İçeriğe atla

Billy Graham

Billy Graham
Billy Graham, 11 Nisan 1966
DoğumWilliam Franklin Jr. Graham
7 Kasım 1918
Charlotte, Kuzey Karolina, ABD
Ölüm21 Şubat 2018 (99 yaşında)
Kuzey Karolina
EğitimWheaton Koleji
MeslekVaiz
DinHristiyanlık (Güneyli Baptist Toplumu)
EvlilikRuth Bell
Çocuk(lar)Gigi, Anne, Ruth, Franklin ve Nelson
İmza

William Franklin Graham, Jr. (7 Kasım 1918 - 21 Şubat 2018) daha çok bilinen adıyla Billy Graham, Evanjelist Hristiyan vaiz-kanaat önderi. Billy, Güneyli Baptist Mezhebi'nin bir üyesidir ve birçok ABD başkanına dinsel danışmanlık yapmıştır.[1] Graham bugüne kadar yaşamış birçok Hristiyan vaizden daha fazla vaaz vermiştir.[1] 2002'ye kadar ise, televizyon ve radyo gibi yayınları da kullanarak iki milyarın üstünde kişiye ulaşmıştır.[2] Graham Harry Truman'dan beri tüm Amerikan başkanlarıyla bir araya gelmiştir ve[3] Kongre Altın Madalyası ve Başkanlık Özgürlük Madalyası dahil olmak üzere birçok onura layık görülmüştür.[4]

Yaşam öyküsü

İlk yaşam dönemi

Billy Graham'nın ilk dönemlerinin geçtiği ev

Billy Graham, Charlotte, Kuzey Karolina yakınlarındaki bir mandıra çiftliğinde doğmuştur.[5] Morrow Coffey'in oğludur. 1933'te, Graham'ın babası; Graham ve kardeşi Catherine'yi kusana kadar bira içmeleri için zorlamıştır. Bu; onların yaşamları boyunca alkolden nefret etmeleri durumunu doğurmuştur.[6] Billy Graham Merkezi'ne göre Graham, 1934'te Charlotte'deki dini dönüşüm mitinginden çok etkilenmiştir. Bununla birlikte, o yerel dini gençlik oluşumlarına katılmamıştır çünkü o; o dönemlerde "fazla dünyevi" bir yaşamı seçmiştir.[6] Daha sonra ise yerel bir evanjelist olan Mordecai Ham'ı görmeye gitmiştir. Ardından Sharon Lisesi'nden Mayıs 1936'da mezun olup, şimdiki hali Bob Jones Üniversitesi olan Bob Jones Koleji'ne kayıt olmuştur.

Kolejdeki birinci yılında, okuldaki ödevleri yapmakta ve kurallara uymakta oldukça zorlanmıştır.[6] Graham bir ara okulu bırakmayı dahi düşünmüştür. Graham kolejdeyken; sık sık küçük bir adadaki ırmakta kano turları yapmıştır. Bu adada kuşlar, ağaçlar ve çam kütükleriyle geçirdiği günler; duyuşsal yeteneklerinin gelişmesinde önemli rol oynamıştır. 1943'te Graham, Illinois'teki Wheaton Koleji'nden mezun olmuş ve antropoloji alanında lisans çalışmalarına başlamıştır. Wheaton Koleji'ndeyken, Dünya'nın yaratılışını Tanrı'ya bağlayan Graham, bir İncil almaya karar vermiştir. Daha sonra Güney Kaliforniya'daki Orman Evi Hristiyanları'nın kampına kabul edilmiştir. Bugün bu kamp Forest Home Ministries adıyla bilinmektedir ve Graham'ın ilk ruhanî seçimini yaptığı yerde bir anıt bulunmaktadır.[7]

Aile

Vikihaber'de bu konuyla ilgili haber var:

Graham, 1946'da, kendi sınıfındaki bir kız olan Ruth Bell ile evlenmiştir. Bell'in anne ve babası Çin'de bulunan Presbiteryan Kilisesi'ne bağlı olup, babası L. Nelson Bell bir cerrah olarak orada çalışmıştır. Graham Ruth hakkında konuşurken: "O bana baktı ve gözlerimiz buluştu ve ben onun kesinlikle evlenmek istediğim kadın olduğunu hissettim." demiştir. Ruth'sa Graham'ın Tanrı'nın hoşnutluğunu kazanmak konusunda herkesten istekli olduğunu söylemiştir. Çift evlendikten iki ay sonra kolejden mezun olmuştur. Evlilikten sonra bir süre, Ruth ve Billy bir kulübede yaşamıştır. Ruth 14 Haziran, 2007'de 87 yaşındayken ölmüştür.[8] Çiftin beş çocuğu olmuştur, bunlar:[9] Virginia (Gigi) Graham Foreman; Anne Graham Lotz; Ruth Dienert; Franklin Graham ve Ned Graham'dır.

Evanjelist Vaizlik

Başlangıç

Graham 1939'da Güney Baptist vaizi olmuştur. Ardından "Gecenin İçindeki Nağmeler" adlı radyo programının düzenleme ve finansmanını üstlenmiştir. Daha sonra, müzik yönetmeni George Beverly Shea bir süre onun programında bariton olarak çalışmıştır. Program oldukça başarılı olsa da, Graham 1945'te programdan ayrılmıştır. Graham silahlı kuvvetlerde vaiz olmak istemiştir. Ancak kabakulak olması bu isteğini engelleyen bir faktör olmuştur. Bir zaman sonra, Graham Florida'da sağlığına kavuşmuştur ve bir evanjelist olan Charles Templeton ile Mesih'in Gençleri topluluğuna yönelmiştir. Böylece bir evanjelist olarak ABD ve Avrupa'nın birçok yerine seyahat etmiştir.[10]

Hearst etkisi

Graham, 1949'da Los Angeles'ta birçok yeniden doğuş toplantısına katılmıştır. Dinin yeniden canlanması üzerine yaptığı çalışmalar sayesinde Graham, önemli bir ulusal dini figür hâline gelmiştir.[11] Bu durumun sağlanmasında nüfuzlu bir gazeteci olan William Randolph Hearst'un etkisi yadsınamayacak derecededir. Birçok insan; Hearst'ın Graham'ı onun yurt sevgisinden dolayı desteklediğini düşünmektedir. Ayrıca; Graham'ın muhafazakâr ve komünizm karşıtı duruşunun da bunda etken olduğu iddia edilmektedir.[12]

Olgunluk dönemi

Pensilvanya'daki Three Rivers Stadı

Graham, 1957'de Londra ve New York'taki Madison Kompleksi'nde programlar düzenlemiştir. Londra'daki misyonu yaklaşık 12 hafta sürmüştür; New York'ta ise bu süre 16 haftayı bulmuştur. Ayrıca ilk kez 1959'da dini varlığı sağlamlandırmak amacıyla Avustralya'da çalışmalar yapmıştır.

Graham 1948-1952 yılları arsında Minnesota'daki Kuzeybatı Koleji'nde müdürlük yapmıştır. Onun yaşamındaki Evanjelist etkin dönemlerin başlangıcı da bu olay olmuştur. Graham 1960'ta ırkçılığa karşı olduğunu söylemiştir. Bunu oditoryum konuşmalarında sık sık dile getirmiştir. Hatta bir konuşmasında siyahi ve beyaz tenli dinleyicileri ayırmak için kullanılan şeridi yırtmıştır. Ayrıca Graham, 1960'lardaki Amerikan Medeni Haklar Hareketi sırasında Martin Luther King'i hapisten kurtarmak için devlete bir miktar kefaret ödemiştir. Bunun yanında 1957'de New York'ta düzenlenen dini canlandırma toplantılarından birine King'i de davet etmiştir. Graham 16 haftalık bir süreçte, Madison Square Garden, Yankee Stadyumu ve Times Square'de birçok kişiye seslenmiş; buradaki konuşmalarında ırkçılığa karşı bir tavır ortaya koymuştur.[2] Graham, King'le iyi arkadaş olmuş; hatta arkadaşlarına 'King'e doğum adı olan Michael ismiyle hitap etmeleri gerektiğini' söylemiştir.[13]

Son dönemler

Graham, Soğuk Savaş yıllarında demir perde hattında etkinlik gösteren ilk misyoner olmuştur.[14] Apartheid yıllarındaysa, hükûmet tüm insanları eşit görene kadar Güney Afrika'ya gitmemiştir.[15] Apartheid hareketi boyunca ayrışmanın doğru olmadığını dile giren Graham, bu ülkeye ilk kez 1973'te gitmiştir.

Graham, eşi Ruth'un doğduğu ülke olan Çin'e de gitmiştir. Ayrıca diplomatik olarak sorunlar yaşanan Kuzey Kore'ye de 1992'de bir seyahat düzenlemiştir. Graham, 11 Eylül saldırıları'dan (2001) kısa bir süre sonra -14 Eylül'de- Washington Ulusal Katedrali'nde bir vaaz vermiştir. Zamanın Amerikan Başkanı George W. Bush da bu toplantıya katılmıştır. 24 Haziran 2005'te Kuzey Amerika'da vaazlar vermeye başlayan Graham, Mart 2006'da Katrina Kasırgası'nın yıkıcı etkilerinin giderilmesine bir katkı olarak "Umut Festivali" adında dini bir festivali örgütlemiştir.

1990'li yılların ortalarından beri parkinson hastalığı ile mücadele eden Graham, sağlık durumunun iyi olmadığını söyleyerek emekli olduğunu açıklamıştır. Graham, Ağustos 2005'te Charlotte, North Carolina'daki bir kütüphaneye gitmek için yürüteç kullanmıştır. Ayrıca Graham, 18 Ağustos 2007'de -88 yaşındayken- bağırsak kanaması teşhisiyle tedavi altına alınmıştır.[16]

Billy Graham, yaşamı boyunca 185 ülke ve bölgede 215 milyona yakın insana vaaz vermiştir. Bunun yanında televizyon, video, film ve internet yayınlarıyla da milyonlarca kişiye ulaşmıştır.[17] Ayrıca, 1948'den beri 41 evanjelist öğreti hareketine katılan Graham, 1947'den beri yaptığı Hristiyan vaizlik görevini hastalıktan iyice zayıf düşene dek sürdürmüştür. Vaazlarında ise sık sık stadyum, park ve bulvar gibi geniş alanları kullanmıştır. Bu toplantılarda 5 bin kişiye kadar ulaşan izleyici kitlesine karşı ilahiler seslendirmiştir.

Siyaset

Politik olarak Graham eski bir Demokrat Parti üyesi olsa da, daha sonra yakın arkadaşı Richard Nixon'un başkan olmasıyla Cumhuriyetçilerin safına geçmiştir. Şu anda Graham: "İsa hiçbir siyasi partiyi tutmadı diyerek." herhangi bir siyasi partiye üye olmayacağını söylemiştir. Genel olarak siyasi alanda çalışan insanları desteklemiyor olsa da; bazı durumlarda siyasi güce destek vermiş; ABD başkanları'nın dinsel konularda ilk danıştığı dini önderlerden biri olmuştur.

Kaynakça

  1. ^ a b "Pastor to Power: Billy Graham and the Presidents". ABC news. 20 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2009. 
  2. ^ a b Horstman, Barry M. (27 Haziran 2002). "Billy Graham:A Man with a Mission. (Special section)". Cincinnati Post. 28 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2009. 
  3. ^ "Billy Graham to Step down from President's Advisor Role". Mark Over Street. 12 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2009. 
  4. ^ "Billy Graham Awards". Highbeam. 28 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2009. 
  5. ^ "Billy Graham". Encyclopædia Britannica. 14 Kasım 2008. 12 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2009. 
  6. ^ a b c "God's Billy Pulpit". Time. 27 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2009. 
  7. ^ "About Billy Graham: A Biography". DrBillyGrahamMinistries.org. 26 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2008. 
  8. ^ Marshall Shelley (14 Haziran 2007). "Ruth Graham Dies at 87". ChristianityToday. 11 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2009. 
  9. ^ Roger A. Lee. "Biofiles: Billy Graham". HistoryGuy.com. 2 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2009. 
  10. ^ "Time, God's Billy Pulpit". Time Magazine. 15 Kasım 1993. 4 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2009. 
  11. ^ Harold Bloom (14 Haziran 1999). "TIME 100: Billy Graham". Time. 4 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2009. 
  12. ^ The Media Monopoly, Boston, Mass Usa: Beacon Press, 2000 6th ed., p. 39 ff
  13. ^ "Billy Graham". Encyclopedia.com. 5 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2009. 
  14. ^ Nancy Gibbs and Michael Duffy (31 Mayıs 2007). "Billy Graham: "A Spiritual Gift to All"". Time. 24 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2009. 
  15. ^ Shelley, Marshall; Myra, Harold (2005). The Leadership Secrets of Billy Graham. Zondervan. s. 348. ISBN 9780310255789. 
  16. ^ The Associated Press (19 Ağustos 2007). "Evangelist Billy Graham hospitalized". ABC12.com. 18 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2009. 
  17. ^ "Media:Bios — Billy Graham". BillyGraham.org. 23 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2009. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Billy Graham ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fethullah Gülen</span> Türk vaiz ve yazar

Fethullah Gülen, Fethullahçıların lideri olan Türk vaiz, yazar ve eski imamdır. 28 Şubat sürecinde, dönemin Ankara Emniyet Müdürlüğü; Gülen ve örgütlenmesi hakkında bir rapor hazırladı. Rapora göre, Gülen bir örgütün lideriydi ve liderlik ettiği örgütün mensupları Türk emniyet birimlerine sızmaktaydı. Emniyet Genel Müdürlüğü bu raporu aldıktan 3 gün sonra, 21 Mart 1999'da; sağlık problemlerini sebep gösteren Gülen, Amerika Birleşik Devletleri'ne gitti. O tarihten bu yana Pensilvanya eyaletindeki Saylorsburg kasabasında yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Alexander Graham Bell</span> Telefonun icadı ile tanınan İskoç bilim insanı (1847–1922)

Alexander Graham Bell, telefonun icadı ile tanınan İskoçya doğumlu Amerikalı bilim insanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ergun Caner</span>

Ergun Michael Caner, Türk kökenli Amerikalı Protestan bir din adamı ve vaizdir. Amerikalı Baptist Evanjelist Jerry Falwell'in kurucusu olduğu, Virginia'daki dinî ağırlıklı Liberty Üniversitesi'nde İlahiyat Anabilim Dalı'nın başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">John Donne</span>

John Donne, İngiliz şair, mistik ve vaizdir. Metafizik şiirini kurmuş ve en önemli temsilcisi olmuştur. The Flea şiirinin yazarıdır.

<i>Billy Elliot</i>

Billy Elliot, 2000 yılı Birleşik Krallık yapımı Stephen Daldry filmi. Yönetmenin ilk uzun metrajlı filmidir. Durham'da kurgusal bir kasaba olan Everington'da geçer. Karakterler, 11 yaşındaki Billy, kömür madeni işçisi babası, ağabeyi ve Billy'nin dans öğretmenidir. Senaryo yazılırken, kısmen A.J. Cronin'in The Stars Look Down adlı romanından esinlenilmiştir. Bu kitap da Billy Elliot gibi İngiliz maden işçilerinin grevini ve işçilerden birinin oğlunun geleneklere karşı çıkarak kendi yolunu bulmasını konu alır.

<span class="mw-page-title-main">Geert Groote</span>

Geert Groote (Latince ismi; Gerardus Magnus), Hollandalı vaiz ve Brethren Ortak Yaşam Topluluğu'nun kurucusu.

Güneyli Baptist Toplumu veya Güneyli Baptist Konvansiyonu, ABD merkezli, muhafazakâr ağırlıklı bir Hristiyan mezhebidir. Güneyli ismi, mezhebin kurulduğu ve kökleştiği Güney ABD'den gelir. Mezhep, kuzeyli Baptistler ile kölelik sorunu dolayısıyla arasının açılması neticesinde ilk kez 1845'te Georgia'nın Augusta şehrinde bağımsız kilise olmuştur.

<i>Tentenin Maceraları</i> (film)

The Adventures of Tintin: Secret of the Unicorn, Belçikalı yazar Georges "Hergé" Remi'nin yarattığı The Adventures of Tintin adlı çizgi kitap serisinden uyarlanan, 3 boyutlu hareket yakalama tekniğiyle çekilen 2011 filmidir. Yönetmen Steven Spielberg'dir ve hikâye The Secret of the Unicorn ve Red Rackham's Treasure kitaplarının öykülerinden uyarlanmıştır. Tenten'i Jamie Bell, Kaptan Haddock'u Andy Serkis, Thomson ve Thompson'ı Simon Pegg ve Nick Frost oynamıştır. Daniel Craig, Toby Jones, Mackenzie Crook ave Gad Elmaleh de oyuncu kadrosunda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">I. Leo</span>

Papa I. Leo, Papa Aziz Leo Magno veya Papa Büyük Leo (d. yak 400 Toskana, Batı Roma İmparatorluğu -ö. 10 Kasım 461 Batı Roma İmparatorluğu, 29 Eylül 440- 10 Kasım 461 döneminde papalık yapan, 1754'te Papa XIV Benediktus tarafından Kilise Doktoru ilan edilen papa ve papalık yapan ilk İtalyan aristokrat. Leo'nun yortusu 10 Kasımdır.

Güvercinlik Havalimanı Ankara'nın 10 km batısında bir askerî havaalanıdır. Ankara'nın ilk havaalanı ve Türk Hava Yolları'nın ilk teknik bakım merkezi olmuş, daha sonra askerî amaçlara tahsis edilmiştir. Günümüzde Kara Kuvvetleri Komutanlığı envanterinde yer almaktadır. Havaalanı'ndan Kara Kuvvetleri ve Jandarma Genel Komutanlığına bağlı birlikler ve Genelkurmay Başkanlığına doğrudan bağlı bazı birimler yararlanmaktadır. Kara Havacılık Komutanlığı da burada konuşlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İoannis Hrisostomos</span> önemli erken dönem kilise babası

İoannis Hrisostomos veya Altınağızlı Yuhanna, Konstantinopolis Başepiskoposu olarak görev yapmış önemli bir Kilise Babası'ydı. Vaazlarıyla ve halka açık konuşmalarıyla, iktidarın ve din adamlarının otoritelerini kötüye kullanımını kınadığı tutumuyla, Altınağızlı Yuhanna'nın İlâhî Âyin Metni ve asketik (çileci) duyarlılıkları ile tanınır. Yunanca khrisostomos (Χρυσόστομος) unvanı "altın-ağızlı" anlamına gelir ve ünlü hitabet yeteneğini belirtir. Batı kiliselerinde John Chrysostom olarak anılır. Altınağızlı Yuhanna, Erken Hristiyanlık döneminde en üretken yazarlardan biriydi, ancak hem İskenderiyeli Origenes hem de Hippo'lu Augustinus onu geçmiştir.

Onuncu Doktor, uzun soluklu İngiliz bilimkurgu dizisi olan Doctor Who dizisine isimini veren karakter Doktor'un 10. enkarnasyonudur. Onuncu Doktor karakteri 2005 yılından 2010 yılına kadar David Tennant tarafından canlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Antonio Meucci</span> İtalyan mucit (1808–1889)

Antonio Santi Giuseppe Meucci, İtalyan mucit. 1854'te teletrofono adını verdiği sesi önce elektrik dalgalarına, daha sonra aletin diğer ucunda sese çeviren aleti icat etmiştir. Bu, telefonun ilk örneği olarak kabul edilir. 28 Aralık 1871'de caveat başvurusunda bulunan Meucci, aynı yıl bindiği teknenin yanmasından dolayı hastalandı. Tedavi parası için karısı teletrofono dahil Meucci'nin bütün icatlarını bir eskiciye sattı. Meucci iyileştikten sonra icadını aradı ama eskici onu kimliğini vermek istemeyen bir gence sattığını söyledi. İşsiz olan Meucci, 1872 ve 1873'te caveat'ı uzatmak için gerekli olan 10 doları gönderebilmiş, ama 1874'te gönderememiştir. Teletrofono'nun krokilerini yolladığı Western Union'daki laboratuvarda Graham Bell bunları bulmuş ve patentini almıştır. Meucci, bunun üzerine Graham Bell'e dava açmıştır. 1886'da mahkeme Meucci'nin icadın sahibi olduğuna ikna olmuş görünse de üç yıl sonra Meucci ölmüştür. Nitekim 1893'te Bell'in patenti de son bulmuş ve bir daha yenilenmemiştir. 11 Haziran 2002'de ABD Temsilciler Meclisi'nde "Antonio Meucci’nin hayatının ve başarılarının tanınması ve Meucci’nin telefonu icat ettiğinin kabul edilmesi" kararıyla denge kısmen sağlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Jocelyn Bell Burnell</span> İngiliz bilimci

Dame Susan Jocelyn Bell Burnell, Kuzey İrlandalı astrofizikçi. Lisansüstü öğrencisiyken ilk radyo pulsarlarını keşfetti. İlk olarak pulsarları gözlemlemesine ve de analiz etmesine rağmen Bell Burnell Nobel Fizik Ödülü'nü tez danışmanı Antony Hewish ile paylaşmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Jerry Lawler</span> Amerikalı güreşçi

Jerry O'Neil Lawler ya da bilinen adıyla: Jerry "The King" Lawler, Amerikalı yarı emekli profesyonel güreşçi ve yorumcu. Günümüzde WWE'de yorumcu olarak çalışmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bernice King</span>

Bernice Albertine King sivil haklar liderleri Martin Luther King Jr. ve Coretta Scott King'in en küçük çocukları olan ABD'li bir vaizdir. Babası suikast sonucu öldürüldüğünde beş yaşındaydı. Bernice King ergenlik yaşlarındayken babasıyla ilgili bir belgesel izleyince psikolojisi bozulduktan sonra vaiz olmak için çalışmaya karar verdi. Bernice King 17 yaşındayken Birleşmiş Milletler'de konuşmaya davet edildi. Babasının öldürülmesinden yirmi yıl sonra deneme vaazını verdi. Babasının da, annesinin de aktivist olmalarından ilham aldı ve yetişkinlik döneminin ilk yıllarında birçok kez tutuklandı.

Herman Daggett, ABD'li Presbiteryen kilisesi üyesi ve erken dönem hayvan hakları yazarıdır.

Antakyalı İshak Başrahip, vaiz ve yazar. Doğu kiliselerince Kilise Babası Kabul edilir. Efrem’den sonra yazı çeşitliliği ve sayısı açısından en çok eser vermis isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Charles Spurgeon</span>

Charles Haddon Spurgeon bir İngiliz Baptist vaizdi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.