İçeriğe atla

Bir sonraki Ukrayna cumhurbaşkanlığı seçimi

Bir sonraki Ukrayna cumhurbaşkanlığı seçimi
Ukrayna

Görevdeki Cumhurbaşkanı

Volodimir Zelenski
Halkın Hizmetkârı (siyasi parti)



Bir sonraki Ukrayna cumhurbaşkanlığı seçimi, anayasaya göre, görevdeki cumhurbaşkanının görev süresinin beşinci yılı olan Mart'ın son pazar gününde yapılması gerekmektedir. Hükûmet tarafından 31 Mart 2024 tarihine planlanmıştır.[1][2][3] Ancak, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından, 24 Şubat 2022'den itibaren Ukrayna hükûmeti sıkıyönetim ilan etmiştir. Ukrayna yasalarına göre sıkıyönetim sırasında seçim yapılmasına izin verilmemektedir.[4] Sıkıyönetim devam ediyorsa, seçimler ertelenecek veya yeniden planlanacaktır.[3][5]

Ukrayna'da hem hükûmeti temsil eden hem de muhalefeti temsil eden siyasetçiler, 2024 yılında seçim yapmanın olanaklılığı konusunda çekincelerini ifade etmişlerdir.[3] Ukraynalı siyasetçiler, güvenlik ve altyapı endişelerini gerekçe göstermişlerdir.[6] Rusya, Ukrayna'nın neredeyse beşte birini işgal altında tutmaktadır, milyonlarca Ukraynalı çevre ülkelere sığınmış ve birçok seçim merkezi ve kamu binaları hasar görmüş veya yıkılmıştır.[3][6] Ukrayna anayasası, bir cumhurbaşkanının görev süresinin, halefinin yemin ettiği anda sona erdiğini belirtir; bu da Volodimir Zelenski'nin beş yıllığına seçildiği sürenin sona ermesinden sonra dahi anayasal olarak cumhurbaşkanlığına devam edebileceğini göstermektedir.[6]

Kasım 2023'te Zelenski, "şu anda seçimler için uygun bir zaman değil"[7][8] dedi ve Parlamentoyu, 14 Şubat 2024 tarihine kadar tekrardan bir 90 günlük sıkıyönetim uzatımını onaylamaya çağırdı. Aynı ay Kiev Uluslararası Sosyoloji Enstitüsü tarafından yayımlanan bir ankete göre, Ukraynalıların %80'i savaş bitene kadar seçim yapılmasına karşı çıktı.[6] Kasım 2023'te, Ukrayna Yüksek Şurası'nda temsil edilen tüm siyasi partiler, sıkıyönetimin sona ermesinden sonra normal bir genel seçim yapmamaya ve savaştan sonraki ilk seçimi düzenleyecek özel bir yasa üzerinde çalışmaya karar verdiklerini belirten bir belgeyi imzaladılar.[9] Buna göre seçimler, sıkıyönetimin iptalinden en erken altı ay sonra gerçekleşecektir.[10]

Seçim sistemi

Ukrayna cumhurbaşkanı, iki turlu seçim sistemiyle beş yıllık bir dönem için seçilir; eğer birinci turda hiçbir aday mutlak çoğunluk elde etmezse, ikinci tur birinci turdan üç hafta sonra gerçekleşir. Anayasa'ya göre, cumhurbaşkanının görev süresinin önceden sona ermesi durumunda, yeni bir cumhurbaşkanının seçimi, önceki cumhurbaşkanının görevden ayrılmasından sonraki 90 gün içinde gerçekleşmelidir.[1]

Anayasa, cumhurbaşkanını iki dönem görev yapmakla sınırlandırmıştır.

Adaylık beyanları

Niyet beyan edenler

  • Oleksii Arestovych, danışman, blog yazarı [11]

Spekülasyon yapılanlar

Kaynakça

  1. ^ a b Article 103 of the Ukrayna Anayasası
  2. ^ a b c "Zelensky's First Term Is Almost Up. No One's Sure What Happens Next". The New York Times. 5 Ekim 2023. 5 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2023. 
  3. ^ a b c d Yuliia Dysa (3 Kasım 2023). "Ukraine's Zelenskiy ponders idea of 2024 election during war". Reuters. 25 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024. 
  4. ^ On the Legal Regime of Martial Law 17 Kasım 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Ukraynaca) Law, Verkhovna Rada of Ukraine, 2015. See Article 19, paragraph 1. Electoral rights are not listed in Article 64 of the Constitution among those that cannot be withheld under martial law.
  5. ^ "PACE President Tiny Kox: It is up to the Government, Parliament and the people of Ukraine to decide when and how to conduct elections". www.coe.int. Council of Europe Office in Ukraine. 17 Mayıs 2023. 8 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2023. 
  6. ^ a b c d Abdurasulov, Abdujalil (25 Kasım 2023). "Ukraine war: Fierce row erupts over 2024 election". BBC News. 26 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2023. 
  7. ^ "«Вибори не на часі» – Зеленський прокоментував заяви про можливість виборів у 2024 році". radiosvoboda.org (Ukraynaca). 6 Kasım 2023. 16 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024. 
  8. ^ "'Grenade among birthday gifts' kills adviser to Ukraine's military chief". The Guardian. 7 Kasım 2023. 7 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2023. 
  9. ^ "Ukraine's political parties agree on carrying out elections only after the war". Ukrainska Pravda. 30 Kasım 2023. 30 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2023. 
  10. ^ "Conclusions of the ninth Jean Monnet dialogie" (PDF) (Ukraynaca). Verhovna Rada. 12 Kasım 2023. 15 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Aralık 2023. 
  11. ^ "Zelenskyy's former advisor Arestovych to stand in future elections". english.nv.ua (İngilizce). 7 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2023. 
  12. ^ a b Alona Mazurenko. "If Zelenskyi and Zaluzhnyi were fighting for the president's post, they would come within an inch of each other - survey". pravda.com.ua (Ukraynaca). 5 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Petro Poroşenko</span> 5. Ukrayna devlet başkanı

Petro Oleksiyoviç Poroşenko, Ukraynalı iş insanı ve politikacı. Önceden Dışişleri Bakanı ve Ticaret ve Ekonomik Kalkınma Bakanı olarak görev alan Poroşenko, 2014 Ukrayna cumhurbaşkanlığı seçimlerinde devlet başkanı seçildi. 2014-2019 yılları arasında Ukrayna Devlet Başkanı olarak görev yaptı. 20 Mayıs 2019 günü makamı, Volodimir Zelenski'ye devrederek başkanlıktan ayrıldı. Ukrayna siyasetinin en etkili kişileri arasında gösterilmektedir. Şubat 2007 ile Mart 2012 arasında Ukrayna Merkez Bankası Konseyinin başkanlığını yürüttü.

<span class="mw-page-title-main">2014 Ukrayna başkanlık seçimi</span>

2014 Ukrayna başkanlık seçimi, Ukrayna'nın 1991 yılında Sovyetler Birliği'nden ayrılmasından sonra ülkede yapılan altıncı başkanlık seçimidir. 25 Mayıs 2014 tarihinde yapılan ilk turda oyların %54.7'sini alan Petro Poroşenko Devlet Başkanı seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Volodimir Zelenski</span> 6. Ukrayna devlet başkanı

Volodimir Oleksandroviç Zelenski, 2019'dan beri Ukrayna'nın altıncı ve şu anki devlet başkanı olarak görev yapan Ukraynalı politikacı, komedyen ve aktör.

<span class="mw-page-title-main">2019 Ukrayna başkanlık seçimi</span> Ukraynada, 31 Mart ve 21 Nisan 2019 tarihlerinde yapılmış genel seçim

Başkanlık seçimleri Ukrayna'da 31 Mart ve 21 Nisan 2019 tarihlerinde yapıldı. Oylamada seçim için toplam 39 aday vardı. 2014'ten beri devam eden Rusya'nın Kırım'ı ilhak etmesi ve Donetsk Oblastı ile Luhansk Oblastı'nın bazı bölümlerinin işgali, seçmenlerin %12'sinin seçime katılmasını engelledi.

<span class="mw-page-title-main">Kerç Boğazı Olayı</span>

Kerç Boğazı olayı, 25 Kasım 2018 tarihinde Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB) sahil güvenlik gemisinin Kerç Boğazı yoluyla Karadeniz'den Azak Denizi'ne geçmeye çalışan üç Ukrayna Deniz Kuvvetleri gemisini ele geçirmesi olayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Halkın Hizmetkârı (siyasi parti)</span> Ukrayna siyasi partisi

Halkın Hizmetkârı, 31 Mart 2018'de resmen Adalet Bakanlığı'na kayıtlı olan büyük çadır görüşlü bir Ukrayna siyasi partisidir. Parti, TV prodüksiyon şirketi Kvartal 95 (Квартал-95) tarafından yapılan "Halkın Hizmetkarı" adlı TV dizisinin ismini taşımaktadır. Kvartal 95 partiyi oluşturduğu sırada, başkalarının "alaycı siyasal amaçlar için" adını taşıyan dizinin adını çalmasını engellemek için bunun önemli olduğunu iddia ettiler. Kanunen, parti, Nisan 2016'dan bu yana olmayan Kararlı Değişim Partisi'nin halefidir.

<span class="mw-page-title-main">Denis Şmıhal</span> Ukraynalı siyasetçi

Denis Anatoliyoviç Şmıhal, Ukraynalı girişimci ve siyasetçi. 4 Mart 2020 tarihinden bu yana Ukrayna başbakanlığı görevinde bulunmaktadır.

Muhalefet Platformu - Yaşam İçin Ukrayna'da 2018 Aralık'ta, 2019 Ukrayna cumhurbaşkanlığı seçimleri ve ardından 2019 Ukrayna parlamento seçimlerinde yarışmak amacıyla kurulan, sosyal liberal ve Rusya yanlısı bir siyasi partidir. Parti, 1999'dan 2016'ya kadar eski adıyla Tüm Ukrayna Birliği "Merkez"'in devamı niteliğindedir. Başlangıçta Aralık 1999'da tescil edilmiştir. 2019 Ukrayna parlamento seçimlerinde parti ülke çapındaki parti listesinde 37 sandalye ve 6 seçim bölgesi sandalyesi kazandı. Bu, mevcut Ukrayna'nın ikinci en büyük siyasi gücüdür.

Ses Ukraynalı müzisyen Svyatoslav Vakarçuk tarafından Mart 2020'ye kadar yönetilen, Ukrayna'da liberal ve Avrupa yanlısı bir siyasi partidir. Parti, 20 milletvekili ile mevcut Ukrayna parlamentosunda muhalefetin bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Dmitro Kuleba</span> Ukraynalı diplomat

Dmitro Kuleba, Ukraynalı politikacı ve Ukrayna dışişleri bakanı. 29 Ağustos 2019-4 Mart 2020 tarihleri arasında Ukrayna'nın Avrupa ve Avrupa-Atlantik Entegrasyonundan sorumlu Ukrayna başbakan yardımcılığı görevinde bulunmuştur. Ayrıca 2016-2019 yılları arasında Ukrayna'nın Avrupa Konseyi Daimi Temsilcisi olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Reform İçin Ukrayna Demokratik İttifakı</span>

Reform İçin Ukrayna Demokratik İttifakı, Ukrayna'da emekli Ukraynalı profesyonel ağır sıklet boksör ve WBC dünya ağır sıklet şampiyonu Vitali Kliçko'nun başkanlık ettiği bir siyasi partidir. Parti, 2013 yılından beri Avrupa Halk Partisi'nin gözlemci üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Viktor Medvedçuk</span> Ukraynadaki Rus yanlısı politikacı, avukat ve iş insanı

Viktor Volodimiroviç Medvedçuk Ukraynalı siyasetçi, avukat ve oligark. 29 Ağustos 2019'dan itibaren Ukrayna Yüksek Şurası milletvekilidir.

<span class="mw-page-title-main">Andriy Yermak</span>

Andriy Borisoviç Yermak, Ukraynalı bir film yapımcısı, avukat ve şu anki Başkanlık İdaresi Başkanı. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, 11 Şubat 2020 tarihinde atadı.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna Bölgesel Savunma Uluslararası Lejyonu</span> Ukrayna Askeri Gönüllü Birliği.

Ukrayna Bölgesel Savunma Uluslararası Lejyonu veya Ukrayna Yabancı Lejyonu, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinde savaşmak üzere Başkan Volodimir Zelenski'nin talebi üzerine Ukrayna Hükümeti tarafından oluşturulmuş olup Ukrayna Bölgesel Savunma Kuvvetlerine bağlı bir yabancı lejyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Oleksandr Omelçenko</span>

Oleksandr Oleksandroviç Omelçenko, Ukraynalı siyasetçi.

Halk Partisi Ukrayna'da bir siyasi partidir. Daha önce Ukrayna Tarım Partisi olarak adlandırılmıştı. Parti Volodimir Litvin tarafından yönetiliyor. Eylül 2011'de partisinin üye sayısının yalnızca Bölgeler Partisi ve Yuliya Timoşenko Bloğu tarafından geçildiğini iddia etti.

<span class="mw-page-title-main">Volodimir Litvin</span>

Volodimir Mihailoviç Litvin, Ukrayna parlamentosu Verhovna Rada'nın başkanı olarak tanınan Ukraynalı bir politikacı. Daha önce 2002'den 2006'ya kadar bu pozisyonda görev yapmış, partisinin Yulia Timoşenko'nun eski koalisyonuna katılmayı kabul etmesi üzerine Aralık 2008'de yeniden seçildi ve Aralık 2012'ye kadar görevde kaldı. 1994'ten 1999'a kadar Litvin, Başkan Leonid Kuçma'nın yardımcısı ve daha sonra ofisinin başkanıydı.

"Rusya Ukrayna ile Ne Yapmalı?" Timofey Sergeytsev tarafından yazılmış bir makaledir. Rusya devlet haber ajansı RIA Novosti tarafından yayınlandı. Makale, Ukrayna'nın bir devlet olarak tamamen yok edilmesini ve Ukrayna'nın "nazilerden arındırılması" amacıyla Ukrayna ulusal kimliğinin ortadan kaldırılmasını talep ediyor.

<span class="mw-page-title-main">Valeri Zalujni</span>

Valeri Fyodoroviç Zalujni, şu anda Ukrayna'nın Birleşik Krallık Büyükelçisi olarak görev yapan Ukraynalı dört yıldızlı bir generaldir. Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Başkomutanı olarak 27 Temmuz 2021'den 8 Şubat 2024'e kadar görev yaptı. Aynı zamanda Ukrayna Millî Güvenlik ve Savunma Konseyi üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Oleksandr Sırski</span> Ukraynalı general

Oleksandr Stanislavoviç Sırski, Ukraynalı bir subaydır. Albay general rütbesinde olup, 8 Şubat 2024 bu yana Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Başkomutanı olarak görev yapmaktadır. Daha önce, 2019'dan 2024'e kadar Ukrayna Kara Kuvvetleri Komutanı ve Mayıs-Ağustos 2019 arasında Müşterek Kuvvetler Operasyonu Komutanı olarak görev yaptı.