İçeriğe atla

Bir İdam Mahkûmunun Son Günü

Bir İdam Mahkûmunun Son Günü, çizim

Bir İdam Mahkûmunun Son Günü (Fransızca: Le Dernier Jour d'un Condamné), Victor Hugo'nun 1829'da yayımladığı, ölüm cezasına mahkûm edilmiş bir adamın düşüncelerini anlatan kısa romandır. Victor Hugo, bu romanı ölüm cezasının insanlık dışı yönünü göstermek amacıyla yazmıştır. Victor Hugo'nun en kült eserlerinden biri kabul eden roman pek çok farklı dile, radyo tiyatrolarına ve çeşitli eserlere dönüştürülüp dilden dile çevrilmiştir.

Yaratılış

Victor Hugo birkaç kez giyotin gösterisini gördü ve toplumun bu gösteriye olan ilɡisine öfkelendi. Hugo, bir idam mahkûmunun planlanmış bir infaz beklentisiyle giyotini yağladığı "Place de l'Hotel de Ville"i geçtikten sonraki gün, Bir Mahkûmun Son Günü'nü yazmaya başladı ve çok çabuk bitirdi.[1] Kitap Şubat 1829'da Charles Gosselin tarafından yazarın adı olmadan yayımlandı. Üç yıl sonra, 15 Mart 1832'de Hugo öyküsünü uzun bir önsöz ve imzasıyla tamamladı.

Konu Özeti

19. yüzyıl Fransa'sında bir adam giyotinle idama mahkûm edilir. Bicêtre'de olan hükümlü, infazını beklerken düşüncelerini, duygularını ve korkularını yazar. Yazıları, tutukluluğu boyunca hapishane hücresinin dışındaki dünyaya karşı ruhsal değişiminin izini sürer ve hücresinin neye benzediğinden hapishane rahibinin kişiliğine kadar hapishanedeki hayatını anlatmaktadır. Birini öldürdüğünü belli belirsiz ima etse de, ismine ya da okuyucuya ne yaptığına ihanet etmez; sadece isimsiz, meçhul, ilgisiz bir kurbandır.

Kısa roman aynı zamanda Hugo'nun Sefiller romanının kahramanı Jean Valjean'ın bir planını da içeriyor. Mahkûm idam edilmeyi beklerken, hayat hikâyesini anlatan başka bir mahkûmla tanışır. Adam ona, kız kardeşinin ailesini kurtarmak için bir somun ekmek çaldığı için hapse gönderildiğini söyler.[2] Bu, Hugo'nun Jean Valjean için anlattığı hikâyenin aynısıdır.[3]

Başka bir noktada batıl inançlı bir gardiyanı kendisine kıyafetlerini vermesi için kandırarak kaçmaya çalışır. Gardiyan, sağduyusu onu yenene ve Mahkûmlarla kıyafet değiştirmeyi reddedene kadar neredeyse bunu yapar.

Mahkum, idam edileceği gün üç yaşındaki kızını son kez görür ama kız artık onu tanımaz ve babasının öldüğünü söyler.

Roman, onun kısa ama umutsuzca af dilemesi ve zamanının insanlarına, dışarıda başının kesileceği manzara için sabırsızca bekleyip çığlıklar atan insanlara lanet etmesinden hemen sonra sona erer.

Kaynakça

  1. ^ ↑ Hayatının bir tanığının anlattığına göre Victor Hugo'ya göre 3 haftada, L bölümü veya Roger Borderie'ye göre bir buçuk ayda (14 Kasım 1828 - 26 Aralık 1828) tamamlandı (Bir Hükümlünün Son Gününe İlişkin Bildirimler) -Gallimard 1970)
  2. ^ Reynolds, George W.M. (1840). The Last Day of a Condemned. Londra: George Henderson. ss. 55-56. 
  3. ^ Reynolds, G.W.M (1840). Last Day of a Condemned. Londra: George Henderson. s. 85. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

20 Mart, Miladi takvime göre yılın 79. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 286 gün vardır.

5 Mart, Miladi takvime göre yılın 64. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 301 gün vardır.

18 Aralık, Miladi takvime göre yılın 352. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 13 gün vardır.

22 Aralık, Miladi takvime göre yılın 356. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 9 gün vardır.

<span class="mw-page-title-main">Victor Hugo</span> French romancı ve şair (1802–1885)

Victor Marie Hugo Romantizm akımına bağlı Fransız şair, romancı ve oyun yazarı. En büyük ve ünlü Fransız yazarlardan biri kabul edilir. Hugo'nun Fransa'daki edebi ünü ilk olarak şiirlerinden sonra da romanlarından ve tiyatro oyunlarından gelir. Pek çok şiirinin içinde özellikle Les Contemplations ve La Légende des siècles büyük saygı görür. Fransa dışında en çok Sefiller ve Notre Dame'ın Kamburu romanlarıyla tanınır.

<i>Sefiller</i> Victor Hugonun romanı

Sefiller, Victor Hugo tarafından yazılan tarihi romandır. İlk olarak 1862'de yayınlandı. 19. yüzyılın en büyük eserlerinden biri olarak kabul gördü. İngilizce konuşulan ülkelerde başarısız çeviriler nedeniyle genellikle orijinal Fransız ismiyle anılır. Hikâye 1815'te başlar ve 1832'deki Paris Haziran İsyanı'nda son bulur. Birkaç karakterin yaşamını ve birbirleriyle alakasını ele alan roman daha çok eski mahkûm Jean Valjean'ın yaşam mücadelesi ve kefaretini ödemeye çalışmasına odaklanır.

Ölüm cezası olarak da bilinen ve daha önce adli cinayet olarak adlandırılan idam cezası, bir suçun cezası olarak bir kişinin öldürülmesinin devlet tarafından onaylanmış uygulamasıdır ve genellikle kişinin söz konusu cezayı gerektiren normları ihlal etmekten sorumlu olduğu sonucuna varmak için yetkili, kurallarla yönetilen bir süreci takip eder. Bir suçlunun bu şekilde cezalandırılmasını emreden hüküm, ölüm cezası olarak bilinir ve cezanın yerine getirilmesi eylemi infaz olarak adlandırılır. Ölüm cezasına çarptırılan veya infaz edilmeyi bekleyen mahkumlara "idam mahkumu" denir. Etimolojik olarak idam terimi, kafa kesme yoluyla infaz anlamına gelir, ancak infazlar asma, vurma, zehirli iğne, taşlama, elektrik verme ve gaz verme gibi birçok yöntemle gerçekleştirilir.

Fransız edebiyatı, Fransızca kullanılarak ortaya çıkan edebiyat ürünlerini kapsar. Dünyanın en zengin ve en etkileyici edebiyatlarından biridir. Fransız yazarlar başta epik şiir, lirik şiir, drama ve kurgu olmak üzere edebi yazınların tümüne katkıda bulunmuşlardır.

<i>Kelebek</i> (film)

Kelebek (Papillon), 1973 yapımı bir ABD filmi. Henri Charriere'in yazdığı ve gerçek hayat hikâyesini anlattığı kitaptan sinemaya uyarlanmıştır. Filmin adında da eserin orijinal Fransızca ismine sadık kalınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Stendhal</span> Fransız yazar (1783 – 1842)

Marie-Henri Beyle, daha çok mahlası Stendhal ile bilinen Fransız realist yazardır. Fransa ve İtalya'da yaşamış, yazarlık, askerlik ve diplomatlık yapmıştır. Kırmızı ve Siyah, Parma Manastırı gibi romanların yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Alexandre Dumas</span> Fransız yazar (1802 – 1870)

Alexandre Dumas, Fransız yazardır. Adaş oğluyla karıştırılmaması için Alexandre Dumas père adıyla da bilinir. Macera türündeki tarihi romanlarıyla ünlüdür. Eserlerinin 100 dile çevrilmesi sayesinde en çok okunan Fransız yazarlardan biri olmayı başardı. Monte Kristo Kontu, Üç Silahşorlar, Yirmi Yıl Sonra ve Demir Maskeli Adam gibi romanlarından bazıları dizi şeklinde yayınlanmıştı. Yirminci yüzyılın başlarından beri romanları yaklaşık 200 kadar filme uyarlandı. Dumas'ın öldüğü için bitiremediği son romanı Le Chevalier de Sainte-Hermine bir uzman tarafından tamamlandı ve 2005'te okuyuculara sunulduğunda en çok satanlara girdi. Roman Türkiye'de 2010'da Son Şövalye adıyla basıldı.

Türkiye Cumhuriyeti'nde ölüm cezası, 1984'ten bu yana uygulanmamaktadır ve 2004'te kaldırılmıştır. Ölüm cezası önce 2001'de savaş tehdidi ve terör suçları hâlleri dışındaki suçlar için kaldırılmış, 3 Ağustos 2002'de "savaş ve çok yakın savaş tehdidi hâllerinde işlenmiş suçlar hariç" şartı ile kaldırılmıştır. 7 Mayıs 2004 tarihli 5170 sayılı Kanun ile Anayasa'dan ölüm cezaları ile ilgili maddeler çıkarılmış, 14 Temmuz 2004 tarihli 5218 sayılı Kanun ile Türk Ceza Kanunu'ndan ölüm cezaları ile ilgili maddeler çıkarılmış, böylece ölüm cezası Türk Hukuku'ndan tamamen kaldırılmıştır.

<i>Kısasa Kısas</i> Ünlü İngiliz yazarı William Shakespeare tarafından yazılmış bir oyundur

Kısasa kısas ünlü İngiliz yazarı William Shakespeare tarafından yazılmış bir oyundur. Kesin olarak ne zaman yazıldığı belgelenememekle beraber 1603 veya 1604 yıllarında yazıldığına dair ipuçları bulunmaktadır. Önce bir komedi olarak sınıflandırılmıştır fakat çağımızda ne komedi ne de trajedi olarak görüldüğü için problem oyunlar sınıfına konulmaktadır. İlk defa basılması Birinci Folyo içinde 1623'tedir. Bu oyunun belgelenen ilk sahneye konulması 1604'tedir. Oyunun ele aldığı önemli temalar merhamet ile gerçek ve bunların gurur ile alçak gönüllükle ilişkileridir. "Bazıları günahla yükselir ve bazıları faziletle yere düşer."

<i>Yeşil Yol</i> Stephen King tarafından yazılan dram, gizem romanı

Yeşil Yol, Amerikalı yazar Stephen King'in 1996 yılında yayımladığı korku/gerilim romanının adıdır. Özgün adı The Green Mile olan eser bir 'seri roman'dır. Artık çoğunlukla tek kitapta toplanarak roman olarak yayımlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">François-René de Chateaubriand</span> Fransız yazar, politikacı ve diplomat (1768–1848)

François-René de Chateaubriand, Fransız yazar, politikacı ve diplomat. Fransız edebiyatı'nda Romantizm'in kurucusu kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Maximilien Robespierre</span> Fransız avukat, devrimci ve siyasetçi (1758-1794)

Maximilien de Robespierre ya da Maximilien Robespierre, (6 Mayıs 1758 – 9 Thermidor, Yıl II [28 Temmuz 1794]) 6 Mayıs 1758'de Arras'ta doğan ve 10 Thermidor Yılı II'de Paris'te Devrim Meydanı'nda giyotinle idam edilen Fransız avukat ve siyasetçidir. Fransız Devrimi'nin önde gelen isimlerinden biriydi ve dönemin en tartışmalı figürlerinden biri olmaya devam etmektedir.

Amerika Birleşik Devletleri'nde ölüm cezası, ülke genelinde federal düzeyde, 27 eyalette ve Amerikan Samoası'nda yasal bir cezadır. Ayrıca bazı askeri suçlar için de yasal bir cezadır. İdam cezası, 23 eyalette ve federal başkent Washington, D.C.'de kaldırılmıştır. Genellikle ağırlaştırılmış cinayet gibi sadece en ciddi suçlar için uygulanmaktadır. Her ne kadar 27 eyalette yasal bir ceza olsa da, 20 eyalet ölüm cezalarını infaz etme yetkisine sahiptir, diğer yedi eyalet ve federal hükûmet ise farklı moratoryum türlerine tabidir. Amerika Birleşik Devletleri'nde idam cezasının varlığı erken sömürge dönemi Virginia'sına kadar uzanmaktadır. Japonya, Singapur ve Tayvan ile birlikte Amerika Birleşik Devletleri dört gelişmiş demokrasiden biri ve ölüm cezasını düzenli olarak uygulayan tek Batı ülkesidir. Dünya çapında bu cezayı uygulayan 54 ülkeden biridir ve o zamandan bu yana beş ülke tarafından daha benimsenen bir infaz yöntemi olarak zehirli iğneyi ilk geliştiren ülkedir. Filipinler o zamandan beri infazları kaldırdı ve Guatemala da bunu sivil suçlar için yaptı. Hangi yöntem kullanılırsa kullanılsın, idamdan önce hükümlülere sakinleştirici verilmesi yaygın bir uygulamadır.

<i>Les Misérables</i> (film, 1998)

Les Misérables Victor Hugo'nun 1862'de yazdığı aynı adlı romanından uyarlanmış 1998 yapımı filmdir. Yönetmenliğini Bille August yaptığı filmde Liam Neeson, Geoffrey Rush, Uma Thurman ve Claire Danes rol alıyor.

<span class="mw-page-title-main">1974 Huntsville Kuşatması</span> Teksas Ceza İnfaz Kurumu’nda gerçekleşen kuşatma

1974 Huntsville kuşatması, 24 Temmuz - 3 Ağustos 1974 tarihleri arasında Teksas'ın Huntsville kentindeki Teksas Ceza İnfaz Kurumunun Huntsville Duvarları Birimi'nde meydana gelen on bir gün süren ayaklanmadır.

<span class="mw-page-title-main">Avustralya'daki hükümlüler</span>

1788 ile 1868 yılları arasında Britanya ceza sistemi, Büyük Britanya ve İrlanda'dan yaklaşık 162.000 mahkûmu Avustralya'daki çeşitli ceza kolonilerine nakletti.