İçeriğe atla

Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 68/262 sayılı kararı

BM Genel Kurulunun
Tarih27 Mart 2014
Oturum no.80. Oturum
KodA/RES/68/262 (Doküman)
Konu'Ukrayna'nın toprak bütünlüğü'
Oylama
  • Kabul: 100
  • Ret: 11
  • Çekimser: 58
  • Oturuma katılmayan: 24
SonuçKabul edildi

Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 68/262 sayılı kararı, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından Rusya'nın Kırım'ı ilhakı nedeniyle 27 Mart 2014'te kabul edilen ve "Ukrayna'nın toprak bütünlüğü" başlığını taşıyan karar. 100 üye ülkenin desteklediği bağlayıcılığı bulunmayan karar, Genel Kurulun Ukrayna'nın uluslararası alanda tanınan sınırları içerisindeki toprak bütünlüğü konusundaki kararlılığını bildirdi ve 2014 Kırım referandumunun geçersizliğini vurguladı. 11 ülke karar aleyhine oy verirken 58 ülke çekimser kaldı, 24 ülke ise oylamaya katılmadı.

Almanya, Kanada, Kosta Rika, Litvanya, Polonya ve Ukrayna tarafından sunulan[1] bu karardan önce Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Kırım krizi ile ilgili olarak yedi kez toplanmış ancak Rusya'nın vetosu yüzünden bir karar alamamıştı.[2]

Kaynakça

  1. ^ "UN General Assembly adopts resolution affirming Ukraine's territorial integrity" (İngilizce). Xinhua. 28 Mart 2014. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2014. 
  2. ^ "Backing Ukraine's territorial integrity, UN Assembly declares Crimea referendum invalid" (İngilizce). UN. 27 Mart 2014. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2014. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kırım Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span> Kırım Yarımadasında Rusya SFSCsine bağlı kurulmuş özerk cumhuriyet

Kırım Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti veya Kırım ÖSSC, Kırım Yarımadası'nda Rusya SFSC'ne bağlı olarak kurulan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'dir. Cumhuriyetin başkenti Akmescit (Simferopol). Resmi dilleri Kırım Tatarcası ve Rusçadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye-Ukrayna ilişkileri</span> ikili ilişkiler

Türkiye-Ukrayna ilişkileri, Türkiye ile Ukrayna'nın süregelen uluslararası politikalarını içerir. Türkiye ile Ukrayna'nın tarih boyunca tarihî, coğrafî ve kültürel yakınlıkları oldu. İki ülke arası diplomatik ilişkiler 1990'larda Türkiye'nin, Ukrayna'nın bağımsızlığını tanıyan ilk ülkelerden biri olmasıyla başladı. Türkiye'nin Kiev'de büyükelçiliği, Odessa'da konsolosluğu vardır. Ukrayna'nın Ankara'da büyükelçiliği, İstanbul'da konsolosluğu vardır. Türkiye NATO'ya tam üye, Ukrayna ise NATO adayıdır. İki ülke Karadeniz Donanma İş Birliği Görev Grubu ve KEİ üyeleridir. Ukrayna Avrupa Birliği'ne üye değildir. Türkiye ise AB'ye aday ülke konumundadır. Türkiye ile Ukrayna arasındaki ilişkilerde Kırım Tatarları'nın da önemli bir rolü vardır.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna'nın idari bölümleri</span>

Ukrayna'nın idarî bölümleri, Ukrayna topraklarının kurumsal ve idarî yapısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Ukrayna Savaşı</span> Rusya ve Ukrayna arasında Şubat 2014te başlayan uzun süreli çatışma

Rusya-Ukrayna Savaşı, bir yanda Rusya, Beyaz Rusya ve Rus yanlısı güçlerin, diğer yanda Ukrayna'nın dahil olduğu, sürmekte olan bir savaştır. Yevromaydan'ın ardından görevden alınan Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç'in Kırım'daki gerginlik nedeniyle Rusya'dan bölgeye asker göndermesini istemesinin ardından 2014 yılında başlayan ve Şubat 2022'de büyüyen askerî hareketliliktir. Bu savaşa Rusya'nın Kırım'ı ilhakı (2014), Donbass Savaşı (2014-günümüz), siber savaş ve siyasi gerilimler de dahildir. Rusya'nın bölgedeki jeopolitik çıkarlarını, vatandaşlarını ve konuşlandırılmış askerlerini koruduğunu iddia eden Devlet Başkanı Vladimir Putin, müdahale için parlamentodan onay almıştır. 21 Şubat 2022 de Rusya Donetsk ve Luhansk Halk Cumhuriyetlerini resmen tanıdığını açıkladı.24 Şubat 2022 tarihinde ise Rusya lideri Putin Ukrayna'yı istilaya başladıklarını televizyondan duyurdu. 2021'de diplomatik krizin ardından Ukrayna sınırlarına yakın bölgelere askeri yığınak yapan Rusya, 24 Şubat 2022'de geniş çaplı bir şekilde Ukrayna'yı işgal etmeye başladı.

Belirli ülkelerin vatandaşlarına vizesiz Ukrayna'ya girmesi için izin verir. Kırım, fiilen Rus kontrolü altında olduğu için Rusya'nın vize politikasını uygulamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna</span> Doğu Avrupada yer alan bir ülke

Ukrayna, Doğu Avrupa'da bir ülkedir. 603.549 km² yüzölçümüyle tamamı Avrupa'da olan en büyük ülkedir. Doğuda ve kuzeydoğuda Rusya, kuzeyde Belarus, batıda Polonya ve Slovakya güneybatıda Macaristan, Romanya ve Moldova'nın komşusudur. Ayrıca güneyde Karadeniz ve Azak Denizi'ne kıyısı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Özerk Cumhuriyeti</span> Ukrayna yasalarına göre Kırım Anayasası tarafından yönetilen özerk bir cumhuriyet

Kırım Özerk Cumhuriyeti,, Ukrayna'nın özerk cumhuriyeti. Sovyetler Birliği döneminde varlık gösteren Kırım Oblastı ile aynı sınırlara sahiptir. Kırım Oblastı 1954'te Rusya SFSC'den Ukrayna SSC'ye geçti. 20 Ocak 1991'deki referandumdan sonra Ukrayna SSC içerisinde bir özerk cumhuriyet hâlini aldı. Sovyetler Birliği dağıldığında ve Ukrayna bağımsızlığını elde ettiğinde, Kırım yeni kurulan Ukrayna'nın parçası olarak kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Rusya'nın Kırım'ı ilhakı</span>

Kırım'ın ilhakı, Ukrayna'ya bağlı bir yarımada olan Kırım'ın, 18 Mart 2014'te Rusya tarafından ilhak edilmesi olayıdır. O tarihten beri yarımadada Kırım Cumhuriyeti ve Sivastopol federal şehri olmak üzere iki federal birim bulunmaktadır. Bu federal birimler 2016'ya kadar Kırım Federal Bölgesi'ni oluştururken günümüzde Güney Federal Bölgesi'nin parçasıdır. 2014 Doğu Ukrayna protestolarının bir sonucu olan ilhaktan önce, 2014 Ukrayna devriminin sonrasında Rusya'nın Kırım'a askerî müdahalesi gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Cumhuriyeti</span> Rusyanın işgalindeki Ukrayna toprakları

Kırım Cumhuriyeti, Rusya'nın Kırım Yarımadası üzerinde bulunan bir federal birimi. Cumhuriyetin başkenti ve en büyük şehri olan Simferopol, Sivastopol federal şehrinden sonra Kırım'ın ikinci büyük şehridir. 2014 itibarıyla cumhuriyetin nüfusu 1.891.465'tir.

Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun "İşgal Altındaki Azerbaycan Topraklarındaki Durum" başlıklı 62/243 sayılı kararı, Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 14 Mart 2008 tarihinde 62. oturumda Dağlık Karabağ'daki duruma ilişkin olarak kabul ettiği bir karardır. Karar, Dağlık Karabağ'ı ilgilendiren beşinci Birleşmiş Milletler belgesi oldu.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Ukrayna ilişkileri</span>

Çin-Ukrayna ilişkileri, Çin ile Ukrayna arasındaki hem tarihî hem de günümüzdeki ilişkileri kapsar. Günümüzde bu ilişkilerin taraflarını Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ve SSCB sonrası kurulmuş Ukrayna devleti oluşturmaktadır. ÇHC ile Ukrayna, 4 Ocak 1992 tarihinde diplomatik ilişkilerin kurulduğunu duyurdu. Çin'in Kiev'de bir büyükelçiliği ve Odessa'da bir başkonsolosluğu var; Ukrayna'nın da Pekin'de bir büyükelçiliği ve Şanghay'da bir başkonsolosluğu vardır.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Ukrayna ilişkileri</span> ikili ilişkiler

Rusya-Ukrayna ilişkileri, Rusya Federasyonu ile Ukrayna arasındaki ilişkileri ifade etmektedir. Şu anda iki ülke, Rusya'nın Kırım'ı Ukrayna'dan ilhak etmesinden sonra 2014 yılında başlayan Rus-Ukrayna Savaşı'nı sürdürüyor. Rusya Federasyonu ile Ukrayna arasındaki modern ikili ilişki, resmi olarak I. Dünya Savaşı sırasında eski Rusya İmparatorluğu'nun siyasi reform sürecinden geçmesiyle başladı. 1920'de, Ukrayna'nın Rus ve Polonya Kızıl Ordusu tarafından işgali ile iki ülke arasındaki ikili ilişkiler değişti. 1990'larda, hem Sovyet Rusya'nın hem de Sovyet Ukrayna'nın resmi olarak kurucu cumhuriyetleri olduğu Sovyetler Birliği'nin dağılmasının hemen ardından ikili ilişkiler yeniden canlandı. Savaş Devam Etmektedir Şu Anda Savaşta Hareketlilik Yoktur

Kırım statüsü referandumu, Kırım Özerk Cumhuriyeti yasama organı ve Sivastopol yerel hükûmeti tarafından 16 Mart 2014'te Kırım'ın siyasi statüsüne ilişkin tartışmalı bir oylamaydı. Referandumda yerel sakinlere Rusya'ya federal bir yapı olarak katılmak isteyip istemedikleri veya 1992 Kırım anayasasının restore edilmesini ve Kırım'ın Ukrayna'nın bir parçası olarak kalmasını isteyip istemedikleri soruldu. Kırım Özerk Cumhuriyeti'nin resmi sonucu, yüzde 83 seçmen katılımıyla bölgenin Rusya'ya bağlanması için %97 oy verildi ve Sivastopol yerel yönetimi için de %89'luk bir seçmen katılımıyla bölgenin Rusya'ya bağlanması için %97 oranında oy verildi.

Rus Birliği Kırım'da bir siyasi parti. 30 Nisan 2014 tarihinde bir Kiev Mahkemesi partinin "Ukrayna topraklarında faaliyet göstermesini" yasakladı. Parti lideri Sergey Aksyonov, Kırım'ın Rusya Federasyonu tarafından ilhakını mümkün kılmada etkili oldu. Parti, Rusça konuşan çoğunluğa sahip olan Kırım'da bulunuyordu. Parti, Kırım'ın ilhakından bir yıl sonra feshedildi.

<span class="mw-page-title-main">Rusya'nın Ukrayna'yı işgali</span> 2022den bu yana Doğu Avrupada süregelen askerî mücadele

Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, 2014 yılında başlayan Rusya-Ukrayna Savaşı dahilinde yaşanan anlaşmazlıklar sonrası 24 Şubat 2022 tarihinde Rusya devlet başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'da "özel bir askerî operasyon" ilan etmesiyle başladı. İşgal her iki taraftan on binlerce kişinin ölümüyle sonuçlandı ve Avrupa'nın İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana yaşadığı en büyük mülteci krizine neden oldu. Mayıs ayı sonuna kadar tahminî 8 milyon insan ülke içinde yer değiştirdi ve 3 Ekim 2022 itibarıyla 7,6 milyon Ukraynalı da ülkeyi terk etti. İşgalden sonraki beş hafta içinde Rusya, 1917 Ekim Devrimi'nden bu yana en büyük göçünü verdi. İşgal ayrıca küresel çapta gıda kıtlığına neden oldu.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk-Ukrayna ilişkileri</span>

Arnavutluk ve Ukrayna arasındaki diplomatik ilişkiler 1922'de kuruldu. Eylül 2020'de Ukrayna Tiran'da bir büyükelçilik açtı. Arnavutluk, Polonya'nın Varşova kentindeki büyükelçiliğinden Ukrayna'ya akredite edilmiştir ve Harkov'da fahri konsolosluğu bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rusya'nın Güney ve Doğu Ukrayna'yı ilhakı</span> Luhansk, Donetsk, Zaporjiya, ve Herson oblastlarının Rusya tarafından ilhak etmesi

30 Eylül 2022'de Rusya Federasyonu, Ukrayna topraklarının yaklaşık %15'ini oluşturan kısmen işgal altındaki Ukrayna oblastlarından Luhansk, Donetsk, Zaporjiya ve Herson'u ilhak etmek için katılım antlaşması imzaladı. Rusya, çatışmaların sürdüğü dört bölgeden hiçbirini tamamen kontrol altına almadı ve bölgedeki nüfusun çoğu ve 2022 Rusya-Ukrayna Savaşı'nın başlangıcından bu yana kaçtı. İlhak, dört bölgenin başkanının ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in katılımıyla Moskova'da yapılan bir törenle resmîleştirildi. Ukrayna, Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler, ilhak töreninin yasal bir değeri olmadığını belirtti.

Ukrayna'daki Birleşmiş Milletler İnsan Hakları İzleme Misyonu Birleşmiş Milletler Genel Sekreteriliği tarafından 2014 yılında Ukrayna'da kurulmuş bir insan hakları gözlemcileri grubudur.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun ES-11/1 sayılı kararı</span>

Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun ES-11/1 sayılı kararı, Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 2 Mart 2022'de kabul edilen on birinci acil özel oturumunun kararıdır. Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin kınandığı belirtmekte ve Rus kuvvetlerinin tamamen geri çekilmesini, Rusya'nın tek taraflı bağımsızlıklarını ilan eden Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyetlerini tanıma kararını geri almasını talep etmektedir. 2 Mart 2022 tarihli Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Kararının onuncu paragrafı, Belarus'un Ukrayna'ya karşı yasadışı güç kullanımına karıştığını doğrulamaktadır.

Ukrayna'daki Bağımsız Uluslararası Araştırma Komisyonu, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi tarafından 4 Mart 2022'de, Rusya'nın 2022'de Ukrayna'yı işgalinde insan hakları ve uluslararası insancıl hukuk ihlallerini araştırmak üzere kurulmuş bir Birleşmiş Milletler soruşturma komisyonudur. Komisyon, raporlarını 18 Ekim 2022 ve 16 Mart 2023 tarihlerinde teslim etti.