İçeriğe atla

Binbir Gece Masalları (film, 1974)

Binbir Gece Masalları
Il Fiore Delle Mille e Una Notte
"Binbir Gece Masalları" (Il Fiore Delle Mille e Una Notte) filminin özgün sinema afişi.
YönetmenPier Paolo Pasolini
YapımcıAlberto Grimaldi
SenaristPier Paolo Pasolini
Dacia Maraini
OyuncularFranco Merli
Ines Pellegrini)
Ninetto Davoli
MüzikEnnio Morricone
Görüntü yönetmeniGiuseppe Ruzzolini
KurguNino Baragli
Tatiana Casini Morigi
StüdyoProduzioni Europee Associati (PEA)
Les Productions Artistes Associés
DağıtıcıUnited Artists
CinsiSinema filmi
TürüFantastik dram, erotik komedi,
RenkRenkli (Technicolor)
Yapım yılı1974
Çıkış tarih(ler)i20 Mayıs 1974, Cannes Film Festivali
Mart 1992, Türkiye, 11. Uluslararası İstanbul Film Festivali
Süre130 dakika
155 dakika (Cannes Film Festivali kopyası)
Ülkeİtalya İtalya
Fransa Fransa ortak yapımı
Dilİtalyanca
Önceki filmI Racconti di Canterbury (Canterbury Öyküleri), 1972
Diğer adlarıBinbir Gece Masalları (Türkiye)
1001 Gece Masalları (Türkiye, festival adı)[1]
Les mille et une nuits (Fransa)
Las mil y una noches (İspanya)
Erotische Geschichten aus 1001 Nacht (Almanya)
Arabian Nights (ABD)
A Thousand and One Nights (Alternatif ad)
Flower of the Arabian Nights (Uluslararası)

Binbir Gece Masalları,[2][3] 1974 İtalya - Fransa ortak yapımı erotik fantastik filmdir. Özgün adı Il Fiore Delle Mille e Una Notte olan film ABD'de Arabian Nights adıyla gösterilmiştir. "Binbir Gece Masalları", Mart 1992'de 11. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde yönetmenin hayat üçlemesi'ni oluşturan diğer iki filmiyle beraber gösterilmiştir.[4]

Filmin özgün adı Binbir Gecenin Çiçeği anlamına gelmektedir. Film, Orta Çağ'da kaleme alınmış Binbir Gece Masalları adlı Orta Doğu kökenli ünlü edebi eserin oldukça serbest bir uyarlamasıdır. Bu masallar dizesinin İngilizce konuşulan ülkelerdeki karşılığı Arabian Nights (Arabistan Geceleri) olduğu için de film ABD'de bu adla gösterilmiştir.

Ayrıksı İtalyan yönetmen Pier Paolo Pasolini'nin yönettiği filmin senaryosunu da yine Pasolini, Dacia Maraini ile birlikte yazmıştır. Yapımcılığını Alberto Grimaldi'nin üstlendiği filmin müziklerini Pasolini'nin daha birçok filminin de müziklerini yapmış olan Ennio Morricone hazırlamıştır.

Çekimleri İran, Nepal, Yemen, Etiopya, Hindistan ve Eritre gibi egzotik ülkelerde yapılan "1001 Gece Masalları"nın tamamlanması iki yıldan fazla zaman almıştır (Pasolini Medea filmini de 1969'da Kapadokya'da çekmişti) . Filmin sansürlenmemiş 155 dakikalık versiyonu tam 10 masaldan oluşmaktadır. Cinsellik dozu çok yüksek sahnelerin ayıklanmış olduğu versiyonu ise 130 dakikadır. Her filminde olduğu gibi, Pasolini'nin bu filmi de büyük tartışmalara neden olmuş, bir kesim tarafından baş tacı edilirken diğer bir kesim tarafından da tepkiyle karşılanmıştı.[5][6]

İlk gösterimi 20 Mayıs 1974'te Cannes Film Festivali'nde yapılan film Altın Palmiye ödülüne aday gösterilmiş ancak Jüri Özel Büyük Ödülü'nü kazanmıştı.[7] Festivalde sansürsüz olan 155 dakikalık versiyonu gösterilmiştir.

ABD'de 1979'da önce X (pornografik) film değerlendirme kategorisine sokulan film 1991'de bu kez NC-17 (17 yaş sınırlaması) ile ruhsatlandırılmıştır. Bazı ülkelerde (ör: Singapur) gösterimi yasak olan filmin birçok ülkede de ABD'dekine benzer derecelendirmelerle gösterilmesine izin verilmiştir.[8]

Not: Bu film kesinlikle çocuklara izlettirilmemelidir.

Pasolini'nin Hayat Üçlemesi

"Binbir Gece Masalları", Pier Paolo Pasolini'nin klasik metinlerden yola çıkarak cinselliği irdelediği ve eski çağlarda cinselliğe gösterilen hoşgörüyü vurguladığı, Hayat Üçlemesi olarak anılan (Rekin Teksoy buna Eros Üçlemesi diyor) üç filminden sonuncusu ve en çok tartışma yaratmış olanıdır. Üçlemeyi oluşturan ilk iki film 1971'de çektiği Il Decameron (Dekameron'un Aşk Öyküleri) ve 1972 tarihli I Racconti di Canterbury (Canterbury Öyküleri)'dir. "Binbir Gece Masalları", aynı zamanda yönetmenin sondan bir önceki filmidir. Pasolini 1975 yılında çektiği Salò filminin tamamlanmasından hemen sonra esrarengiz bir cinayete kurban gitmişti.

Pasolini üçlemenin ilk iki filminde bizzat rol almıştı. Bazı oyunculara da her üç filminde de yer vermiştir, örneğin Franco Citti üçlemenin tamamında vardır.

  • Pasolini'nin Hayat Üçlemesi (Eros Üçlemesi):
Yıl Özgün adı Türkiye'deki adı Uyarlandığı eser Notlar
1971Il DecameronDekameron'un Aşk ÖyküleriGiovanni Boccaccio'nun 1353 tarihli eseri DecameronPasolini de oynuyor
1972I Racconti di CanterburyCanterbury ÖyküleriOrta Çağ İngiliz yazarı Geoffrey Chaucer'in Canterbury Hikâyeleri adlı eseriPasolini de oynuyor
(yazar Geoffrey Chaucer'ın kendisini canlandırıyor)
1974Il Fiore Delle Mille e Una NotteBinbir Gece MasallarıOrta Doğu kökenli anonim eser Binbir Gece Masalları

Konusu

Film, kimisi birbiri ile bağlantılı, bazıları da ilgisiz on kadar hikâyeden oluşur. Bu hikâyelerin anlatılışı çoğunlukla mantıksal bir devamlılık ve akışkanlık arzetmez, filmde zaman bütünlüğü yoktur. Masalsı bir üslupla anlatılan bu erotik fantezide ilk ve son hikâyeler birbirini tamamlar. Filmin karakterlerinin de genellikle çok genç insanlardan oluştuğunu belirtmek gerekir. Nurettin (Franco Merli) adındaki delikanlı, köle pazarından satın aldığı Zümrüt (Ines Pellegrini) adlı esmer cariyeye aşık olur.

Nurettin'in bir gaflet anında Zümrüt birtakım adamlarca evinden kaçırılır. Nurettin de peşinden yollara düşer. Çeşitli badireler atlatan Zümrüt erkek kılığında gezerken bir kente hükümdar olur (Hükümdarları yeni ölmüş olan kent ahalisi çölden gelen ilk adamı hükümdar yapacaklardır). Ancak bir şartları vardır, kentin ileri gelenlerinden birinin kızıyla evlenecektir. Arada anlatılan birçok erotik hikâyeden sonra Nurettin'in yolu sevgilisi Zümrüt'ün hükümdarlık yaptığı kente düşer. Nurettin hükümdar tarafından cezalandırılmayı beklerken Zümrüt gerçek kimliğini açıklar ve sevgililer tekrar birbirine kavuşur.

Oyuncu kadrosu

Zümrüd rolünü canlandıran Ines Pellegrini filmin bir sahnesinde.
Oyuncu Rolü
Franco MerliNurettin
Ines PellegriniZümrüt
Ninetto DavoliAziz
Franco Cittiİblis
Tessa BouchéAzize
Margareth ClémentiAziz'in Annesi
Luigina RocchiAziz'in Karısı
Alberto ArgentinoPrens Şahzima
Francesco Paolo GovernalePrens Taci
Salvatore SapienzaPrens Yunan
Zeudi BiasoloZeudi
Barbara Grandi
Elisabetta GenoveseMunis
Gioacchino Castellini
Abadit GhideiPrenses Dünya

Kaynakça

  1. ^ "IMDb, Türkçe Festival isimi için referans". 7 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2022. 
  2. ^ Dorsay, Atilla (1995). 100 Yılın 100 Yönetmeni. Remzi Kitabevi. ss. sayfa 449.  Türkçe isim için referans1.
  3. ^ Teksoy, Rekin (2005). Rekin Teksoy'un Sinema Tarihi. Oğlak Yayıncılık. ss. sayfa 687.  Türkçe isim için referans2.
  4. ^ "İstanbul Film Festivali Web Sitesi". Erişim tarihi: 26 Haziran 2009. []
  5. ^ "Allmovie". Erişim tarihi: 21 Haziran 2009. 
  6. ^ "IMDb Locations alt bölümü". 12 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2009. 
  7. ^ "IMDb Awards alt bölümü". 10 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2009. 
  8. ^ "Il fiore delle mille e una notte (1974)/Certification". 11 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2009. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Binbir Gece Masalları</span> Orta Doğu kökenli fantastik edebî eser

Binbir Gece Masalları, Orta Çağ'da kaleme alınmış olan Orta Doğu kökenli edebi eserdir. Prenses Şehrazad'ın hükümdar kocası Şehriyar'a anlattığı hikâyelerden oluşur. Arapçaya çevrildikten sonra yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Michelangelo Antonioni</span> İtalyan film yönetmeni ve senarist (1912-2007)

Michelangelo Antonioni, İtalyan film yönetmeni.

<i>Batan Güneş</i> (film, 1962) 1962 yapımı Fransız-İtalyan drama filmi

Batan Güneş 1962 İtalya-Fransa ortak yapımı psikolojik dramatik filmdir. Özgün adı L'Eclisse olan filmi Michelangelo Antonioni yönetmiş, başrollerinde Alain Delon ve Monica Vitti oynamışlardır. "Batan Güneş" bir Raymond ve Robert Hakim yapımıdır.

<i>Salo ya da Sodomun 120 Günü</i>

Salo ya da Sodom'un 120 Günü 1975 İtalya Fransa ortak yapımı dramatik filmdir. Özgün adı Salò o le 120 giornate di Sodoma ya da daha yaygın bilinen şekliyle kısaca Salò'dur. Pier Paolo Pasolini'nin yönettiği film Türkiye'de önce Mart 1992'de 11. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde, sonra da Nisan 2007'de 26. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde gösterilmişti. Passolini, Sergio Citti ile birlikte filmin senaryosunu da yazmıştır.

<i>Vaatler Ülkesi</i> (film) film

Vaatler Ülkesi 1975 Polonya yapımı dramatik dönem filmidir. Özgün adı Ziemia Obiecana olan film uluslararası gösterimlerde ve İngilizce konuşulan ülkelerde Land of Promise ve The Promised Land adları ile gösterime sunulmuştur. Film Türkiye'de 23 Mart 1991'de 10. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde de gösterilmiştir.

<i>Macera</i> (film, 1960) İtalya-Fransa filmi

Macera 1960 İtalya - Fransa ortak yapımı psikolojik drama filmidir. Özgün adı L'Avventura dır. Uluslararası yarışma ve festivallerde The Adventure adı ile gösterime sunulmuştur. Film 1972 yılı başında Sinematek'te Serüven adıyla gösterilmiştir.

<i>Kumpanya</i> (film, 1975) Theodoros Angelopoulosun 1975 yapımı epik dönem filmi

Kumpanya, 1975 Yunanistan yapımı epik dönem filmdir. Özgün adı O Thiasos olan film uluslararası festivallerde ve İngilizce konuşulan ülkelerde The Travelling Players adıyla gösterime sunulmuştur.

<i>Teorema</i> (roman) Pier Paolo Pasolininin 1968 yılında yayımladığı romanı

Teorema, İtalyan film yönetmeni, şair ve yazar Pier Paolo Pasolini'nin 1968 yılında yayımladığı romanının adıdır. "Teorema", Pasolini'nin senaryosunu yazıp yönettiği aynı adlı filminin romanıdır, ama birçok sinema uyarlamasının aksine film romandan uyarlanmamıştır. Film ve roman hemen hemen aynı zamanlarda seyirciye/okuyucuya ulaşmıştır.

Binbir Gece Masalları, Orta Çağ'da kaleme alınmış Orta Doğu kökenli edebî eser.

<i>Dekameronun Aşk Öyküleri</i>

Dekameron'un Aşk Öyküleri 1971 İtalya - Fransa - Batı Almanya ortak yapımı erotik güldürü filmidir. Özgün adı Il Decameron olan film ABD'de The Decameron adıyla gösterime sunulmuştur.

Pier Paolo Pasolini'nin sinema dönemleri Bu liste yönetmenin sinema eleştirmenlerince üçlemeler, dönemler gibi gruplara ayrılmış bazı filmlerini kapsar. Böyle bir ayrım Pier Paolo Pasolini'nin sinema anlayışını ve sinema kariyeri boyunca geçirdiği değişiklikleri daha iyi anlamak ve bir bakışta filmler arasında bazı kıyaslamalar yapmak açısından önemlidir.

<i>Rastgele Balthazar</i>

Rastgele Balthazar, 1966 Fransa - İsveç ortak yapımı dramatik filmdir. Özgün adı Au Hasard Balthazar olan film Mayıs 1971'de Türk Sinematek Derneği'nde özgün adıyla gösterildi. 1990'da 9., 2000 yılında da 19. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde, son olarak da Mart 2009'da Ankara Uluslararası Film Festivali'nde "Rastgele Balthazar" adıyla gösterildi.

<i>Gece</i> (film, 1961) 1961 filmi

Gece, 1961 İtalya - Fransa ortak yapımı psikolojik dramatik filmdir. Özgün adı La Notte olan film Türkiye'de ilk kez Kasım 1963'te sinemalarda gösterilmiştir. Filmin Türkiye'deki ikinci gösterimi ise Ağustos 1971'de Türk Sinematek Derneği'nde yapılmıştır.

<i>Güzel Tutsak</i>

Güzel Tutsak, 1983 Fransa yapımı gerçeküstücü avangart filmdir. Özgün adı La belle captive olan film 2-17 Nisan 2005 tarihleri arasında düzenlenen 24. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde de gösterilmişti. Sinema eleştirmeni Rekin Teksoy Sinema Tarihi adlı kitabında filmin Türkçe adını Güzel Esire olarak not düşmüştür. Ancak bu adın Türkiye'deki gösterim adı değil, özgün adının çevirisi olduğu anlaşılmaktadır.

Sinemada üçlemeler, birbirleri ile bir şekilde bağlantılı bazı üçlü film gruplarına sinema yazarları ve eleştirmenler tarafından verilen addır. İngilizcede bu kavramın karşılığı Trilogy dir, ancak bazen bunun yerine cycle sözcüğü de kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Paolo Sorrentino</span> İtalyan film yönetmeni

Paolo Sorrentino, İtalyan sinema yönetmeni, yapımcı ve senarist ve oyuncudur.

Hikâye aracı tek amacı anlatının ilerlemesini sağlayan veya altarnetif olarak hikâyedeki bölümlerde zorluklar çıkmasına sebep olan, hikâyedeki nesne veya karakterlere verilen addır. Hikâyedeki, okuyucuyu rahatsız edebilen veya aşırı şaşırtan, yapmacık ya da keyfi olarak oluşturulmuş kurgusal bölümler okuyucunun güven derecesini azaltabildiği gibi iyi hazırlanmış bir kurgu veya kendiliğinden ortaya çıkan karakter ya da bölümler okuyucu tarafından kabul görüp hatta tahmin edilebilir. Hikâye araçları bu kurguların oluşmasını sağlayan baş etkenlerdir.

<i>Almanya, Sıfır Yılı</i>

Almanya, Sıfır Yılı, 1948 İtalya yapımı dramatik Yeni Gerçekçi filmdir. İtalyanca özgün adı Germania Anno Zero olan ve Almanca çekilen filmin Almanya'daki adı ise Deutschland im Jahre Null'du. Film Türkiye'de ilk kez Mart 1966'da Türk Sinematek Derneği'nde gösterilmişti. Filmin sonradan yapılan İtalyanca dublajlı bir versiyonu da yaygın olarak gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Denizci Sinbad</span> Binbir Gece Masallarında geçen kurgusal kahraman

Denizci Sinbad ya da kısaca Sinbad, kurgusal bir denizci ve hikâye kahramanıdır. Sinbad, Orta Doğu kökenli bu hikâyenin yanı sıra Binbir Gece Masalları'nda da geçer. Asya, Afrika ve Güney denizleri boyunca yaptığı seferler sırasında karşılaştığı fantastik, büyülü ve farklı canavarlar ve yaşadığı olayları konu alır, farklı kültürlerde farklı hikâyeleri bulunur.

27. Cannes Film Festivali 9 - 24 Mayıs 1974 tarihleri arasında gerçekleştirildi. Altın Palmiye, Francis Ford Coppola tarafından Konuşma'ya gitti.