İçeriğe atla

Bingenli Hildegard

Bingenli Hildegard
Almanya'da bir kilisede asılı duvar tasviri
Kilise Doktoru
Doğum1098
Bermersheim vor der Höhe, Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu
Ölüm17 Eylül 1179

Azize Bingenli Hildegard (AlmancaHildegard von Bingen; 1098 – 17 Eylül 1179), Benedikten tarikatına mensup Alman rahibe, yazar, besteci, alfabe mucidi, filozof, hezârfen.

Orta Çağ Avrupası'nın en tanınmış kadın şahsiyetlerinden birisi olan Bingenli Hildegard, yüzyıllardır Roma Katolik Kilisesi tarafında azize olarak tanınmış, 2012'de Papa Benedictus tarafından "Kilise Doktoru" ilan edilmiştir.

Birçok alanda eser vermiş; bitkileri, hayvanları, doğadaki canlı-cansız varlıkları konu alan kitabıyla tarihin ilk kadın doğa bilimcilerinden birisi olmuştur.[1] Orta Çağ'ın önemli bestecilerinden birisi idi; Ordo virtutum adlı ünlü orotoryoyu bestelemiştir. Lingua Ignota adlı bir yapay dil geliştirmiştir.[2]

Kaleme aldığı kehanetler, sınırları aşıp Budizm, Hinduizm ve Amerkia yerlilerinin din ritüelleriyle paralellikler taşıması açısından mistizmin önemli eserleri arasında sayılır.[3] Zamanının ünlü şahsiyetlerine yazdığı günümüze kadar ulaşan 400'ü aşkın mektup, Orta Çağ Avrupası'ndaki güç ilişkilerine ve gündelik hayata ışık tutması bakımından önemlidir.[3]

Yaşamı

1098 yılında, Bermersheim vor der Höhe'de (bugünkü Almanya'nın Renanya-Palatina eyaletinde bir kasaba) doğduğu kabul edilir. Sponheim hanedanı hizmetinde soylu bir ailenin onuncu çocuğu idi. Rivayete göre henüz üç yaşında havale geçirirken hasta yatağında ilk sanrısını görmüştü. Sanrılarını ailesine anlatmasından sonra anne ve babası onu manastıra teslim etmeye karar verdi ve sekiz yaşındayken (kimi kayıtlara göre 14 yaşındayken) orman içinde bir Benedikten manastırı olan Disibodenberg Manastırına bağışlandı. Böylece başrahibe Jutta'nın yanında eğitim almaya başladı[4] Sponheim kontunun kızı olan rahibe Jutta da sanrılar görmekte idi ve onun sanrılarını ciddiye alıyordu.[3] 1136 yılında Jutta'nın ölümünden sonra başrahibe olan Rahibe Hildegard, gördüğü vizyonları bir keşişin yardımıyla kaydetmeye başladı. Kendi ifadesine göre 1141 yılında Tanrı ona gördüklerini yazmasını söylemişti.

Kasım 1147 ile Şubat 1148 arasında Papa III. Eugenius başkanlığında toplanan Trier Sinodu'nda Hildegard'ın vahiy alabilme, "görebilme gücünün" (kehanet yeteneği) kabul edildiğine ve bunları yazabileceğine dair fetva çıkartıldı.[4] 1141'de yazmaya başladığı ilk kitabı Sicivias (Yolları Bilin)'ı 1151'de tamamlandı.

Bu arada ünü artmış; Hildegard ile öğrenim görmek üzere manastıra birçok kadın gelmişti.[3] Hildegard, kadın ve erkeklerin birlikte kaldıkları bu manastırdan ayrılıp rahibelerle birlikte kendilerine ait bir başka manastıra geçmeye karar verdi. Mainz başpiskoposu tarafından Bingen yakınlarında bağışlanan arazi üzerindeki henüz tamamlanmamış Ruperstberg Manastırına 1150 yılında taşındı.[4]

Rupersberg Manastırı’nda yaşamının en verimli yıllarını geçirdi. 1151 yılından itibaren 1158 yılına kadar doğa ve insan vücudu üzerine kaleme aldıkları Doğa Bilgisi (Physica) ve Sağaltım bilgisi (Causae et Curae) başlıkları altında bir araya getirilen eserlerini kaleme aldı.[4] Vizyonlarını konu alan üçlemesinin ikinci ve üçüncü kitaplarının tamamlanması, müzisyen kimliğiyle yaptığı besteler; bugün hâlâ çözülememiş olan gizli yazı dili (Lingua Ignota) üzerine çalışmaları; döneminin papa, imparator, kardinaller, başpiskoposlar, kontlar gibi önemli şahsiyetlerine yazılmış yüzlerce mektup; Eibin Gen’de, Ruperstberg’e kardeş bir rahibeler manastırının kuruluşu (1164) ve nihayet Trier, Köln, Bamberg ve daha birçok büyük kente yaptığı büyük ayinler hep bu dönemde gerçekleşti.[4]

17 Eylül 1179'da Rupertsberg Manastırı'nda öldü.

Kaynakça

  1. ^ "Ortaçağdan Bilge Bir Kadın Bingenli Azize Hildegard". Radikal gazetesi Kitap eki. 3 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2017. 
  2. ^ "Fantastik Dünyaların Fantastik Dilleri". Kayıp Rıhtım. 7 Ocak 2019. 8 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2020. 
  3. ^ a b c d Pelin Batu, Hildegard von Bingen, Atlas Tarih, Ağustos-Eylül 2017
  4. ^ a b c d e Öztürk, Özgür. "Orta Çağdan Bir Azîz: Hildegard von Bingen". Yasamauygrasi.com sitesi, 28 Eylül 2014. 6 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Resmî adı Özel Saint Benoit Fransız Lisesi, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinin Karaköy semtinde bulunan bir ortaöğretim kurumudur. Sonradan batılaştırılmış imparatorluk dönemi eğitim kurumları dışında, Saint Benoît Türkiye'nin en eski Batılı eğitim kurumudur. Aynı zamanda lise, İstanbul'un en köklü latin-katolik kurumlarından biridir. Lisede günümüzde 900'ü aşkın öğrenci eğitim görmektedir. Eğitim süresi "Hazırlık Sınıfı" dahil 5 yıldır. Fransızca ve Türkçe eğitim vermektedir. 2. yabancı dil olarak İngilizce eğitimi zorunludur. Türk Milli Eğitim Bakanlığı müfredatına ve kurallarına uyarak, akademik olarak Fransız okullarına denk bir eğitim verir. Lise'nin diploması Fransız Bakaloryasına denktir. Saint Benoît Lisesi 2013 yılında Fransız dilinin ve kültürünün yayılmasını sağlayan yabancı okullara verilen, üstün nitelikli eğitimi ifade eden « FrancEducation » markası ile ödüllendirilmiştir. Sosyal anlamda da başarı sahibi olan Saint Benoit Fransız Lisesi, öğrencilerini eksim, bale, dans, tiyatro, müzik gibi alanlarda da olanaklar sağlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Orta Çağ</span> 5. yüzyıl – 15. yüzyıl arasını kapsayan tarihî dönem

Orta Çağ, tarihçiler tarafından 5. yüzyılın sonlarından 15. yüzyılın sonlarına kadar sürdüğü söylenen tarihî dönemi ifade eden kavramdır. Orta Çağ dönemine verilen bir diğer isim olan "Klasik Sonrası Dönem" terimi, "Klasik Antik Çağ" döneminin adından türetilmiş olsa da, daha geniş bir coğrafi tanıma sahiptir. Orta Çağ, tarihçiler tarafından ihtilaflar olmasıyla birlikte, genel olarak MS 500–1500 aralığındaki dönemi kapsamaktadır ve Antik Çağ ile modern zamanlar arasında ayrı bir dönem olarak görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Assisili Francesco</span> Katolik aziz ve Fransisken Tarikatının kurucusu

Assisili Fransis, bir İtalyan Katolik aziz, mistik ve tarikat kurucusu. Fransis, Hristiyanlığın en saygı duyulan dini figürlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Marguerite Porete</span> Fransız yazar (1250-1310)

Marguerite Porete,, Fransız mistik. "Basit Ruhların Aynası" adlı eserinin öğretisini yaymaya çalıştığı için sapkınlıkla suçlanıp 1310'de kazıkta yakılmıştır.

<i>Gülün Adı</i>

Gülün Adı, İtalyan yazar Umberto Eco'nun 1980'de yayımlanan tarihi polisiye romanı.

<span class="mw-page-title-main">Rahibe Teresa</span>

Rahibe Teresa, doğum adı Agnes Gonca Boyacı, Arnavut kökenli sosyal hizmetler gönüllüsü ve insan hakları aktivisti. İnancı Katolik'tir. Hayırsever Misyonerler'in kurucusudur. Hayırsever faaliyetlerinden ötürü 1979 yılında Nobel Barış Ödülü kendisine verilmiştir.

Aziz, Aya veya kadın ise Azize, Arapça kökenli azîz sözcüğü ermiş anlamına gelir. Günlük kullanımda sevilen ve sayılan kimseleri tanımlamakta kullanılır. Sözcüğün dişi formlarından muazzez, Türkçede yaygın bir kadın ismidir.

<span class="mw-page-title-main">İoannis Hrisostomos</span> önemli erken dönem kilise babası

İoannis Hrisostomos veya Altınağızlı Yuhanna, Konstantinopolis Başepiskoposu olarak görev yapmış önemli bir Kilise Babası'ydı. Vaazlarıyla ve halka açık konuşmalarıyla, iktidarın ve din adamlarının otoritelerini kötüye kullanımını kınadığı tutumuyla, Altınağızlı Yuhanna'nın İlâhî Âyin Metni ve asketik (çileci) duyarlılıkları ile tanınır. Yunanca khrisostomos (Χρυσόστομος) unvanı "altın-ağızlı" anlamına gelir ve ünlü hitabet yeteneğini belirtir. Batı kiliselerinde John Chrysostom olarak anılır. Altınağızlı Yuhanna, Erken Hristiyanlık döneminde en üretken yazarlardan biriydi, ancak hem İskenderiyeli Origenes hem de Hippo'lu Augustinus onu geçmiştir.

II. Dünya Savaşı'nda Sırplara yönelik zulüm, 1941-1945 yılları arasında Faşist ve Nazi destekli unsurların Sırplar'a karşı yürüttüğü etnik temizlik uygulamasıdır. Belgrad Üniversitesi Profesörü Ljubodrag Dimic'in yayınladığı incelemedeki rakamlara göre Sırp tarafının toplam kaybı 1.000.000'dur. Hırvatistan Bağımsız Devleti, Sırp halkın büyük çoğunluğunu Ortaçağ Engizisyonu yöntemleriyle öldürdü. Papa XII. Pius, Zagreb başpiskoposu Alojzije Stepinac, Saraybosna başpiskoposu Ivan Šarić, reis-ül ulema Fehim Spaho, Zagreb müftüsü Ismet Muftić, Kudüs Baş Müftüsü Muhammed Emin el-Hüseyni ve başka Katolik-Müslüman din adamları, NDH'deki katliamları desteklediler. II. Dünya Savaşı boyunca Ustaşa rejimi sırasında 700.000 Sırp'ı öldürmüş, 400.000'i göç etmek ve 250.000'i de Katolik olmak zorunda kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kapusenler</span> Tarikat Kolu

Kapusenler, Hristiyanlıkta Katolik Kilisesi'ne bağlı Fransisken tarikatının 1528'de kurulmuş bir koludur.

<span class="mw-page-title-main">Orderic Vitalis</span> Fransız keşiş (1075-1142)

Orderic Vitalis, İngiliz Benedikten keşişi ve tarihçi. 11 ve 12. yüzyıl Normandiya ve Anglo-Norman İngiltere hakkında önde gelen tarih yazıcılarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Benedikten Tarikatı</span> Katolik Hıristiyanlığa bağlı bir tarikat.

Benedikten Tarikatı (Latince: Ordo Sancti Benedicti) Aziz Benediktus'un Düzeni'ni takip eden Hristiyanlığın Katolik mezhebine bağlı bir manastır tarikatıdır. Tarikat içindeki her bir manastır bağımsızdır ancak Benedikten Konfederasyonu altında amaçları doğrultusunda ortak hareket ederler.

<span class="mw-page-title-main">Orta Çağ İskoçyası'nda kadınlar</span>

Orta Çağ İskoçyası'ndaki Kadınlar, 5. yüzyılda Kuzey Britanya'dan ayrılan Romalılar ile 16. yüzyılın başlarındaki Rönesans ve Reform hareketlerine kadar olan süreçte kadınların yaşamlarının ve toplumsal konumlarının tüm yönlerini yansıtır. Orta Çağ İskoçyası ataerkil bir toplumdu fakat ataerkilliğin pratikte tam olarak nasıl uygulandığını ayırt etmek zordur. Biyografileri hala günümüze kadar ulaşan kadınların büyük çoğunluğu İskoçya kraliyet ailesi üyesiydi. Bunlardan bazıları tarihteki önemli kişiler arasında yerini almıştır. Bu dönemde hüküm süren yalnızca tek bir İskoç Kraliçe vardı, taç giymemiş ve kısa bir hayat sürmüş olan Norveçli Prenses Margaret (1286-1290).

<span class="mw-page-title-main">Petrus Damianus</span>

Petrus Damianus, daha sonra piskopos ve kardinal olmuş Benedikten Camaldolese keşişi.

<span class="mw-page-title-main">Schönaulu Elisabet</span>

Schönau'lu Elisabet, Alman Benediktin rahibe ve vizyoner. Hiçbir zaman resmi olarak azize ilan edilmemesine rağmen Katolik Kilisesi tarafından saygı gösterilir ve 18 Haziran’da anılır.

<span class="mw-page-title-main">Bolognalı Katerina</span> İtalyan rahibe, mistik, tarikat kurucusu, eski İtalyan yazar, öğretmen ve ressam (1413-1463)

Bolognalı Katerina [Caterina de' Vigri], İtalyan rahibe, mistik, tarikat kurucusu, eski İtalyan yazar, öğretmen ve ressam. Catherine de' Vigri, 1712 yılında resmen azizleştirilmeden önce, ana vatanı Bologna'da yaklaşık üç yüzyıl boyunca hürmet gördü. 1712 yılında Katolik Kilisesi tarafında Azize olarak ilan edildi. Caterina de' Vigri'nin Azizler takvimindeki anma günü 9 Mart'tır.

<span class="mw-page-title-main">Sivaslı Mhitar</span> Ermeni katolik rahip

Sivaslı Mhitar veya Sebasteli Mhitar, Ermeni Katolik rahip, Mıhitaryan Tarikatını kuran önde gelen bilgin ve ilahiyatçı.

<span class="mw-page-title-main">Yuhanna Kassian</span>

Yuhanna Kassian, Hristiyan bir keşiş ve mistik bir yazar. Ortodoks ve Katolik kiliseleri tarafından Kilise Babası ve Aziz olarak kabul edilir. Yortusu Katolik Kilisesi tarafından her 23 Şubat kutlanır. Ortodoks Kilisesi’nde ise Şubat’ın 28’i veya 29’unda kutlanır.

<span class="mw-page-title-main">Anne Catherine Emmerich</span> Alman Augustinian kanonluğu, mistik, Marian vizyon sahibi, kendinden geçmiş ve stigmatist (1774-1824)

Anne Catherine Emmerich, Roma Katolik Canoness Müdavimiydi. Windesheim, mistik, Marian vizyoner, kendinden geçmiş ve stigmatist. 8 Eylül 1774 tarihinde Almanya'nın Münster Piskoposluğu, Vestfalya bölgesinde, Coesfeld'de bir çiftçi topluluğu olan Flamschen'de doğdu ve 49 yaşında Dülmen'de öldü.

<span class="mw-page-title-main">Johannes Trithemius</span> Alman hümanist ve ilahiyatçı (1462-1516)

Johannes Trithemius, Johann Heidenberg olarak doğdu, bir Alman Benedikten Başrahip ve Alman Rönesansı'nda sözlükbilimci, kronolog, kriptolog ve okültist olarak aktif olan bir polimattı. Modern kriptografinin ve steganografinin kurucusu olarak kabul edilir, ayrıca bilgi dalları olarak bibliyografya ve edebiyat çalışmalarının kurucusudur. Erken modern dönem ve modern okültizmin gelişimi üzerinde önemli bir etkisi olmuştur. Öğrencileri arasında Heinrich Cornelius Agrippa ve Paracelsus vardı.