İçeriğe atla

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1973 sayılı kararı

BM Güvenlik Konseyinin
1973 sayılı kararı
Bingazi'deki tankın üstünde yer alan anti-Kaddafi protestocular.
Tarih17 Mart 2011
Oturum no.6,498
KodS/RES/1973 (Doküman)
Konu2011 Libya İç Savaşı
Oylama
  • Kabul: 10
  • Ret: Yok
  • Çekimser: 5
SonuçKabul edildi
Güvenlik Konseyi üyeleri
Daimi üyeler
Geçici üyeler

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1973 sayılı kararı, 17 Mart 2011 tarihinde Libya'nın durumu hakkında kabul edilen bir tedbirdir. Güvenlik Konseyi kararı Fransa, Lübnan ve Birleşik Krallık tarafından önerildi.[1][2]

On Güvenlik Konseyi üyesi (Bosna-Hersek, Kolombiya, Gabon, Lübnan, Nijerya, Portekiz, Güney Afrika ve daimi üyeler Fransa, İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri) olumlu oy kullandı. Beşi (Brezilya, Almanya ve Hindistan ve daimi üyeler Çin ve Rusya) ise çekimser kaldı ve kimse karşı oy kullanmadı.[3]

Kararda, "acil ateşkes" talep edilmekte ve uluslararası toplumun Libya'da uçuşa yasak bölgenin oluşturmasını onaylamaktadır.[4]

Oylama

Kabul eden (10)Çekimser (5)Karşı (0)

* Kalın yazılanlar Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleridir.

Kaynakça

  1. ^ UN (17 Mart 2011). "Security Council authorizes 'all necessary measures' to protect civilians in Libya". UN News Centre. 10 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Libya: UN backs action against Colonel Gaddafi". BBC News. 18 Mart 2011. 18 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2011. 
  3. ^ "Libya: Nigeria votes in favour of no-fly resolution". Vanguard (Nigeria). 18 Mart 2011. 21 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2011. 
  4. ^ Roth, Richard (18 Mart 2011). "U.N. Security Council approves no-fly zone in Libya". CNN. 20 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2011. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler</span> toplumsal, ekonomik ve kültürel bir iş birliği oluşturmak amacıyla kurulan bir örgüt

Birleşmiş Milletler (BM), 24 Ekim 1945'te kurulmuş; dünya barışını, güvenliğini korumak ve uluslararasında ekonomik, toplumsal ve kültürel bir iş birliği oluşturmak için kurulan uluslararası bir örgüttür. Birleşmiş Milletler kendini "adalet ve güvenliği, ekonomik kalkınma ve sosyal eşitliği uluslararasında tüm ülkelere sağlamayı amaç edinmiş küresel bir kuruluş" olarak tanımlamaktadır. Uluslararası ilişkilerde kuvvet kullanılmasını evrensel düzeyde yasaklayan ilk antlaşma 26 Haziran 1945'te 50 ülke tarafından imzalanan Birleşmiş Milletler Antlaşması'dır.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi</span> BMnin uluslararası güvenliği sağlamakla görevli altı ana organından biri

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Birleşmiş Milletler'in üye ülkeler arasında güvenlik ve barışı korumakla yükümlü en güçlü organı. Birleşmiş Milletler'in diğer organları sadece tavsiye kararı alabilirken, Uluslararası Adalet Divanı ile birlikte bağlayıcı karar alma yetkisine sahip iki Birleşmiş Milletler organından biridir. Bu bağlayıcılık, üye ülkelerin tamamına yakını tarafından imzalanmış olan Birleşmiş Milletler Antlaşması'nda açık bir şekilde belirtilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1873 sayılı kararı</span>

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1873 sayılı kararı, BM Genel Sekreteri'nin Birleşmiş Milletler Kıbrıs Barış Gücü'nün 6 aylık bir süre daha ada üzerinde konuşlandırılması hakkında önerisi ve Kıbrıs Cumhuriyeti hükûmetî'nin 15 Aralık 1983'ten sonra Barış Gücü'nün ada üzerinde var olması gerektiği düşüncesi yüzünden BM Barış Gücü'nün 15 Aralık 2009 tarihine kadar ada üzerinde faaliyetlerde bulunma süresi uzatılmıştır. Karar Türkiye'nin karşı, diğer 14 üyenin kabul oyu ile alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1930 sayılı kararı</span>

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1930 sayılı kararı, BM Genel Sekreteri'nin Birleşmiş Milletler Kıbrıs Barış Gücü'nün 6 aylık bir süre daha ada üzerinde konuşlandırılması hakkında önerisi ve Kıbrıs hükûmetî'nin 15 Aralık 1983'ten sonra Barış Gücü'nün ada üzerinde var olması gerektiği düşüncesi yüzünden BM Barış Gücü'nün 15 Aralık 2010 tarihine kadar ada üzerinde faaliyetlerde bulunma süresi uzatıldı. Karar Türkiye'nin karşı, diğer 14 üyenin kabul oyu ile alındı.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 2016 sayılı kararı, 27 Ekim 2011 tarihinde 2011 Libya İç Savaşı'nın bitmesi nedeniyle oy birliğiyle alınan bir karardır. İç savaşın bitmesi ve Muammer Kaddafi'nin ölümüyle meydana gelen "olumlu gelişmeler"i göz önüne alan konsey, yabancı ülkelerin "sivilleri korumak için gerekli her şeyi yapması"na izin veren ve askerî müdahale için yasal zemin oluşturan 1973 sayılı kararın geçerliliği için bir sona erme tarihi koydu. Bu tarih 31 Ekim 2011 günü, Libya yerel saatiyle 23:59 olarak belirlendi. Alınan kararla yaratılan uçuşa yasak bölge de bu tarihte kaldırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Ulusal Konseyi</span>

Suriye Ulusal Konseyi, kısaca SUK, Beşar Esad hükûmetine karşı 2011 Suriye ayaklanması sırasında oluşturulan bir Suriyeli muhalif koalisyondur.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Koruyucu Harekâtı</span>

Birleşik Koruyucu Harekâtı, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin Libya İç Savaşı ile ilgili aldığı 1970 ve 1973 sayılı kararlarını uygulayan bir NATO operasyonu. Bu kararlar Muammer Kaddafi hükûmetinin üyelerine yaptırımlar uyguladı ve NATO'ya Libya'daki sivilleri koruması için silah ambargosu ugulama, uçuşa yasak bölge oluşturma ve gereken tüm önlemlere başvurma yetkisi verdi. 23 Mart'ta başlayan operasyon, 31 Ekim 2011'de sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Fayiz es-Serrac</span>

Fayiz Mustafa es-Serrac Libya Siyasi Anlaşması kapsamında 17 Aralık 2015 tarihinde kurulan Ulusal Mutabakat Hükümetinin başbakanı 2016-2021 yılları arasında Libya Başkanlık Konseyi başkanı olarak görev yapan Türk kökenli Libyalı bir siyasetçidir. Trablus Parlamentosu üyesi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1860 sayılı kararı</span>

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1860 sayılı kararı, Gazze-İsrail çatışması'nın bir parçası olarak İsrail ile Hamas arasında üç hafta süren Gazze Savaşı üzerine Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 8 Ocak 2009'da aldığı 1860 sayılı karar.

<span class="mw-page-title-main">2018 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi seçimi</span>

2018 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi seçimi, 8 Haziran 2018'de New York'taki Birleşmiş Milletler Genel Merkezi'nde, genel kurulun 72. oturumunda düzenlenen seçim. Seçim, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 10 geçici üyesinden 5'ini belirlemek üzere düzenlendi. Oylama sonucunda Almanya, Belçika, Dominik Cumhuriyeti, Endonezya ve Güney Afrika, konseyin beş yeni geçici üyesi olarak seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Reformu</span>

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) Reformu beş temel konuyu kapsamaktadır: üyelik kategorileri, beş daimi üyenin sahip olduğu veto sorunu, bölgesel temsil, genişletilmiş bir Konseyin büyüklüğü ve çalışma yöntemleri ve Güvenlik Konseyi-Genel Kurul ilişkisi. Üye Devletler, bölgesel gruplar ve diğer Üye Devlet çıkar grupları, bu tartışmalı konuda nasıl ilerleneceği konusunda farklı pozisyonlar ve öneriler geliştirmiştir.

Avrupa Birliği Deniz Kuvvetleri Akdeniz, IRINI Operasyonu Birleşmiş Milletler'in Libya'ya silah kısıtlaması uygulaması amacıyla 31 Mart 2020'de başlatıldı. IRINI Operasyonu, Ortak Güvenlik ve Savunma Politikası (CSDP) çatısı altında bulunan bir Avrupa Birliği askerî operasyonudur. Operasyonda hava, deniz ve uydu unsurlarının kullanılması bekleniyor. Bu silah ambargosu sürekli olarak çiğneniyor ve son zamanlarda BM'nin Libya özel elçisi Stephanie Williams tarafından şaka olarak tanımlanıyor.

<span class="mw-page-title-main">Temsilciler Meclisi (Libya)</span> Lİbyanın yasama organı

Temsilciler Meclisi (TM) (Arapça: مجلس النواب, romanize: Majlis al-Nuwaab), %18'lik bir katılımın olduğu 2014 Libya parlamento seçimlerinden kaynaklanan Libya yasama organıdır. 2014 yılının sonlarında, Libya İç Savaşı bağlamında başkent Trablus'u ele geçirmeye yönelik başarısız darbe girişiminin ardından, Temsilciler Meclisi kendisini Libya'nın uzak doğusundaki Tobruk'a taşıdı. Mayıs 2019'da Trablus silahlı saldırı altındayken Trablus'ta birkaç TM toplantısı yapıldı ve 45 gün için bir geçici başkan seçildi. 2014 ve 2021 yılları arasında Temsilciler Meclisi, Abdulhamid Dibeybe liderliğindeki görevdeki Ulusal Birlik Hükümeti'ni desteklemeden önce Abdullah es-Sani liderliğindeki Tobruk merkezli hükûmeti destekledi. Eylül 2021'de Temsilciler Meclisi, Dibeybe liderliğindeki geçici Ulusal Birlik Hükûmeti'ne karşı bir güvensizlik oylamasını kabul etti.

<span class="mw-page-title-main">Başkanlık Konseyi (Libya)</span>

Başkanlık Konseyi 17 Aralık 2015 tarihinde imzalanan Libya Siyasi Anlaşması hükümlerine göre oluşturulmuş bir organdır. Konsey, Libya'nın devlet başkanı işlevlerini yerine getirir ve Libya Silahlı Kuvvetlerinin komutasını devralır. Anlaşma, Başkanlık Konseyinin kurulmasını memnuniyetle karşılayan ve Ulusal Mutabakat Hükümetinin Libya'nın tek meşru yürütme organı olduğunu kabul eden Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından oy birliğiyle kabul edildi. Başkanlık Konseyi, Ulusal Mutabakat Hükûmetine başkanlık eder.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri</span> Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin daimi üyeleri, BM 1945 Sözleşmesinin BM Güvenlik Konseyinde kalıcı bir koltuk verdiği beş egemen devlettir

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri, BM 1945 Sözleşmesinin BM Güvenlik Konseyi'nde kalıcı bir koltuk verdiği beş egemen devlettir: Çin Halk Cumhuriyeti, Fransa Cumhuriyeti, Rusya Federasyonu, Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı ve Amerika Birleşik Devletleri.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan Güvenlik Konseyi</span>

Kazakistan Güvenlik Konseyi askeri, siyasi ve kanunların uygulanmasında Kazakistan Cumhurbaşkanına yardım eden Kazak Hükûmeti'nin anayasal bir danışma organıdır. Kazakistan Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanı olan Cumhurbaşkanı, Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkanının da dahil olduğu konseyin birçok daimi üyelerinden biridir. Konseye 5 Ocak 2022 tarihi itibari ile Cumhurbaskanı Kasım Cömert Tokayev başkanlık etmektedir. Güvenlik Konseyi Sekreteri konseydeki ikinci en yüksek pozisyondur.

Kırım statüsü referandumu, Kırım Özerk Cumhuriyeti yasama organı ve Sivastopol yerel hükûmeti tarafından 16 Mart 2014'te Kırım'ın siyasi statüsüne ilişkin tartışmalı bir oylamaydı. Referandumda yerel sakinlere Rusya'ya federal bir yapı olarak katılmak isteyip istemedikleri veya 1992 Kırım anayasasının restore edilmesini ve Kırım'ın Ukrayna'nın bir parçası olarak kalmasını isteyip istemedikleri soruldu. Kırım Özerk Cumhuriyeti'nin resmi sonucu, yüzde 83 seçmen katılımıyla bölgenin Rusya'ya bağlanması için %97 oy verildi ve Sivastopol yerel yönetimi için de %89'luk bir seçmen katılımıyla bölgenin Rusya'ya bağlanması için %97 oranında oy verildi.

<span class="mw-page-title-main">2022 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi seçimleri</span> Güvenlik Konseyinde daimi olmayan beş üyeyi belirleyen seçim

2022 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi seçimleri, New York'taki Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda düzenlenen 76. oturumda yapılmıştır. BM Güvenlik Konseyi'nde daimi olmayan beş ülke için yapılan seçimler, 1 Ocak 2023 tarihinde göreve başlamış olan iki yıllık daimi olmayan ülkeleri belirlemiştir. BM Güvenlik Konseyi rotasyon kuralları, BM üye devletlerinin oylama ve temsil için geleneksel olarak kendilerini böldükleri bölgesel gruplara daimi olmayan on sandalyeyi aşağıdaki şekilde dağıtmıştır:

<span class="mw-page-title-main">2021 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi seçimleri</span> Güvenlik Konseyinde daimi olmayan beş üyeyi belirleyen seçim

2021 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi seçimi, 11 Haziran 2021'de New York'taki Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda düzenlenen 75. oturumda yapılmıştır. BM Güvenlik Konseyi'nde daimi olmayan beş ülke için yapılan seçimler, 1 Ocak 2022 tarihinde göreve başlamış olan iki yıllık daimi olmayan ülkeleri belirlemiştir. BM Güvenlik Konseyi rotasyon kuralları, BM üye devletlerinin oylama ve temsil için geleneksel olarak kendilerini böldükleri bölgesel gruplara daimi olmayan on sandalyeyi aşağıdaki şekilde dağıtmıştır:

<span class="mw-page-title-main">2020 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi seçimleri</span> Güvenlik Konseyinde daimi olmayan beş üyeyi belirleyen seçim

2020 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi seçimleri, 17 ve 18 Haziran 2020 tarihlerinde New York City'deki Birleşmiş Milletler Genel Merkezi'nde toplanan Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun 74. oturumunda yapılmıştır. 1 Ocak 2021 tarihinde göreve başlamış olan iki yıllık daimi olmayan ülkeleri belirlemiştir.