İçeriğe atla

Birleşik Krallık'ta siyaset

Birleşik Krallık'ta siyaset, çok partili iki meclisli parlamenter demokrasiye sahip anayasal monarşi çerçevesinde yürütülmektedir. Kral veya kraliçe unvanına sahip olan hükümdar sembolik olarak devletin başı olup Başbakan ise hükûmetin ve Bakanlar Kurulunun başıdır.

Yürütme erki, hükümdarın onayı ve adına hükûmet tarafından yerine getirilir. Yürütme aynı zamanda İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda hükûmetleri tarafından da yerine getirilir. Yasama organı ise Avam Kamarası ile Lordlar Kamarası'ndan oluşan Birleşik Krallık Parlamentosu olup bu görev aynı zamanda İskoçya Parlamentosu, Galler Ulusal Meclisi ve Kuzey İrlanda Meclisi tarafından da yerine getirilir. Yargı yürütme ve yasama organından bağımsızdır ve en yüksek mahkeme Birleşik Krallık Yüksek Mahkemesi'dir.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık</span> Kuzeybatı Avrupadaki devlet

Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı veya yaygın adıyla Birleşik Krallık, Avrupa anakarasının kuzeybatı kıyılarında, Kuzeybatı Avrupa'da egemen bir ülkedir.

<span class="mw-page-title-main">İskoçya</span> Birleşik Krallıkın parçası olan Batı Avrupa ülkesi

İskoçya, Birleşik Krallık'a bağlı dört ülkeden biri. İskoçya anakarası, Büyük Britanya adasının kuzeydeki üçte birlik kısmını kaplar. Güneydoğusunda İngiltere ile 154 km uzunluğunda bir sınırı vardır. Kuzeyi ve batısı Atlas Okyanusu ile, kuzeydoğusu Kuzey Denizi ile ve güneyi İrlanda Denizi ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Galler</span> Birleşik Krallıkın parçası olan Batı Avrupa ülkesi

Galler, Büyük Britanya'da Birleşik Krallık'a bağlı dört ülkeden biri. Doğuda İngiltere'nin Cheshire, Shropshire, Herefordshire ve Gloucestershire kontlukları, güneyde Bristol Kanalı, batıda ve kuzeyde İrlanda Denizi ile çevrilidir. 1.680 milden (2.700 km) fazla kıyı şeridine sahip olan Galler, özellikle kuzeyinde büyük ölçüde dağlıktır. Ülkenin en yüksek zirvesi Yr Wyddfa'dır. Ülke kuzey ılıman kuşağında yer alır ve değişken bir deniz iklimine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey İrlanda</span> Birleşik Krallıkın parçası olan Batı Avrupa ülkesi

Kuzey İrlanda, İrlanda Adası'nda İrlanda'nın kuzeyinde yer alan Birleşik Krallık'a bağlı özerk ülke.

<span class="mw-page-title-main">Avam Kamarası</span> Birleşik Krallık Parlamentosunun alt kanadı

Avam Kamarası, Birleşik Krallık'ta üyeleri beşer yıllık dönemler için seçimle işbaşına gelen milletvekillerinden oluşan alt meclistir. Kamaranın toplanma yeri, Birleşik Krallık'ın üst meclisi olan Lordlar Kamarası ile aynı yer olan Westminster Sarayı'dır. Bu meclisi oluşturan 650 üye, parlamento dağılana kadar, ülkedeki her seçim bölgesinden oy çokluğu sistemi ile seçilip, seçildikleri bölgeyi temsil ederler.

<span class="mw-page-title-main">İngilizler</span> İngiltere ile ilişkili bir halk

İngilizler, İngilizce dilini konuşan ve ortak tarih ve kültürü paylaşan bir topluluk olarak İngiltere'de ortaya çıkmış etnik grup ve millettir. Tarih boyunca İngiltere'de ikamet etmiş olan farklı grupların karışımıyla yeni bir kimlik oluşturmuşlardır; Anglo-Saksonlar, Vikingler, Bretonlar ve Normanlar İngiliz kimliğini oluşturan etnik gruplardır.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Adaları'nın terminolojisi</span>

Britanya Adaları'nın terminolojisi, Büyük Britanya, İrlanda ve dolayındaki adalardaki farklı coğrafi ve siyasi bölgeleri tarif etmek için kullanılan terimler sık sık karışıklığa yol açar. Kısaca, başlıca terimler şöyledir:

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık bayrağı</span> Ulusal bayrak

Birleşik Krallık bayrağı veya Birliğin Bayrağı Birleşik Krallık devletinin resmî bayrağı.

<span class="mw-page-title-main">Çift meclislilik</span>

Çift meclislilik, iki yasama organı ya da parlamento'nun bulunduğu yönetim şeklidir. Türkiye'de bu yönetim şekli iki askeri darbe arasındaki dönemde (1961-1980) Millet Meclisi ve Cumhuriyet Senatosu olarak uygulanmıştır. Günümüzde ABD ve Birleşik Krallık çift meclisli ülkelere örnektir.

<span class="mw-page-title-main">Özgür İrlanda Devleti</span> 1922-1937 yılları arasında kuzeybatı Avrupada egemen olan devlet

Özgür İrlanda Devleti, 6 Aralık 1921 tarihinde Britanya hükûmeti ve İrlanda milliyetçilerinin imzaladığı İngiliz-İrlanda Antlaşması sonucunda kurulan bir dominyondur.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Britanya Krallığı</span> 1707-1801 yılları arasında Kuzeybatı Avrupada egemen olan bir devlet

Eski Büyük Britanya Krallığı, bazen 'Büyük Britanya Birleşik Krallığı' da denir, 1707-1801 yılları arasında Kuzeybatı Avrupa'da egemen olan bir devlet. 1 Mayıs 1707'de İskoçya Krallığı ve İngiltere Krallığı'nın siyasi birleşmesi sonucu ortaya çıkmıştır. 1706 Birlik Antlaşması ile tüm Büyük Britanya adasını kapsayacak ve İrlanda'yı dışarıda bırakacak bir birleşik krallık oluşturulması kararına varılmıştır. Westminster Sarayı'na bağlı bir meclis ve hükûmet yeni krallığı yönetecekti. Eski krallıklar zaten İskoç Kralı I. James'in 1603'te I. Elizabeth'in ölümü üzerine İngiltere Kralı olmasından beri aynı hükümdar tarafından yönetiliyordu.

<span class="mw-page-title-main">İskoç Parlamentosu</span> İskoçya Yasama Organı

İskoç Parlamentosu İskoç halkını temsil eden, İskoçya'nın sınırlı, özerk tek meclisli yasama organıdır. Başkent Edinburgh'un Holyrood bölgesinde yer almaktadır. Genel kullanımda "Holyrood" olarak adlandırılan parlamento, 129 İskoçya Parlamentosu Üyesinden (İPÜ) oluşan demokratik bir organdır. Üyeler dört yıllık görev süresi için karışık nispi temsil sistemi ile seçilirler. Sonuç olarak, ulusal seçmenler tarafından çoğunluk sistemi ile seçilen 73 İPÜ, sekiz ek üye bölgesinden atanan 56 İPÜ'den oluşmaktadır. Son parlamento genel seçimleri 6 Mayıs 2021 tarihinde yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık Parlamentosu</span> Birleşik Krallıkın yasama organı

Birleşik Krallık Parlamentosu, Birleşik Krallık'ın en üst anayasal organıdır. Çift meclisli bir sistemi olan ülkede parlamento iki bölümden oluşur: Avam Kamarası ve Lordlar Kamarası. Her iki meclis de Londra'da bulunan Westminster Sarayı'nda toplanır. Bu iki meclise, sınırlı şekilde kanun yapma yetkisi olan ve bu yüzden parlamentonun üçüncü bir parçası sayılabilecek olan monarşinin temsilcisi kral/kraliçeyi de eklemek mümkündür.

<span class="mw-page-title-main">Ynys Môn</span>

Ynys Môn (Anglesey), Galler'in kuzeybatı kıyısında bulunan, Birleşik Krallık'a ait olan bir adadır.

Birleşik Krallık'ta eğitim farklı kurumlar arasında paylaştırılmış bir sorumluluktur ve bağlı ülkelerin yasama organlarınca yürütülür. Birleşik Krallık Hükûmeti İngiltere'den sorumluyken, İskoçya Hükûmeti İskoçya'dan, Galler Hükûmeti Galler'den, Kuzey İrlanda Yönetimi de Kuzey İrlanda'daki eğitim faaliyetlerinden sorumludur.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık'ın ülkeleri</span> 1922den bu yana Birleşik Krallıkın bileşenleri

Birleşik Krallık (BK) dört ülkeden oluşur: Galler, İngiltere, İskoçya ve Kuzey İrlanda.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık başbakanı</span> Birleşik Krallıkın hükûmet başkanı

Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı başbakanı, Birleşik Krallık Hükûmeti'nin başında bulunan isimdir.

Birleşik Krallık hükûmeti, Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı'nın merkezi hükûmetidir.

Birleşik Krallık Yüksek Mahkemesi, İngiliz hukuku, Kuzey İrlanda hukuku ve İskoç medeni kanunları kapsamındaki tüm konularda en yüksek mahkemedir. Yüksek Mahkeme ayrıca, Birleşik Krallık'taki yasama yetkisinin devriyle ilgili ve üç devredilen hükûmetin yasal yetkileri veya devredilen yasama organlarının yasaları ile ilgili uyuşmazlıkların çözümünde yargı yetkisine sahiptir.

Birleşik Krallık'ta yetki devri, Birleşik Krallık Parlamentosunun yasal olarak İskoç Parlamentosu, Galler Parlamentosu, Kuzey İrlanda Meclisi ve Londra Meclisi'ne ve bunlarla ilişkili yürütme organlarına İskoç Hükümeti'ne daha yüksek düzeyde özyönetim tanıması.