İçeriğe atla

Birinci Sırp Ayaklanması

Birinci Sırp Ayaklanması
Sırp İsyanları

Orašac meclisi, 1804'te ayaklanmanın başları
Tarih14 Şubat 1804 - 7 Ekim 1813
Bölge
Sonuç Osmanlı zaferi; Sırp yönetiminin kaldırılması
Sırp İsyanları
İkinci Sırp Ayaklanması; Sırbistan Prensliği
Taraflar

Gaspçılar


müdahaleVidin Paşalığı

Sırbistan Sırp isyancılar


müdahale
 Rus İmparatorluğu Rus İmparatorluğu
 Osmanlı İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
  • Mehmet-Ağa Fotcić
  • Aganlı
  • Küçük Ali
  • Mula Yusuf

müdahale

Sırbistan Karađorđe Petrović
Sırbistan Jakov Nenadović
Sırbistan Mladen Milovanović
Sırbistan Veljko Petrović
Sırbistan Miloš Obrenović
Sırbistan Milenko Stojković
Sırbistan Petar Dobrnjac

Sırbistan Tomo Milinović

Osmanlı İmparatorluğu Sulejman Paşa Skopljak
Osmanlı İmparatorluğu Hurşid Paşa

  • Ebubekir Paşa
  • Mehmed-beg Kulenović
  • Osman Gradaščević
  • Reshiti Bushati
  • Samson Cerfberr of Medelsheim
  • Muktar Paşa
  • Veil Paşa


Birinci Sırp Ayaklanması (SırpçaПрви српски устанак, Prvi srpski ustanak) Sırp Devrimi'nin (Српска револуција) ilk aşaması, 9 yıl ve yaklaşık 9 ay süren ayaklanma Sırbistan'ın bağımsızlığına giden yolda ilk aşamadır.

Sistova Antlaşması ile Osmanlı İmparatorluğu, Sırplara yerel vergileri toplama hakları verdi.[1] Ancak Yeniçeriler, bu hakları ortadan kaldırmak için harekete geçti ve 150 Sırp liderini öldürdü. Bu olayın etkisiyle Sırplar, 1804 yılında Fransız Devrimi'nden etkilenerek Birinci Sırp Ayaklanması'nı başlattı.

Kaynakça

  1. ^ John R. Lampe (28 Mart 2000). Yugoslavia as History: Twice There Was a Country. Cambridge University Press. ss. 48-. ISBN 978-0-521-77401-7. 1 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Panslavizm</span> Fikir akımı

Panslavizm, 19. yüzyılın ortalarında kristalize olmuş bir hareket olup Slav halkının bütünlüğünü ve birliğini ilerletmekle ilgilenen siyasi bir ideolojidir. Ana etkisi, Slav olmayan imparatorlukların yüzyıllar boyunca Güney Slavları yönettiği Balkanlar'da ortaya çıkmıştır. Bunların başlıcaları Bizans İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan, Osmanlı İmparatorluğu ve Venedik'ti. Panslavizm terimi ilk kez 1826 yılında J.Herkel tarafından kullanılmıştır. Pan-Cermenizm'den etkilenen Panslavizmin çıkışının temelinde Kırım Savaşı'nın ardından daha belirgin hale gelen Avrupa karşıtlığı yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kara Yorgi</span>

Kara Yorgi Petroviç, Osmanlı İmparatorluğu'na karşı Birinci Sırp Ayaklanması'nın lideri ve sonradan bağımsızlığını kazanan Sırbistan'ı uzun süreler yöneten Karađorđević Hanedanı'nın atasıdır.

Türk Kurtuluş Savaşı boyunca Anadolu’nun çeşitli yerlerinde birçok ayaklanmalar çıkmıştır. Bu ayaklanmaların bir bölümü, Anadolu topraklarının bir bölümü üzerinde yeni bir devlet kurmayı amaçlayan, diğer bölümü ise, saltanat ve hilâfete geleneksel ve dinsel bakımdan bağlı olanlarca çıkarılmış isyan hareketleridir. Hıyanet, kin ve taassubun yarattığı isyanların amacı; millî hareketi boğmaktır. Atatürk, öncelikle iç isyanların bastırılmasına, ülkede iç güvenliğin sağlanmasına son derece önem vermiştir. Bir yandan vatana ihanet yasası çıkarılırken, öbür yandan da iç isyanları bastırmada kullanılmak üzere Seyyar Jandarma Müfrezeleri kurulmuştur. Ayaklanmalar Millî Mücadele’nin neticelenmesini geciktirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kadife Devrim</span>

Kadife Devrim, 17 Kasım-29 Aralık 1989'da Çekoslovakya'da meydana gelen kansız bir devrimdir. Sonucunda, komünist yönetim düşürülmüştür. Eski Çekoslovakya'da 1989'da yapılan Kadife Devrim'in öncülerinden olan muhalif oyun yazarı Václav Havel, Çekya'da 40 yıl sonra ilk kez 1990'da yapılan serbest seçimlerde cumhurbaşkanı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan bayrağı</span> Ulusal bayrak

Sırbistan bayrağı, Sırbistan'ın resmî bayrağıdır. Günümüzdeki dizaynı ilk olarak 2004 yılında oluşturulmuş 2010 yılında ise son şeklini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl Terör</span>

Kızıl Terör, Ekim Devrimi ile Beyaz Terör'ün başlamasıyla beraber SSCB istihbarat ve güvenlik teşkilatı Çeka tarafından başlatılan toplu tutuklama, yargısız infaz gibi eylemlerin tümü. Devrimci terör uygulamalarının bir türü olarak kabul edilir. Tüm Rus İç Savaşı dönemi (1918-1922) boyunca iç savaş koşulları ülkede hakim olsa da Kızıl Terör dönemi 2 Eylül 1918 tarihinde Yakov Sverdlov tarafından yapılan resmî açıklamayla başlamış, Ekim 1918’de sona ermiştir. Kızıl Terör deyimi ise Fransız Devrimi sırasında Robespierre iktidarının sona erdiği 28 Temmuz 1794 tarihinden önceki altı haftalık terör döneminden gelir.

Sırp İsyanları, 19. yüzyılın başlarında Sırpların Osmanlı Devleti'ne karşı başlattıkları ve 1878 yılında Sırbistan'ın bağımsızlığıyla sonuçlanmış isyanlardır.

İkinci Sırp Ayaklanması (1815-1817) Osmanlı İmparatorluğu'na karşı gerçekleştirilen Sırp Devrimi'nin ikinci aşaması. 1813'te kentin tekrar Osmanlı hakimiyetine geçmesiyle başlayan ayaklanma Sırpların zaferiyle sonuçlanmış ve İmparatorluğa bağlı özerk bir Sırbistan Prensliği kurulmasıyla noktalanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">1905 Moskova Ayaklanması</span>

1905 Moskova Ayaklanması, 1905 yılında gerçekleşen Rus Devrimi kapsamında 7-17 Aralık 1905 tarihinde Moskova'da ortaya çıkan ayaklanma. İlk 2 gün barışçıl geçen ayaklanma, 9 Aralık günü silahlı çatışmalara dönüşmüş ve Çarlık ordusu saldırıları sonucu yüzlerce kişi ölmüştür.

Moskova Ayaklanması şu anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Birinci İspanya Cumhuriyeti</span>

Birinci İspanya Cumhuriyeti, kısa ömürlü cumhuriyet olmuştur. Cumhuriyet, İsabella'nın iktidardan düşmesinden ardından devam eden kaos ortamı I. Amadeo'nun kral olmasının ardından da devam etmesi üzerine ilan edildi. Martínez-Campos y Antón cumhuriyete darbe yaparak eski sistemi tekrar tesis ederek restorasyon hükûmeti kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Kanton Devrimi</span>

Kanton Devrimi, Birinci İspanya Cumhuriyeti'nde meydana gelen sosyalist ayaklanmadır.

<span class="mw-page-title-main">Wielkopolska Ayaklanması</span>

Wielkopolska Ayaklanması veya 1918-1919 Büyük Polonya Ayaklanması , Alman hakimiyetinde bulunan Poznań'daki Polonyalıların Weimar Cumhuriyeti'ne karşı ayaklanmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Prens Miloš'un Konağı</span>

Prens Miloš'un Konağı, Belgrad'da Topčider semtinde kraliyet ikâmetgâhı olarak inşa edilen tarihi bina.

<span class="mw-page-title-main">Devrimler ve ayaklanmalar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu listede tarih boyunca gerçekleşmiş devrimler ve isyanlar yer almaktadır.

Avusturya egemenliğindeki Sırbistan, 1787-91 yılında yapılan Avusturya-Osmanlı Savaşı sırasında Osmanlı İmparatorluğu topraklarında bulunan Sırbistan'ın Avusturya ordusu tarafından ele geçirilmesi sonucunda oluşturulmuş yönetimidir.

Büyük Doğu Buhranı, 1875 yılında Balkanlar'da Osmanlı İmparatorluğu topraklarında başlayarak uluslararası güçlerin karışmasına yol açan çeşitli ayaklanma ve savaşlardır. Buhran, Temmuz 1878'de Berlin Antlaşması ile sona erdi.

Kumanovo Ayaklanması, Ocak-Mayıs 1878 tarihleri arasında Osmanlı İmparatorluğu'nun Kosova Vilayeti'nin Kumanova, Eğri Palanka ve Kratova kazalarında gerçekleşen bir ayaklanmaydı. Ayaklanmanın amacı bölgeyi Osmanlı İmparatorluğu'nun elinden alarak o sırada Osmanlı ile savaşta olan Sırbistan Prensliği ile birleştirmekti. Sırp Ordusu'nun 31 Ocak 1877'de Niş'i ele geçirmesi sonrasında isyan, 20 Ocak 1878'de ordunun İvraniye'ye saldırması sırasında gerilla savaşıyla başladı. Ayaklanmacılar Sırp hükûmetinden gizli yardım aldı. Ayaklanma, 20 Mayıs'ta Osmanlılar tarafından bastırılıncaya kadar dört ay sürdü.

<span class="mw-page-title-main">Šabac</span> Batı Sırbistanda şehir

Šabac, Sırbistan'ın Šumadija ve Batı Sırbistan İstatiksel bölgesine bağlı Mačva İlçesinin merkezi olan şehir.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan başbakanı</span> Sırbistanın hükûmet başkanı

Sırbistan başbakanı,, resmi olarak Sırbistan Cumhuriyeti Hükûmeti başkanı, Sırbistan Hükûmeti başkanı.