve 1900-1909 arasında Prusya başbakanı. I. Dünya Savaşı öncesinde İmparator II. Wilhelm ile birlikte Almanya'yı genişletme politikası izlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Franz Joseph</span> Avusturya-Macaristan imparatoru (1830-1916; hd: 1848-1916)

Franz Joseph, 1848-1916 yılları arasında hüküm sürmüş olan Avusturya-Macaristan imparatoru. Avusturya-Macaristan'ın en uzun hüküm süren imparatorudur. 1914'te Sırbistan'a savaş açarak I. Dünya Savaşı'nın çıkmasına neden olmuş ve savaş devam ederken ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya-Prusya Savaşı</span> Prusya Krallığı ve Avusturya İmparatorluğu arasındaki savaş (1866)

Avusturya-Prusya Savaşı veya Yedi Hafta Savaşı, 1866'da Avusturya İmparatorluğu liderliğinde Alman Konfederasyonu ile Prusya Krallığı ile Alman müttefikleri yanında İtalya ve Alman müttefikleri arasında gerçekleşti. Sonuç olarak Alman devletleri üstünde Prusya egemenliği ve Üçüncü İtalyan Bağımsızlık Savaşı denilen İtalyan birleşmesi süreci gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">Üçlü İttifak (1882)</span> 1882den 1914e kadar Almanya, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ve İtalya arasında kurulan ittifak

Üçlü İttifak Almanya, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ve İtalya arasında yapılanan ve 1882'den 1914'te I. Dünya Savaşı'nın başlamasına kadar süren askeri ittifaktır. Antlaşmaya göre eğer bir üye diğer büyük güçlerden biri tarafından saldırıya uğrarsa diğerleri ona yardım edecektir. İlave olarak, İtalya kendi teşebbüslerinin doğrudan Büyük Britanya'ya karşı yapılmış olarak değerlendirilemeyeceğini beyan etmiştir. Temmuz 1902'te İttifakın yenilenmesinden kısa bir süre sonra İtalya benzer bir garantiyi Fransa'ya da vermiştir. Yine özel bir anlaşmaya göre, ne Avusturya-Macaristan ne de İtalya Balkanlar'daki statükoyu önceden diğerine danışmadan değiştirmeyecektir. 7 Ekim 1879 tarihinde Alman İmparatorluğu ile Avusturya-Macaristan İmparatorluğu arasında gerçekleştirilen İkili İttifak, bu antlaşmanın öncülü kabul edilir. Bir görüşe göre Mihver Devletleri de ardılıdır.

<span class="mw-page-title-main">Üçlü İtilaf</span> Britanya, Rusya ve Fransa arasında kurulan ittifak

Üçlü İtilaf, Britanya-Rusya Antantı'nın (1907) imzalanmasıdan sonra Fransa, Britanya ve Rusya arasında kurulan ittifaktır.

<span class="mw-page-title-main">İkili İttifak</span>

İkili Antlaşma, Alman İmparatorluğu ile Avusturya-Macaristan İmparatorluğu arasında var olmuş bir ittifaktır. 7 Ekim 1879'da imzalanan antlaşmayla yürürlüğe girmiştir. Otto von Bismarck'ın Avrupa'daki barışın devamı için yapılmış bir ittifaktır. Eğer imzacı iki ülkeden biri Rus İmparatorluğu tarafından saldırıya uğrarsa, diğer ülke ona yardım edecekti. Başka bir ülke tarafından saldırılma durumunda ise, diğer ülke hayırsever bir tarafsızlık politikası izleyecekti. Rus-Fransız İttifakı yürürlüğe girdikten sonra, bu düşmanın Fransa olduğu düşünülmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Rus-Fransız İttifakı</span>

Rus-Fransız İttifakı, Fransa Cumhuriyeti ile Rus İmparatorluğu arasında oluşmuş bir askeri ittifaktır. 1892 ile 1917 yılları arasında geçerliliğini korumuştur. Bu ittifak, Fransa'nın diplomatik yalnızlığını sona erdirip, güçler dengesini Almanlar aleyhine bozmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Berlin Kongresi</span> 1878de büyük Avrupa güçlerinin temsilcilerinin toplantısı

Berlin Kongresi, dönemin Avrupa'daki altı büyük gücünün, Osmanlı İmparatorluğu ve dört Balkan devletinin temsilcilerinin bir araya geldiği bir toplantıdır. 93 Harbi sonrası Balkan Yarımadası'ndaki devletlerin topraklarını belirlemeyi amaçlayan ve Rusya ile Osmanlı İmparatorluğu arasında üç ay önce imzalanan Ayastefanos Antlaşması'nın yerini alan Berlin Antlaşması'nın imzalanmasıyla sona erdi.