İçeriğe atla

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri

Kontrol Edilmiş
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri ( Kalıcı Beş, Büyük Beş veya P5 olarak da bilinir), BM 1945 Sözleşmesinin BM Güvenlik Konseyi'nde kalıcı bir koltuk verdiği beş egemen devlettir: Çin Halk Cumhuriyeti (eski adıyla Çin Cumhuriyeti ), Fransa Cumhuriyeti, Rusya Federasyonu (eski adıyla Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği ), Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı ve Amerika Birleşik Devletleri.[1]

Daimi üyelerin hepsi II.Dünya Savaşı'nda müttefik (ve bu savaşın galipleri) ve aynı zamanda nükleer silahlara sahip devletlerdir (ancak beşinin tümü Birleşmiş Milletler kurulmadan önce nükleer silah geliştirmemişti). Konseyin kalan 10 üyesi, toplam 15 BM üye devleti olacak şekilde Genel Kurul tarafından seçilir. Beş daimi üyenin tümü, uluslararası destek düzeyine bakılmaksızın herhangi bir "esaslı" Konsey kararı taslağının kabul edilmesini engelleyebilecek veto hakkına sahiptir.

Mevcut kalıcı üyeler

Aşağıda BM Güvenlik Konseyi'nin mevcut daimi üyelerinin bir tablosu bulunmaktadır.

Ülke Mevcut durum temsili Eski eyalet temsili Mevcut yönetici liderler Mevcut temsilci
Çin ÇinÇin Çin Halk Cumhuriyeti Çin Cumhuriyeti (1945–1971) Lider: Xi Jinping[a]
Başbakan: Li Keqiang[b]
Zhang Jun[2]
Fransa FransaFransa Fransız Cumhuriyeti Fransa Cumhuriyeti Geçici Hükûmeti (1945–1946)

Dördüncü Fransız Cumhuriyeti (1946–1958)

Başkan: Emmanuel Macron

Başbakan: Jean Castex

Nicolas de Rivière[3]
Rusya RusyaRusya Rusya Federasyonu Sovyetler Birliği Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (1945–1991) Başkan: Vladimir Putin
Başbakan: Mikhail Mishustin
Vasily Nebenzya[4]
Birleşik Krallık Birleşik KrallıkBirleşik Krallık Birleşik Krallık ve Kuzey İrlandaYok Kral: III. Charles

Başbakan: Rishi Sunak

Karen Pierce[5]
Amerika Birleşik Devletleri Amerika Birleşik DevletleriAmerika Birleşik Devletleri Amerika Birleşik DevletleriYok Başkan: Joe Biden
Başkan Yardımcısı: Kamala Harris
Kelly Craft[6]

Daimi üyelerin mevcut liderleri

Aşağıdakiler, (2020 (2020) itibarıyla) BM Güvenlik Konseyi'nin daimi üyelerini temsil eden devlet ve hükümet başkanlarıdır:

Not listesi

  1. ^ The President of China is legally a ceremonial office, but the General Secretary of the Chinese Communist Party (de facto leader) has always held this office since 1993, except for the months of transition. The current paramount leader is President Xi Jinping.
  2. ^ The de jure head of government of China is the Premier, whose current holder is Li Keqiang.

Kaynakça

  1. ^ "Security Council Members | United Nations Security Council". www.un.org. 26 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2020. 
  2. ^ "Ambassador Zhang Jun, PR". chnun.chinamission.org.cn. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2020. 
  3. ^ "Nicolas de Rivière". France ONU (İngilizce). 30 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2020. 
  4. ^ "Постоянное представительство Российской Федерации при ООН". russiaun.ru. 27 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2020. 
  5. ^ "Karen Pierce DCMG". GOV.UK (İngilizce). 2 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2020. 
  6. ^ "Ambassador Kelly Craft". United States Mission to the United Nations. 8 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2020. 

Konuyla ilgili yayınlar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler</span> toplumsal, ekonomik ve kültürel bir iş birliği oluşturmak amacıyla kurulan bir örgüt

Birleşmiş Milletler (BM), 24 Ekim 1945'te kurulmuş; dünya barışını, güvenliğini korumak ve uluslararasında ekonomik, toplumsal ve kültürel bir iş birliği oluşturmak için kurulan uluslararası bir örgüttür. Birleşmiş Milletler kendini "adalet ve güvenliği, ekonomik kalkınma ve sosyal eşitliği uluslararasında tüm ülkelere sağlamayı amaç edinmiş küresel bir kuruluş" olarak tanımlamaktadır. Uluslararası ilişkilerde kuvvet kullanılmasını evrensel düzeyde yasaklayan ilk antlaşma 26 Haziran 1945'te 50 ülke tarafından imzalanan Birleşmiş Milletler Antlaşması'dır.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi</span> BMnin uluslararası güvenliği sağlamakla görevli altı ana organından biri

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Birleşmiş Milletler'in üye ülkeler arasında güvenlik ve barışı korumakla yükümlü en güçlü organı. Birleşmiş Milletler'in diğer organları sadece tavsiye kararı alabilirken, Uluslararası Adalet Divanı ile birlikte bağlayıcı karar alma yetkisine sahip iki Birleşmiş Milletler organından biridir. Bu bağlayıcılık, üye ülkelerin tamamına yakını tarafından imzalanmış olan Birleşmiş Milletler Antlaşması'nda açık bir şekilde belirtilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1873 sayılı kararı</span>

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1873 sayılı kararı, BM Genel Sekreteri'nin Birleşmiş Milletler Kıbrıs Barış Gücü'nün 6 aylık bir süre daha ada üzerinde konuşlandırılması hakkında önerisi ve Kıbrıs Cumhuriyeti hükûmetî'nin 15 Aralık 1983'ten sonra Barış Gücü'nün ada üzerinde var olması gerektiği düşüncesi yüzünden BM Barış Gücü'nün 15 Aralık 2009 tarihine kadar ada üzerinde faaliyetlerde bulunma süresi uzatılmıştır. Karar Türkiye'nin karşı, diğer 14 üyenin kabul oyu ile alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1930 sayılı kararı</span>

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1930 sayılı kararı, BM Genel Sekreteri'nin Birleşmiş Milletler Kıbrıs Barış Gücü'nün 6 aylık bir süre daha ada üzerinde konuşlandırılması hakkında önerisi ve Kıbrıs hükûmetî'nin 15 Aralık 1983'ten sonra Barış Gücü'nün ada üzerinde var olması gerektiği düşüncesi yüzünden BM Barış Gücü'nün 15 Aralık 2010 tarihine kadar ada üzerinde faaliyetlerde bulunma süresi uzatıldı. Karar Türkiye'nin karşı, diğer 14 üyenin kabul oyu ile alındı.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1973 sayılı kararı</span>

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1973 sayılı kararı, 17 Mart 2011 tarihinde Libya'nın durumu hakkında kabul edilen bir tedbirdir. Güvenlik Konseyi kararı Fransa, Lübnan ve Birleşik Krallık tarafından önerildi.

<span class="mw-page-title-main">Şi Cinping</span> 10. Çin Komünist Partisi genel sekreteri

Şi Cinping veya Xi Jinping, Çin Komünist Partisi (ÇKP) Genel Sekreteri, Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) Başkanı ve Merkez Askeri Komisyon (MAK) başkanı olarak görev yapan Çinli bir siyasetçidir. Çin’in 2012’den bu yana “en üst düzey lideri” olup ÇKP’den 2016’da resmen “ana lider” unvanını aldı. Genel sekreter olarak Şi, Çin'in en üst karar organı olan Çin Komünist Partisi'nin Politbüro Daimi Komitesi'nde eski bir başkanlık görevinde bulundu.

Askerî Personel Komitesi, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin alt organı olup, Birleşmiş Milletler Sözleşmesi'ne göre görevi, BM askerî operasyonlarını planlamak ve mevcut silahların düzenlenmesine yardımcı olmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Güvenlik Konseyi</span> ABD Başkanına Ulusal Güvenlik konularında danışmanlık yapan konsey

'Amerika Birleşik Devletleri Millî Güvenlik Kurulu, Amerika Birleşik Devletleri'nde millî güvenlik ve dış politika konularını üst düzey millî güvenlik danışmanları ve bakanlar kurulu yetkilileri ile görüşmek için başkan tarafından kullanılan ve Başkanın Yürütme Ofisi'ne bağlı olan kuruldur. Kurul; Harry S. Truman'ın başkanlığı döneminde kurulmuştur. Kuruluşundan bu yana; Kurul, işlevi gereği Amerika Birleşik Devletleri Başkanı'na millî güvenlik ve dış politikalar konusunda tavsiyelerde bulunmak ve yardımcı olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">2018 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi seçimi</span>

2018 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi seçimi, 8 Haziran 2018'de New York'taki Birleşmiş Milletler Genel Merkezi'nde, genel kurulun 72. oturumunda düzenlenen seçim. Seçim, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 10 geçici üyesinden 5'ini belirlemek üzere düzenlendi. Oylama sonucunda Almanya, Belçika, Dominik Cumhuriyeti, Endonezya ve Güney Afrika, konseyin beş yeni geçici üyesi olarak seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Reformu</span>

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) Reformu beş temel konuyu kapsamaktadır: üyelik kategorileri, beş daimi üyenin sahip olduğu veto sorunu, bölgesel temsil, genişletilmiş bir Konseyin büyüklüğü ve çalışma yöntemleri ve Güvenlik Konseyi-Genel Kurul ilişkisi. Üye Devletler, bölgesel gruplar ve diğer Üye Devlet çıkar grupları, bu tartışmalı konuda nasıl ilerleneceği konusunda farklı pozisyonlar ve öneriler geliştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Bölgesel Grupları</span>

Birleşmiş Milletler Bölgesel Grupları, Birleşmiş Milletler'e üye devletlerin jeopolitik sınıflandırmasıdır. İlk yıllarda BM üye ülkeleri gayriresmî olarak 5 coğrafi bölgeye ayrıldı. Genel Kurul komiteleri için görev dağılımını paylaşmanın bir yolu olarak başlayan bu gayriresmî sınıflandırma, çok daha geniş roller üstlenmiştir. Birçok BM organı coğrafi temsil temelinde özgülenmiştir. Genel Sekreterlik ve Genel Kurul Başkanlığı da dahil olmak üzere üst düzey liderlik pozisyonları bölge grupları arasından dönüşümlü olarak seçilir. Gruplar ayrıca somut politikayı eşgüdümler ve müzakereler ve oylama için ortak cepheler oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Ulu lider</span>

Yüce lider, bazen ise ulu lider olarak bilinir, Çin Halk Cumhuriyeti'ndeki (ÇHC) en önemli siyasi figür için kullanılan gayriresmî bir terimdir. Yüce lider tipik olarak Çin Komünist Partisi'ni (ÇKP) ve Halk Kurtuluş Ordusu'nu (PLA) kontrol eder ve genellikle ÇKP Genel Sekreteri ve Merkezi Askeri Komisyon (MAK) Başkanı unvanlarına sahiptir. Devlet başkanı (başkan) veya hükümet başkanı (prömiyer/başbakan) muhakkak yüce liderdir denilemez – Çin'in parti-devleti sisteminde, ÇKP'nin rolleri siyasi olarak devlet unvanlarından daha önemlidir.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan Güvenlik Konseyi</span>

Kazakistan Güvenlik Konseyi askeri, siyasi ve kanunların uygulanmasında Kazakistan Cumhurbaşkanına yardım eden Kazak Hükûmeti'nin anayasal bir danışma organıdır. Kazakistan Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanı olan Cumhurbaşkanı, Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkanının da dahil olduğu konseyin birçok daimi üyelerinden biridir. Konseye 5 Ocak 2022 tarihi itibari ile Cumhurbaskanı Kasım Cömert Tokayev başkanlık etmektedir. Güvenlik Konseyi Sekreteri konseydeki ikinci en yüksek pozisyondur.

<span class="mw-page-title-main">Besiana Kadare</span>

Besiana Kadare, Arnavut diplomat. Arnavutluk'un Birleşmiş Milletler nezdinde olağanüstü ve Tam Yetkili Daimi Temsilcisidir. Birleşmiş Milletler 75. Dönem Genel Kurulu Başkan Yardımcısı ve Arnavutluk'un Küba Büyükelçisi olarak görev yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler ve Kazakistan</span>

Kazakistan Cumhuriyeti 2 Mart 1992'de Birleşmiş Milletler'e üye oldu. Kazakistan, 2017-2018 dönemi için BM Güvenlik Konseyi'nde görev yapmak üzere seçildi. BM Genel Sekreteri António Guterres, BMGK'ye yaptığı konuşmada, Kazakistan'ın dünyayı kitle imha silahlarından ve nükleer silahların yayılmasını önleme çabalarından kurtarma çalışmalarını tanıdı.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'nin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilciliği</span> Türkiyenin BM Daimi Temsilciliği

Türkiye'nin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilciliği, Türkiye'nin New York'taki Birleşmiş Milletler nezdindeki diplomatik temsilciliğidir. Temsilcilik, Daimi Temsilci tarafından temsil edilir. Türkiye'nin şu anki Birleşmiş Milletler daimi temsilcisi Ahmet Yıldız'dır.

<span class="mw-page-title-main">2024 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi seçimleri</span> Güvenlik Konseyinde daimi olmayan beş üyeyi belirleyecek olan seçim

2024 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi seçimleri, 6 Haziran 2024 tarihinde New York'taki Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda düzenlecek olan 78. oturumda yapılacaktır. BM Güvenlik Konseyi'nde daimi olmayan beş ülke için yapılacak olan seçimler, 1 Ocak 2025 tarihinde başlayacak iki yıllık görevli olan üye ülkeleri belirleyecektir. BM Güvenlik Konseyi rotasyon kuralları, BM üye devletlerinin oylama ve temsil için geleneksel olarak kendilerini böldükleri bölgesel gruplara daimi olmayan on sandalyeyi aşağıdaki şekilde dağıtmıştır:

<span class="mw-page-title-main">2023 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi seçimleri</span> Güvenlik Konseyinde daimi olmayan beş üyeyi belirleyen seçim

2023 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi seçimleri, 6 Haziran 2023 tarihinde New York'taki Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda düzenlenen 77. oturumda yapılmıştır. BM Güvenlik Konseyi'nde daimi olmayan beş ülke için yapılan seçimler, 1 Ocak 2024 tarihinde göreve başlamış olan iki yıllık daimi olmayan ülkeleri belirlemiştir. BM Güvenlik Konseyi rotasyon kuralları, BM üye devletlerinin oylama ve temsil için geleneksel olarak kendilerini böldükleri bölgesel gruplara daimi olmayan on sandalyeyi aşağıdaki şekilde dağıtmıştır:

<span class="mw-page-title-main">2022 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi seçimleri</span> Güvenlik Konseyinde daimi olmayan beş üyeyi belirleyen seçim

2022 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi seçimleri, New York'taki Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda düzenlenen 76. oturumda yapılmıştır. BM Güvenlik Konseyi'nde daimi olmayan beş ülke için yapılan seçimler, 1 Ocak 2023 tarihinde göreve başlamış olan iki yıllık daimi olmayan ülkeleri belirlemiştir. BM Güvenlik Konseyi rotasyon kuralları, BM üye devletlerinin oylama ve temsil için geleneksel olarak kendilerini böldükleri bölgesel gruplara daimi olmayan on sandalyeyi aşağıdaki şekilde dağıtmıştır:

<span class="mw-page-title-main">2021 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi seçimleri</span> Güvenlik Konseyinde daimi olmayan beş üyeyi belirleyen seçim

2021 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi seçimi, 11 Haziran 2021'de New York'taki Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda düzenlenen 75. oturumda yapılmıştır. BM Güvenlik Konseyi'nde daimi olmayan beş ülke için yapılan seçimler, 1 Ocak 2022 tarihinde göreve başlamış olan iki yıllık daimi olmayan ülkeleri belirlemiştir. BM Güvenlik Konseyi rotasyon kuralları, BM üye devletlerinin oylama ve temsil için geleneksel olarak kendilerini böldükleri bölgesel gruplara daimi olmayan on sandalyeyi aşağıdaki şekilde dağıtmıştır: