İçeriğe atla

Bilim merkezi

Güney Norveç'te bir bilim merkezi

Bilim merkezi veya Bilim merkezleri, özellikle çocukların ve genç neslin bilime, bilimsel düşünceye, gelişen teknolojilere karşı ilgilerini artırmak ve yakından takip etmelerini sağlamak; bilgi, beceri ve üretim yeteneklerinin gelişmesine aktif, uygulamalı ve deneyimsel eğitim ve öğretim ile katkıda bulunmak amacıyla eğitim sağlayan ortamlara verilen isimdir.[1]

Teknolojik gelişmelere uyum sağlayan ve bilimsel ilkeleri benimseyip pratik olarak uygulayan bir toplumun oluşması için sadece kitaplarda okumaya değil, hayata geçirmeye ve üzerinde düşünmeye ihtiyaç vardır. Bilim merkezleri de bu politikalar doğrultusunda kurulmaktadır. Bu merkezlerde ki temel amaç; toplumun bilim ve teknolojiyi daha etkili bir şekilde anlaması ve takipçisi olmalarıdır. Bu merkezlerin özelliklerine bakacak olursak; Fen, yaşam bilimi, mühendislik, matematik, sağlık ve sanayi alanında yapılanabilmektedir. Tarihi konular yerine günlük konulara yoğunlaşırlar. Ziyaretçilerin deneylere katılmalarına özen gösterilir ve bunun için rahat bir etkileşim ortamı hazırlanır.

Bilim merkezlerinde öğretim yapmaktan çok etkili öğrenme için gerekli şartları sağlamak amaçlanmaktadır. Bu merkezlerde aktarılmak istenilen kavram, teori ve bağıntılar etkili ve ilgi çekici deney düzenekleri ile aktif katılım sağlanarak kazandırılmaya çalışılır. Deneyi yapan öğrenci neden ve sonuçları görür, eğişkenleri değiştirerek aralarında bulunan ilişkileri kavrar. Tüm bu süreçte öğrenen aktiftir. Ayrıca deney düzeneklerinin çalıştırılabilmesi için süreci ve yöntemi anlaması gerekir. Bu süreçte de bilim merkezi eğitim etkinlikleri ve eğitimcilerine önemli sorumluluklar düşmektedir. Bilim eğitimindeki reform hareketleri bilim merkezi organizasyonları büyük ilerleme sağlamaktadır. Bilim merkezleri amaçları ile bilim eğitimine yön vermektedir. Bu yüzden toplumun şekillenmesinde önemli bir sorumluluğa sahiptir. Çalışmalar fen eğitimindeki reformun daha çok okul dışı etkinliklere yaklaştığını göstermekte, etkileşimli bilim merkezleri fen eğitiminin temel anlayışı üzerinde etkili olmaktadır ve bu etkiler çevresel değişimleri de beraberinde getirdiğini desteklemektedir[2]

Bilim merkezleri bilimi anlama, olumlu tutum geliştirme ve bilimsel davranışları arttırma anlamında olumlu etkiye sahiptir.[3]

Bilim Merkezlerinin Amacı

Bilim merkezleri, farklı yaş gruplarından ve farklı birikime sahip bireyleri bilimle buluşturarak, bilim ve teknolojiyi toplum için anlaşılır ve ulaşılır bir hale getirmeyi ve bilim ve teknolojinin önemini toplum gözünde artırmayı amaçlayan; deneysel ve uygulamalı etkinlikler içeren, ziyaretçilerini denemeye ve keşfetmeye teşvik eden; kamu yararı gözeten, kar elde etmek amacıyla kurulmayan, kamu ya da özel sektör kaynakları ile finanse edilen merkezlerdir.

Sessiz ortamlarda, cam vitrinlerin ardında sergilenen, dokunulması yasak objelerden oluşan klasik müze kavramının aksine bilim merkezleri ziyaretçilere aktif şekilde gezebilecekleri, dokunabilecekleri, deneyebilecekleri sergiler ve dinamik ortamlar sunmaktadır.

Bilim merkezleri, günlük olaylara bilimsel bir bakış açısıyla yaklaşabilme yönünde bir ufuk açmaktadır. Herkesin yaratıcı düşünebileceğini ve yaratıcı düşünme becerilerini geliştirebileceğini göstermektedir. Özellikle küçük yaştaki ziyaretçilerin kendi başlarına karar verebilen ve sorumluluk sahibi bireyler olmalarına katkı sağlamaktadır.[4]

Dünyadaki Bilim Merkezleri

Dünyada yaklaşık 3000 bilim merkezi bulunmaktadır. Bu bilim merkezleri her yıl 300 milyonun üzerinde ziyaretçi çekmektedir.

Dünyadaki bilim merkezlerinin ortak bir çatı altında toplandığı bilim merkezi birlikleri bulunmaktadır. Bu birlikler, bilim merkezleri arasında bilgi akışı; konferans, toplantı ve çeşitli konularda eğitimlerin düzenlenmesi; bülten vb. basılı yayınların hazırlanması; geçici sergilerle ilgili veritabanı oluşturulması; bilim merkezlerini bir araya getiren çeşitli projelerin yürütülmesi gibi görevler üstlenirler.[5]

Türkiye'de Bilim Merkezi Destek Programları

TÜBİTAK, bilim merkezlerinin toplumumuzda bilim kültürünü yaygınlaştırmak için son derece kritik bir rol üstleneceği öngörüsünden yola çıkarak, Türkiye'de bu merkezlerin kurulmasını ve yıllar içinde sayılarının artırılmasını hedeflemektedir.

Bu amaç doğrultusunda, Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu'nun 23. toplantısında özellikle çocukların ve gençlerin bilime olan ilgi ve meraklarını artıracak, teknolojiyi daha doğru kullanmalarını sağlayacak bilim merkezlerinin 2016 yılı itibarıyla tüm büyükşehirlerde, 2023 yılı itibarıyla da tüm illerde kurulmasına yönelik çalışmaların yerel yönetimlerle işbirliği halinde gerçekleştirilmesine karar verilmiştir.[6]

2014 yılı Akparti seçim beyannamesinde bilim merkezleri bir başlık altında ele alınarak yaygınlaştırılması kararı alınmıştır:

"Sokakta çalışan çocuklarımızı eğitim hayatına kazandırdık. Bilim merkezleri ile çocuklarımızın bilimin temellerini görerek, dokunarak, yaşayarak kavramalarını ve bilimi sevmelerini sağlıyoruz."[7]

Bu kapsamda inşaat faaliyetini Büyükşehir Belediyelerinin yüklenmesi ve Tübitak tarafından bilim merkezi tasarım ve sergi ünitelerinin tedarik edilerek donatılması yoluyla merkez kurulumları artmıştır.

Türkiye'deki Bilim Merkezleri

Ana madde: Türkiye'deki bilim merkezleri listesi
  • Feza Gürsey Bilim Merkezi [1993][8]
  • Deneme Bilim Merkezi [1998][9]
  • Şişli Belediyesi Bilim Merkezi [2005][10]
  • İTÜ Bilim Merkezi [2007][11]
  • Bekirpaşa Belediyesi Bilim Merkezi [2008]
  • Bayrampaşa Belediyesi Bilim Merkezi [2008]
  • Karşıyaka Belediyesi Bilim Müzesi [2009]
  • Gaziantep Gezegenevi ve Bilim Merkezi [2010][12]
  • SOBİLDEM [2010] []
  • Ödemiş Belediyesi Bilim Merkezi [2011]
  • Eskişehir Bilim Deney Merkezi [2012][13]
  • Bursa Bilim ve Teknoloji Merkezi [2012][14]
  • Karaman Belediyesi Bilim Merkezi [2012]
  • Avcılar Bilim Merkezi [2013]
  • Tarsus Belediyesi Bilim Merkezi [2013]
  • Gölbaşı Belediyesi Bilim Merkezi [2013][15]
  • Sancaktepe Bilim Merkezi, Gözlemevi ve Planetaryumu [2014][16]
  • Konya Bilim Merkezi [2014][17]
  • Kocaeli Bilim Merkezi [2014][18]
  • Polatlı Belediyesi Bilim Merkezi ve Uluğ Bey Gökevi [2014][19]
  • Kağıthane Belediyesi Bilim Merkezi (2015)
  • Elazığ Bilim Merkezi [2015][20]
  • Kayseri Bilim Merkezi [2016][21]
  • Üsküdar Bilim Merkezi[22]

ABD'deki Bilim Merkezleri

  • Saint Louis Bilim Merkezi[23]
  • Exploratorium[24]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Genel Bilgiler". bilimmerkezi. 2 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2013. 
  2. ^ Ogawa, Lomis ve Clain 2009
  3. ^ Falk 2011
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2017. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2017. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2017. 
  7. ^ Akparti 2014 Seçim Beyannamesi
  8. ^ "Feza Gürsey Bilim Merkezi". fezagurseybilimmerkezi.com. 27 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2013. 
  9. ^ "Deneme Bilim Merkezi". bilimmerkezi.org.tr. 2 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2013. 
  10. ^ "Şişli Bilim Merkezi". bilimmerkezi.org.tr. 2 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2013. 
  11. ^ "İTÜ Bilim Merkezi". bilimmerkezi.itu.edu.tr. 1 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2013. 
  12. ^ "Gaziantep Bilim Merkezi". gezegenevi27.com.tr. 15 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2013. 
  13. ^ "Eskişehir Bilim Deney Merkezi". eskisehirbilimdeneymerkezi.com. 1 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2013. 
  14. ^ "Bursa Bilim ve Teknoloji Merkezi". bursabilimmerkezi.org. 6 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2013. 
  15. ^ "Gölbaşı Belediyesi Bilim Merkezi". golbasibilimmerkezi.com. 7 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2014. 
  16. ^ "Sancaktepe Bilim Deney Merkezi". sabidem.org. 17 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2014. 
  17. ^ "Konya Bilim Merkezi". kbm.org.tr. 2 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2014. 
  18. ^ "Kocaeli Bilim Merkezi". facebook.com/KocaeliBilimMerkezi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2013. 
  19. ^ "Polatlı Belediyesi Bilim Merkezi ve Uluğ Bey Gökevi". polatlibilimmerkezi.org. 26 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2014. 
  20. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2017. 
  21. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2017. 
  22. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2017. 
  23. ^ "Saint Louis Bilim Merkezi" (İngilizce). slsc. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2013. 
  24. ^ "www.exploratorium.edu". 12 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Teknoloji</span> mal veya hizmetlerin üretiminde veya buna yönelik amaçların gerçekleştirilmesinde kullanılan beceriler, yöntemler, işlemler, tekniklerin derlenmesi veya bilimsel araştırmalardır

Teknoloji ya da uygulayım bilimi, İnsanlığın, içinde bulunduğu koşullarla başetmedeki yetersizliğini gidermek üzere faydalanabileciği malzeme, alet, araç ve yöntemlerin; bulunması, geliştirilmesi ve üretilmesi süreçlerine verilen ad dır.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü</span> İzmir, Türkiyede bir devlet üniversitesi

İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, 1992 yılında İzmir'de kurulan, özellikle teknoloji alanlarında yüksek düzeyde araştırma, eğitim-öğretim, üretim, yayın ve danışmanlık yapan bir devlet üniversitesidir. İYTE'deki tüm bölümlerde eğitim dili %100 İngilizcedir. 2017 yılında ilk defa Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanan araştırma üniversiteleri programına dahil olarak Türkiye'deki 10 araştırma üniversitesinden biri olarak belirlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Massachusetts Teknoloji Enstitüsü</span> ABD, Massachusettste kurulu vakıf üniversitesi

Massachusetts Teknoloji Enstitüsü, Cambridge, Massachusetts'te bulunan özel bir araştırma üniversitesi. Enstitü, Charles Nehri boyunca bir milden (1,6 km) daha fazla, kentsel bir kampüse ve bir kara hibe, bir deniz hibe ve uzay hibesine sahiptir. Enstitü ayrıca MIT Lincoln Laboratuvarı, Bates Merkezi ve Haystack Gözlemevi gibi bir dizi büyük, kampüs dışı tesisin yanı sıra Broad ve Whitehead Enstitüleri gibi kendine bağlı laboratuvarları da içerir.

<span class="mw-page-title-main">Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi</span> Çanakkalede kurulu devlet üniversitesi

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ), Türkiye'nin Çanakkale ilinde yer alan devlet üniversitesidir. SCIMAGO 2012 yıllık raporunda dünyanın en iyi 1500 üniversitesinden biri olarak listelenmiştir. Üniversite, 2013 yılında Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Türkiye'nin En Girişimci Üniversiteleri Listesi'nde yer almıştır. ÇOMÜ, Uluslararası Üniversiteler Birliği'nin, Avrupa Üniversiteler Birliği'nin, ADIM Üniversiteler Konsersiyumu'nun ve Trakya Üniversiteler Birliği'nin üyesidir. Üniversitenin logosunda, Türk Bayrağı üzerinde Çanakkale Şehitleri Anıtı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gebze Teknik Üniversitesi</span> Kocaelide kurulu devlet üniversitesi

Gebze Teknik Üniversitesi veya kısaca GTÜ, 3 Temmuz 1992 tarihinde Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü adıyla kurulan, Türkiye'deki iki yüksek teknoloji enstitüsünden birisiydi. 22 Ekim 2014 tarihinde TBMM tarafından kabul edilen yasa teklifiyle Gebze Teknik Üniversitesi olarak yeniden yapılandırılmasına karar verildi. Üniversite Çayırova yerleşkesinden oluşmaktadır. Üniversite günümüzde 1.370.070 m2 toplam açık alanı ve 26.612 m2 toplam kapalı alanı bulunan Çayırova Kampüsü'nden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">TÜBİTAK</span> Bilim ve teknoloji alanında çalışan devlet kurumu ve türkiyenin en büyük şirketlerinden birisidir

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu veya kısaca TÜBİTAK, Türkiye'de bilim ve teknolojiyi teşvik etme, yönlendirme ve popülerleştirmeyi amaçlayan, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının ilgili kuruluşlarından olup özel hukuk hükümlerine tabidir.

<span class="mw-page-title-main">Yakın Doğu Üniversitesi</span> KKTCde kurulu vakıf üniversitesi

Yakın Doğu Üniversitesi, 1988 yılında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin Başkenti Lefkoşa’da kurulan bir üniversitedir.

<span class="mw-page-title-main">Feza Gürsey Bilim Merkezi</span>

Feza Gürsey Bilim Merkezi (FGBM), Ankara'nın Altındağ ilçesi Altınpark bünyesinde faaliyet gösteren, öğrencilerin eğlenceli bir ortamda bilimin temel prensiplerini öğrenmesi için kurulmuş bir tesistir. Türkiye'nin ilk bilim merkezinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Altınpark (park)</span>

Altınpark, Ankara'nın Altındağ ilçesinin Aydınlıkevler mahallesinde bulunan, 640 bin m² bir alan üzerinde, %85'ini yeşil alan ve gölet düzenlemeleri, %15'ini de yapılar ve meydanların oluşturduğu Ankara'nın en büyük rekreasyon alanlarından biridir. 1977 yılına kadar golf kulübü olarak kullanılan bu alana 1985 yılında açılan yarışmada birinci gelen projenin uygulanması ile bugünkü Altınpark ortaya çıkmıştır. Park alanında uluslararası fuar etkinliklerinin gerçekleştirildiği bir Fuar Merkezi yer alır. Feza Gürsey Bilim Merkezi, küçük ziyaretçilerin gezip eğlenebileceği ve deneyler yaparak bilim dünyası ile tanışacakları ideal bir mekândır. Kapalı ve açık spor alanları, açık ve yarı açık gösteri amfileri, paten kayma pistleri, Türk, İtalyan lokantaları, Türk Sokağı ve Tepe Hanı, yürüyüş alanları, kondisyon alanları, çocuk oyun alanları, piknik alanları gibi dinlenme ve eğlence merkezleri her yaşta insana hizmet veren mekânlardır. Ayrıca, gölet ve bahçeler, üretim sahaları, olimpik yüzme havuzu, mini golf sahası, at tavlası, yaşlılar lokali, kültür merkezi, kına ve düğün salonları gibi mekânlar dinlenme ve eğlence alanlarını oluşturlar.

Bilim Müzesi, Londra, South Kensington'daki Exhibition Road üzerinde bulunan büyük bir müzedir. 1857'de kuruldu ve 2019'da yıllık 3.3 milyonz ziyaretçi çeken, şehrin en önemli turistik yerlerinden biri oldu.

<span class="mw-page-title-main">Münih Teknik Üniversitesi</span> Münih ve civarındaki ilçelerde ayrıca Singapurda çeşitli kampüsleri bulunan Almanyada bulunan araştırma üniversitesi

Münih Teknik Üniversitesi, Münih ile civarındaki ilçelerde ve Singapur'da çeşitli kampüsleri bulunan Almanya'daki bir araştırma üniversitesi. İsmi TU München veya TUM olarak kısaltılmaktadır. Üniversite 1868 yılında kurulmuş olup, kamuya ait bir yükseköğretim kurumudur. 9.869 öğretim görevlisi, 528 profesör üniversite bünyesinde çalışmaktadır. 39.081 öğrenci üniversitede eğitim alırken, öğrencilerin 2.548'i doktora aşamasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Adana Alparslan Türkeş Bilim ve Teknoloji Üniversitesi</span> Adanada kurulu devlet üniversitesi

Adana Alparslan Türkeş Bilim ve Teknoloji Üniversitesi (ATÜ), 2011 yılında Adana'da kurulan bir devlet üniversitesidir. Türkiye Büyük Millet Meclisinin 31 Mart 2011 tarihinde çıkardığı 6218 Sayılı Kanun'la kurulmuştur. ATÜ akademik olarak; 1 enstitü, 7 fakülte ve 1 yüksekokuldan oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Eskişehir Bilim Deney Merkezi</span>

Eskişehir Bilim Deney Merkezi, Eskişehir Büyükşehir Belediyesi tarafından Sazova Bilim Sanat ve Kültür Parkı’nda oluşturulmuş ve 4 Nisan 2012 tarihinde hizmete açılmış deney merkezi.

<span class="mw-page-title-main">Gana Uzay Bilim ve Teknoloji Merkezi</span>

Gana Uzay Bilimi ve Teknoloji Merkezi (GSSTC) 2 Mayıs 2012'de Gana'nın ilk uzay bilimi, uzay araştırması, astronomi ve teknoloji uzay ajansı olarak resmen açıldı. GSSTC ve Gana Uzay Ajansı (GhSA), öğretim, öğrenme, özel uzay uçuşu ve uzay araştırması ticarileştirme yoluyla uzay bilimi, uzay keşfi ve uzay teknolojisinde mükemmellik arenası olmayı hedeflemektedir. Merkezi ve uzay ajansı ayrıca bilim insanları ve astronotların doğal kaynak yönetimi, hava durumu tahmini, tarım ve ulusal güvenlik konularında araştırma yapmalarına izin verecek.

<span class="mw-page-title-main">Business Insider</span> Amerikan bir Web Haber Sitesi

Business Insider, Alman mülkiyetindeki bir Amerikan haber web sitesidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de bilim ve teknoloji</span>

Türkiye'de bilim ve teknoloji; yoğun olarak TÜBİTAK'ın öncülüğünde domine edilip üniversiteler ile araştırma enstitüleri tarafından üretilen projelerle ilerleyip gelişmektedir. Son yıllarda ülkede, araştırma ve geliştirme çalışmaları kapsamında büyük bir artış gözlemlenmektedir.

Hacettepe Teknokent; Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın "Teknoloji Geliştirme Bölgeleri" projesi kapsamında 20 Mart 2003 tarihinde Hacettepe Üniversitesi bünyesinde kurulan bir teknokenttir.

<span class="mw-page-title-main">Kocaeli Bilim Merkezi</span> Bilim merkezi

Kocaeli Bilim Merkezi, Kocaeli'de bulunan 2015 yılında hizmete açılmış bir bilim merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki bilim merkezleri listesi</span>

Kendilerini bilim merkezi olarak tanımlayan müzeler veya merkezler, ziyaretçileri deney yapmaya ve keşfetmeye teşvik eden interaktif sergiler içeren uygulamalı bir yaklaşım sunmaktadır. Bu merkezler, bilimin popülerleştirilmesi, sevdirilmesi ve bilime olan ilgilin artırılması açısından önemli bir göreve sahiptir. Özellikle çocukların ve gençlerin gelişimlerine katkı sunacak önemli eğitim merkezleridir. Bu liste, Türkiye'de bulunan bilim merkezlerinin listesini içermektedir. TÜBİTAK 4003 Destek Programı kapsamında Büyük ve Küçük Ölçekli Bilim Merkezi Kurulması Projeleri desteklenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bilim müzesi</span> bilime adanmış müze

Bir bilim müzesi, öncelikle bilime adanmış bir müzedir. Daha eski bilim müzeleri, doğa tarihi, paleontoloji, jeoloji, endüstri ve endüstriyel makineler vb. ile ilgili nesnelerin statik gösterimlerine odaklanma eğilimindeydi. Müzecilikteki modern eğilimler, konu yelpazesini genişletti ve birçok etkileşimli sergiyi tanıttı. Giderek 'bilim merkezleri' veya 'keşif merkezleri' olarak anılan modern bilim müzeleri teknolojiyi de içerir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.