Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1769 sayılı kararı

BM Güvenlik Konseyinin 1769 sayılı kararı
Darfurlu mülteciler.
Tarih	31 Temmuz 2007
Oturum no.	5.727
Kod	S/RES/1769 (Doküman)
Konu	Sudan'daki durum.
Oylama	Kabul: 15 Ret: Yok Çekimser: Yok
Sonuç	Kabul edildi
Güvenlik Konseyi üyeleri
Daimi üyeler	Çin Fransa Rusya Birleşik Krallık Birleşik Devletler
Geçici üyeler	Belçika Kongo Cum. Gana Endonezya İtalya Panama Peru Katar Güney Afrika Slovakya

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1769 sayılı kararı, 31 Temmuz 2007 tarihinde Sudan'ın Darfur bölgesinde şiddetin önlenmesi amacıyla Birleşmiş Milletler-Afrika Birliği Darfur Misyonunun kurulması için 12 ay süreyle yetki veren karardır.^[1]

Yaptırım tehdidini içeren ilk taslak kararı reddeden Sudan, “doğru yönde adım” olarak nitelendirdiği yaptırım tehditlerini içermeyen ikinci bir kararı kabul etmiştir.^[2]

Karar

Gözlemler

Kararın uygulamaya başlanması aşamasında, halihazırda görevde bulunan Afrika Birliği Darfur Misyonu'nun dağıtılması ve yeni bir hibrit misyon oluşturulması belirtilmiştir.^[3] Yapılan danışma toplantıları sonucunda taraflar oluşturulacak misyonun Afrika kaynaklı ülkelerdeki birliklerden temin edilerek "Afrika karakterli" olması konusunda anlaşmışlardır.^[4]

Bunlarla birlikte, bu karar, cinsel şiddet ve insani yardım işçilerinin güvenliği de dahil olmak üzere, halka karşı gerçekleşen saldırılara ilişkin endişeleri dile getirmiştir. Konsey, hava saldırılarının sona ermesini ve bu bombardımanlarda kullanılan uçakların üzerindeki Birleşmiş Milletler armalarının kaldırılmasını talep etti. Ayrıca kararda Darfur'daki istikrarsızlığın daha geniş bölge için birtakım etkileri olabileceğini ve bu nedenle uluslararası barış ve güvenlik için bir tehdit olarak kalmaya kararlı olduğunu belirtildi.

Kararın uygulanması

Güvenlik Konseyi Darfur Barış Anlaşmasının desteklenmesi maksadıyla on iki aylık süre için Birleşmiş Milletler-Afrika Birliği Darfur Misyonunu (UNAMID) (İngilizce: United Nations African Union Mission in Darfur) kurdu. İlk aşamada 360'ı askeri gözlemci olmak üzere toplam 19.555 askerî personel ve 3.772 polis memuru misyonda görevlendirildi.

Barışı koruma operasyonunun bir diğer görevi de silahsızlanma sürecinin izlenmesi ve Birleşmiş Milletler Antlaşmasının VII.Bölümü kapsamında gereken her şeyi kullanarak sivilleri ve kendilerini koruyarak Darfur Barış Anlaşmasının uygulanmasını desteklemek olarak belirtildi.^[5]

Kararda, Darfur'daki çatışmaya askeri bir çözüm bulunmadığı vurgulanmıştır. Yeniden yapılanma, gelişme, tazminat, Darfur'a barış ve huzur ortamının tekrar getirilmesi ve çatışmalar dolayısıyla yerlerinden edilmiş insanların geri getirilmesine odaklanıldı.

Son olarak dönemin Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-mun'un her 90 günde bir, misyonun durumu ve barış sürecinin uygulanması hakkında rapor vermesi istenmiştir.

Ayrıca bakınız

Birleşmiş Milletler-Afrika Birliği Darfur Misyonu

Kaynakça

^ Security Council Report 1769
^ "Sudan accepts UN resolution on Darfur force". Channel NewsAsia. 1 Ağustos 2007. 23 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2018.
^ Totten, Samuel (2011). An Oral and Documentary History of the Darfur Genocide: Volume 1, Volume 1. ABC-CLIO. s. 21. ISBN 978-0-313-35237-9.
^ Dagne, Ted (2010). Sudan: The Crisis in Darfur and Status of the North-South Peace Agreement. DIANE Publishing. s. 10. ISBN 978-1-4379-3155-6.
^ Burr, Millard; Collins, Robert O. (2008). Darfur: the long road to disaster. Markus Wiener Publishers. s. 315. ISBN 978-1-55876-470-5.

İlgili Araştırma Makaleleri

Birleşmiş Milletler (BM), 24 Ekim 1945'te kurulmuş; dünya barışını, güvenliğini korumak ve uluslararasında ekonomik, toplumsal ve kültürel bir iş birliği oluşturmak için kurulan uluslararası bir örgüttür. Birleşmiş Milletler kendini "adalet ve güvenliği, ekonomik kalkınma ve sosyal eşitliği uluslararasında tüm ülkelere sağlamayı amaç edinmiş küresel bir kuruluş" olarak tanımlamaktadır. Uluslararası ilişkilerde kuvvet kullanılmasını evrensel düzeyde yasaklayan ilk antlaşma 26 Haziran 1945'te 50 ülke tarafından imzalanan Birleşmiş Milletler Antlaşması'dır.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Birleşmiş Milletler'in üye ülkeler arasında güvenlik ve barışı korumakla yükümlü en güçlü organı. Birleşmiş Milletler'in diğer organları sadece tavsiye kararı alabilirken, Uluslararası Adalet Divanı ile birlikte bağlayıcı karar alma yetkisine sahip iki Birleşmiş Milletler organından biridir. Bu bağlayıcılık, üye ülkelerin tamamına yakını tarafından imzalanmış olan Birleşmiş Milletler Antlaşması'nda açık bir şekilde belirtilmiştir.

Darfur Sudan'ın batısında bölge.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 657 sayılı kararı, 16 Haziran 1990 tarihinde Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından oy birliğiyle alınan ve Kıbrıs'ta Birleşmiş Milletler Barış Gücü'nün görevini 15 Aralık 1990'a kadar uzatan karardır. Karara gerekçe olarak Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliğinin adadaki mevcut durumdan dolayı Kıbrıs Sorunu'nun barışçı bir şekilde çözülmesi çin Barış Gücü'nün adada varlığının zorunlu olacağına ilişkin raporu gösterildi. Konsey tüm tarafların toplumlararası müzakerelerin devamı için ortaya koyulan on maddeli anlaşmayı desteklemelerini isteyerek Genel Sekreterlik'ten kararın uygulamasını takip edip 30 Kasım'dan önce bir rapor daha yazmasını talep etti. Kararda konseyin konuyla ilgili daha önceki kararlarına da atıfta bulunuldu.

Birleşmiş Milletler Barış Gücü savaşların yıkımına maruz kalmış coğrafyalarda barışın ve huzurun kalıcı olarak yerleşmesini sağlamak için çalışan Birleşmiş Milletler kuruluşu bir yapılanmadır. Çeşitli ülkelerin askeri birlikleri, polisleri ve sivil personelinden oluşan Birleşmiş Milletler Barış Gücünün amacı ateşkes anlaşmalarının tatbikini sağlamak ve denetlemektir. Barış gücü, insanların emniyetinin sağlanması, ihtilaflı taraflar arasında itimat artırıcı önlemler alınması, idarede gücün paylaşılması, seçimlerin yapılmasına katkıda bulunulması, yasaların uygulanmasının sağlanması, ekonomik ve sosyal gelişme gibi değişik alanlarda hizmet vermektedir.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1516 sayılı kararı, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 20 Kasım 2003'te oy birliği ile aldığı bir karar. Birleşmiş Milletler Antlaşması'nın ilkeleri ile 1373 sayılı karar (2001) yinelendikten sonra 15 ve 20 Kasım 2003'te İstanbul, Türkiye'de gerçekleşen bombalı saldırılar kınandı. Ayrıca uluslararası barış ve güvenliğe karşı tehditlerle mücadele edilmesi gerektiği ifade edilen kararda diğer ülkelerdeki terörist saldırılar da kınandı.

Afrika Birliği/Birleşmiş Milletler Darfur Hibrit Operasyonu (İng:African Union/United Nations Hybrid operation in Darfur) (UNAMID) Birleşmiş Milletler ve Afrika Birliği'nin Sudan'ın Darfur eyaletinde sürdürdüğü ortak barışı destekleme harekâtıdır. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1769 sayılı kararıyla Darfur savaşı sonrasında gerçekleştirilen barış görüşmeleri ve sonrasında bölgede stabilizasyonu sağlamak ve barış anlaşmasının yürürlükte kalmasını temin etmek maksadıyla 31 Temmuz 2007 tarihinde kurulmuştur. Kuruluşunda belirtilen 12 aylık süre sonunda Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1881 sayılı kararı ile görev süresi 31 Temmuz 2010 tarihine dek uzatılmıştır. 2008 yılı için aylık bütçesi 106 milyon Amerikan Doları olarak belirlenmiştir. 2007 yılının ekim ayından itibaren 26,000 personel bölgeye atanmış, 9,000 kişilik Afrika Birliği Sudan Kuvveti (AMIS) 31 Aralık 2007 itibarıyla görevini tamamen UNAMID kuvvetlerine devretmiştir. UNAMID Darfur'daki görevini 19,555 askerî personel ve 3.772 polis ve her biri 140'ın üzerinde personeli olan 19 silahlı polis birliğiyle icra etmektedir. Barışı Koruma Görevlileri (İng:Peacekeepers) sivilleri koruma ve insancıl görevleri açısından güç kullanmaya yetkilendirilmiştir. UNAMID Birleşmiş Milletler ve Afrika Birliğinin ortak görev yaptığı ilk ve en geniş barış korunma misyonudur. Aralık 2008'de 12.194 askerî personel, 175 askeri gözlemci ve 2.767 polis olmak üzere 15.136 üniformalı; 768 uluslararası, 1.405 Sudanlı ve 266 Birleşmiş Milletler gönüllüsü olmak üzere 2.439 sivil görevli istihdam etmiştir.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1881 sayılı kararı güvenlik konseyinin Darfur çatışmaları hakkında 30 Temmuz 2009 tarihinde almış olduğu karardır.

Birleşmiş Milletler Liberya Misyonu (UNMIL) Eylül 2003 yılında Başkan Charles Taylor'un istifasının ardından ve İkinci Liberya İç Savaşı'nın sonucunda yürürlüğe giren ateşkesin sağlanması için kurulmuş barış gücü misyonu. Bölgedeki BM kuvvetleri resmi olarak 30 Mart 2018'de çekildi. Misyonun en yoğun zamanında 15.000 BM askerî personeli ve 1.115 polis memuru bölgede çalışıyordu. Misyon Birleşmiş Milletler Liberya Gözetleme Misyonu'nun (UNOMIL) yerini almıştı. Temmuz 2016'dan beri 1.240 BM askeri ve 606 polis personeli sahada çalışmaktadır, ancak sadece bir acil duruma karşı görevde tutuluyorlar.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 884 sayılı kararı 822 (1993), 853 (1993) ve 874 (1993) numaralı kararlar yeniden teyit edildikten sonra 12 Kasım 1993 tarihinde oy birliğiyle kabul edildi. Konsey, Dağlık Karabağ'da Ermenistan ile Azerbaycan arasında özellikle de Zengilan ve Horadiz şehirlerindeki devam eden çatışmalardan duyduğu endişeyi dile getirdi ve taraflar arasındaki ateşkes ihlallerini kınadı.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 874 sayılı kararı</span>

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 874 sayılı kararı, 822 (1993) ve 853 (1993) sayılı kararların tekrar teyit edilmesinden sonra 14 Ekim 1993 tarihinde kabul edilen karardır. Konsey, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin Dağlık Karabağ bölgesi ve çevresindeki çatışma konusunda Ermenistan Cumhuriyeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti arasındaki gerilimler ile ilgili endişelerini dile getirmiş, tarafları Rusya Hükûmeti ile AGİT Minsk Grubu arasında mutabık kalınan ateşkese uymaya çağırdı.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 853 sayılı kararı, 822 (1993) sayılı kararın tekrar teyit edilmesinden sonra 14 Ekim 1993 tarihinde kabul edilen karardır. Konsey, Ağdam yakınlarındaki çatışmalar konusunda Ermenistan Cumhuriyeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti arasındaki gerilimler ile ilgili endişelerini dile getirmiş, işgalci güçlerin bölgeyi terk etmelerini arz etmiştir.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1218 sayılı kararı, Kıbrıs'taki duruma ilişkin tüm kararların yeniden teyit edildiği ve adadaki gerilimi azaltmayı hedefleyen karardır. Karar, 22 Aralık 1998'de tüm ülkelerin kabul oyu vermesiyle birlikte kabul edilmiştir. Bu kararda Konsey, Kıbrıs anlaşmazlığını çevreleyen barış sürecini ele aldı ve her iki tarafı da Genel Sekreter ile işbirliği yapmaya davet etti.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1250 sayılı kararı, Kıbrıs'taki duruma ilişkin tüm kararların yeniden teyit edildiği ve adadaki gerilimi azaltmak amacıyla liderlerin müzakereye davet edildiği karardır. Karar, 29 Haziran 1999'da tüm ülkelerin kabul oyu vermesiyle birlikte kabul edilmiştir. Kıbrıs'taki duruma ilişkin tüm kararları, özellikle de 1218 sayılı Kararı (1998) yeniden teyit ettikten sonra, Konsey, Genel Sekreter Kofi Annan'ın Kıbrıs'ta iyi niyet misyonuna değindi.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1251 sayılı kararı, Kıbrıs'taki duruma ilişkin tüm kararların yeniden teyit edildiği ve Kıbrıs'taki Birleşmiş Milletler Barış Gücü'nün görev süresinin 15 Aralık 1999'a kadar uzatıldığı karardır.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1117 sayılı kararı, Kıbrıs'taki duruma ilişkin tüm kararların yeniden teyit edildiği ve Kıbrıs'taki Birleşmiş Milletler Barış Gücü'nün görev süresinin 31 Aralık 1997'ye kadar uzatıldığı karardır.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1092 sayılı kararı, Kıbrıs'taki duruma ilişkin tüm kararların, özellikle 186, 939 ve 1062 sayılı kararların yeniden teyit edildiği ve Kıbrıs'taki Birleşmiş Milletler Barış Gücü'nün görev süresinin 30 Haziran 1997'ye kadar uzatıldığı karardır.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 939 sayılı kararı, Kıbrıs'taki duruma ilişkin tüm kararların yeniden teyit edildiği ve adadaki anlaşmazlığı çözmeye yönelik önlemleri içeren karardır. Bu kararda Konsey, Kıbrıs sorununu çevreleyen barış sürecini ele aldı ve güven artırıcı önlemlerin uygulanmasını tartıştı. Karar, 14'e karşı sıfır oyla kabul edilirken, Ruanda toplantıya katılmadı.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1303 sayılı kararı, Kıbrıs'taki duruma ilişkin, özellikle 1251 ve 1283 sayılı kararlar dahil olmak üzere, tüm kararların yeniden teyit edildiği ve Kıbrıs'taki Birleşmiş Milletler Barış Gücü'nün görev süresinin altı aylık süreyle, 15 Aralık 2000'e kadar uzatıldığı karardır.

Darfur soykırımı, Sudan'ın batısında devam eden çatışmalar sırasında etnik Darfuri halkının sistematik olarak öldürülmesidir. Aksi yönde iddialar ve Sudan eski devlet başkanı Ömer el-Beşir'ce böyle bir soykırımın olmadığı buradaki katliam olduğu iddia olunan olaylara Sudan ordusunun katılmasının söz konusu olmadığı ve rakamların şişirildiği belirtilsede Fulani, Masalit ve Zaghawa etnik gruplarına karşı yürütülen soykırım iddiaları, önce Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1769 sayılı kararı almasına sonrasına Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) insanlığa karşı suçlar, tecavüz, zorla nakil ve işkence suçlarından şu anki Sudan eski devlet başkanı başta olmak üzere birçok kişiyi itham etmesine yol açmıştır. 2003 ve 2005 yılları arasında tahminen 200,000 kişi öldürülmüştür.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.