İçeriğe atla

Birecik Barajı ve Hidroelektrik Santrali

Koordinatlar: 37°03′14″K 37°53′23″D / 37.05389°K 37.88972°D / 37.05389; 37.88972
Birecik Barajı
Harita
Havza
Ülke(ler)Türkiye
Şehir(ler)Şanlıurfa, Gaziantep
İlçe(ler)Birecik, Nizip
Koordinatlar37°03′14″K 37°53′23″D / 37.05389°K 37.88972°D / 37.05389; 37.88972
Genel bilgiler
AmaçEnerji, sulama
DurumKullanımda
Yapım süresi1985-2021
Açılış2021 (3 yıl önce) (2021)
İşletmeDevlet Su İşleri
TürDolgu baraj
Gövde dolgu tipiBeton · Kaya
Gövde hacmi9.400.000 m3 (12.300.000 cu yd)
Uzunluk63 m (207 ft)
Oluşturduğu GölBirecik Baraj Gölü
Akarsu (giden)Fırat nehri
Su hacmi1.220 hm3 (1,22×109 m3)
Göl alanı56,25 km2 (21,72 sq mi)
Sulama alanı92.700 ha (229.000 akre)
Kurulu güç± 672 MW (0,672 GW)
Yıllık enerji üretimi± 2.518 GWh (9.060 TJ)

Birecik Barajı, Şanlıurfa ile Gaziantep sınırları üzerinde olmasına karşın idari yapı olarak Şanlıurfa iline bağlıdır. Baraj, elektrik üretme ve sulama amaçlı olarak 1985-2000 yılları arasında inşa edilmiştir. kronolojik[1] sıralaması şu şekildedir;

  • 19 Mart 1993 : Uygulama Sözleşmesi ve Anlaşma Protokolü taraflarca imzalandı.
  • 23 Mayıs 1993 : Başbakan Süleyman Demirel'in katılımı ile temel atma töreni yapıldı.
  • 1 Şubat 1996 : Birecik Baraj ve Hidroelektrik Santralı Tesis ve İşletme A.Ş. kuruldu.
  • 1 Aralık 1999 : Barajda ilk su tutma işlemi başladı.
  • 26 Ağustos 2000 : 1. ünitenin ticari üretime başlamasıyla erken üretime geçildi.
  • 3 Ekim 2001 : 6. ve son ünite devreye alınarak santralde üretim başladı.
  • 3 Ekim 2016 : Yap-İşlet-Devret modeli ile yapılan santral EÜAŞ'a devredildi.
Birevik Baraj Gölü'nden bir görünüm (Şubat 2008)

Barajın 6. ve son ünitesi 3 Ekim 2001 tarihinde devreye alınmıştır. Zeugma antik kentinin bir kısmı baraj gölü altında kalmıştır.

Beton ağırlık ve kaya gövde dolgu tipi olan barajın gövde hacmi 9.400.000 , akarsu yatağından yüksekliği 63,00 m, normal su kotunda göl hacmi 1220,20 hm³, normal su kotunda göl alanı 56,25 km²'dir. Baraj 92.700 hektarlık alana sulama hizmeti verirken 672 MW güç ile de yıllık 2.518 GWh'lik elektrik enerjisi üretmektedir. Birecik-Nizip Barajı 2015 yılında Türkiye'nin elektrik ihtiyacının ortalama %0,57'lik kısmını karşılamaktadır.[2]

Özel sektör tarafından YİD (Yap-İşlet-Devret) modeli ile yapılıp işletilmekte olan en büyük baraj ve elektrik üretim tesisi olup, 3 Ekim 2016 tarihinde kamu kuruluşu EÜAŞ (Elektrik Üretim AŞ)'ye devredilmiştir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Özuluğ, Oya (2014). "A PRELIMINARY STUDY ON OSTRACODA (CRUSTACEA) OF THE BİRECİK RESERVOIR BASIN (ŞANLIURFA) AND LAKE HAZAR (ELAZIĞ)". Istanbul University Journal of Fisheries and Aquatic Sciences: 1-8. doi:10.18864/iujfas.8610. ISSN 1018-1911. 
  2. ^ "Birecik Barajı". 13 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2016. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sarıyar Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span> Ankarada baraj

Sarıyar Barajı Nallıhan'nın Sarıyar mahallesinde olup, Sakarya Nehri üzerinde 1951-1956 yılları arasında inşa edilmiş hidroelektrik enerji üretimi amaçlı bir barajdır. Beton ağırlık tipi olan barajın gövde hacmi 568.000 m3, akarsu yatağından yüksekliği 90 m'dir. Normal su kotunda göl hacmi 1.900 hm3, normal su kotunda göl 83,83 km2'dir. 4 alternetör ile çalışan santral 160 MW gücündeki hidro-elektrik santralinden ise yılda 378 GWh saat elektrik enerjisi elde edilir. Türkiye'nin ilk büyük HES barajıdır. Türkiye'deki tek santral atölyesi'ne sahiptir. Türkiye baraj gölü sıralamasında 6'cı sırayı yer almaktadır. Baraj havzası, yeşil kuşak ağaçlandırma eylem planı çerçevesinde ağaçlandırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kemer Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span> Aydın, Akçay üzerindeki sulama, taşkın kontrolü ve enerji üretimi amacıyla 1958de açılmış baraj

Kemer Barajı, Aydın ili Bozdoğan ilçesi sınırları içinde, Akçay üzerinde sulama, taşkın kontrolü ve enerji üretimi amacıyla 1954-1958 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır. 25 Eylül 1958'de hizmete girmiştir.

Demirköprü Barajı, Manisa'da, Gediz Nehri üzerinde, sulama, taşkın kontrolü ve enerji üretimi amacıyla 1954 - 1960 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır. Toprak gövde dolgu tipi olan barajın gövde hacmi 4.300.000 m³, akarsu yatağından yüksekliği 74,00 m'dir. Normal su kotunda göl hacmi 1.320,00 hm³, normal su kotunda göl alanı 47,66 km²'dir. 69 MW güç kapasitesindeki HES yılda 193 GWh elektrik enerjisi üretimi sağlamakta, baraj 99.220 hektarlık bir alana sulama hizmeti vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Almus Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span> Tokatta baraj

Almus Barajı Tokat'ta, Yeşilırmak üzerinde, sulama, taşkın kontrolü ve enerji üretimi amaçlı olarak 1964 - 1966 yılları arasında inşa edilmiştir. Toprak gövde dolgu tipi olan barajın gövde hacmi 3.405.000 m³, akarsu yatağından yüksekliği 78,00 m'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kesikköprü Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span> Ankarada baraj

Kesikköprü Barajı, Ankara'nın Balâ ilçesinde, Kızılırmak üzerinde, sulama ve enerji üretimi amacı ile 1959 - 1966 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır. Toprak ve kaya gövde dolgu tipi olan barajın gövde hacmi 900.000 m³, akarsu yatağından yüksekliği 49,10 m'dir. Normal su kotunda göl hacmi 95,00 hm³, normal su kotunda göl alanı 6,50 km²'dir. 11.860 hektarlık bir alana sulama hizmeti vermekte, HES 76 MW'lik güç kapasitesi ile yılda 250 GWh elektrik enerjisi üretimi sağlamaktadır.

Gökçekaya Barajı, Eskişehir'de, Sakarya Nehri üzerinde, Sarıyar Barajı mansabında (çıkışı) hidroelektrik enerji üretimi amaçlı, 1967 - 1972 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

Ataköy Barajı, Tokat'ta, Yeşilırmak üzerinde, hidroelektrik enerji üretimi amacı ile 1975-1977 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

Suat Uğurlu Barajı, Samsun'da, Yeşilırmak üzerinde, sulama ve elektrik enerjisi üretimi amacı ile 1975-1982 yılları arasında inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Aslantaş Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span>

Aslantaş Barajı Osmaniye'de, Ceyhan Nehri üzerinde, sulama, taşkın önleme ve elektrik enerjisi üretimi amacı ile 1975-1984 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

<span class="mw-page-title-main">Oymapınar Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span>

Oymapınar Barajı, Antalya'da, Manavgat Nehri üzerinde, elektrik enerjisi üretimi amacı ile 1977-1984 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

<span class="mw-page-title-main">Yamula Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span> Türkiyede Kayseri İlinin 25 km kuzeybatısında Kızılırmak Nehri üzerinde bir baraj ve hidroelektrik santrali

Yamula Barajı, Kızılırmak Nehri üzerinde Kayseri'nin 25 km kuzeybatısında, Yemliha kasabası yakınlarında kuruludur. Yamula Barajı ve Hidroelektrik Santral Projesi, Yap-İşlet-Devret modeli ile yapılan, enerji ve sulama amaçlı Türkiye’nin önemli projelerinden birisidir. 27 Aralık 2003 tarihinde su tutulmaya başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span> Adıyaman ve Şanlıurfada bir baraj

Atatürk Barajı, Adıyaman ve Şanlıurfa illeri arasında, enerji ve sulama amaçlı bir barajdır. GAP Projesi içinde, Karakaya Barajının 180 km mansabında, Adıyaman iline 51 km uzaklıkta, Şanlıurfa ilinin Bozova ilçesine ise 24 km uzaklıkta olup, Fırat Nehri üzerinde kurulmuştur. Barajın tamamlanmasıyla Türkiye'nin en büyük üçüncü gölü olan Atatürk Baraj Gölü oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Adıgüzel Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span>

Adıgüzel Barajı, Denizli'de, Büyük Menderes Nehri üzerinde, sulama, enerji ve taşkın kontrolü amacıyla 1976-1989 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

<span class="mw-page-title-main">Manavgat Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span>

Manavgat Barajı, Antalya'nın Manavgat ilçesinde, Manavgat Çayı üzerinde, elektrik enerjisi üretimi amacıyla 1986-1987 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

Zernek Barajı, Van'ın Gürpınar ilçesinde Hoşap Çayı üzerinde, sulama ve elektrik enerjisi üretimi amacıyla 1980-1988 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

Tercan Barajı, Erzincan'da Tuzla Çayı üzerinde, sulama ve elektrik enerjisi üretimi amacıyla 1969-1988 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

<span class="mw-page-title-main">Karacaören-1 Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span> Burdurda baraj

Karacaören-1 Barajı, Burdur'da Aksu Çayı üzerinde, sulama, taşkın kontrolü ve elektrik enerjisi üretimi amacıyla 1977-1990 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

<span class="mw-page-title-main">Batman Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span>

Batman Barajı, Türkiye'nin Diyarbakır ilinin Silvan ilçesinde yer alan bir barajdır. Batman Çayı üzerinde, sulama, taşkın önleme ve enerji üretmek amacıyla 1986-1999 yılları arasında inşa edilmiştir. Barajda enerji üretimi Eylül 2003'te başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Akköprü Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span> Muğla da baraj

Akköprü Barajı, Muğla'da, Dalaman Çayı üzerinde, sulama, enerji ve taşkın kontrolü amacıyla yapımına 1995 yılında başlanan ve Mart 2011 tarihinde su tutulmaya başlanan, Türkiye'nin 6. büyük barajıdır.

<span class="mw-page-title-main">Dim Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span> Antalyada baraj

Dim Barajı, Antalya'da, Dim Çayı üzerinde, sulama, enerji ve içme suyu temini amacıyla 1998-2004 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.