İçeriğe atla

Bilişim hukuku

Siber Suç Sözleşmesi'ni onaylayan ülkeler

Bilişim hukuku, sayısal bilginin paylaşımını konu alan hukuk dalıdır. İnternetin kullanımına ilişkin yasal çerçeveyi belirleyen internet hukukunu kapsamaktadır. Bu bağlamda; gizlilik ve ifade özgürlüğü gibi kavramlar da bilişim hukukunu ilgilendirir.

Bilişim hukukunun, "Bilgi Teknolojisi hukuku" ve "İnternet hukuku" başlıkları altında ikiye ayrılarak incelenmesi gerekir.[1] Bilgi Teknolojisi hukuku hem dijital hale getirilmiş bilginin hem de bilgisayar programlarının dağıtılması ile ilgili hükümleri düzenler. Bilgi güvenliğinin sağlanması ve elektronik ticaret konularında düzenlemeler içerir. Diğer taraftan İnternet hukuku, İnternet'in kullanılması ile ortaya çıkan hukuki meseleleri inceler. İnternet hukukunun hukukun birçok alanı ile etkileşim içerisinde bulunması gerekir. İnternet erişimi ve kullanımı, güvenlik, ifade özgürlüğü ve yargılama gibi hukukun diğer alanları ile ilişkilidir.

Bilişim suçları

Avrupa Birliği ile Birleşmiş Milletler Komisyonu ortak raporunda Bilişim suçları 6 ana bölümde incelenmiştir. Bunlar ;

  1. Bilgisayar Sistemleri ve Servislerine Yetkisiz Erişim ve Dinleme
  2. Bilgisayar Sabotajı
  3. Bilgisayar Kullanılarak Dolandırıcılık
  4. Bilgisayar Kullanılarak Sahtecilik
  5. Kanun Tarafından Korunan Bir Yazılımın İzin Alınmadan Kullanılması
  6. Diğer Suçlar (Bu başlık altına alınan suçlar) :
  • Yasaya aykırı yayınlar
  • Pornografi içeren yayınlar
  • Hakaret ve Sövme

Türkiye'de Bilişim hukuku

Türkiye'de in­ter­net or­ta­mın­da iş­le­nen be­lir­li suç­lar­la içe­rik, yer ve eri­şim sağ­la­yı­cı­la­rı üze­rin­den mü­ca­dele­ye iliş­kin esas ve usullerin düzenlenmesi amacıyla, 23.05.2007 tarih ve 26530 sayılı Resmi Gazete'de, 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi Ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 243 ila 246. maddelerinde ise "Bilişim Alanında Suçlar" ve bu suçların işlenmesi halinde uygulanacak cezai yaptırımlar düzenlenmektedir.

Kaynakça

  1. ^ "Wikipedia İngilizce". 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Bilişim, bilişim bilimi ya da bilgisayar bilimi, bilgi ve hesaplamanın kuramsal temellerini ve bunların bilgisayar sistemlerinde uygulanabilmeleri sağlayan pratik teknikleri araştıran bir yapısal bilim dalıdır. Bilişimciler ya da bilgisayar bilimcileri bilgi oluşturan, tanımlayan ve dönüştüren algoritmik süreçler icat edip, kompleks sistemleri tasarlamak ve modellemek için uygun soyutlamalar formüle ederler. Bilişim Dünya'da hızla gelişmeye devam eden önemli bir teknolojidir.

<span class="mw-page-title-main">Ceza hukuku</span>

Ceza hukuku, suç ve ceza kavramlarını inceleyen kamu hukuku bölümüdür. Genel veld Bailey, özel ceza hukuku olarak ikiye ayrılır.

Güvenlik; toplum yaşamında yasal düzenin aksamadan yürütülmesi, kişilerin korkusuzca yaşayabilmesi durumudur.

Suç, kanunlar tarafından yanlış veya zararlı olduğu için ceza tehdidiyle yasaklanan ve bazı durumlarda cezalandırılabilen davranıştır. Genel olarak suç, saptanan ve saptanamayan suçlar olarak ikiye ayrılır. Saptanamayan suçların gerçekleşip gerçekleşmedikleri belirsiz olduğu veya kanıtlanamadıkları için cezalandırılmaları söz konusu değildir. Ceza hukukunda suça göre para cezası, tutuklama, hapis, hatta ölüm cezası verilebilir.

<span class="mw-page-title-main">İfade özgürlüğü</span> kişinin görüş ve fikirlerini iletme hakkı

İfade hürriyeti, ifade özgürlüğü, Birleşmiş Milletler tarafından İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nde ilan edilen, birçok ülke tarafından kabul edilen, bireylerin veya toplulukların fikir ve görüşlerini sansür, yasal yaptırım veya tehdit korkusu olmaksızın ifade etme hakkıdır. Birçok devlet ifade özgürlüğünü anayasal koruma altına almıştır. Konuşma özgürlüğü ve ifade özgürlüğü siyasal bağlamda dönüşümlü olarak kullanılan terimler olsa da, ifade özgürlüğünün hukuki anlamı, iletişim araçları arasında fark gözetmeksizin bilgi ve fikirlerin aranması, erişilmesi ve yayılmasına yarayan her tür faaliyeti kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Bilgisayar güvenliği</span> bilgisayar sistemlerinin ve ağlarının, hırsızlık, hasar, kötüye kullanım gibi durumlara karşı koruma mekanizmaları

Bilgisayar güvenliği, elektronik ortamlarda verilerin veya bilgilerin saklanması ve taşınması esnasında bilgilerin bütünlüğü bozulmadan, izinsiz erişimlerden korunması için, güvenli bir bilgi işleme platformu oluşturma çabalarının tümüdür. Bunun sağlanması için duruma uygun güvenlik politikasının belirlenmesi ve uygulanması gereklidir.

<span class="mw-page-title-main">YouTube'a Türkiye'den erişimin engellenmesi</span> Tarih boyunca website erişim engeli listesi

YouTube'a Türkiye'den erişimin engellenmesi, Türkiye kanunlarına dayanılarak Türkiye Cumhuriyeti mahkemeleri tarafından ilki 6 Mart 2007'de, ikincisi ise 17 Ocak 2008'de olmak üzere birkaç kez engellenmiştir. Bu engelleme, Türkiye'de ve dünyada çeşitli yankılar uyandırmıştır. 31 Ekim 2010 tarihinde ise bir telif ajansı Atatürk'e hakaret eden videoların hakkını satın aldı ve sonra siteden kaldırdı. Savcılığın isteğiyle Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı YouTube'a erişim engelini kaldırdı, fakat kısa bir süre sonra yasak tekrar işleme konulmuştur. Servisleri en çok kullanılan internet siteleri arasında yer almıştı.

Millî Piyango İdaresi, Türkiye'deki şans oyunlarını yürütmesi için, 5 Temmuz 1939 tarih ve 3670 sayılı kanunla kurulmuş kamu kurumudur. 2020 yılında şans oyunlarını yürütme yetkisi Sisal Şans'a verilmiştir. İdare yalnızca oyunlara ilişkin izleme ve denetleme yetkisine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de yargı teşkilatı</span>

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 9. maddesi uyarınca “Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız ve tarafsız mahkemelerce kullanılır.” Ancak, 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev Ve Yetkileri Hakkındaki Kanun içinde yer alan bazı belirleyici hükümler haricinde tüm yargı teşkilatının görev ve yetkisini belirleyen kapsayıcı ve genel bir yasal düzenleme yapılmamıştır. Dolayısıyla, hangi durumda hangi mahkemenin yetkili olacağı çeşitli kanunlarda dağınık ve sistematikten uzak bir biçimde yer aldığından mevcut mevzuat konuya genel bir bakış sağlamaktan uzak bir görüntü sunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İnternet sansürü</span> İnternette nelere erişilebileceğinin, nelerin yayınlanabileceğinin veya nelerin görüntülenebileceğinin kontrol edilmesi veya engellenmesi

İnternet sansürü, internetteki bilgilere erişmeye veya bilgi koymaya yönelik denetime verilen addır. İnternet sansür, sansürün en yeni türlerinden biridir. Devlet, hükûmet organları, İnternet sağlayıcı ve interneti kontrol etme imkânı olan şirket ve kurumların kullanıcıların İnternetteki faaliyetine kontrol veya yasaklar koyması demektir. İnternet sansürün giderilmesi şu anda İnternetin en büyük sorunlarından biridir. İnternetle ilgili olan birçok şirket internet sansürünün giderilmesi ve İnternet sansürden kaçınma yolları aramakla meşguldürler.

<span class="mw-page-title-main">Bulut bilişim</span> internet tabanlı bilişim hizmeti

Bulut bilişim, bilgisayarlar ve diğer cihazlar için, istendiği zaman kullanılabilen ve kullanıcılar arasında paylaşılan bilgisayar kaynakları sağlayan, internet tabanlı bilişim hizmetlerinin genel adıdır. Bulut bilişim bu yönüyle bir ürün değil, hizmettir; temel kaynaktaki yazılım ve bilgilerin paylaşımı sağlanarak, mevcut bilişim hizmetinin; bilgisayarlar ve diğer aygıtlardan elektrik dağıtıcılarına benzer bir biçimde bilişim ağı üzerinden kullanılmasıdır.

Adli sicil, ortak hukuk sisteminde genellikle potansiyel işverenler tarafından adayın güvenilirliğini değerlendirmek ve varsa suç kayıtlarını görmek için kullanılan sabıka kaydına ilişkin bilgilerdir.

Ceza muhakemesi veya ceza yargılaması, ceza hukukunda iddia, savunma ve yargılama sürecidir. Amaç ise maddi gerçeğe ulaşılmasıdır.

Bilişim suçu veya bilgisayar suçu terimi bir bilgisayar ve bilgisayar ağı kullanılarak işlenen herhangi bir suçu ifade etmek için kullanılır. Bilgisayar, bir suçun işlenmesinde kullanılmış olabileceği gibi bir suçun hedefi de olabilir. Siber suçlar şu biçimde tanımlanır: Bireylere veya birey gruplarına yönelik, mağdurun onurunu zedelemeye veya mağdura fiziksel veya zihinsel olarak doğrudan veya dolaylı olarak zarar verme suçu kastı ile İnternet ve cep telefonu (SMS/MMS) gibi çağdaş iletişim araçları kullanarak zarar verme amaçlı saldırıların yapılmasıdır. Bu tür suçlar bir ulusun güvenlik ve ekonomik bütünlüğüne yönelik bir tehdit de oluşturabilir. Bu tür suçlarda ortaya çıkan görünüm, özellikle yazılım CD' lerinin şifrelerinin kırılması, telif hakları ihlalleri, çocuk pornografisi ve çocukların diğer biçimlerde istismarı konularında başlıca görünüm yüksek kazanç elde etme isteğidir. Mahrem bilgilerin kaybedilmesi veya yasaya aykırı olarak elde edilmesi durumlarında özel yaşamın gizliliğinin ihlali suçu ortaya çıkar.

Erişim Sağlayıcıları Birliği, 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi Ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun'un 8. maddesi kapsamı dışındaki erişimin engellenmesi kararlarının uygulanmasını sağlamak üzere 2014'te kurulan, özel hukuk tüzel kişiliğine sahip bir kuruluştur. Merkezi Ankara'da olan birliğin Genel Sekreteri Ömer Faruk Songun'dur.

<span class="mw-page-title-main">Wikimedia Foundation Inc. ve diğerleri</span>

Wikimedia Foundation Inc. ve diğerleri, Vikipedi'ye Türkiye'den erişim engelinin ifade özgürlüğünü ihlal ettiğine hükmeden ve kararın kaldırılması sonucunu doğuran Anayasa Mahkemesi kararıdır. 26 Aralık 2019 tarihinde verilen kararın gerekçesi 15 Ocak 2020 tarihinde 31009 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.

İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 4 Mayıs 2007'de kabul edilen ve 23 Mayıs 2007'de T.C. Resmî Gazete'de yayımlanan yasadır.

Kazakistan'da internet hızla büyümektedir. 2001 ve 2005 yılları arasında İnternet kullanıcılarının sayısı 200.000'den 1 milyona çıktı. Kazakistan 2007'ye kadar internet kullanım oranlarını yüzde 8.5 olarak bildirdi, 2008'de yüzde 12.4'e, 2010'da ise yüzde 34.3'e yükseldi. Kazakistanlı yetkililer, 2013 yılına kadar yaklaşık 10 milyon kullanıcıyla İnternet kullanım oranlarının yüzde 62.2 olduğunu bildirdi. Birinci kademe İSS'lerden internet trafiği satın alan uluslararası internet bağlantılarına sahip beş birinci kademe İSS ve yaklaşık 100 ikinci kademe İSS vardır. 2019 itibarıyla, Kazakistan nüfusunun %75'inden fazlasının internet erişimi var, bu Orta Asya'daki diğer tüm ülkelerden çok daha ileride bir rakam.

Eğlence hukuku, medya hukuku olarak da adlandırılır, eğlence sektörüne sağlanan hukuki hizmetlerdir. Eğlence hukukundaki bu hizmetler fikrî mülkiyet hukuku ile örtüşmektedir. Fikrî mülkiyet, tescilli marka, telif hakkı ve "Tanıtım Hakkı" dahil olmak üzere birçok hareketli parçaya sahiptir. Bununla birlikte, eğlence hukuku uygulaması genellikle iş hukuku, sözleşme hukuku, haksız fiiller, iflas hukuku, göçmenlik, menkul kıymetler hukuku, güvenlik çıkarları, acentelik, mahremiyet hakkı, hakaret, reklam, ceza hukuku, vergi hukuku, Uluslararası hukuk ve sigorta hukuku ile ilgili soruları içerir.

Basın Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ya da daha yaygın adıyla Dezenformasyon Yasası, 13 Ekim 2022'de TBMM'de kabul edilen, 18 Ekim 2022 tarihinde 31987 sayılı T.C. Resmî Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren, Türkiye kamuoyunda tartışmalara neden olan 7418 sayılı ve 40 maddeden oluşan kanundur.