İçeriğe atla

Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Hukuku Komisyonu

Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Hukuku Komisyonu
KısaltmaUNCITRAL
Kuruluş1966 (58 yıl önce) (1966)
TürBM Genel Kurulu Komitesi
Yasal statüAktif
MerkezViyana
 Avusturya
BaşkanDirektör
Anna Joubin-Bret
 Fransa
Ana kurumBM Genel Kurulu
Resmî siteuncitral.un.org/

Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Hukuku Komisyonu (UNCITRAL) (Fransızca: Commission des Nations Unies pour le droit commercial international (CNUDCI)), uluslararası ticaret ve yatırımı kolaylaştırmaktan sorumlu BM Genel Kurulu'nun (UNGA) bir yan kuruluşudur.[1]

UNGA tarafından 1966'da kurulan UNCITRAL'in resmî görevi, anlaşmazlığın çözümünden, malların satın alınmasına ve satışına kadar ticaretin temel alanlarını ele alan sözleşmeler, model yasalar ve diğer araçlar yoluyla " uluslararası ticaret hukukunun aşamalı olarak uyumlu hale getirilmesi ve birleştirilmesini teşvik etmek"tir.[2]

UNCITRAL, çalışmalarını merkezlerinin bulunduğu New York City ve Viyana'da dönüşümlü olarak düzenlenen yıllık oturumlarda yürütmektedir.

Üyelik

UNCITRAL'in orijinal üyeliği 29 devletten oluşuyordu, 1973'te 36'ya ve 2004'te 60'a çıkarıldı. UNCITRAL'e üye devletler, farklı coğrafi bölgelerin yanı sıra farklı yasal gelenekleri ve ekonomik gelişme düzeylerini temsil etmektedir. Devletler 12 Afrika, 15 Asya, 18 Avrupa, 6 Latin Amerika ve Karayip ve 1 Okyanusya devletini içerir. Komisyon üyesi Devletler, Genel Kurul tarafından seçilir. Üyelik, dünyanın çeşitli coğrafi bölgelerini ve başlıca ekonomik ve yasal sistemlerini temsil edecek şekilde yapılandırılmıştır. Komisyon üyeleri altı yıllık bir süre için seçilirler ve üyelerin yarısının süresi her üç yılda bir sona erer. Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Hukuku Komisyonu aşağıdaki üye Devletlerden oluşacaktır:

Afrika

Asya

Avrupa

Kuzey Amerika

Okyanusya

Güney Amerika

Sözleşmeler

UNCITRAL sözleşmeleri:

  • Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması ve İcrası Hakkındaki New York Sözleşmesi (1958)
  • Uluslararası Mal Satışında Zamanaşımına İlişkin Sözleşme (1974)
  • Malların Deniz Yoluyla Taşınmasına İlişkin Birleşmiş Milletler Sözleşmesi (1978)
  • Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması (1980)
  • Birleşmiş Milletler Uluslararası Kambiyo Senetleri ve Uluslararası Senetler Sözleşmesi (1988)
  • Uluslararası Ticarette Taşıma Terminali İşletmecilerinin Sorumluluğuna İlişkin Birleşmiş Milletler Sözleşmesi (1991)
  • Bağımsız Garantiler ve Teminat Akreditiflerine İlişkin Birleşmiş Milletler Sözleşmesi (1995)
  • Uluslararası Ticarette Alacakların Temlikine İlişkin Birleşmiş Milletler Sözleşmesi (2001)
  • Uluslararası Sözleşmelerde Elektronik İletişimin Kullanımına İlişkin Birleşmiş Milletler Sözleşmesi (2005)
  • Birleşmiş Milletler Malların Tamamen veya Kısmen Deniz Yoluyla Uluslararası Taşınmasına İlişkin Sözleşmeler Sözleşmesi (2008)
  • Antlaşmaya Dayalı Yatırımcı-Devlet Tahkiminde Şeffaflığa İlişkin Birleşmiş Milletler Sözleşmesi (2015)
  • Arabuluculuk Sonucunda Yapılan Milletlerarası Sulh Anlaşmaları Hakkında Birleşmiş Milletler Konvansiyonu (2018)
  • Gemilerin Yargı Yoluyla Satışının Uluslararası Etkilerine İlişkin Birleşmiş Milletler Sözleşmesi (2022)

Model yasalar

Model yasalar, ulusal yasalarının bir parçası olarak yürürlüğe girmeleri için Devletlere önerilen yasama metinleridir. Model yasalar genellikle UNCITRAL tarafından yıllık oturumunda nihai hale getirilir ve uyarlanırken, konvansiyonlar ise bir diplomatik konferansın toplanmasını gerektirir.

  • Uluslararası Ticari Tahkime İlişkin UNCITRAL Model Kanunu (1985) (metin 28 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. )
  • Uluslararası Kredi Transferlerine İlişkin UNCITRAL Model Kanunu (1992)
  • Mal, İnşaat ve Hizmet Alımlarına İlişkin UNCITRAL Model Kanunu (1994)
  • UNCITRAL Elektronik Ticarete İlişkin Model Kanun (1996)
  • Sınır Ötesi İflasa İlişkin UNCITRAL Model Kanunu (1997)
  • Elektronik İmzalara İlişkin UNCITRAL Model Kanunu (2001)
  • UNCITRAL Uluslararası Ticari Uzlaşmaya İlişkin Model Kanun (2002) (metin 25 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
  • Özel Finansmanlı Altyapı Projelerine İlişkin Model Mevzuat Hükümleri (2003)
  • UNCITRAL Kamu Alımlarına İlişkin Model Kanun (1 Temmuz 2011'de kabul edildi ve 1994 tarihli Mal, İnşaat ve Hizmet Alımlarına İlişkin Model Kanunun yerini aldı) [3]
  • UNCITRAL Teminatlı İşlemlere İlişkin Model Kanun (2016)
  • UNCITRAL Elektronik Aktarılabilir Kayıtlara İlişkin Model Kanun (2017)
  • İflasa İlişkin Kararların Tanınmasına ve Tenfizine İlişkin UNCITRAL Model Kanunu (2018)
  • UNCITRAL Kamu-Özel İşbirliğine İlişkin Model Mevzuat Hükümleri (2020)
  • Kimlik Yönetimi ve Güven Hizmetlerinin Kullanımına ve Sınır Ötesi Tanınmasına İlişkin UNCITRAL Model Kanunu (2022)

UNCITRAL ayrıca şunları hazırladı:

  • UNCITRAL Tahkim Kuralları (1976) (metin 18 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. )—revize edilen kurallar 15 Ağustos 2010'da yürürlüğe girecektir; ön sürüm, 12 Temmuz 2010
  • UNCITRAL Uzlaşma Kuralları (1980)
  • UNCITRAL Tahkim Kuralları (1982)
  • UNCITRAL Tahkim İşlemlerinin Düzenlenmesine İlişkin Notlar (1996)

Ayrıca bakınız

  • Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Altıncı Komitesi (Hukuk)
  • Birleşmiş Milletler Hukuk İşleri Ofisi

Kaynakça

  1. ^ "About UNCITRAL | United Nations Commission On International Trade Law". uncitral.un.org. 29 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2019. 
  2. ^ "Frequently Asked Questions - Mandate and History | United Nations Commission On International Trade Law". uncitral.un.org. 29 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2019. 
  3. ^ UNCITRAL, UNCITRAL Model Law on Public Procurement (2011) 4 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., accessed 6 March 2023

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Model Birleşmiş Milletler</span>

Model Birleşmiş Milletler, eğitim kurumlarının öğrenci delegeler çıkararak belli ülkeleri ve Birleşmiş Milletler kurumlarını temsil ettikleri eğitsel bir simulasyondur. MUN, eleştirel düşünme, takım çalışması ve liderlik yeteneklerine ek olarak katılımcıların araştırma, konuşma, tartışma ve yazma becerilerini kullanmalarını ister ve geliştirir. Programda, öğrencilerin ilgisini çekmek ve onların güncel dünya meseleleri hakkında daha derin bir anlayış geliştirmelerine izin vermek amaçlanmıştır. Genelde konferans, panel, çalıştay veya forum usulüyle yürütülen toplantıları içerir. Birleşmiş Milletler'in kendisi tarafından tanınan en büyük Model Birleşmiş Milletler organizasyonu Lahey Uluslararası Model Birleşmiş Milletler'dir.

Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu, Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi'nin yargı yetkisi altındaki beş bölgesel komisyondan biri olarak 28 Mart 1947 tarihinde kurulmuştur. Faaliyetleri ekonomik problemleri çözümlemek, istatistikler toplamak, teknik bilgi değişimini sağlamak, çevre ve ulaşım konusunda ayrıntılı konvansiyonlar hazırlamak ve taşıt üretimini ve ticareti kolaylaştırıcı bir yönetim sağlamaktır. Ayrıca Ticaret ile Ulaşım (UN/EDIFACT) için gerekli Elektronik Veri Değişimi için kurallar koymaktadır. Komisyon, çoğu Avrupa'dan, birkaçı Avrupa dışından olmak üzere 56 üye ülkeden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de yargı teşkilatı</span>

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 9. maddesi uyarınca “Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız ve tarafsız mahkemelerce kullanılır.” Ancak, 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev Ve Yetkileri Hakkındaki Kanun içinde yer alan bazı belirleyici hükümler haricinde tüm yargı teşkilatının görev ve yetkisini belirleyen kapsayıcı ve genel bir yasal düzenleme yapılmamıştır. Dolayısıyla, hangi durumda hangi mahkemenin yetkili olacağı çeşitli kanunlarda dağınık ve sistematikten uzak bir biçimde yer aldığından mevcut mevzuat konuya genel bir bakış sağlamaktan uzak bir görüntü sunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İnsanlığa karşı suçlar</span> savaş yasalarının ciddi bir ihlalini oluşturan devlet destekli eylem

İnsanlığa karşı suçlar, fiili bir otorite, genellikle bir devlet tarafından veya onun adına işlenen ve insan haklarını ağır biçimde ihlal eden, yaygın veya sistemik suç eylemleridir. Savaş suçlarından farkı, savaş dışında da işlenebilen, bireysel olmayan eylemler olmasıdır. Suçun resmi bir politikanın parçası olması gerekmiyor ve yalnızca yetkililer tarafından hoş görülmesi yeterlidir.

<span class="mw-page-title-main">Bilişim hukuku</span>

Bilişim hukuku, sayısal bilginin paylaşımını konu alan hukuk dalıdır. İnternetin kullanımına ilişkin yasal çerçeveyi belirleyen internet hukukunu kapsamaktadır. Bu bağlamda; gizlilik ve ifade özgürlüğü gibi kavramlar da bilişim hukukunu ilgilendirir.

Uzay hukuku, insanoğlunun uzayla ilgili faaliyetlerini düzenleyen hukuk organlarının bütünüdür. Uzay hukuku, tıpkı genel uluslararası hukuk gibi, çeşitli uluslararası antlaşmalar, sözleşmeler, BM'nin GKO kararları ile uluslararası kuruluşların kural ve düzenlemelerinden ibarettir. 'Uzay Hukuku' terimi BM'nin çalışmalarıyla yürürlüğe konan beş ayrı uluslararası anlaşma ve bu anlaşmaların tesis ettiği kural ve kaidelerin bütününü kapsamaktadır. Ayrıca birçok devlet uzay hukukuna dair faaliyetlerini düzenleyen "Ulusal Uzay Yasaları"nı da hayata geçirmiştir. Uzay hukuku alanı kapsamında değerlendirilen bazı önemli konular arasında; Dünya ve uzayda çevrenin korunması, uzay cisimlerinin sebebiyet verdiği hasarların sorumluluğu, anlaşmazlıkların giderilmesi, astronotların kurtarılmasına dair faaliyetler, uzay boşluğundaki potansiyel tehlikeler hakkında bilgi paylaşımı, uzaya dair teknolojilerin kullanımı ve uluslararası işbirliği kuralları sayılabilir. Bu alan uzaya dair faaliyetlerin temel prensiplerini de belirlemiştir. Bu prensipler arasında uzayın tüm insanlığın hizmetindeki bir bölge olarak tanımlanması, uzay boşluğunun devletler arasında ayrımcılık yapılmaksızın keşfi ve kullanım serbestisi ve uzay boşluğunun egemenlik alanı ilan edilemeyeceği gibi temel ilkeler yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Dış Uzayın Barışçıl Amaçlarla Kullanımı Komitesi</span>

Birleşmiş Milletler Dış Uzayın Barışçıl Amaçlarla Kullanımı Komitesi, 1959 yılında Birleşmiş Milletler'in 1472 (XIV) sayılı kararıyla ad hoc komite olarak kurulan ve 1962'de daimi komite hâline dönüştürülen ve sekreterliğini Birleşmiş Milletler Uzay İşleri Ofisi'nin yaptığı komitedir. Komite, Birleşmiş Milletler uzmanlık kuruluşları gibi bir uluslararası antlaşmayla bağımsız bir uluslararası bir örgüt olarak değil, Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun bir organı olarak oluşturulmuştur. Komitenin 2016 yılı itibarıyla 83 adet üyesi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi</span>

Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi, Dünya üzerinde okyanusların kullanımı, uluslararası işletmeler için kurallar koymaya, işletmeler, çevre ve deniz doğal kaynaklarının yönetimine ilişkin ulusların hak ve sorumluluklarını tanımlayan uluslararası bir sözleşmedir. Antlaşma 10 Aralık 1982 tarihinde Jamaika'nın Montego Bay kentinde imzalanmış olup 16 Kasım 1994 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Türkiye bu sözleşmeye taraf değildir.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Viyana Ofisi</span>

Birleşmiş Milletler Viyana Ofisi, Birleşmiş Milletler'in dört ana ofisinden biridir. Ofis kompleksi Avusturya'nın başkenti Viyana'da bulunan Viyana Uluslararası Merkezi'nde (VIC) bulunmaktadır.

Zararsız geçiş veya zararsız geçiş hakkı; yabancı bandıralı bir geminin, başka bir ülkenin karasularından geçişini düzenleyen bir deniz hukuku kavramıdır. Her ülke bu hakka sahip olmakla birlikte, hukukun emrettiği ve ev sahibi ülke tarafından belirlenen kurallara da uymak zorundadır.

Uluslararası ticaret hukuku, uluslararası ticaret faaliyetlerinde işlem ve sözleşmeleri etkileyen ulusal ve uluslararası düzenlemeler ile teamül hukuku ve hukukun genel ilkelerinden oluşan kurallar bütünü.

Kadınlara Karşı Ayrımcılığın Önlenmesi Bildirgesi ya da DEDAW Birleşmiş Milletler'in kadın haklarına bakışını ana hatları ile çizen bir insan hakları bildirgesidir. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 7 Kasım 1967'de kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İsviçre'de insan hakları</span>

Avrupa'nın en eski demokrasilerinden biri olan İsviçre'de insan haklarına çok saygı duyulmaktadır. İsviçre, genelde sivil özgürlüklere ve siyasi haklara göre yapılan uluslararası sıralamalarda ilk sırada ya da en başlarda yer almaktadır. İsviçre, anayasasında insan haklarını ülkenin değer sisteminde en önemli pozisyona koymaktadır. 2016-2019 yılları için İsviçre Federal Dışişleri Bakanlığı'nın yurtdışı politika stratejisinde; barış, karşılıklı saygı, eşitlik ve ayrım gözetmeme İsviçre'nin uluslararası ilişkilerinde temelde yatmaktadır.

Uluslararası insan hakları hukuku, insan haklarını sosyal, bölgesel ve yerel düzeylerde geliştirmek için tasarlanmış uluslararası hukuk bütünüdür. Bir uluslararası hukuk biçimi olarak, uluslararası insan hakları hukuku, öncelikle egemen devletler arasında, üzerinde anlaşmaya varan taraflar arasında bağlayıcı yasal etkiye sahip olmayı amaçlayan antlaşmalardan oluşur; ve geleneksel uluslararası hukuk kapsamındadır. Diğer uluslararası insan hakları belgeleri, yasal olarak bağlayıcı olmamakla birlikte, uluslararası insan hakları hukukunun uygulanmasına, anlaşılmasına ve geliştirilmesine katkıda bulunur ve bir siyasi yükümlülük kaynağı olarak kabul edilir.

Maldivler Uluslararası Tahkim Merkezi (MIAC)

Ukrayna'daki Bağımsız Uluslararası Araştırma Komisyonu, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi tarafından 4 Mart 2022'de, Rusya'nın 2022'de Ukrayna'yı işgalinde insan hakları ve uluslararası insancıl hukuk ihlallerini araştırmak üzere kurulmuş bir Birleşmiş Milletler soruşturma komisyonudur. Komisyon, raporlarını 18 Ekim 2022 ve 16 Mart 2023 tarihlerinde teslim etti.

<span class="mw-page-title-main">Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması</span> 1980 uluslararası satış antlaşması

Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması, bilinen adıyla Viyana Satım Sözleşmesi, uluslararası ticaret için tek tip bir çerçeve oluşturan çok taraflı bir antlaşmadır. 2022 itibarıyla, dünya ticaretinin üçte ikisini temsil eden 95 ülke tarafından onaylanmıştır.

UNIDROIT, amacı uluslararası özel hukuku, model yasaların, ilkelerin, kılavuzların üretilmesi yöntemiyle, tek tip kurallar haline getirmek ve ülkeler arasında yapılan uluslararası sözleşmelerle uyumlu hale getirmek olan uluslararası bir kuruluştur.

<span class="mw-page-title-main">Bitişik bölge</span>

Bitişik bölge karasularının ötesinde, düz esas hat üzerinden kıyıdan 24 deniz miline kadar uzanan, kıyı devletinin denetim hakkına sahip olduğu deniz alanıdır. Devletin tam egemenlik hakkına sahip olmadığı bu bölgede, kıyı devleti yalnızca sağlık, gümrük, göç ve maliye alanlarındaki ihlalleri önlemek amacıyla kendi mevzuatını uygulamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Daimi Hakemlik Mahkemesi</span>

Daimi Hakemlik Mahkemesi,, Birleşmiş Milletler bünyesinde olmayan, hükûmetler arası kurulmuş bir tahkim mahkemesidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.