İçeriğe atla

Binyılcılık

Binyılcılık, belirli tipteki dinsel hareketlerin üyeleri tarafından benimsenen, yakın gelecekte, yeni bir çağın gelişini gösterecek olan yıkıcı değişmelerin gerçekleşeceği biçimindeki inançlardır.

Yahudilikte Binyılcılık

Hristiyanlıkta Binyılcılık ya da Chiliasm (Yunan versiyonu)

Hristiyanlıkta binyılcılık, Mesih’in Yargı Gününden önce dünyaya dönüp bu dünyada bir krallık kuracağı ve bu krallığın 1000 yıl süreceği inancını belirtmek için kullanılır.

Yeni Ahit’te

Binyılcılık inancının temeli Vahiy Kitabı’nın 20:1-15 ayetlerinin doğrudan yorumlanmasına dayanmaktadır, ayetlerde Şeytanın binyıllığına zincire vurulacağı, şehitler ve İsa’ya sadık kalmış olanlar hayata döneceği (ilk ölümden dirilme) ve 1000 yıl süren krallığın bir parçası olacakları yazmaktadır. Bu 1000 yıldan sonra şeytanın yeniden kötü işlerini yapmasına izin verilecek ve Mesih’in onu Yargı Günü’nde yenmesi ile doğru olanlar cennette sonsuz mutluluğa erişeceklerdir.

Binyılcı Hristiyan Düşüncesinde[1]

Binyılcılık düşüncesi dünyanın sonunun yakında olduğı ve kutsal ve ahenk içinde Yeni bir dünyanın ardından geleceği fikri ile alakalıdır.

Binyılcı Hristiyanlar üç soru ile yaşarlar; ‘Sonun işaretleri nelerdir?’ ‘Biz hangi aşamadayız?’ ‘Ne yapmalıyız?’

Teoride binyılcılık, Eskatoloji (Dünyanın Sonu ile ilgilenen teoloji) ile bağlantılı makul ve spekülatif bir girişimdir. Uygulamada, binyılcılığı ayrıştıran ise güncel olarak ne yapılması gerektiği endişesini incelemesidir (Kutsal bir şehrin inşası, şeytanla yüzleşme…). Hristiyanlıkta sonun beklenmesi pasif bir eylem değildir. Değişim ve eylem ister.

Binyılcı Hristiyanlar şeytani figüre ve Mesih'in Karşıtı'na büyük önem addederler.

Hristiyan Tarihi boyunca binyılcılık[2]

Binyılcılık ve Kilise Babaları

Hierapolis’li Papias ve Justinius Binyılcılardandırlar. Binyılcılığın Ireneus, Tertillianus ve Lactantius üzerinde de büyük etkisi olmuştur. Daha sonrasında Augustinus da Tanrı’nın Şehri'nde fikri ilerleterek bu binyılın Mesih'in doğumu ile başladığını söylemiştir. Origenes Vahiy 20:1-15'in doğrudan yorumunu reddetmiş ve Mesih'in krallığının dünyada değil ancak inananların ruhlarında olacağını savunmuştur.

Orta Çağlar’da Binyılcılık

Her ne kadar Binyılcılık Thomas Aquinas tarafından reddedilmiş olsa da (Summa Teologiae 3, 77, 1) bu inancın erken dönem Dominikanları ve Fransiskenleri üzerinde etkisi olduğu görülebilmektedir. 1000 yılı yaklaştıkça Mesih'in dönüşüne yönelik beklentide daha görünür bir hal almıştır.

Reformasyon Döneminde Binyılcılık

Binyılcılık, Reformasyon döneminde yaşanan 1525 Alman Köylü Savaşı ve Anabaptist hareket ile yeni bir zirveye ulaşmıştır. Ayaklanan köylülerin lideri Thomas Müntzer, Vahiy Kitabı'nın doğrudan yorumuna sıkı biçimde inanan birisiydi. O'na göre Mesih’in Binyıllık Krallığında yaşayacak olanlar fakirlerdi çünkü onlar zenginlikler ve açgüzlülükle bozulmamışlardı.

Günümüzde Binyılcılık

Adventistler, Yehova Şahitleri ve Mormon'lar dünyanın sonunun yakın olduğuna inanan binyılcı Hristiyan hareketlerdir. Adventistler ve Yehova Şahitleri birçok defa dünyanın sonunun geldiğini duyurmuşlarıdr.[3] William Miller, Adventist hareketinin kurucusu, dünyanın sonunun 21 Mart 1844'te geleceğini ve sonrasında 22 Ekim 1844'te geleceğini duyurmuştur. Tarihleri boyunca, Yehova Şahitleri'nin eskatolojisi çeşitli değişimlerden geçmiş, 1874, 1914, 1918 ve 1925 gibi öne çıkan çeşitli tarihler belirlemiştir.[4]

İslamiyette Binyılcılık

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ The Encyclopedia of Religion. Mircea Eliade (İngilizce). MacMillan Publishing Company. 1987. ss. 521-524 Cilt. 9 ISBN 0-02-909800-9. 
  2. ^ New Catholic Encyclopedia – Second Edition (İngilizce). Thomson and Gale. 2003. ss. 633-638 Cilt 9 ISBN 0-7876-4013-1. 
  3. ^ "Adventistler - Kıyamet Günü". 9 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Yehova Şahitleri - Kıyamet günü". 31 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şeytan</span> birçok din ve mitolojide yer alan ruhani varlık

Şeytan, Tanrı'ya veya dünyaya karşı duran kötü bir varlıktır. Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam'da dünyadaki kötülüklerin baş faili olarak kabul edilir. Diğer dinlerde ve kültürlerde, Şeytan mutlak kötülük fikrini taşıyan bir varlık olabilir.

Ahiret veya ahret, İslâm termonolojisinde ölümden sonra gidilecek yere verilen bir isim. Ahiret, Kur'an'ın İslâmî eskatolojinin önemli bir parçası olan Ahiret Hesaplaşması ile ilgili bölümlerinde defalarca bahsedilmektedir. Geleneksel olarak, Müslümanların altı temel inanç esaslarından biridir.

Ahir zaman, çeşitli dinlerde kıyamet öncesinde alametlerle kendisini belli edeceği belirtilen zaman dilimi, dünyanın son günleri. İnsanlar arasında değişik din veya inançlarda dünya veya evrenin son günleri veya kıyamet kopmadan önceki zaman dilimidir. İbrahimî dinler lineer bir kozmoloji anlayışına sahiptirler.

<span class="mw-page-title-main">Hristiyanlık</span> tek tanrılı İbrahimî bir din

Hristiyanlık, Nasıralı İsa'nın yaşamına, öğretilerine ve vaazlarına dayanan, tek Tanrılı İbrahimî bir dindir. Günümüzde Hristiyanlık, dünya nüfusunun yaklaşık %30,1'ini oluşturmaktadır ve 2,4 milyarı aşkın takipçisi ile dünyanın en kalabalık dinidir. Takipçilerine, "Mesihçi" anlamına gelen Hristiyan veya Nasıralı İsa'ya ithafen İsevi veya Nasrani denir. Kitâb-ı Mukaddes'e inanan takipçileri, Yahudi metni olan Tanah'ta kehanet edilen İsa'nın Mesih olarak gelişinin bir Yeni Ahit olduğuna inanırlar.

Eskatoloji "son" anlamına gelen teoloji (dinbilim) terimidir. İnsanlığın nihai kaderi veya dünya tarihini sonuçlandıran olaylar, daha kaba bir tabirle dünyanın sonu ile ilgilenir.

<span class="mw-page-title-main">Mahşerin Dört Atlısı</span> Sosyolojik-dini kavram

Mahşerin Dört Atlısı, Hristiyanlıkta Kıyamet alameti olarak ortaya çıkacağına inanılan dört atlı. Yeni Ahit'teki -Vahiy Kitabı olarak da bilinen- Apokalips bölümüne göre, Kıyamet felaketlerini getirecek olan yedi mührün açılması ile birlikte ortaya çıkacaklardır. Bazı akademisyenlere göre beyaz at ve binicisi İsa'yı, kızıl at ve binicisi kan ve savaşı, siyah at ve binicisi kıtlığı, soluk renkli at ve binicisi ise salgın hastalıkları ve ölümü sembolize eder.

Mesih'te Kardeşler veya Kristadelfiyanlar, Üniteryen Hristiyanlık görüşünü benimseyen bir topluluktur. Restorasyoncu ve binyılcıdır. Hareket, İngiliz asıllı Amerikalı ilahiyatçı John Thomas'ın (1805-1871) tebliğ faaliyetleri ile 19. yüzyılda Birleşik Krallık ve Kuzey Amerika'da gelişmiştir. Amerikan İç Savaşı (1863) zamanında vicdani ve dinî inançlarına aykırı olduğunu ileri sürerek askerlik hizmetini ifa etmeyi reddeden kimse statüsünü alabilmek için bir gruba bağlılığın beyan edilmesi gerekmiştir. O dönem itibarıyla Christadelphian ismi kullanılmıştır. Bu isim John Thomas tarafından Grekçe Mesih (Kristos) ve kardeşler (adelfoi) kelimelerinin birleştirilmesiyle türetilmiş olup "Mesih inancında kardeşler" ya da "Mesih'te kardeşler" anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Mesih</span> kurtarıcı olarak beklenen figür

İbrahimî dinlerde mesih, bir grup insanın kurtarıcısı veya özgürlüğe kavuşturucusudur. Geleneksel Yahudilikte maşiah, mesihçilik veya Mesih Çağı gibi kavramlar, kutsal mesh yağıyla meshedilmiş bir seçkine atıfta bulunan Tanah'la ortaya çıkmıştır.

Sâbiîlik veya Mandeizm/Mandaeizm (Mandaeans) (Arapça: الصابئة veya مندائية), Orta Doğu'da bir din. Araplarca Sabiiye olarak adlandırılan grup, kendilerine bilgili, gnostik anlamlarına gelen Manden, din adamlarına ise Nasura demektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Vahiy Kitabı</span>

Vahiy kitabı, Esinleme Kitabı ya da kısaca Vahiy, Yeni Ahit'in sonuncu kitabıdır. Birinci ayette geçen Apokalips ifadesi “örtüsünü açmak” ya da “ortaya çıkarmak” anlamına gelir ve genellikle ruhi şeylerin vahyedilmesine veya Tanrı'nın iradesinin ve amaçlarının ifşasına atıfta bulunmak için kullanılır. Yeni Ahit'in tek peygamberlik kitabıdır. Kitap, mektup biçiminde yazılmıştır ve bir dizi vizyonları doğru sırayla zirveye kadar anlatır. Bu tüm Kutsal Kitap'ın uygun bir sonudur.

Yehova'nın Şahitleri, binyılcı, restorasyoncu ve teslis karşıtı inanca sahip, ana akım Hristiyanlıktan ayrılan bir Hristiyan mezhebidir. Yehova'nın Şahitleri temel Hristiyan inançlarını ve dinsel geleneklerini kabul etmeyip sadece "Yeni Dünya Çevirisi" adlı kendi Kutsal Kitap çevirilerini imanlarının temeli olarak alırlar.

<span class="mw-page-title-main">Yedinci Gün Adventist Kilisesi</span>

Yedinci Gün Adventist Kilisesi diğer mezheplerden Yahudi/Hristiyan haftasının orijinal yedinci günü olan Cumartesi gününün Sebt olarak tutulmasıyla ayrılan ve İsa Mesih’in çok yakında gerçekleşecek ikinci gelişine (advent) vurgu yapan bir Protestan Hristiyan mezhebidir. Mezhep, 19. yüzyıl ortalarında Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Millerci hareketten doğmuş ve 1863 yılında resmî olarak kurulmuştur. Kurucuları arasında, kapsamlı yazıları zamanımızda kilise tarafından hâlen büyük saygı gören Ellen G. White da bulunuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Millercilik</span>

Millercilik, ilk olarak 1833 yılında İsa Mesih’in ikinci gelişinin 1843 yılı dolayında gerçekleşeceği inancını kamuya duyuran William Miller’in öğretilerini izleyenlere verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Hayal Kırıklığı</span>

Büyük Hayal Kırıklığı, İkinci Büyük Uyanış döneminde ortaya çıkan bir 19. yüzyıl Amerikan Hristiyan mezhebi olan Millerciler hareketinin tarihinde meydana gelen önemli bir olaydır. Baptist bir vaiz olan William Miller, Daniel kitabındaki peygamberlik sözlerine verdiği yorumlara dayanarak İsa Mesih'in 1844 yılı içinde yeryüzüne döneceğini öngördü. Daha kesin olan 22 Ekim 1844 tarihi Samuel S. Snow tarafından duyuruluyordu. Bazıları tüm varlıklarını hibe etmiş olan binlerce izleyici umutla bekledi. İsa'nın ortaya çıkmadığı 22 Ekim 1844 tarihi Büyük Hayal Kırıklığı olarak adlandırıldı.

28 Temel İnanç, Yedinci Gün Adventist Kilisesi tarafından kabul edilen öz niteliğinde bir dizi teolojik inançtır. Adventistler geleneksel olarak amentülerin oluşturulmasına karşı olmuşlardır. 28 Temel İnancın hüküm koyucu değil açıklayıcı olduğu ileri sürülmüştür; yani kilisenin resmî konumunu açıklarlar, ancak üyelik için kıstas değildirler. Bu inançlar 27 Temel Doktrin olarak bilinmekteydi ve ilk olarak 1980 yılında kilisenin Genel Konferansı tarafından kabul edilmişti, 2005 yılında da ilave bir inanç eklenmiştir. Adventist vaftiz yemini bunları tamamlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Üç Meleğin Mesajı</span>

Üç meleğin mesajı, Vahiy 14:6–12 ayetlerinde üç melek tarafından verildiği belirtilen mesajların bir yorumudur. Yedinci Gün Adventist Kilisesi bu mesajların dünyayı İsa Mesih’in ikinci gelişine hazırlamak için verildiğini öğretir ve bunları kendi misyonunun temel kısımlarından biri olarak görür.

Gün–yıl ilkesi, yıl–gün ilkesi veya bir güne bir yıl ilkesi, peygamberlik sözlerindeki gün sözcüğünün gerçek zamanla bir yıl anlamında simgesel olarak kullanıldığı bir Kitabı Mukaddes peygamberlik sözlerini yorumlama ilkesidir. Çoğunlukla peygamberlik sözü yorumlamada tarihsel yöntem okulu tarafından kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">İsa'nın ikinci gelişi</span> İsanın yükselişinden sonra dönüşüne ilişkin Hristiyan inancı

İsa'nın ikinci gelişi, İsa'nın yaklaşık iki bin yıl önce çarmıha gerilip üç gün sonra dirilmesinin ardından göğe yükselmesinden sonra dünyaya dönmesine ilişkin Hristiyan inancıdır. Bu inanç ayrıca, diğer bazı dinlerde farklı yorumlarla yer alır. Mesih kehanetlerine dayanmaktadır ve çoğu Hristiyan eskatolojisinin bir parçasıdır. İsa'nın ikinci gelişinin mahiyeti hakkındaki görüşler, Hristiyanlık mezhepleri arasında ve Hristiyan bireyler arasında olduğu kadar diğer bazı inançlar ve mensupları arasında da farklılık göstermektedir.

İbrahimi dinlerde, Mesih Çağı, Mesih'in hüküm sürdüğü ve hiçbir kötülük olmaksızın evrensel barış ve kardeşliği getireceği Dünya'daki gelecek bir dönemdir. Birçoğu böyle bir çağın geleceğine inanıyor; bazıları onu mükemmel "Tanrı'nın krallığı" veya "gelecek dünya" olarak adlandırır.

Teslis'in reddi, ana akım Hristiyan öğretisi olan Tanrı'nın ebedi, eşit ve bölünmez bir şekilde tek bir varlık veya özde birleşmiş üç farklı hipostaz veya kişi olduğu inancını reddeden bir Hristiyanlık biçimidir. Öbür yandan bu görüşe sahip olan kesimlerin çoğu, İsa'nın Tanrı'nın Oğlu olduğu fikrinde ise diğer Hristiyanlar gibi hemfikirdiler. Aslında bu durum, Birinci İznik Konsili'nden beri süregelen bir tartışmanın devamı niteliği olarak görülmektedir. Hristiyanlığın ilk yüzyılları sayılmazsa, günümüzde, bu görüşü benimseyenlerin bir diğer ortak yönüyse, yeni dini hareketler olarak kabul edilmesidir. Teslisi reddedenler arasında tarihsel ve modern akımlar veya gruplar vardır. Tarihsel akımlar ve gruplar: