İçeriğe atla

Birlik Antlaşması

Birlik Antlaşması, 1707

Birlik Antlaşması (İngilizce: Treaty of Union), İngiltere ile İskoçya'nın Büyük Britanya adı altında birleşmesini sağlayan anlaşmadır.

1603'ten başlayarak İngiltere ve İskoçya aynı hükümdarca yönetilmekteydi. 1688 Devrimi'nden sonra 1702-1703'te gündeme gelen daha yakın bir birlik oluşturma tasarıları sonuçsuz kaldı. 1703-1704'te uluslararası alandaki gerginlik, İngiltere ve İskoçya'nın birbirinden bağımsız parlamentoları arasında yasama alanında tehlikeli bir savaşa neden oldu. Ancak, sınırın her iki yanındaki devlet adamları, böyle bir birleşmenin, birdenbire ivedilik kazanan bir sorunun karşılıklı olarak kabul edilebilir bir çözümü olduğunu kavramaya başlıyorlardı: İskoçya'nın ekonomik güvenliğe ve maddi desteğe, İngiltere'nin ise Fransız saldırılarına ve II. James yanlılarının yeniden iktidarı ele geçirme olasılığına karşı siyasal güvencelere gereksinimi vardı ve İskoçya açık bir arka kapı işlevi görebilirdi.

İngiltere'nin pazarlık için kullandığı koz ticaret serbestisi, İskoçya'nınkiyse Hanover hanedanının sürmesine rıza göstermekti. Birleşmeyi görüşmek üzere Kraliçe Anne tarafından atanan komisyon üyeleri her iki noktayı da çabucak benimsediler ve üç ay içinde (Nisan-Temmuz 1706) ayrıntılı bir antlaşma metni üzerinde anlaştılar.

Antlaşmaya göre iki krallık birleşecek, Protestan hanedan sürecek ve Büyük Britanya ile dominyonlarında ticaret serbest olarak ve eşitlik altında yürütülecekti. Belirli bazı geçici ayrıcalıklar dışında, dolaysız ve dolaylı vergilendirme her yerde aynı biçimde uygulanacaktı. İngiltere, İskoçya'nın İngiltere'nin ulusal borç sorumluluğunu paylaşmasına karşılık, 398,085 sterlin 10 şilin tazminat ödeyecekti. İskoç hukuk sistemi ve mahkemeleri korunacaktı. Göreli yoksulluğundan ötürü İskoçya'ya, Avam Kamarası'ndan 45, Lordlar Kamarası'ndan 16 üyelik gibi yetersiz bir temsil hakkı tanındı. Antlaşmanın ek maddeleriyle İskoçya Presbiteryen Kilisesi ile İngiltere Episkopal Kilisesi'nin durumlarında bir değişiklik olmayacağı güvence altına alındı.

İskoç Parlamentosu antlaşmayı, yalnızca bazı küçük değişikliklerle Ocak 1707'de kabul etti, hemen ardından da İngiliz Parlamentosu antlaşmayı onayladı. 6 Mart'taki krallık onayından sonra birleşme 1 Mayıs 1707'de yürürlüğe girdi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İskoçya</span> Birleşik Krallıkın parçası olan Batı Avrupa ülkesi

İskoçya, Birleşik Krallık'a bağlı dört ülkeden biri. İskoçya anakarası, Büyük Britanya adasının kuzeydeki üçte birlik kısmını kaplar. Güneydoğusunda İngiltere ile 154 km uzunluğunda bir sınırı vardır. Kuzeyi ve batısı Atlas Okyanusu ile, kuzeydoğusu Kuzey Denizi ile ve güneyi İrlanda Denizi ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Avam Kamarası</span> Birleşik Krallık Parlamentosunun alt kanadı

Avam Kamarası, Birleşik Krallık'ta üyeleri beşer yıllık dönemler için seçimle işbaşına gelen milletvekillerinden oluşan alt meclistir. Kamaranın toplanma yeri, Birleşik Krallık'ın üst meclisi olan Lordlar Kamarası ile aynı yer olan Westminster Sarayı'dır. Bu meclisi oluşturan 650 üye, parlamento dağılana kadar, ülkedeki her seçim bölgesinden oy çokluğu sistemi ile seçilip, seçildikleri bölgeyi temsil ederler.

<span class="mw-page-title-main">İngilizler</span> İngiltere ile ilişkili bir halk

İngilizler, İngilizce dilini konuşan ve ortak tarih ve kültürü paylaşan bir topluluk olarak İngiltere'de ortaya çıkmış etnik grup ve millettir. Tarih boyunca İngiltere'de ikamet etmiş olan farklı grupların karışımıyla yeni bir kimlik oluşturmuşlardır; Anglo-Saksonlar, Vikingler, Bretonlar ve Normanlar İngiliz kimliğini oluşturan etnik gruplardır.

<span class="mw-page-title-main">Britanya hükümdarları listesi</span> Vikimedya madde listesi

Bu liste Büyük Britanya Krallığı (1707-1801), Büyük Britanya ve İrlanda Birleşik Krallığı (1801-1927) ve Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı (1927-günümüze) hükümdarlarının listesidir. İngiltere hükümdarları listesi ve İskoçya hükümdarları listesinin devamıdır.

<span class="mw-page-title-main">III. Edward</span> İngiltere kralı

III. Edward, lakabı Windsor'lı Edward - Edward of Windsor, Fransa ile Yüz Yıl Savaşları'nı (1337-1453) başlatan İngiltere kralı (1327-1377). Çocukları arasındaki taht mücadelesi kuşaklar boyunca sürmüş ve Güller Savaşı (1455-1485) ile doruğuna ulaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">1707 Birlik Yasaları</span> Büyük Britanya Krallığını kuran Parlamento yasaları

1707 Birlik Yasaları, İngiltere Parlamentosu'nda kabul edilen 1706 İskoçya ile Birlik Yasası ile İskoçya Parlamentosu'nda kabul edilen 1707 İngiltere ile Birlik Yasası olmak üzere iki farklı yasadır. Aynı hükümdara bağlı olmalarına karşın farklı devletler olan ve farklı yasama organlarına sahip İngiltere Krallığı ile İskoçya Krallığı'nın birleşmesi amacıyla 22 Temmuz 1706'da imzalanan Birlik Antlaşması, bu yasalarla yürürlüğe girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">I. Charles</span> İngiltere, İskoçya ve İrlanda kralı

I. Charles, 27 Mart 1625'ten 30 Ocak 1649'da idam edilmesine kadar İskoçya Krallığı ve İngiltere ile İrlanda Krallıkları kralı.

<span class="mw-page-title-main">Asalet imtiyazları</span>

İngiliz soylularının dokunulmazlığı, İngiliz soylular sınıfının üyelerine ait olan özel meclis dokunulmazlıkları grubudur. İngiltere Birleşik Krallığı ve Kuzey İrlanda Meclisi, Meclis oturumu öncesi ve sonrasında oturum halinde ve kırk günde olurken, bu grup Meclise ait dokunulmazlıklardan farklıdır ve bu yalnızca Lordlar Kamarası ve Avam Kamarası üyelerine hizmet veren o İngiliz soylularına uygulanır.

<span class="mw-page-title-main">İskoçya Krallığı</span> 843ten 1707ye kadar Büyük Britanyanın kuzeyine egemen bir tarihî devlet

İskoçya Krallığı, 843'ten 1707'ye kadar Büyük Britanya'nın kuzeyine egemen bir tarihî devlet. Daha sonra İngiltere Krallığı ile birleşerek Büyük Britanya Krallığı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Britanya Krallığı</span> 1707-1801 yılları arasında Kuzeybatı Avrupada egemen olan bir devlet

Eski Büyük Britanya Krallığı, bazen 'Büyük Britanya Birleşik Krallığı' da denir, 1707-1801 yılları arasında Kuzeybatı Avrupa'da egemen olan bir devlet. 1 Mayıs 1707'de İskoçya Krallığı ve İngiltere Krallığı'nın siyasi birleşmesi sonucu ortaya çıkmıştır. 1706 Birlik Antlaşması ile tüm Büyük Britanya adasını kapsayacak ve İrlanda'yı dışarıda bırakacak bir birleşik krallık oluşturulması kararına varılmıştır. Westminster Sarayı'na bağlı bir meclis ve hükûmet yeni krallığı yönetecekti. Eski krallıklar zaten İskoç Kralı I. James'in 1603'te I. Elizabeth'in ölümü üzerine İngiltere Kralı olmasından beri aynı hükümdar tarafından yönetiliyordu.

<span class="mw-page-title-main">İngiltere Krallığı</span> 927-1707 yılları arasında varlığını sürdürmüş Kıta Avrupasının kuzeybatısında bir egemen devlet

İngiltere Krallığı, 927-1707 yılları arasında varlığını sürdürmüş Kıta Avrupası'nın kuzeybatısında bir egemen devlet. İngiltere Krallığı toprakları Büyük Britanya adasının güneyinin üçte ikisi ile çevredeki küçük adaları kapsamıştır. Kuzeyde İskoçya Krallığı ile sınırı vardı. İlk başkenti Winchester iken daha sonra başkent Westminster'e taşınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Amerika'nın Britanya tarafından sömürgeleştirilmesi</span> Amerika kıtasında önce İngiltere sonra Büyük Britanya ardından da Birleşik Krallık sömürgeleri

Amerika'nın Britanya tarafından sömürgeleştirilmesi 1607 yılında Jamestown ile başladı ve Amerika kıtasının pek çok yerinde kolonilerin kurulmasıyla doruk noktasına ulaştı. İngilizler, sonraki dönemlerde Britanyalılar, Amerika'nın en önemli sömürgeci güçleri arasındaydı ve imparatorluklarının Amerika'daki bölümü askeri ve ekonomik yönden İspanyol kolonileriyle rekabet halindeydi.

<span class="mw-page-title-main">Perth, İskoçya</span>

Perth, merkezî İskoçya'da bulunan, "Tay Nehri" kıyılarında kurulmuş olan bir şehirsel yerleşkedir. 2016 nüfus tahminlerine göre nüfusu 47.430 kişidir. Perth şehrinde bulunan ve tarihî İskoç krallarının taç giyme törenlerinin yapıldığı "Sconce Manastırı " dolayısıyla Perth şehri İskoçya'nın eski gayriresmî başşehri olarak da bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İskoçya hükümdarları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

İskoçya Krallığı hükümdarları listesi İskoçya Krallığı devletinde hükümdarlık yapan kişilerin listesidir. İskoçya Krallığı 843'ten 1707'ye kadar devam eden Britanya adasının kuzeyinde kurulmuş bir devlettir. Bu İskoçya Krallığı devletinin hükümdarları İskoçya Krallarıdır.

<span class="mw-page-title-main">İskoç Parlamentosu</span> İskoçya Yasama Organı

İskoç Parlamentosu İskoç halkını temsil eden, İskoçya'nın sınırlı, özerk tek meclisli yasama organıdır. Başkent Edinburgh'un Holyrood bölgesinde yer almaktadır. Genel kullanımda "Holyrood" olarak adlandırılan parlamento, 129 İskoçya Parlamentosu Üyesinden (İPÜ) oluşan demokratik bir organdır. Üyeler dört yıllık görev süresi için karışık nispi temsil sistemi ile seçilirler. Sonuç olarak, ulusal seçmenler tarafından çoğunluk sistemi ile seçilen 73 İPÜ, sekiz ek üye bölgesinden atanan 56 İPÜ'den oluşmaktadır. Son parlamento genel seçimleri 6 Mayıs 2021 tarihinde yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık Parlamentosu</span> Birleşik Krallıkın yasama organı

Birleşik Krallık Parlamentosu, Birleşik Krallık'ın en üst anayasal organıdır. Çift meclisli bir sistemi olan ülkede parlamento iki bölümden oluşur: Avam Kamarası ve Lordlar Kamarası. Her iki meclis de Londra'da bulunan Westminster Sarayı'nda toplanır. Bu iki meclise, sınırlı şekilde kanun yapma yetkisi olan ve bu yüzden parlamentonun üçüncü bir parçası sayılabilecek olan monarşinin temsilcisi kral/kraliçeyi de eklemek mümkündür.

Üç Krallık Savaşları 1639 - 1651 yılları arasında İngiltere, İrlanda ve İskoçya'yı da içine alacak şekilde gerçekleşen çok sayıda olayı kapsar. Bu olaylardan en önemlisi İngiliz İç Savaşıdır ve savaşın sonunda 1649 yılında Parlamento tarafından alınan kararla kral I. Charles idam edilmiştir. Üç Krallık Savaşları dönemi 1660 yılında II. Charles'ın tahta çıkmasıyla başlayan Restorasyon dönemine kadar uzatılır. Savaşlar toplumsal hayatta dini ve sosyal meselelere dair biriken sorunların patlaması olarak da değerlendirilebilir. Din alanında halk, monarşisinin müdahalesi olmaksızın özgürce ibadet etme arzusunu dile getirmiştir. Sosyal alanda da monarşinin yetkilerinin parlamento tarafından düzenlenmesi arzusu bulunuyordu. İngiltere, İrlanda ve İskoçya topraklarında yaşanan bu toplumsal olayların bir de ulusal boyutu olmuştur. İrlanda ve İskoçya birleşik krallık altında İngiliz hakimiyetine de başkaldırmıştır. Oliver Cromwell komutasındaki Parlamento yanlılarının monarşi, İrlanda ve İskoçya'ya galip gelmesi günümüzdeki meşruti monarşiyle yönetilen Londra merkezli Büyük Britanya'nın da temellerini atmıştır. Aynı dönemde meydana gelen ve İspanyol İmparatorluğuna karşı yaşanan Portekiz ve Hollanda bağımsızlık savaşları da bu dönemde yaşanmıştır.

İngiliz hegemonyası; 1750'lerden itibaren İngiltere'nin Avrupa'daki en büyük piyasaya sahip olması ile ticaret ile başlayıp üretim, tüketim ve finans alanlarında dünyada hegemon güç haline geldiği dönemi tanımlar. 1700'lerde sanayi devriminin İngiltere'de başlamasıyla İngiltere dünyanın süper gücü haline gelmeye başlamıştır. Denizaşırı koloniler üzerinde Fransa İngiltere ile rekabet halindeydi. Ancak İngiltere'nin zaferiyle sonuçlanan Yedi Yıl Savaşı İngiltere'nin dünya çapındaki denizlerdeki üstünlüğünü ve kolonyal gücünü dünyaya gösterdi. 18. yüzyılın sonlarına doğru gerçekleşen sanayi devrimi İngiltere'yi askeri ve iktisadi gücünün doruklarına ulaştırdı. Bu durum da İngiltere'nin dünya liderliği için gerekli ortamı sağladı. İngiltere egemenliğinin temel politikası serbest ticaret uygulamasıydı. İngiltere serbest ticaret uygulayabilmek için Tahıl Yasalarını kaldırdı. Bunun üzerine toprak sahipleri kaybettikleri geliri tekrar kazanabilmek için yeni kanallara yöneldiler. En güçlü dönemine geldiğinde İngiltere dünyadaki en geniş topraklara sahip olmuştu ve bir yüzyıl boyunca dünyanın en önde gelen küresel gücü oldu. İngiltere gücünün doruklarındayken "güneşin batmadığı ülke" olarak nitelendirilmeye başlamıştı. Çünkü toprakları dünya geneline yayılmış ve en az bir bölgesinde her zaman gün ışığı vardı.

<span class="mw-page-title-main">1701 Veraset Yasası</span>

Veraset Yasası, İngiltere ve İskoçya tahtının yalnızca Protestanlara verileceğini kabul edilen İngiltere Parlamentosu yasasıdır. Yasa ile I. Charles’in soyundan gelen katolikler taht sıralamasından çıkarılmış, ve taht I. James’in torunu Sophia’nın katolik olmayan varislerine geçmiştir.

Jacobitism, büyük ölçüde 17. ve 18. yüzyılda yaşanan, Stuart Hanedanı'nı, Britanya tahtına tekrar çıkarmayı destekleyen bir hareketti. Adı, James'in Latince versiyonu olan Jacobus'tan türetilmiştir.