İçeriğe atla

Bindirme fayı

Bindirme fayı (English : Thrust fault); fay düzlemine 10°-35° genelde 30° eğimi olan, eğim atılımlı fay sınıfında, yaşlı birimler genç birimlerin üzerinde olduğu fay çeşitidir.Birde fay düzlemine eğimi 45° küçük açılar için bindirme fay kullanımı da yaygındır.
Ters fay (English : Reverse faults) ise fay düzlemine eğimleri 45° büyük ve 45° küçük açıları da kapsar. Yani en geniş tanımı ters fay olarak adlandırılır. Ters/bindirme fay kullanımı bu sebep ile yaygındır.
Fay düzlemine 0°-10° eğimli faylara örtü fay veya nap denilmektedir.[1][2]

Bindirme fayı oluşum evreleri
Bindirme fayının katlanması
Normal ve ters fay farkı
Tennessee, ABD

Bindirme fayı göstergeleri

durumlarda bu oluşumun bindirme fay olabileceğini gösterir.[3]

Türkiye’de bindirme fayları

Bindirme fayı ve yeraltı kaynakları ilişkisi

Bindirme faylarının bulunduğu bölgeler petrol gibi yeraltı kaynakları yönünden zengin olduğuna işaret edebilmektedir. Bu sebeple bindirme faylarının bulunduğu bölgeler de araştırmalar yapılmakta ve bu yeraltı zenginlikleri ortaya çıkartılmaktadır. Tersine yorum da yapılabiliyor. Yeraltı kaynakları bakımından zengin olan bölgelerde bindirme fayı olacağına işaret olabiliyor.[10]

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Deprem Nedir?, AFAD. "AFAD Deprem Nedir? Broşürü" (PDF). www.afad.gov.tr. AFAD. 27 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Eylül 2022. 
  2. ^ Ders Notları, Prof.Dr.Kadir Dirik. "Ters ve Bindirme Fayları" (PDF). www.hacettepe.edu.tr/. 2 Ekim 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2022. 
  3. ^ YUSÜFOĞLU, Hali (Kasım 1991). "Uzaktan Algılama ile Bindirme Faylarının Tanımı" (PDF). JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ, 39. ss. 83-88. 27 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Eylül 2022. 
  4. ^ Deprem Detay, AFAD (17 Ağustos 2022). "Deprem Detay". web.archive.org. 17 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2022. 
  5. ^ Bindirme fayında kaynaklı, Van depremi. "Doç. Dr. Selçuk: Van'daki deprem, bindirme fayı üzerinde meydana geldi". www.cumhuriyet.com.tr. Cumhuriyet. Cumhuriyet. 27 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2022. 
  6. ^ Faylar, Karadenzdeki. "Prof. Dr. Sözbilir: Karadeniz'de faylar 7 büyüklüğünde deprem üretme potansiyeline sahip". DHA | Demirören Haber Ajansı. DHA. DHA. 27 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2022. 
  7. ^ Bindirme fayı, Van. "Doç. Dr. Selçuk: Van Gölü'nün kuzeydoğusuna doğru deprem göçü var". DHA | Demirören Haber Ajansı. DHA. DHA. 27 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2022. 
  8. ^ Bindirme fayı, Van bölgesinde. "Ünlü uzmandan son dakika deprem açıklaması: 'Daha fazla hissedilme ve yıkıma sebep olabilir'". Sabah. Sabah. 27 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2022. 
  9. ^ Bindirme kuşağı, Bitlis-Zağros. "Son dakika: Irak depremi sonrası Celal Şengör'den çarpıcı uyarı". Milliyet. Milliyet. 27 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2022. 
  10. ^ Bindirme fayı yeraltı kaynakları, TRT Haber. "Karadeniz'de deprem ve tsunami tehlikesi var mı?". www.trthaber.com. TRT. TRT Haber. 27 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2022. 
  • Erdeve Özvan, E., Çetin, H., Özvan, A. & Akkaya, İ. (2021). Van bindirme fayı tampon zonunun il afet risk azaltma planı (İRAP) çerçevesinde değerlendirilmesi . Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 11 (3), 1036-1046 . DOI: 10.17714/gumusfenbil.933740

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Deprem</span> yer kabuğunda beklenmedik anda ortaya çıkan enerji atımı

Deprem, yer sarsıntısı, seizma veya zelzele, yer kabuğunda beklenmedik bir anda ortaya çıkan enerji sonucunda meydana gelen sismik dalgalanmalar ve bu dalgaların yeryüzünü sarsması olayıdır. Sismik aktivite ile kastedilen, meydana geldiği alandaki depremin frekansı, türü ve büyüklüğüdür. Depremler sismograf ile ölçülür. Bu olayları inceleyen bilim dalına da sismoloji denir. Depremin büyüklüğü Moment magnitüd ölçeği ile belirlenir. Bu ölçeğe göre 3 ve altı büyüklükteki depremler genelde hissedilmezken 7 ve üstü büyüklükteki depremler yıkıcı olabilir. Sarsıntının şiddeti Mercalli şiddet ölçeği ile ölçülür. Depremin meydana geldiği noktanın derinliği de yıkım kuvveti üzerinde etkilidir, bu sebepten yeryüzüne yakın noktalarda gerçekleşen depremler daha çok hasara neden olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Anadolu Fay Hattı</span> Fay hattı

Kuzey Anadolu Fay Hattı (KAF), dünyanın en hızlı hareket eden ve en aktif sağ-yanal atımlı faylarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki depremler listesi</span> Jeolojik liste

Bu liste, Türkiye'de ve etkisini gördüğü yakın çevrelerde şu ana kadar yaşanmış en şiddetli depremleri barındırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">1992 Erzincan depremi</span> 1992 yılında meydana gelen Erzincan merkezli deprem

1992 Erzincan depremi, 13 Mart 1992 tarihinde yerel saatle 19.08'de Türkiye'de Erzincan ilinin güneydoğusunda meydana gelen deprem. Depremin büyüklüğü 6,8 Ms olarak ölçüldü. 653 kişi öldü, 8057 bina hasar gördü veya yıkıldı. Bu deprem 1939 Erzincan Depremi'nin merkez üssü yakınındadır. Kuzey Anadolu Fayı üzerinde bulunan Erzincan, bu depremle beraber tarihindeki altıncı büyük depremi yaşamıştır.

<span class="mw-page-title-main">2004 Doğubayazıt depremi</span> 2 Temmuz 2004te yaşanan bir deprem

2004 Doğubayazıt depremi, 2 Temmuz 2004 tarihinde Türkiye saati ile ile 01.30'da Ağrı'nın Doğubayazıt ilçesinde 5,1 Mw veya 5,2 Mw büyüklüğünde meydana gelen deprem. Deprem sonucu 18 veya bazı kaynaklara göre 17 kişi öldü. Deprem sonucu 32 kişi de yaralanmıştır. Depremde en büyük hasarı Yığınçal köyü görmüş, Kutlubulak ve Sağlıksuyu köylerinde de hasar meydana gelmiştir. Kandilli Rasathanesi'ne göre depremde 1000 bina hasar almıştır. Deprem, Ağrı, Iğdır, Kars ve İran-Türkiye sınırının İran tarafında, sınıra yakın olan bölgelerde hissedildi. Depremin şiddeti VII, derinliği ise 5 km veya 27,1 idi. Deprem sırasında köy sakinlerinin çoğunun yaylada olması, can kaybını azalttı. Depremden sonra çeşitli kuruluşlar bölgeye yardım gönderdi, üç bakan bölgeye gitti, Yunanistan yardım teklif etti ve Fransa Türkiye'ye dayanışma mesajı gönderdi.

<span class="mw-page-title-main">Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı</span> kamusal acil yardım kuruluşu

'Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı veya kısa adıyla AFAD, 29 Mayıs 2009 tarih ve 5902 sayılı Kanun'un 17 Haziran 2009'da Resmî Gazete'de yayımlanmasıyla; İçişleri Bakanlığı Sivil Savunma Genel Müdürlüğü (SSGM) ve Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü, Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Genel Müdürlüğü (TAY) yerine kurulan afet ve acil durum yönetimi kurumudur. Kurum, Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığına bağlı olarak çalışmaktadır. Afet öncesi hazırlık ve zarar azaltma, afet esnasında yapılacak müdahale ve afet sonrasındaki iyileştirme çalışmalarının yönetim ve koordinasyonunu gerçekleştirmek, kurumun temel görev ve amacıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ekim 2011 Van depremi</span> Türkiyenin Van şehrinde gerçekleşmiş bir deprem

Ekim 2011 Van depremi, 23 Ekim 2011 günü Türkiye saati ile 13.41'de Van'da meydana gelen ve 25 saniye süren bir depremdir. Depremin merkez üssü Van'a 17 kilometre uzaklıktaki Tabanlı köyüdür. Yapılan değerlendirmelerde depremin büyüklüğü; Kandilli Rasathanesi tarafından Richter ölçeğine göre 6.6ML, ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu tarafından ise Moment magnitüd ölçeğine göre 7.2 Mw olarak duyuruldu. Kandilli Rasathanesi'nden daha sonra yapılan açıklamada depremin moment büyüklüğü 7.2 Mw olarak düzeltildi.

<span class="mw-page-title-main">Kasım 2011 Van depremi</span>

Kasım 2011 Van depremi; 9 Kasım 2011 tarihinde, TSİ 21:23'te meydana gelen ve 5,6 Mw büyüklüğündeki depremdir. Depremin merkez üssü, Van'a 16 km uzaklıktaki Edremit ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">1994 Northridge depremi</span>

1994 Northridge depremi, 17 Ocak 1994 günü yerel saat ile 04:30,55'te, Amerika Birleşik Devletleri'nin Kaliforniya eyaletindeki Los Angeles şehrini etkileyen depremdir. Hasarın San Fernando Vadisi'ndeki Northridge bölgesinde yoğunlaşması ve basının bu ismi kullanması nedeniyle Northridge depremi olarak anılır. Depremin asıl dış merkezi (episantrı) Reseda'dadır. 10-20 saniye arası süren depremin moment büyüklüğü 6.7'dir.

<span class="mw-page-title-main">2014 Ege Denizi depremi</span>

2014 Ege Denizi depremi, 24 Mayıs 2014'te, Yunanistan saati ile 12.25'te Semadirek adasının 18 km güneyinde meydana gelen deprem. Yapılan değerlendirmelerde depremin büyüklüğü Richter ölçeğine göre 6,9 Mw olarak duyuruldu. Ege Denizinde meydana gelen deprem, Türkiye'nin Bolu, Çanakkale, Kırklareli, Edirne, Eskişehir, Tekirdağ,İstanbul ve İzmir illeriyle, Bulgaristan ve Romanya'nın güneyinde de ciddi derecede hissedilmiştir. Yaklaşık 40 saniye süren depremin, hissedildiği bölgelerde yaşayan kişiler sokaklara çıktılar. AFAD, depremden sonra saat 12:31'de Saros Körfezi'nde 5.3 büyüklüğünde bir artçı depremin daha meydana geldiğini açıkladı. Ayrıca depremden sonra 3 şiddetinden büyük 13 adet artçı depremin meydana geldiği açıklandı. Depremin ardından biri ağır olmak üzere 266 kişi yaralandığı bildirildi. Gökçeada'da hafif hasar meydana geldi.

<span class="mw-page-title-main">2019 İstanbul depremi</span> 26 Eylül 2019 günü yerel saatle 13:59da İstanbulun güney batısını sarsan 5.8 büyüklüğünde deprem

2019 İstanbul depremi, 26 Eylül 2019 tarihinde merkez üssü İstanbul'un Silivri ilçesi açıkları olan, 5,8 büyüklüğünde meydana gelen deprem. Depremde bir kişi kalp krizi sebebiyle öldü, çoğu panik sebebiyle 43 kişi yaralandı. Deprem İstanbul'un yanı sıra Tekirdağ, Kırklareli, Kocaeli, Yalova ve Sakarya'dan da hissedildi.

<span class="mw-page-title-main">2020 İran-Türkiye depremleri</span>

2020 İran-Türkiye depremleri, 23 Şubat 2020 tarihinde merkez üssü İran'ın Batı Azerbaycan Eyaleti'nin Hoy şehri olan, Türkiye'nin Van ilinin Saray ilçesinin 25 km güneydoğusunda yerin 6.4 km altında richter ölçeği'ne göre 5.8 Mw büyüklüğünde meydana gelen deprem. Bu depremden 10 saat sonra 5.9 Mw büyüklüğünde ikinci bir deprem daha meydana geldi.

<span class="mw-page-title-main">Afet çantası</span> afetlerde ihtiyaç duyabilecek temel maddeleri içeren çanta

Afet çantası acil tahliye gerektiren bir durumda kısa sürede ikamet yerini tahliye edebilmek için hazırlanmış, içinde sahibinin belli bir süre gerekli ihtiyaçlarını karşılayabilecek malzeme olan çanta diye tanımlanabilir.

2011 Fergana Vadisi depremi, 19 Temmuz 2011 tarihinde yerel saat ile sabaha karşı 01.35'te 6.1 büyüklüğünde meydana gelen Fergana Vadisi merkezli depremdir.

Polis Arama Kurtarma (PAK), muhtemel afet dönemlerinde AFAD koordinesinde yapılacak olan arama ve kurtarma çalışmalarına katılmak ve afetzede vatandaşlara destek vermek amacıyla Emniyet Genel Müdürlüğüne bağlı bir birim olarak kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Oğuz Gündoğdu</span>

Oğuz Gündoğdu, Türk jeofizik mühendisi ve akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">2022 Luding depremi</span>

2022 Luding depremi, 5 Eylül 2022 tarihinde yerel saatle 12:52:19'de Çin'in Sichuan ili Luding yerleşiminde gerçekleşen 6.6 veya 6.8 büyüklüğündeki depremdir. Depremin dış merkezi Kangding'in 43 km güneydoğusunda yer alır. Deprem binlerce artçı şokla takip edilmiş ve bazı yerlerde toprak kaymalarına yol açmıştır.

<span class="mw-page-title-main">2002 Denali depremi</span>

2002 Denali depremi, 3 Kasım 22:12:41 UTC'de meydana geldi ve merkez üssü Denali Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi, Alaska, Amerika Birleşik Devletleri'nin 66 km DGD idi. 7.9 Mw büyüklüğündeki bu deprem, Amerika Birleşik Devletleri'nde 1965 Rat Adaları depreminden sonra 37 yılda kaydedilen en büyük depremdi. Şok, Alaska'nın iç kesimlerinde şimdiye kadar kaydedilen en güçlü şoktu. Uzak konum nedeniyle, ölüm olmadı ve yalnızca bir yaralanma oldu.

<span class="mw-page-title-main">Yüzey kırılması</span> jeolojik fenomen

Yüzey kırılması, sismolojide, bir fay boyunca bir deprem yırtılması Dünya yüzeyini etkilediğinde zemin yüzeyinin görünür kaymasıdır. Yüzey kırılması, zemin seviyesinde yer değiştirmenin olmadığı gömülü kırılma ile karşı karşıyadır. Bu, yer sarsıntısından kaynaklanan herhangi bir riske ek olarak, aktif olabilecek bir fay kuşağı boyunca inşa edilmiş herhangi bir yapı için büyük bir risktir. Yüzey kırılması, kırılmış bir fayın her iki tarafında dikey veya yatay hareket gerektirir. Yüzey kırılması geniş arazi alanlarını etkileyebilir.

Mega bindirmeli depremler, bir tektonik plakanın diğerinin altına doğru zorlandığı yakınsak plaka sınırlarında meydana gelir. Depremler, iki plaka arasındaki teması oluşturan bindirme fayı boyunca yaşanan kaymadan ötürü kaynaklanır. Bu levhalar arası depremler, 9.0'ı geçebilen moment büyüklükleri (Mw) ile gezegenin en güçlü depremleridir. 1900'den bu yana, büyüklüğü 9.0 veya daha büyük olan tüm depremler, mega bindirmeli depremlerdir.