İçeriğe atla

Birleşmiş Milletler Barış Operasyonları Departmanı

Barış Operasyonları Departmanı (DPO) (Fransızca: Département des opérations de maintien de la paix), BM barışı koruma operasyonlarının planlanması, hazırlanması, yönetimi ve yönlendirilmesinden sorumlu Birleşmiş Milletler departmanıdır. Daha önce Barışı Koruma Operasyonları Dairesi (DPKO) olarak bilinen birim 1 Ocak 2019'da BM'nin barış ve güvenlik aygıtının yeniden yapılandırılmasının bir parçası olarak kuruldu.[1] DPO; uyuma, farklı kaynakları ve bilgileri bütünleştirmeye ve insan haklarını geliştirmeye daha fazla önem vererek, öncülünün temel işlev ve sorumluluklarını sürdürmektedir.[1]

Yıllık kabaca 6,5 milyar ABD doları bütçesiyle,[2] BM'nin kendi düzenli bütçesini aşan ve harcama bakımından en büyük BM kuruluşudur.[3] Mart 2020 itibarıyla 13 barışı koruma görevinde görev yapan 81.370 personeli denetlemiştir.[4]

Hint Barış Muhafızı, Kongo'da bir çocukla (MONUSCO görevi), 2000

Başkanlar listesi

Barışı Koruma Operasyonlarından Sorumlu Genel Sekreter Yardımcılığı görevini yürütenlerin kronolojik listesi aşağıdadır:[5]

No.Portre İsim

(doğum–ölüm)
Görev süresi Ülke Genel SekreterRef.
Başlangıç Bitiş Süre
1Marrack Goulding

(1936–2010)
Mart 1992 28 Şubat 1993 11 ay  Birleşik KrallıkBoutros Boutros-Ghali[6]
2Kofi Annan

(1938–2018)
1 Mart 1993 31 Aralık 1996 3 yıl, 9 ay  Gana[7]
3Bernard Miyet

(doğum 1946)
28 Ocak 1997 30 Eylül 2000 3 yıl, 8 ay  FransaKofi Annan[8]
4Jean-Marie Guéhenno

(doğum 1949)
1 Ekim 2000 30 Haziran 2008 7 yıl, 8 ay [9]
5Alain Le Roy

(doğum 1953)
30 Haziran 2008 25 Ağustos 2011 3 yıl, 1 ay Ban Ki-moon[10]
6Hervé Ladsous

(doğum 1950)
2 Eylül 2011 31 Mart 2017 5 yıl, 6 ay [11]
7Jean-Pierre Lacroix

(doğum 1960)
1 Nisan 2017 Görevde7 yıl, 6 ay António Guterres[12]

Mevcut operasyonlar

DPO, 2010 yılı itibarıyla Afrika, Karayipler, Orta Doğu, Amerika, Avrupa ve Asya'da 16 farklı misyona liderlik etmektedir.[13] Bu görevlerde 100.000'in üzerinde üniformalı ve sivil personel görev yapmaktadır. Temmuz 2006'dan Haziran 2007'ye kadar olan dönem için toplam onaylanmış yıllık giderler 5 milyar ABD dolarının üzerindedir[14]

Kaynakça

  1. ^ a b "UN reform: Two new departments for the peace and security pillar | Permanent Missions". www.un.int. 31 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2019. 
  2. ^ "A/C.5/73/21 - E - A/C.5/73/21". undocs.org. 20 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020. 
  3. ^ "Expenditure by agency, 2018". 17 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2023. 
  4. ^ "DATA". United Nations Peacekeeping (İngilizce). 21 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020. 
  5. ^ "Transparency in the selection and appointment of senior managers in the United Nations Secretariat (A/66/380)". 27 Eylül 2011. s. 42. 3 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "Secretary-General Saddened by Death of Sir Marrack Goulding, Key Figure in Creating Department of Peacekeeping Operations". www.un.org. 29 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2019. 
  7. ^ "KOFI ANNAN, UNITED NATIONS SECRETARY-GENERAL | Meetings Coverage and Press Releases". www.un.org. 21 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2019. 
  8. ^ "Secretary-General Announces New Appointments". www.un.org. 28 Ocak 1997. SG/A/627. 30 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2019. 
  9. ^ "SECRETARY-GENERAL APPOINTS JEAN-MARIE GU+HENNO UNDER-SECRETARY-GENERAL FOR PEACEKEEPING OPERATIONS". www.un.org. 26 Haziran 2000. SG/A/736. 31 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2019. 
  10. ^ "SECRETARY-GENERAL APPOINTS NEW PEACEKEEPING CHIEF, ALAIN LE ROY OF FRANCE". www.un.org. 30 Haziran 2008. SG/A/1142. 26 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2019. 
  11. ^ "Secretary-General Appoints Hervé Ladsous of France Under-Secretary-General for Peacekeeping Operations". www.un.org. 2 Eylül 2011. SG/A/1305. 17 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2019. 
  12. ^ "Mr. Jean-Pierre Lacroix of France - Under-Secretary-General for Peacekeeping Operations". United Nations Secretary-General (İngilizce). 14 Şubat 2017. 22 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2019. 
  13. ^ "Where we operate". United Nations Peacekeeping (İngilizce). 10 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2023. 
  14. ^ "Background Note - United Nations Peacekeeping Operations". un.org. 16 Temmuz 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2018. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler</span> toplumsal, ekonomik ve kültürel bir iş birliği oluşturmak amacıyla kurulan bir örgüt

Birleşmiş Milletler (BM), 24 Ekim 1945'te kurulmuş; dünya barışını, güvenliğini korumak ve uluslararasında ekonomik, toplumsal ve kültürel bir iş birliği oluşturmak için kurulan uluslararası bir örgüttür. Birleşmiş Milletler kendini "adalet ve güvenliği, ekonomik kalkınma ve sosyal eşitliği uluslararasında tüm ülkelere sağlamayı amaç edinmiş küresel bir kuruluş" olarak tanımlamaktadır. Uluslararası ilişkilerde kuvvet kullanılmasını evrensel düzeyde yasaklayan ilk antlaşma 26 Haziran 1945'te 50 ülke tarafından imzalanan Birleşmiş Milletler Antlaşması'dır.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 242 sayılı kararı, Altı Gün Savaşının ardından BM Güvenlik Konseyi tarafından 22 Kasım 1967 günü alınmıştır. Birleşmiş Milletler Sözleşmesinin altıncı bölümüne göre alınmıştır. Büyük Britanya elçisi Lord Caradon tarafından yazılmıştır. Karar konuyla ilgili hazırlanan beş karar taslağından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1873 sayılı kararı</span>

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1873 sayılı kararı, BM Genel Sekreteri'nin Birleşmiş Milletler Kıbrıs Barış Gücü'nün 6 aylık bir süre daha ada üzerinde konuşlandırılması hakkında önerisi ve Kıbrıs Cumhuriyeti hükûmetî'nin 15 Aralık 1983'ten sonra Barış Gücü'nün ada üzerinde var olması gerektiği düşüncesi yüzünden BM Barış Gücü'nün 15 Aralık 2009 tarihine kadar ada üzerinde faaliyetlerde bulunma süresi uzatılmıştır. Karar Türkiye'nin karşı, diğer 14 üyenin kabul oyu ile alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs'taki Birleşmiş Milletler Barış Gücü</span>

Kıbrıs'taki Birleşmiş Milletler Barış Gücü, 1964 yılında Birleşmiş Milletler tarafından Kıbrıs Türkleri ile Kıbrıs Rumları arasındaki çatışmaları engellemek ve ada üzerindeki düzen ile kanunun normal şartlarda devam etmesini sağlamak amacıyla kurulmuş çok uluslu askerî birliktir.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Barış Gücü</span> Birleşmiş Milletler kuruluşu bir yapılanma

Birleşmiş Milletler Barış Gücü savaşların yıkımına maruz kalmış coğrafyalarda barışın ve huzurun kalıcı olarak yerleşmesini sağlamak için çalışan Birleşmiş Milletler kuruluşu bir yapılanmadır. Çeşitli ülkelerin askeri birlikleri, polisleri ve sivil personelinden oluşan Birleşmiş Milletler Barış Gücünün amacı ateşkes anlaşmalarının tatbikini sağlamak ve denetlemektir. Barış gücü, insanların emniyetinin sağlanması, ihtilaflı taraflar arasında itimat artırıcı önlemler alınması, idarede gücün paylaşılması, seçimlerin yapılmasına katkıda bulunulması, yasaların uygulanmasının sağlanması, ekonomik ve sosyal gelişme gibi değişik alanlarda hizmet vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği</span>

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği, uluslararası hukuk çerçevesinde garantilenen ve 1948 İnsan Hakları Evrensel Bildirisi'nde beyan edilen insan haklarının desteklenmesi ve korunması için çalışan bir Birleşmiş Milletler kuruluşudur. Komiserlik, 1993 İnsan Hakları Dünya Konferansı sonrasında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 20 Aralık 1993'te kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Sekreterliği</span> Birleşmiş Milletlerin yürütme kolu

Birleşmiş Milletler Sekreterliği, Birleşmiş Milletler'in altı ana organından biri. Örgütün yürütme koludur. Aynı zamanda örgütün karar alma organlarının gündemini belirler ve kararlarını uygular. Genel Kurul tarafından atanan Genel Sekreter, sekreterliğin başıdır.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Kosova Geçici Yönetim Misyonu</span>

Birleşmiş Milletler Kosova Geçici Yönetim Misyonu Birleşmiş Milletler'in Kosova'daki geçici misyonudur. Misyonun amacı, Kosova vatandaşlarının barışçıl ve normal yaşam şartlarında yaşaması ve Balkanlar'ın batısında bölgesel istikrarın geliştirmesine yardımcı olmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Dünya Turizm Örgütü</span>

Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü ya da kısaca Dünya Turizm Örgütü (BMDTÖ) sürdürülebilir ve evrensel olarak erişilebilir turizmin tanıtımından sorumlu Birleşmiş Milletler kuruluşudur.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcılığı</span>

Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı, Birleşmiş Milletler Genel Sekreterinin vekilidir. Ofis, Genel Sekreter'in birçok idari sorumluluğunu üstlenmek, sekretarya işlerini yönetmeye yardımcı olmak, etkinlik ve programların tutarlılığını sağlamak için oluşturulmuştur. Genel Sekreter Yardımcılığı, 1997 yılı sonunda resmi olarak Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından kuruldu.

Birleşmiş Milletler Uzay İşleri Ofisi, dış uzayın barışçıl amaçlarla kullanımı için uluslararası iş birliği sağlanmasından sorumlu Birleşmiş Milletler dairesidir. Bu daire, dış uzayın barışçıl amaçlarla kullanımı için uluslararası iş birliğiyle özel olarak ilgilenen Birleşmiş Milletler Dış Uzayın Barışçıl Amaçlarla Kullanımı Komitesi'nin (COPUOS) sekreterliği olarak görev yapmasının yanı sıra Birleşmiş Milletler Sekreterliği'nin uluslararası uzay hukuku kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmektedir. Merkezi Avusturya'nın başkenti Viyana'daki Birleşmiş Milletler binasında bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Pierre Lacroix</span>

Jean-Pierre Lacroix Fransız diplomat.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler-Afrika Birliği Darfur Misyonu</span> kuruluş

Afrika Birliği/Birleşmiş Milletler Darfur Hibrit Operasyonu (İng:African Union/United Nations Hybrid operation in Darfur) (UNAMID) Birleşmiş Milletler ve Afrika Birliği'nin Sudan'ın Darfur eyaletinde sürdürdüğü ortak barışı destekleme harekâtıdır. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1769 sayılı kararıyla Darfur savaşı sonrasında gerçekleştirilen barış görüşmeleri ve sonrasında bölgede stabilizasyonu sağlamak ve barış anlaşmasının yürürlükte kalmasını temin etmek maksadıyla 31 Temmuz 2007 tarihinde kurulmuştur. Kuruluşunda belirtilen 12 aylık süre sonunda Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1881 sayılı kararı ile görev süresi 31 Temmuz 2010 tarihine dek uzatılmıştır. 2008 yılı için aylık bütçesi 106 milyon Amerikan Doları olarak belirlenmiştir. 2007 yılının ekim ayından itibaren 26,000 personel bölgeye atanmış, 9,000 kişilik Afrika Birliği Sudan Kuvveti (AMIS) 31 Aralık 2007 itibarıyla görevini tamamen UNAMID kuvvetlerine devretmiştir. UNAMID Darfur'daki görevini 19,555 askerî personel ve 3.772 polis ve her biri 140'ın üzerinde personeli olan 19 silahlı polis birliğiyle icra etmektedir. Barışı Koruma Görevlileri (İng:Peacekeepers) sivilleri koruma ve insancıl görevleri açısından güç kullanmaya yetkilendirilmiştir. UNAMID Birleşmiş Milletler ve Afrika Birliğinin ortak görev yaptığı ilk ve en geniş barış korunma misyonudur. Aralık 2008'de 12.194 askerî personel, 175 askeri gözlemci ve 2.767 polis olmak üzere 15.136 üniformalı; 768 uluslararası, 1.405 Sudanlı ve 266 Birleşmiş Milletler gönüllüsü olmak üzere 2.439 sivil görevli istihdam etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri</span> Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin daimi üyeleri, BM 1945 Sözleşmesinin BM Güvenlik Konseyinde kalıcı bir koltuk verdiği beş egemen devlettir

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri, BM 1945 Sözleşmesinin BM Güvenlik Konseyi'nde kalıcı bir koltuk verdiği beş egemen devlettir: Çin Halk Cumhuriyeti, Fransa Cumhuriyeti, Rusya Federasyonu, Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı ve Amerika Birleşik Devletleri.

Birleşmiş Milletler (BM), II. Dünya Savaşı'ndan sonra Türkiye dahil olmak üzere 51 ülke ile birlikte kurulmuştur. Türkiye örgütün kurucu üyesi olmasının yanı sıra örgütteki en aktif üyelerden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler ve Kazakistan</span>

Kazakistan Cumhuriyeti 2 Mart 1992'de Birleşmiş Milletler'e üye oldu. Kazakistan, 2017-2018 dönemi için BM Güvenlik Konseyi'nde görev yapmak üzere seçildi. BM Genel Sekreteri António Guterres, BMGK'ye yaptığı konuşmada, Kazakistan'ın dünyayı kitle imha silahlarından ve nükleer silahların yayılmasını önleme çabalarından kurtarma çalışmalarını tanıdı.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'nin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilciliği</span> Türkiyenin BM Daimi Temsilciliği

Türkiye'nin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilciliği, Türkiye'nin New York'taki Birleşmiş Milletler nezdindeki diplomatik temsilciliğidir. Temsilcilik, Daimi Temsilci tarafından temsil edilir. Türkiye'nin şu anki Birleşmiş Milletler daimi temsilcisi Ahmet Yıldız'dır.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Nairobi Ofisi</span>

Birleşmiş Milletler Nairobi Ofisi Kenya'nın başkenti Nairobi'de bulunan, çok sayıda farklı BM kuruluşunun bulunduğu dört büyük Birleşmiş Milletler ofis sahasından birisidir. 1996 yılında kurulmuştur ve BM'nin Afrika'daki resmi merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler polisi</span>

Birleşmiş Milletler Polisi (UNPOL), Birleşmiş Milletlere bağlı olarak çalışan BM üyesi ülkelerden personele sahip polistir. Özellikle Birleşmiş Milletler Barış Gücü operasyonlarında sıkça kullanılan UNPOL 94 ülkede 9000 personele sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Volker Türk</span> Birleşmiş Milletler yetkilisi

Volker Türk Avusturyalı bir avukat ve Birleşmiş Milletler yetkilisidir. 17 Ekim 2022'den beri Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri'dir.