İçeriğe atla

Bir millet, iki devlet

"Bir millet, iki devlet" veya "Tek millet, iki devlet", Azerbaycan ile Türkiye arasındaki ilişkileri karakterize etmek için kullanılan ulusal bir kavram.

Bu kavram, Azerbaycan'ın bu alandaki resmî tutumunun temelini oluşturmaktadır.[1] Orijinal sözün Azerbaycan'ın eski cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'e,[2] Elçibey'e ya da Bahtiyar Vahapzade'ye ait olduğu düşünülmektedir.[3][4] İfade, Bahtiyar Vahapzadenin 1991 yılında kaleme aldığı "Azerbaycan-Türkiye" isimli şiirinde geçmektedir.[5]

Bu kavramı, Türkiye'nin Ermenistan'la ilişkilerine tehdit olarak değerlendiren ABD'li eski yetkili, AGİT Minsk Grubu'nun eski eş başkanı, ABD'nin eski Azerbaycan Büyükelçisi Matthew Bryza, bu kavramın değiştirilmesinin önemli olduğunu düşündüğünü ve uzun süre üzerinde çalışılması gerektiğini açıklamıştır.[6]

Söze birçok şarkılar yapılmış ve siyasi arena ile birlikte popüler kültürde de kendi yerini almıştır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Elmar Məmmədyarov: "Bir millət iki dövlət" şüarı qüvvəsində qalır"". 24 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2009. 
  2. ^ "Bir millət-iki dövlət: münasibətlərin inkişafında Heydər Əliyev fenomeni-gənc liderlərin gözü ilə"". 13 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2009. 
  3. ^ "Bir millət, iki dövlət" ifadəsi kimə məxsusdur?". 27 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2023. 
  4. ^ "Onlardan hansı "Bir millət, iki dövlət"in müəllifidir? Bəxtiyar Vahabzadə, Elçibəy, Heydər Əliyev?". 27 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2023. 
  5. ^ "Azerbaycan - Türkiye, Bahtiyar Vahapzade". www.siirparki.com/. 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2023. 
  6. ^ "Metyu Brayza:"Bir millət, iki dövlət" anlayışı dəyişməlidir"". 21 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2009. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Haydar Aliyev</span> 3. Azerbaycan cumhurbaşkanı

Haydar Alirıza oğlu Aliyev Azerbaycanlı siyasetçi, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin üçüncü cumhurbaşkanı, Nahçıvan Yüksek Meclisi'nin 3. Başkanı. Aynı zamanda Azerbaycan'ın görevdeki cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in babasıdır. Azerbaycan'ın "ümummilli lider" ve "ulu önder" unvanlarını taşımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İlham Aliyev</span> 4. Azerbaycan cumhurbaşkanı

İlham Haydar oğlu Aliyev, Azerbaycanlı siyasetçi ve iş insanıdır. 2003'ten itibaren Azerbaycan'ın dördüncü ve mevcut cumhurbaşkanıdır. Önceki Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'in oğludur. Ayrıca Yeni Azerbaycan Partisinin genel başkanlığını yürütmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Ulusal Marşı</span> Azerbaycanın millî marşı

Azerbaycan Ulusal Marşı, Azerbaycan'ın ulusal marşıdır. Güftesi Şair Ahmed Cevad, bestesi ise Üzeyir Hacıbeyov tarafından yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bahtiyar Vahapzade</span> Şair

Bahtiyar Vahabzade, Azerbaycanlı şair ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Türkiye ilişkileri</span>

Azerbaycan-Türkiye ilişkileri, Türkiye ve Azerbaycan'ın süregelen uluslararası politikalarını içerir. Ortak tarihi ve geçmişi olan Türkiye ve Azerbaycan arasındaki ilişkiler dostane olmuştur. Karabağ Savaşı'nda Türkiye Azerbaycan'ı desteklemiştir. Bunun yanında Azerbaycan da Türkiye'yi çetrefilli meselelerde desteklemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bakü Devlet Üniversitesi</span>

Bakü Devlet Üniversitesi, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de bulunan bir devlet üniversitesidir. 1919'da kurulan üniversitenin, en ünlü mezunları Azerbaycan'ın eski cumhurbaşkanları Ebulfez Elçibey ve Haydar Aliyev'dir.

AGİT Minsk Grubu, Azerbaycan ve Ermenistan devletlerinin Karabağ sorunu için barışçıl bir çözüm bulmalarını teşvik etme amacıyla, 1992 yılında Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı tarafından kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Haydar Aliyev Uluslararası Havalimanı</span>

Haydar Aliyev Uluslararası Havalimanı, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'nün 20 km kuzeydoğusunda yer alan uluslararası bir havalimanıdır. Bütün Kafkasya bölgesinin en büyük ve en işlek havalimanıdır ve uçuş merkezdir. Ulusal bayrak taşıyıcısı Azerbaycan Hava Yolları'nın ana operasyon merkezidir. 10 Mart 2004'te havalimanına eski Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'in adı verilmiş ve IATA kodu değiştirilmiştir. Kuzey ve güney olmak üzere iki yolcu terminali ve bir kargo terminali bulunmaktadır. Ayrıca hemen yakınında bir kamyon-tır otoparkı ve otel vardır.

<span class="mw-page-title-main">Haydar Aliyev Nişanı</span> Azerbaycan Cumhuriyetinin en yüksek devlet ödülü

Haydar Aliyev Nişanı, Azerbaycan′ın en yüksek nişanıdır. Azerbaycan'ın ülke gelişiminde katkıda bulunan kişilere verilmektedir. 22 Nisan 2005'te çıkarılan kanunla tedavüle girmiştir. İlk olarak Azerbaycan'ın dördüncü cumhurbaşkanı, Haydar Aliyev'in oğlu İlham Aliyev'e verilmiştir. Günümüze kadar toplamda 26 kişiye nişan verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Devlet Bayrağı Meydanı (Bakü)</span>

Devlet Bayrağı Meydanı Bayıl, Bakü, Azerbaycan'da şehrin ana meydanında bulunan bayraktır. 162 metre uzunluğundaki bayrak Guinness Rekorlar Kitabı'na "En Uzun Bayrak" olarak geçmiştir. Bu rekor sonradan Duşanbe, Tacikistan'da 165 metreyle kırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ilişkileri</span> Azerbaycanın bağımsızlığının ardından iki ülke arasında günümüze dek süregelen ilişkiler bütünüdür

Azerbaycan-Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ilişkileri, Azerbaycan'ın 1991'deki bağımsızlığının ardından iki ülke arasında günümüze dek süregelen ilişkilerin bütünüdür. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Birleşmiş Milletler üyesi olan ülkelerden yalnızca Türkiye tarafından tanınan, sınırlı tanınırlığa sahip bir ülkedir. 1983 yılından beri de facto bağımsız olan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Azerbaycan tarafından tanınmazken ülkeye bağlı bir özerk yönetim olan Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti meclisi, yetkisi olmamasına rağmen KKTC′yi 1992 yılında tanımıştır. Dönemin Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Yüksek Meclisi Başkanı Haydar Aliyev'in aldığı bu karar, resmiyet taşımayıp sembolik bir tanıma olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'ın dış ilişkileri</span> Vikimedya liste maddesi

Azerbaycan'ın uluslararası politikaları ve ilişkileri, Azerbaycan'ın diğer devletler, fikir akımları ve uluslararası teşkilatlarla olan ilişkilerinin tamamına verilen addır. Azerbaycan Devleti dış ilişkilerde Azerbaycan Cumhuriyeti'nin taraf olduğu ve kabul ettiği uluslararası yasal düzenlemelere bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mihriban Aliyeva</span> Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Yardımcısı

Mihriban Arif kızı Aliyeva, 21 Şubat 2017 itibarıyla Azerbaycan Cumhuriyetinin ilk cumhurbaşkanı yardımcısı ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in eşi. Yeni Azerbaycan Partisi Genel Başkan Yardımcısı. Mihriban Aliyeva aynı zamanda Haydar Aliyev vakfının başkanı ve UNESCO iyi niyet elçisidir.

<span class="mw-page-title-main">Sovyet halkı</span>

Sovyet halkı veya SSCB vatandaşları Sovyetler Birliği nüfusunu bir arada tanımlamak için üretilmiş şemsiye bir demonim terimdir. Başlangıçta Sovyet nüfusuna özgün olmayan bir referans olarak kullanılmış, sonra "insanların yeni bir tarihsel, sosyal ve uluslararası halk birliği" olarak değerlendirilmiş ve farklılıkların yok edilmesi amacı güdülmüştür.

"Azerbaycan-Türkiye", Azeri şarkıcı Aygün Kazımova'nın şarkısıdır. Sözleri Bahtiyar Vahapzade'ye, müziği KKTC Yakın Doğu Üniversitesi Sahne sanatları-öğretim görevlisi Cavanşir Guliyev'e aittir. Aygün Kazımova şarkının remake versiyonunu 16 Haziran 2021 yılında seyircilerin beğenisine sunmuştur. Şarkıyı müzisyen Hakan Erol Türkiye'de aranje etmiştir.

Haydar Aliyev Sarayı, eski adıyla Cumhuriyet Sarayı veya Sovyet döneminde Lenin Sarayı, Bakü'de yer alan 2.500 kişilik konser ve gösteri sarayı. Saray, 2003 yılında Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'in ölümünden sonra yeniden adlandırıldı. Sarayın tasarımcısı Aliş Lambaranski olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Devlet Güvenlik Hizmeti</span>

Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Güvenlik Hizmeti, Azerbaycan'nın iç istihbarat teşkilatıdır. 2015 yılında eski Millî Güvenlik Bakanlığı'nın lağvedilip ikiye ayrılması sonucu kurulmuş olup iç istihbarat ve istihbarata karşı koyma görevlerinden sorumludur. Merkezi başkent Bakü'de Parlamento Caddesi üzerinde yer almaktadır.

Azerbaycan Devlet Kültür ve Güzel Sanatlar Üniversitesi, Azerbaycan Cumhuriyeti Eğitim Bakanlığına bağlı yüksek öğretim kurumudur. 1923'te Bakü Tiyatro Koleji temel alınarak kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Özbekistan ilişkileri</span> Devletler arası ilişkiler

Azerbaycan-Özbekistan ilişkileri, Azerbaycan Cumhuriyeti ile Özbekistan Cumhuriyeti arasındaki mevcut ikili ilişkileri tarif eder.

<span class="mw-page-title-main">Haydar Aliyev'in kişilik kültü</span>

Haydar Aliyev'in kişilik kültü, Haydarizm olarak da bilinir, Aliyev'in 1993 yılında iktidara gelmesinden sonra Azerbaycan siyasetinin ve toplumunun önemli bir parçası oldu. 2003 yılında ölümünden sonra yerine oğlu İlham Aliyev'in geçmesiyle devam etti. Eski bir Sovyet politbüro üyesi ve 1969'dan 1987'ye kadar Sovyet Azerbaycan'ın lideri olan Aliyev, 1993 yılında Azerbaycan Cumhurbaşkanı oldu. Daha sonra, aile ve parti üyeleriyle petrol gelirlerine güvenerek otokratik bir sistem tasarlamaya başladı.