İçeriğe atla

Birleşik Arap Emirlikleri-Katar ilişkileri

Katar-Birleşik Arap emirlikleri İlişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Qatar ve United Arab Emirates

Katar
Birleşik Arap Emirlikleri

Birleşik Arap Emirlikleri-Katar ilişkileri, Katar ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasındaki tüm münasebetlerdir. Katar'daki diplomatik krizin ardından iki ülke arasındaki ilişkiler kesildi. 2021 yılında ise iki tarafın isteğiyle ilişkiler restore edildi.

Her iki ülke de basra körfezi ile denizden komşudur. Katar ve BAE arap ülkesidir. her ikisi de Körfez İşbirliği Konseyi(KİK)'e üyedir.

Diplomatik ziyaretler

Mart 2016'da Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed es-Sani, Abu Dabi'yi ziyaret etti ve BAE veliaht prensi Şeyh Muhammed bin Zayid el-Nehyan ile görüştü.[1]

2008 yılında BAE Başkanı Şeyh Halife bin Zayid El Nahyan, dönemin Katar Emiri Şeyh Hamed bin Halife es Sani ile katarda görüştü. İki lider ortak bir yatırım fonu kurdu.[2]

Abu Dabi'nin veliaht prensi Şeyh Muhammed bin Zayed Al Nahyan, 28 Kasım 2014'te Doha'yı ziyaret ederek Şeyh Temim bin Hamad el Sani ile görüştü.[3]

Tarih

1995 yılında, Hamad bin Khalifa Al Thani, Katar Emiri olmak için babasını görevden aldıktan sonra, BAE eski emir haife bin hamad es sani'ye sığınma hakkı verdi. Baba ve oğul arası gergin olduğu için dönemin BAE devlet başkanı Zayid bin Sultan el Nahyan ise arabuluculuk yapmayı çalıştı ve en sonunda eski emir oğlunun hükümdarlığını kabul etti.

1995 yılında yaşanan Darbe olayı, Katar diplomatik krizinden sonra 2018'de yeniden canlandı ve El Cezire, Bae'yi Suudi Arabistan, Bahreyn ve Mısır ile birlikte Hamad bin Halife Al Thani'yi devirmeyi ve babası Halife bin Hamad Al Thani'yi geri getirmeyi planlamakla suçlayan yeni ayrıntıların belgesellerini yayınladı. El Cezire'ye göre, eski bir Fransız ordusu komutanı Paul Barril, Katar'daki yeni bir darbe yapmak için BAE ile anlaştı. BAE Dışişleri Bakanı Enver gargash belgeseline cevap verdi ve Paul Barril'in aslında Abu Dabi'yi ziyaret eden ve BAE ile hiçbir ilişkisi olmayan Şeyh Khalifa bin Hamad Al Thani'nin bir güvenlik ajanı olduğunu ve belgeselin BAE'Yİ suçlu göstermek için bir sahtecilik olduğunu belirtti.[4]

2014 Riyad Anlaşması

BAE, Suudi Arabistan ve Bahreyn ile birlikte, Katar'ın bu ülkelerin siyasetine müdahale etmeme anlaşmasına uymadığı iddiasıyla Mart 2014'te büyükelçisini Katar'dan çekmişti.[5] Anlaşmazlığın ana nedeni BAE'nin Mısır'daki Abdül Fettah el-Sisi liderliğindeki siyasi rejime ve Mısır'ın askeri elitini destekliyorlardı, Katar ise Müslüman Kardeşleri destekliyordu.[6]

Katar hükûmeti Mısır'daki Müslüman Kardeşleri desteklemeye devam etti ve Katar emiri Tamim bin Hamad Al Thani, Haziran 2014'te El Sisi'nin cumhurbaşkanı seçilmesini 'askerî darbe' olarak kınadı.[6] Büyükelçiler Haziran ayında görevlerine döndüler.[7]

Eylül 2014'te, Emirlik hükûmetinin, öncelikle Katar'ın Müslüman Kardeşler'e verdiği desteğe bir yanıt olarak Katar'a karşı bir lobi kampanyasına 3 milyon dolar yatırım yaptığı bildirildi.[8] Kampanya, Amerikalı gazetecileri, Katar'ın İslamcı grupları finanse ettiği iddia edilen eleştirel makaleleri yayınlama konusunda etkilemeyi amaçlıyordu.[9] Katar ayrıca haber kuruluşlarını BAE hakkında olumsuz haber yapmaları için etkilemekle suçlanıyordu.[10]

İkinci Libya İç Savaşı, BAE'nin laik Tobruk hükümetini ve Katar'ın İslamcı Ulusal Mutabakat Hükümeti'ni desteklemesi ile iki ülke arasında bir vekalet çatışması olarak tanımlandı.[11][12][13]

5 Haziran 2017'de BAE, Suudi Arabistan, Mısır ve Bahreyn ile birlikte katar'la bağları kopardı ve terörizmi desteklemekle suçladı., Mayıs 2017'de Katar Haber Ajansı tarafından yayınlanan bir haberde katar emirinin Suudi Arabistan'ı eleştiren ve İran ve Müslüman Kardeşler'i olumlu bir ışıkta yayınlayan mesajlarla çöktü. Katar, haber ajansının siber saldırıya uğradığını iddia ederek mesajlardan sorumlu olduğunu reddetti. Sonuç olarak, yukarıda belirtilen dört ülke tüm Katar haber kanallarını sansürledi..[14]

BAE, 5 Haziran'da bağları koparmanın yanı sıra, Emirlikler'de yaşayan tüm Katar vatandaşlarını sınır dışı etti ve vatandaşlarının Katar'a seyahat etmesini yasakladı. Ayrıca BAE, hava sahasını ve karasularını Katar gemilerine kapattı.[15]

Enerji

Katar, Umman ve Birleşik Arap Emirlikleri, Körfez İşbirliği Konseyinin ilk sınır ötesi rafine gaz iletim projesi olan Dolphin Gas Projesi ile bağlantılıdır. Proje, Abu Dabi'de kurulmuş bir şirket olan Dolphin Energy tarafından geliştirilmekte ve işletilmektedir. Projenin tüm Yukarı akış, orta akış ve aşağı akış aşamalarının operatörüdür. Dolphin Energy, %51'i Abu Dabi Hükûmeti adına Mubadala Development Company'ye ve %24.5'i Fransa Total Sa'ya ve Amerika Birleşik Devletleri'nin Occidental Petrolüne aittir. Katar diplomatik krizine ve iki ülke arasındaki ilişkilerin kopmasına rağmen, boru hattını kapatma planı yok.[16]

Kaynakça

  1. ^ "أمير قطر يصل إلى الإمارات في "زيارة أخوية قصيرة"". alkhaleejonline.net. 17 Mart 2016. 18 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2020. 
  2. ^ "UAE and Qatar enhance relations". Gulf News. 25 Mart 2008. 11 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2016. 
  3. ^ "محمد بن زايد يبحث مع امير قطر تعزيز التعاون الاخوي". Emirates News Agency. 28 Kasım 2014. 16 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2020. 
  4. ^ Arabic CNN (17 Aralık 2018). "قرقاش يكذّب "مرتزقا" فرنسيا ربط الإمارات بمحاولة انقلاب 1996 بقطر". 21 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2020. 
  5. ^ Marie-Louise Gumuchian and Saad Abedine (5 Mart 2014). "Saudi Arabia, UAE, Bahrain withdraw envoys from Qatar". CNN. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2014. 
  6. ^ a b "GCC's 2014 Crisis: Causes, Issues and Solutions". Al Jazeera Research Center. 31 Mart 2015. 18 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2015. 
  7. ^ "Withdrawn Gulf ambassadors to return to Doha within days". Middle East Monitor. 7 Haziran 2014. 22 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2014. 
  8. ^ "Qatar crawls in from the cold". Al Monitor. 3 Ağustos 2015. 10 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015. 
  9. ^ "Qatar, UAE under fire for PR tactics over 2022 and Islamist backing". Doha News. 28 Eylül 2014. 22 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015. 
  10. ^ "The UAE Campaign Against Islamist Extremism Is a Royal Pain For Qatar". VICE News. 3 Nisan 2015. 24 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2016. 
  11. ^ "How the Gulf Arab Rivalry Tore Libya Apart". The National Interest. 11 Aralık 2015. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2020. 
  12. ^ "Qatar, the UAE and the Libya connection". Al-Jazeera. 12 Haziran 2017. 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2020. 
  13. ^ "Is Libya a proxy war?". Washington Post. 24 Ekim 2014. 17 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2020. 
  14. ^ "Qatar hacking row fuels Gulf tensions". BBC News. 25 Mayıs 2017. 26 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2018. 
  15. ^ "Four countries cut links with Qatar over 'terrorism' support". BBC News (İngilizce). 5 Haziran 2017. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2018. 
  16. ^ "Qatar has no plan to shut Dolphin gas pipeline to UAE despite rift: sources". Reuters. 6 Haziran 2017. 22 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Zayid bin Sultan en-Nehyan</span>

Zayid bin Sultan en-Nehyan, Birleşik Arap Emirlikleri’nin kurucusu ve 1971-2004 yılları arasında devlet başkanı, Abu Dabi hükümdarı. Zaid, 1922-1926 yılları arasında Abu Dabi hükümdarı olan Şeyh Sultan bin Zaid bin Halife el-Nehyan'ın en genç oğludur. İsmini emirliği 1855-1909 yılları arasında yöneten büyük babasından alır. 6 Ağustos 1966 tarihinde kardeşi Abu Dabi Emiri Şahbut bin Sultan en-Nehyan'ı kansız bir saray darbesiyle devirerek başa geçti. Zaid daha sonra diğer altı şeyhin onayıyla 1971 yılında Birleşik Arap Emirliği devlet başkanlığına seçildi. Bundan sonra ise 1976, 1981, 1986 ve 1991 yıllarında yeniden seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Louvre Abu Dabi Müzesi</span>

Louvre Abu Dabi Müzesi, Birleşik Arap Emirlikleri'nin Abu Dabi şehrinde bulunan, Jean Nouvel tarafından tasarlanmış olan bir sanat müzesi. Fransız hükûmetiyle, Abu Dabi şehri arasında imzalanan ve 30 yıl geçerli olacak anlaşmayla inşa edilmesine karar verilen Louvre Abu Dabi Müzesi, Saadiyat Adası kompleksi üzerine yaklaşık 24.000 metrekarelik bir alana inşa edilmiştir. Müzenin maliyetinin 83-108 milyon euro arasında olacağı tahmin edilmektedir. Müze resmi olarak 8 Kasım 2017 tarihinde ziyerete açıldı.

<span class="mw-page-title-main">El-Ayn (futbol kulübü)</span> Birleşik Arap Emirliklerinde El-Ayn şehrinin profesyonel futbol kulübü

El-Ayn ya da tam adıyla Nadi El-Ayn Likuratü'l-Kadem, Birleşik Arap Emirlikleri'nde El-Ayn şehrinin profesyonel futbol kulübüdür. 2003 yılında AFC Şampiyonlar Ligi turnuvasını kazanmıştır. Kulüp 1968 yılında El-Ayn şehrinde kurulmuştur. El-Ayn, 12 lig şampiyonluğu kazanmıştır.

Halife bin Hamed es-Sani 1972-1995 yılları arasında tahtta kalan Katar Emiri.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Arap Emirlikleri pasaportu</span>

Birleşik Arap Emirlikleri hükûmetinin vatandaşlarına yurt dışı seyahatleri için verdiği belgedir.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed bin Raşid el-Mektum</span>

Şeyh Muhammed bin Raşid el-Mektum Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) Başkan Yardımcısı, Başbakanı ve Dubai Emirliği'nin hükümdarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Halife bin Zayid en-Nehyan</span> Abu Dabi emiri ve Birleşik Arap Emirliklerinin 2. devlet başkanı

Halife bin Zaid en-Nehyan, Abu Dabi emiri ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin 2004-2022 yılları arasındaki devlet başkanı. Ölen babası Zayid bin Sultan en-Nehyan'ın yerine 3 Kasım 2004 tarihinde göreve başladı.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed bin Zayid en-Nehyan</span> Birleşik Arap Emirlikleri Başkanı

Muhammed bin Zâyid bin Sultan en-Nehyan Abu Dabi emiri ve Birleşik Arap Emirlikleri devlet başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Mansur bin Zayid en-Nehyan</span>

Mansur bin Zayid bin Sultan bin Zayid bin Halife en-Nehyan, Birleşik Arap Emirlikleri'nde politikacı ve Abu Dabi iktidar ailesinin bir üyesidir. Abu Dabi Cumhurbaşkanı Halife bin Zayid en-Nehyan'ın kardeşidir. Yüksek Petrol Konseyi üyesi, Uluslararası Petrol Yatırım Şirketi ve Abu Dabi Yatırım Konseyi dahil çok sayıda yatırım şirketlerinin yönetim kurulu üyesidir. Mansur ayrıca, Virgin Galactic ve Sky News Arabistan gibi ticari girişimler şirketlerinde bir dizi hisseye sahiptir. Ayrıca Manchester City Futbol Kulübü'nün sahibidir.

<span class="mw-page-title-main">Temim bin Hamed es-Sani</span> Katar emiri

Temim bin Hamad es-Sani, mevcut Katar Emiri. Babası Hamed bin Halife es-Sani'nin emirlikten istifasının ardından 25 Haziran 2013 tarihinde Katar Emiri oldu.

<span class="mw-page-title-main">E 11 Otoyolu, Birleşik Arap Emirlikleri</span> Birleşik Arap Emirliklerinin en uzun kara yolu

E 11 Birleşik Arap Emirlikleri'nde bulunan bir kara yoludur. BAE'nin en uzun kara yolu olan E 11 Abu Dabi'nin El Silah mıntıkasında başlar, Basra Körfezi kıyı şeridine paralel devam ederek Umman sınırındaki Ras el Hayme'de sona erer ve Abu Dabi'de Şeyh Maktum Caddesi, Dubai'de Şeyh Zayid Caddesi ve Ras el Hayme'de Şeyh Muhammed bin Salim Caddesi adını alır.

<span class="mw-page-title-main">Qatar Foundation</span> Doha merkezli kâr amacı gütmeyen kurum

Qatar Foundation Doha merkezli Kâr amacı gütmeyen bir kurumdur. Katar'da Hamad bin Khalifa Al Thani'nin Emir olduğu yıl kurulan kurum devlet tarafından desteklenmektedir. Qatar Foundation, Şeyh Moza bint Nasır tarafından yönetilmekte ve Katar'da eğitim alanında, bilim, toplumsal kalkınma ve sanata öncülük etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Katar emiri</span> Vikimedya liste maddesi

Katar Devleti Emîri, Katar'ın hükümdarıdır. Katar emîrleri Sani Hanedanı'na mensupturlar. 1825-1878 yılları arasında Hakim unvanı ile anılmakta olup 1878'den itibaren emîr adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sani Hanedanı</span>

Sani Hanedanı, Katar'ı yöneten hanedandır.

Halife Üniversitesi, Birleşik Arap Emirlikleri'nde Abu Dabi merkezli fen bilgisi ağarlıklı bir üniversite. Şarca'da da bir uydu yerleşkesi vardır. 2016 QS sıralamasına göre dünyanın en iyi 481. üniversitesi seçildi. 2016/2017 sıralamalrına göre Birleşik Arap Emirlikleri'nin de en iyi üniversitesi seçilmistir.

<span class="mw-page-title-main">El-Ayn</span>

El Ayn, Birleşik Arap Emirlikleri'nin Abu Dabi Emirliği'nde bulunan bir şehirdir. Şehir, emirliğin doğusunda Umman sınırında yer almaktadır. 650.000 kişilik nüfusu ile iç şehir nüfusu açısından ülkedeki en büyük, şehir geneli açısından Dubai, Abu Dabi ve Şarika'dan sonra en büyük dördüncü, Abu Dabi Emirliği'ndeki en büyük ikinci şehirdir. Başkent Abu Dabi'nin yaklaşık 160 kilometre doğusunda ve Dubai'nin yaklaşık 120 kilometre güneyinde yer alır. El-Ayn, Birleşik Arap Emirlikleri'nin kurucusu Şeyh Zayed bin Sultan Al Nahyan'ın doğum yeri olup, Emirlik kökenli kişilerin en yüksek oranına sahiptir (%30,8).

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Arap Emirlikleri-Türkiye ilişkileri</span> Türkiye ile Birleşik Arap Emirlikleri arasında kurulan diplomatik, kültürel, askerî ve ve ekonomik ilişkiler

Birleşik Arap Emirlikleri-Türkiye ilişkileri, Türkiye ile Birleşik Arap Emirlikleri arasında kurulan diplomatik, kültürel, askerî ve ve ekonomik ilişkileri kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Arap Emirlikleri devlet başkanları listesi</span> Birleşik Arap Emirlikleri devlet başkanı

Birleşik Arap Emirlikleri devlet başkanı ya da Arapça yaygın kullanımıyla Re'is, Birleşik Arap Emirlikleri'nde devlet başkanı olarak makama gelen kişiye verilen unvandır.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Arap Emirlikleri'nde turizm</span>

Birleşik Arap Emirlikleri'nde turizm Emirlik ekonomisi'nin önemli bir bileşenidir ve yerel ve uluslararası bileşenlerden oluşur. Turizm endüstrisi 2018 yılında ülkenin GSYİH'sine 164,7 milyar Birleşik Arap Emirlikleri dirhemi üzerinde katkıda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">El-Ayn Ulusal Müzesi</span>

El-Ayn Müzesi, Birleşik Arap Emirlikleri'nin Abu Dabi emirliğindeki El-Ayn şehrinde bulunan bir müzedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.