İçeriğe atla

Birlikte çalışabilir bilgi sistemleri

Birlikte çalışabilir bilgi sistemleri (BÇBS, İngilizce: Interoperable Information Systems, kısaca IIS) her yöne akan bilgiye erişim imkânı sağlamak üzere tasarlanmış yapıdır. Sistemlerin kendi içinde ve birlikte çalışarak gerçekleştirdiği etkileşimle bilgiye erişim imkânı sağlar.[1]

Birlikte Çalışabilirlik

Bilgi teknolojilerinin gelişimiyle beraber bilgi ve belge yönetimi hizmetlerinin de dijital olarak sağlanmaya başlamasıyla çeşitli bilgi sistemleri arasında birlikte çalışabilirliğin (İngilizce: Interoperability) önem kazanması ve yaygınlaşması öne çıkmaktadır.[2] Birlikte çalışabilirlik terimi ilk olarak askeri alanda 5 Mart 1980 tarihli ve 2010.6 sayılı Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanlığı belgesinde kullanılmıştır. Bu belgede sistemlerin birbiri ile etkileşim halinde bulunarak birlikte daha etkili şekilde çalışmasını tarif etme şeklinde kullanılmıştır.[2][3]

Kurum içi ve kurumlar arası bilgi paylaşımı ihtiyacının giderek artması nedeni ile birlikte çalışabilirlik esasları ön plana çıkmıştır. Bu nedenle kurumların performans ve stratejik yönetim faktörlerinde birlikte çalışabilirlik ilkesi önem kazanmıştır. Üretilen ve kullanılan bilginin anlamı, tutarlı ve ileri dönük olarak efektif kullanımı dijitalleşme ekseninde bilgi sistemlerinin birlikte çalışabilirlik ilkesi etrafında dönüşümü ile mümkün olmuştur.[4]

Birlikte çalışabilir bilgi sistemlerinin amacı verimliliğin artırılarak bilgi hizmetlerinin diğer sistemlerle entegre olarak daha hızlı, güvenli ve verimli olarak sağlanmasıdır.

Toplumun talep ettiği hizmetlerin karşılanmasında birlikte çalışabilir bilgi sistemlerinin geliştirilmesi kuruluşlara değer katan ve aynı zamanda hizmet kalitesini artıran bir yaklaşım sunar.[5]

Elektronik Belge Yönetim Sistemleri

Elektronik belge yönetim sistemleri (EBYS) kurumsal faaliyetlerde yönetim ve işleyiş sürecinde kullanılan tüm belgelerin doğru şekilde yönetilmesi, kullanılması ve saklanması yükümlülüğü bulunan kurumlar için sürecin dijital olarak daha sağlıklı ve düzenli yürütülmesine imkân sağlar.[6] Elektronik belge yönetim sistemlerinde belgeler dijital ortamda üretilmekte ve tüm yönetim süreci elektronik ortam üzerinden yönetilmektedir. Basılı olarak üretilen ve daha sonra dijitalleştirilen ya da dijital olarak üretilen elektronik belgelerin düzenleme, dosyalama, erişim, denetim, saklama, imha işlemlerinin gerçekleştirilmesi için elektronik belge yönetim sistemleri kullanılmaktadır.[6]

Birlikte Çalışabilir Bilgi Sistemleri

Bilimsel Araştırmalarda Birlikte Çalışabilir Bilgi Sistemleri

Ayrıca birlikte çalışabilir bilgi sistemleri çok farklı disiplinlerde birlikte çalışabilirliğin getirdiği önemli verimlilik neticesinde veriler daha sağlıklı yönetilmektedir. Çevresel koşulların gözlenmesi ve sürdürülebilirlik anlamında verimliliğin artırılmasında birlikte çalışabilir bilgi sistemlerinin katkıları çok büyüktür. Bu kullanıma örnek olarak su kaynaklarının takibi, meteorolojik tahminler, karbon salınımı ve enerji alanında birçok parametre eş güdümlü olarak incelenmekte ve birlikte çalışabilirliğin getirdiği birden fazla sistemin birleşerek daha sağlıklı sonuçlar çıkarması ve elde edilen verilerin karşılaştırmalı olarak incelenmesiyle daha doğru analiz çıktıları sağlanır. Artan bu verimlilik ile daha gerçekçi regülasyonların hazırlanması ve önlemlerin daha erken alınarak olası zararların daha az etki ile atlatılması sağlanır.[7] Birlikte çalışabilir bilgi sistemlerinde gelişmiş yazılımların geliştirilmesi, kullanılması ve sistemin verimli çalışan bir mimariye sahip olması önemlidir. Aynı zamanda araştırmacılar açısından bu sistemlerin kullanım alanları çeşitli bilim, eğitim, yönetim ve sosyal verilerinin değerlendirilmesi konusunda ucu açık bir çeşitliliğe sahiptir. Küresel ve lokal çapta araştırmaların yapılması, hizmet kalitesinin artırılması ve sorunların çözümü açısından birlikte çalışabilir bilgi sistemleri önemli bir rol üstlenmektedir.[7]

Bilimsel Araştırmalarda Birlikte Çalışabilir Bilgi Sistemi Örneği Olarak: NASA - EOSDIS

Birlikte çalışabilir bilgi sistemlerinin önemli bir kazanımı da bilimsel araştırmalarda farklı disiplinlerden elde edilen araştırma verilerinin birlikte değerlendirilerek daha doğru sonuçlar elde edilmesi olmuştur. Bilimsel araştırmalarda farklı sistemlerin beraber çalışarak ortaya daha net sonuçlar koymasının hedeflendiği bilimsel araştırma programlarından önemli örneklerden biri de Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi'nin (NASA) Dünya Gözlem Sistemi Veri ve Enformasyon Bilgi Sistemi (İngilizce: "Earth Observing System Data and Information System" olan EOSDIS'dir. 1990'lı yıllarda başlayan NASA Dünya gözlem programında birçok farklı sistemden alınan veriler tek sistemde (EOSDIS) toplanır ve analiz edilir. Bu sistemde kutup araştırmaları, okyanus yüzeyi, atmosferik dinamikler ve diğer birçok disiplin ve sistemden elde edilen veriler kullanılmaktadır. Bu sistemin dezavantajı ise çok yoğun hacimdeki bilgiyi ve bilgi çeşitliliğini yönetmek ve verilerin sağlıklı şekilde analiz edilmesi ve ulaşılabilir olmasıdır.[8]

Detaylar için bkz. ana madde: EOSDIS

Türkiye'de E-dönüşüm Ofisi Uygulamaları ve E-Devlet Uygulamasında Birlikte Çalışabilirlik Esasları

Bilgi toplumuna dönüşüm sürecinde yeni sistemlerin geliştirilmesi ile entegre olmuş, etkin, şeffaf ve basitleştirilmiş iş süreçlerine sahip bir yapılanma hedeflenmektedir. Bu çerçevede birlikte çalışabilirliğin en temel amaçlarından birisi de kurumların kullanacakları ortak norm ve standartları belirleyerek bilgi sistemlerinin ve entegre e-devlet hizmetlerinin bu norm ve standartlar çerçevesinde birleştirilmesidir.[9] Bu anlamda e-Dönüşüm Türkiye Projesi Birlikte Çalışabilirlik Esasları Rehberi isimli T.C. Resmî Gazete'de yayımlanan 5 Ağustos 2005 tarihli ve 2005/20 sayılı genelgede birlikte çalışabilirlik şu şekilde tarif edilmiştir: "Birlikte çalışabilirlik; “bir sistemin ya da sürecin, ortak standartlar çerçevesinde bir diğer sistemin ya da sürecin bilgisini ve/veya işlevlerini kullanabilme yeteneği” olarak ifade edilmiştir.[9]

Türkiye'de Bir Birlikte Çalışabilir Bilgi Sistemi Örneği Olarak e-Devlet

Bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan gelişmeler sonucu bilgi ve iletişim sistemlerinin etkileriyle günlük hayatın birçok alanında karşılaşılmaktadır. İnternete erişimin ve internet kullanımının artmasıyla devlet ve vatandaş arasındaki ilişki de bu teknolojiler ekseninde büyük çaplı bir dijital dönüşüme uğramıştır. Kamu yönetimi alanında e-devlet sistemi önemli bir birlikte çalışabilir sistem örneğidir. Bu sistem ile Türkiye Cumhuriyeti'nde görev yapan kamu kurum ve kuruluşlarının kendi web siteleri üzerinden dağınık şekilde sundukları hizmetler birleştirilerek tek çatı altında vatandaşların kullanımına sunulmuştur. Vatandaşlar edindikleri şifreler ile birçok hizmetten kurumları ziyaret etmelerine gerek kalmadan internete erişebildikleri her yerden hizmet alma imkânına kavuşmuştur. Kurumlarda doğrudan gerçekleştirilen işlem hacmini ve personel iş yükünü azaltan bu hizmet vatandaşlar için de önemli bir zaman tasarrufu sağlamıştır.[10]

Detaylar için bkz. ana madde: E-Devlet (Türkiye)

Sağlık Sistemlerinde Birlikte Çalışabilir Bilgi Sistemlerinin Rolü

Tıp teknolojilerinde ve bilgi teknolojilerinde yaşanan gelişmeler sonucu sağlığın kişiselleşmesi gündeme gelmiştir ve sağlık hizmetlerinin sunumu da hızla kişiye özel hale gelmektedir. Bu anlamda bilgi sistemleri birey odaklı, elektronik ve kişiselleştirilmiş olarak kullanılmaktadır. Hastaların sağlık bilgilerini yönetmeleri, bilgi paylaşımı yapabilmeleri ve sağlık bilgilerini dijital olarak izleyebilmeleri mümkün hale gelmiştir.[11] Bu sistemler ile evrak yoğunluğu azalmış ve örneğin röntgen makinelerinde çekilen filmlerin doğrudan elektronik ortama aktarılmasıyla hem hastanın hem de doktorun bunu hızlı bir biçimde bilgisayardan görmesi sağlanabilir hale gelmiştir.

Sağlık Sistemlerinde Bir Birlikte Çalışabilir Bilgi Sistemi Örneği: T.C. Sağlık Bakanlığı e-Nabız Sistemi

Zaman ve mekân kavramını ortadan kaldıran dijital bilgi ve iletişim teknolojileri sayesinde insanların bilgiye erişim ihtiyaçlarını gidermeleri çok daha kolay hale gelmiş ve bu da kamu kurumları tarafından desteklenerek hizmetlerin dijital olarak sunulmaya başlanması sağlanmıştır. T.C. Sağlık Bakanlığının tarafından desteklenerek hayata geçirilen e-Nabız sistemi de buna bir örnektir. Örneğin Covid-19 Koronavirüs pandemisi sürecinde yapılan PCR test sonuçları vatandaşlara e-Devlet ve e-Nabız sistemlerinden entegre bir biçimde erişilebilir kılınmıştır. Bu testler sonucunda salgın hastalık belirtileri gösteren vatandaşlar sonuçlarını öğrenmek için hastanede daha fazla vakit geçirmek zorunda kalmamış ve evlerinde internet üzerinden sonuçlarını öğrenmişlerdir.

Bu bağlamda mobil uygulamalar üzerinden yürütülen sağlık hizmetleri hem daha düşük maliyetli hem de taşınabilir olması nedeniyle sağlık hizmetlerinin sunumu açısından önemli önemlidir ve sağlık bilgilerine erişim kolaylığı açısından da sağlık hizmetlerinde sunulan kaliteyi artırmıştır.[12]

Adalet Alanında Bilgi Sistemlerinin Birlikte Çalışabilirliği

Adalet alanında birlikte çalışabilirlik sistemleri hakkında "Adalet Alanında Bilgi Sistemlerinin Birlikte Çalışabilirliği Hakkında REC(2003) 14 Sayılı Tavsiye Kararı" başlıklı karar ile bu birlikte çalışabilir bilgi sistemlerinin adalet alanında uygulanmasına başlanmıştır. Avrupa Konseyi'nin Bakanlar Konseyi tarafından 9 Eylül 2003 tarihli 851. toplantısında kabul edilen bu karar ile Adalet alanında vatandaşlara ve şirketlere sunulan kamu hizmetlerini geliştirme amacıyla bir dizi tavsiye yapılmıştır. Bu anlamda adalet sisteminin devlet otoritesince toplum huzurunu sürdürülebilir kılma maksatlı çalışmalarında iş yükü göz önüne alındığına adalet sisteminin etkin işleyişi ve bilgi teknolojilerinin etkin kullanımı bu tavsiye kararının temel amacıdır. Bu şartlar altında adalet alanında çalışan farklı kuruluşlar arasında etkin ve güvenli bilgi değişiminin sağlanmasının bilgi sistemlerinin birlikte çalışabilir olmasına bağlandığı görülmektedir.[13]

Sonuç

Bilgi sistemlerinin teknoloji ile dönüşümü ile beraber sistemler dijitalleşmiştir. Gerçekleşen bu dijital devrim ile sistemler arası kurulan dijital bağlantılar aracılığıyla çok daha hızlı ve verimli çalışan bilgi sistemleri ortaya çıkmıştır. Bu değişikliğin getirdiği en önemli avantaj zaman tasarrufudur. Birlikle çalışabilir bilgi sistemleri ile kullanıcıların bu sistemler aracılığı ile bilgi ihtiyaçlarını karşılama süresi kısalmış bu pozitif etki kurumlar için de iş yükünün azalması şeklinde gerçekleşmiştir.

Kaynakça

  1. ^ Yazıcı, S., Özdemirci, F. (2019). Bilgi Yönetim Sistemlerinin Birlikte Çalışabilirlik Olgunluk Modeli. Bilgi Yönetimi, 2(2). 84-105.https://doi.org/10.33721/by.624077
  2. ^ a b Yazıcı, S., Özdemirci, F. (2019). Bilgi Yönetim Sistemlerinin Birlikte Çalışabilirlik Olgunluk Modeli. Bilgi Yönetimi, 2(2). 84-105.https://doi.org/10.33721/by.624077
  3. ^ "Department of Defense, Directive Number 2010.6" (PDF). Standardization and Interoperability of Weapons Systems and Equipment with in the North Atlantic Treaty Organization. U.S. Department of Defense DIRECTIVE. 5 Mart 1980. 23 Şubat 2005 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2020. 
  4. ^ İmamoğlu, M., Özbilgin, İ. (2012). Türkiye'de Elektronik Kamu İhale Sisteminde Kurumsal Yönetim ve Birlikte Çalışabilirliğin Önemi. Bilgi Ekonomisi ve Yönetim Dergisi, 7(1). 20-34.https://dergipark.org.tr/tr/pub/beyder/issue/3474/47258 Erişim tarihi: 15.12.2020.
  5. ^ Fernandes, J.C., Neto, V.V.G., Santos, R.P., (2018). Interoperability in Systems-of-Information Systems: A Systematic Mapping Study. Association for Computing Machinery: 131-140. https://doi.org/10.1145/3275245.3275259.
  6. ^ a b Dişli, M. (2019). Elektronik Belge Yönetim Sistemlerinde Birlikte Çalışabilirlik: Türkiye'deki Koşullar Üzerinde Bir Değerlendirme. (Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi). Erişim adresi: http://bby.hacettepe.edu.tr/yayinlar/meltem-disli-ozgur-kulcu.pdf 26 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  7. ^ a b Kumar, S., Peterslidard, C., Tian, Y., Houser, P., Geiger, J., Olden, S., ... Dirmeyer, P. (2006). Land Information System: An Interoperable Framework For High Resolution Land Surface Modeling. Enviromental Modelling & Software. 21 (10): 1402-1415.http://prhouser.com/houser_files/lisdesignpaper.pdf Erişim tarihi: 07.01.2021
  8. ^ Behnke, J., Mitchell, A., Ramapriyan, H. (2019). NASA's Earth Observing Data and Information System - Near-Term Challenges. Data Science Journal, 18: 40, 1-9. https://doi.org/10.5334/dsj-2019-040.
  9. ^ a b e-Dönüşüm Türkiye Projesi Birlikte Çalışabilirlik Esasları Rehberi (2005), T.C. Resmi Gazete, 2005/20, 5 Ağustos 2005. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2005/08/20050805-11.htm 4 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Erişim tarihi: 30.12.2020.
  10. ^ Demir, O. (2018). E-devlet Kullanımına Etki Eden Faktörler ve Vatandaşların E-devlet Algısı. Uluslararası Politik Araştırmalar Dergisi, 4(1). 1-25. https://doi.org/10.25272/j.2149-8539.2018.4.1.01
  11. ^ Yıldırım, Banu Fulya (2019-12-29). Sağlığın Kişiselleşmesi ve Kişisel Sağlık Bilgi Sistemleri. Bilgi Yönetimi. 2 (2). https://doi:10.33721/by.642698.
  12. ^ Yeşiltaş, Aysun (2018). Factors Affecting Utilization of e-Pulse Application. Health Care Academician Journal. 5(4): 290. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/633794 26 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Erişim tarihi: 07.01.2021
  13. ^ Avrupa Konseyi, Bakanlar Konseyi, Adalet Alanında Bilgi Sistemlerinin Birlikte Çalışabilirliği Hakkında REC(2003) 14 Sayılı Tavsiye Kararı. 9 Eylül 2003. https://www.hsk.gov.tr/Eklentiler/Dosyalar/f1b2741e-1064-419a-933d-b3f9eb47a835.pdf 18 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Erişim tarihi: 19.12.2020

Ek kaynaklar

Avrupa Konseyi, Bakanlar Konseyi, Adalet Alanında Bilgi Sistemlerinin Birlikte Çalışabilirliği Hakkında REC(2003) 14 Sayılı Tavsiye Kararı. 9 Eylül 2003. https://www.hsk.gov.tr/Eklentiler/Dosyalar/f1b2741e-1064-419a-933d-b3f9eb47a835.pdf 18 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Erişim tarihi: 19.12.2020

Behnke, J., Mitchell, A., Ramapriyan, H. (2019). NASA's Earth Observing Data and Information System - Near-Term Challenges. Data Science Journal, 18: 40, 1-9. http://doi.org/10.5334/dsj-2019-040

Demir, O. (2018). E-devlet Kullanımına Etki Eden Faktörler ve Vatandaşların E-devlet Algısı. Uluslararası Politik Araştırmalar Dergisi, 4(1). 1-25. https://doi.org/10.25272/j.2149-8539.2018.4.1.01

Department of Defense. (1980). Standardization and Interoperability of Weapons Systems and Equipment with in the North Atlantic Treaty Organization. https://biotech.law.lsu.edu/blaw/dodd/corres/pdf/d20106_030580/d20106p.pdf 23 Şubat 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Erişim tarihi 16.12.2020.

Dişli, M. (2019). Elektronik Belge Yönetim Sistemlerinde Birlikte Çalışabilirlik: Türkiye'deki Koşullar Üzerinde Bir Değerlendirme. (Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi). Erişim adresi: http://bby.hacettepe.edu.tr/yayinlar/meltem-disli-ozgur-kulcu.pdf 26 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

e-Dönüşüm Türkiye Projesi Birlikte Çalışabilirlik Esasları Rehberi (2005), T.C. Resmi Gazete, 2005/20, 5 Ağustos 2005. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2005/08/20050805-11.htm 4 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Erişim tarihi: 30.12.2020.

Fernandes, J.C., Neto, V.V.G., Santos, R.P., (2018). Interoperability in Systems-of-Information Systems: A Systematic Mapping Study. Association for Computing Machinery: 131-140. https://doi.org/10.1145/3275245.3275259.

İmamoğlu, M., Özbilgin, İ. (2012). Türkiye'de Elektronik Kamu İhale Sisteminde Kurumsal Yönetim ve Birlikte Çalışabilirliğin Önemi. Bilgi Ekonomisi ve Yönetim Dergisi, 7(1). 20-34.https://dergipark.org.tr/tr/pub/beyder/issue/3474/47258 Erişim tarihi: 15.12.2020

Kumar, S., Peterslidard, C., Tian, Y., Houser, P., Geiger, J., Olden, S., ... Dirmeyer, P. (2006). Land Information System: An Interoperable Framework For High Resolution Land Surface Modeling. Enviromental Modelling & Software. 21 (10): 1402-1415. https://doi.org/10.1016/j.envsoft.2020.104692

Yazıcı, S., Özdemirci, F. (2019). Bilgi Yönetim Sistemlerinin Birlikte Çalışabilirlik Olgunluk Modeli. Bilgi Yönetimi. 84-105. https://doi.org/10.33721/by.624077

Yeşiltaş, Aysun (2018). "Factors Affecting Utilization of e-Pulse Application". Health Care Academician Journal. 5(4): 290. https://doi.org/10.5455/sad.13-1525542718

Yıldırım, Banu Fulya (2019-12-29). "Sağlığın Kişiselleşmesi ve Kişisel Sağlık Bilgi Sistemleri". Bilgi Yönetimi. 2 (2). https://doi.org/10.33721/by.642698

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Association for Computing Machinery</span>

Bilgisayar Derneği, bilgisayar bilimleri alanındaki en eski mesleki kuruluştur. 1947'de kurulmuş, günümüzde 80.000 üyeye ulaşmıştır. Mesleki ve akademik yayınları ile toplantı faaliyetlerinin yanı sıra, bilişim dalının en önemli ödülü kabul edilen Turing Ödülü'nü vermesiyle de bilinir. Merkezi New York şehrindedir. Dünya genelini kapsayan üyelik sistemi ile bilişim teknolojisinin çeşitli alanları ile uğraşan profesyonellere ve öğrencilere kaynak sağlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi</span> KKTCde kurulu vakıf üniversitesi

Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi 1997 yılında Lefkoşa'da İngiliz dilinde eğitim vermek üzere kurulmuş bir özel üniversitedir. Üniversitenin 10 fakülte (Eczacılık, Eğitim, Fen-Edebiyat, Güzel Sanatlar, Tasarım ve Mimarlık, Hukuk, İktisadi ve İdari Bilimler, İletişim, Mühendislik, Sağlık Bilimleri, Tarım Bilimleri ve Teknolojileri ve bu fakültelere bağlı 54 lisans programı vardır. Ayrıca, 4 yıllık programların bulunduğu Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, Sağlık Bilimleri Yüksekokulu, Turizm ve Otel İşletmeciliği Yüksekokulu, Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu ve 2 yıllık programların bulunduğu Adalet Meslek Yüksekokulu, Meslek Yüksekokulu ve Sağlık Bilimleri Meslek Yüksekokulu bulunmaktadır. Lisansüstü Eğitim Öğretim ve Araştırma Enstitüsünde ise yüksek lisans, doktora ve profesyonel doktora programları devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Türksat</span> Türk uydu operatörü

Türksat Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme A.Ş., Türkiye'nin Kablo TV ve tek uydu operatörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Yönetim bilişim sistemleri</span> İşletme ve Bilgisayar bilimlerini kapsayan bir iş alanı

Yönetim Bilişim Sistemi terimi, sonundaki sistem sözcüğü tekil olarak kullanıldığında, hareket işlem kayıtlarını oluşturan verileri özetleyerek yönetim raporları üreten, bir bilgisayar tabanlı bilişim sistemi anlamına gelmektedir. Yönetim bilişim sistemleri ilk kez 1960'lı yılların ortalarında muhasebe, satınalma, stok, üretim, satış ve bordro konularında dönemsel raporlar hazırlamak amacı ile kullanılmıştır.

Askerî Elektronik Sanayi ya da kısaca ASELSAN, Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı tarafından Türk Silahlı Kuvvetleri'nin askerî haberleşme ihtiyaçlarını karşılanması amacıyla 1975 yılında kurulan Ankara merkezli savunma sanayisi şirketi.

BELBİM A.Ş., İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı bir iştiraktir.

MedlinePlus, Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Tıp Kütüphanesi tarafından üretilen çevrimiçi bir bilgi hizmetidir. Hizmet, İngilizce ve İspanyolca dillerinde seçilmiş tüketici sağlık bilgileri ve ek dillerde belirli içerik sağlar. Site, Ulusal Tıp Kütüphanesi (NLM), Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH), diğer ABD devlet kurumları ve sağlıkla ilgili kuruluşlardan gelen bilgileri bir araya getirmektedir. Ayrıca mobil cihazlarda görüntülenmek üzere optimize edilmiş, İngilizce ve İspanyolca dillerinde bir site de bulunmaktadır. 2015 yılında dünyanın dört bir yanından yaklaşık 400 milyon kişi MedlinePlus'ı kullanmıştır. Hizmet NLM tarafından finanse edilmektedir ve kullanıcılar için ücretsizdir.

E-Devlet, kamu yönetiminde bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımıdır.

e-Devlet (Türkiye) kamu hizmetleri internet sitesi

e-Devlet, e-Devlet Kapısı veya Dijital Türkiye, devlet hizmetlerinin kullanıcı ihtiyaçları göz önüne alınarak elektronik ortamda, güvenli, kesintisiz ve hızlı olarak ortak bir nokta üzerinden vatandaşa doğru bilgiye ulaştırılmasını amaçlayan web tabanlı bir sistemdir.

Aktif Bank, 1999 yılında Çalık Holding bünyesinde kurulan, 2007'de yeniden yapılandırılan ve 2008 yılında Aktif Bank adını alan, Türkiye'nin özel sermayeli yatırım bankasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bilişim Çağı</span>

Bilişim Çağı bilişim ve iletişim teknolojilerindeki gelişimin insanlık tarihinde toplumsal, ekonomik ve bilimsel değişimin yönünü yeniden belirlediği ve giderek ağ toplumunun ortaya çıktığı döneme verilen addır. Başta imalat sanayii olmak üzere, ulaştırma, inşaat ve enerji sektörlerindeki gelişmelerin toplumsal ve ekonomik değişimin itici gücü olduğu endüstri toplumunun gelecekte neye evrileceği konusundaki tartışmalar 1950'lerin sonlarında başlamıştır. Başlangıçta bu döneme Endüstri Sonrası Çağı denmiştir. Bilgi Toplumu/Çağı, Enformasyon Toplumu/Çağı, İnternet Toplumu/Çağı, Elektronik Çağ, Siber Toplum/Çağ, Dijital Çağ, Sanayi-ötesi Çağ, Post-Modern Çağ, Yeni Çağ gibi çeşitli isimlerle de bilinmektedir. 1980'lerde İnternet'in kullanımının yaygınlaşması ve nihayet 1995'te tamamen serbest bırakılmasından sonra endüstri sonrası terimi yerini enformasyon sözcüğüyle değiştirmiş, kavram Türkçeye Bilişim Çağı ya da Bilgi Çağı olarak yerleşmiştir. Günümüzde "Bilişim Çağı" terimi, 1990'lardan bugüne kadar olan süre için kullanılmaktadır.

İşletme enformatiği, işletme yönetimi ve bilgisayar bilimleri alanlarını kapsayan sosyo-teknik bir disiplindir. İşletme enformatiği eğitimi üniversite düzeyinde verilmekte, bir işletme enformatiği bölümü ya da programını bitiren üniversite mezunları işletme enformatiği uzmanı unvanı almaktadır. Dünyanın çeşitli ülkelerinde olduğu gibi Türkiye'deki bazı üniversitelerde de işletme enformatiği alanında lisans, yüksek lisans ve doktora eğitimi verilmektedir. Üniversitelerin benzer bölümleri kimi zaman:

E-demokrasi, “demokrasi özgürlüktür” temeli üzerinden yükselen yeni bir düşünce akımı olarak “dijital demokrasi” düşüncesinin ifadesidir. Bir ülkenin vatandaşlarının o ülkedeki resmî olarak seçilebilir olan yasal siyasi partilere kendi istekleri ile açık oy vermesine izin ve olanak veren bir düşünce yapısıdır. Bu şekilde bir oylama sisteminin tamamen güvenilir olacağı öngörüsündedir. Cumhuriyetin cumhuriyet olması için içinde demokrasi olması gerekir, demokrasi içinde özgürlük olması gerekir. Günümüzde demokrasi, vekiller tarafından halkın temsiline dayanır. E-demokrasi, temsilci kullanmadan, her vatandaşın yasa yapma sürecine katkı vermesi gibi, teknolojiye dayanan yeni kazanımlar elde edilmesine dayanır.

<span class="mw-page-title-main">Bilgi ve iletişim teknolojileri</span> endüstri

Bilgi ve iletişim teknolojileri, bilgi teknolojileri ve iletişim teknolojileri terimlerini tek bir çatı altında toplayan ve bu teknolojiler arasındaki ilişkiyi vurgulayan bir terimdir. 1980'lerde başlayan dijital yakınsama sürecinde, metin, ses ve görüntü bilgisayarlar tarafından dijital ortamda işlenmeye başlamıştır. Buna paralel olarak telekomünikasyon sistemlerinin de dijitalleşmesi ile birlikte dijital verilerin ve enformasyonun iletimi olanaklı hale gelmiş; bilgi teknolojileri ile iletişim teknolojileri iç içe geçmiştir. Bilgi ve iletişim teknolojileri terimi, bu yakınlık ve bağımlılığı belirtmek amacıyla kullanılmaktadır.

Bilgi teknolojisi (IT), genellikle bir işletme veya başka bir girişim bağlamında veri veya bilgi depolamak, almak, iletmek, çalışmak ve işlemek için bilgisayarların kullanılmasıdır. Bilgi Teknolojisi, bilgi ve iletişim teknolojisinin (ICT) bir alt kümesi olarak düşünülür. 2012'de Zuppo, her hiyerarşi düzeyinin "bilgi aktarımını ve çeşitli elektronik ortamdaki iletişim türlerini kolaylaştıran teknolojilerle ilişkili olması nedeniyle bir derece ortaklık içerdiği" bir BİT hiyerarşisini önermişti.

Dijital dönüşüm, toplumsal ve sektörel ihtiyaçlara dijital teknolojilerin entegrasyonuyla çözüm bulmanın ve buna bağlı olarak iş akışlarının ve kültürün gelişmesi ve değişmesi sürecini tanımlayan bir kavramdır. Yaratıcılığı ve inovasyonu merkeze alan dijital dönüşüm, geleneksel metodlardan daha verimli sonuçlar elde etmek için ortaya çıkmıştır. Dijital Dönüşüm, insan ve çevre odağında, teknolojinin sosyolojiyle etkileşiminden ortaya çıkan “yaratıcı yıkımla”, toplumsal olarak yeni bir yönetim, üretim ve yaşam sürecine değişerek dönüşümü olarak da ifade edilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Geçiş Kontrol Sistemi</span>

Geçiş kontrol sistemi, kişilerin belirli alanlara giriş ve çıkışlarını kontrol ve takip etmeye yarayan sistemlerdir. Fiziksel güvenlik ve bilgi güvenliği alanlarında geçiş kontrolü, güvenlik sebebiyle korunan alana erişimin geçici süre engellenmesi durumudur.

<span class="mw-page-title-main">Tek pencere sistemi</span>

Tek pencere sistemi (ingilizce: Single-window system), vatandaşlara ve işletme'lere hizmet sağlayan bir teknolojidir. Bu teknolojinin önemli bir bileşeni, birçok işleri çevrimiçi yapabilmek ve başvuru sahibinin belge sayısını ve zaman kaybını en aza indirmektir. Ayrıca burada kullanıcı hesabı, elektronik belge, elektronik imza, dijital imza teknolojileri de uygulanır.

E-hizmetler veya elektronik hizmetler bilgi ve iletişim teknolojilerinden yararlanan hizmetlerdir. E-hizmetler, genellikle devlet yardımları, kamu ve özel hizmetler almak için İnternet üzerinden elektronik olarak sağlanır. E-hizmetlere erişmek için, kullanıcılar bir arayüzde oturum açar, profil oluşturur ve ardından gerekli hizmetlere erişir.

<span class="mw-page-title-main">Sağlık Bilişimi</span> bilgi bilimi, bilgisayar bilimi ve sağlık hizmetlerinin kesiştiği noktada disiplin

Sağlık bilişimi, tıbbi bilgilerin iletişimini, anlaşılmasını ve yönetimini geliştirmek için bilgisayar yapılarının ve algoritmalarının incelenmesi ve uygulanmasıdır. Mühendislik ve uygulamalı bilim dalı olarak görülebilir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.