İçeriğe atla

Bilhah

Bilhah (İbraniceבִּלְהָה‎, romanize: Bīlhạh), Yaratılış Kitabına göre Rahel'in hizmetçisi ve Yakup'tan Dan ve Naftali isimleri çocukları dünyaya getiren İbrani kadındır.

Ölü Deniz parşömenlerinin bir parçası olan Naftali Ahitine göre Bilhah ve Zilpa'nın babasının adı Ahiyot'tur (Anlam: kızkardeşler). Rahel ve Lea'nın babası Lavan, Ahiyot'u kölelikten kurtarmış ve ona Hanna isimli bir kadın vermiştir. Hanna, Bilhah ve Zilpa'nın annesidir. Bazı Talmudik kaynaklara göre ise Bilhah ve Zilpa Lavan'ın kızları dolayısıyla Lea ve Rahel'in yarı kardeşleridir.[1]

Raşi'ye göre, Yakup yatağını en sevdiği eşi olan Rahel'in çadırında kurdu. Rahel ölünce, Yakup'un Rahel'e olan bağlılığından dolayı yatağını Rahel'in hizmetçisi Bilhah'ın yanına koydu. Fakat, Lea'nın en büyük oğlu Reuven bu hareketi annesi ve Yakup'un ilk eşi Lea'ya yapılan bir saygısızlık olarak gördü ve Yakup'un yatağını annesinin yatağının yanına çekti. Yakup'un özel hayatına karışıldığı için Tora bunu zinayla eş değer tutar ve böylece Reuven çifte miras hakkını elinde bulunduran ilk-doğan hakkından da olmuş oldu.[2][3][4] Bilhah'ın Taberiye'deki Analar Mezarlığında gömüldüğüne inanılır.

Kaynakça

  1. ^ Midrash Raba, Genesis 74:13
  2. ^ "Yaratılış 35:22". 20 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2021. 
  3. ^ "Yaratılış 49:3-4". 16 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2021. 
  4. ^ "Yasa Tekrarı 21:17". 21 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2021. 
Sırasıyla Yakup'un eşleri ve oğulları (K = Kız çocuğu)
LeaReuben (1) Şimon (2) Levi (3) Yehuda (4) İssakar (9) Zebulun (10) Dina (K)
RahelYosef (11)Benyamin (12)
Bila (Rahel'in hizmetçisi)Dan (5)Naftali (6)
Zilpa (Lea'nın hizmetçisi)Gad (7) Aşer (8)


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yusuf</span> İbrani din büyüğü, Yakup ve Rahelin oğlu

Yusuf, Yosef veya Batıdaki ismiyle Joseph, Yakup'un oğlu olan İbrani din büyüğü ve atasıydı. Tevrat'a göre İsrailoğulları'nı meydana getiren on iki boydan birinin başıdır. Kur'an'da adı geçen yirmi beş peygamberden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Yakub</span> İbrani din büyüğü ve atası, İsrailoğullarının babası

Yakub, Yakov veya İsrail, İsrailoğullarının üç önemli büyüğünden biri olan İbrani din büyüğü ve atasıydı. İbrahim'in torunu ve İshak'ın oğlu olan İsrail, özellikle Yahudilikte çok yüksek bir manevî konuma sahiptir. Hristiyanlıkta önemli bir din büyüğü olarak; İslam'da ise bir peygamber olarak görülür.

<span class="mw-page-title-main">İssakar kabilesi</span>

İssakar kabilesi, Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Naftali kabilesi</span>

Naftali kabilesi, Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir.

İsrail'in On İki Kabilesi İbrani Kutsal Kitabı'na göre, İncil patriği Yakup'un torunlarıdır. Yakup, Yakup'un eşleri Leah ve Rachel, Yakup'un cariyeleri Bilhah ve Zilpah ve Yakup'un on iki oğlu toplu olarak İsrail ulusunu oluştururlar. Modern bilimde 12 sayısının, kuruluş mitinin sembolik bir parçasını ifade etmesi daha muhtemel olduğu düşünülerek, on iki İsrailli kabilenin var olup olmadığı konusunda şüpheler vardır.

<span class="mw-page-title-main">Ruben (Yakub'un oğlu)</span>

Tekvin'e göre Ruben, Ruven İslam geleneğinde Rubil, Yakup ve eşi Lea'nın ilk oğlu. Reuben kabilesinin kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Şimon (Yakub'un oğlu)</span>

Tora'nın Tekvin kitabına göre Şimon Yakup'la Lea'nın ikinci oğlu ve Şimon kabilesinin kurucusudur. Bazı dinbilimcilerce Şimon sembolik bir kişiliktir. Bu tezi savunanlara göre Lea ve Rahel'den gelenler orijinal İsrailoğullarını ve hizmetçilerden gelenler ise İsrailoğullarına sonradan katılan halkları belirtmektedir. Şimon, Lea'dan geldiği için orijinal İsrailoğullarındandır. Buna rağmen Debora'nın Ezgisi'nde kabileler listelenirken Şimon'un ismi verilmemektedir bunun için bazı dinbilimciler Şimon'un belirgin bir kabile olmadığını savunurlar.

<span class="mw-page-title-main">İssakar</span>

İssakar Tekvin'e göre Yakup'un dokuzuncu Lea'nın beşinci oğlu ve İssakar kabilesinin kurucusudur. Bazı dinbilimcilerce İssakar sembolik bir kişiliktir. Bu tezi savunanlara göre Lea ve Rahel'den gelenler orijinal İsrailoğullarını ve hizmetçilerden gelenler ise İsrailoğullarına sonradan katılan halkları belirtmektedir. İsminin anlamı konusunda iki ana fikir vardır. İlk görüşe göre Lea Yakup'u adam otu karşılığında Yakup ile yattığı için kiralık adam anlamına gelen iş sakar'dan türemiştir. Bir diğer görüşe göre ise Lea hizmetçisi Zilpa'yı Yakup'a cariye olarak verdiği için Tanrı onu ödüllendirmiştir; bu sebeple ismi ödül var anlamına gelen yeş sakar'dan gelmiştir. Dinbilimcilere göre ilk açıklama bir kabilenin ismi olma açısında daha mantıklıdır fakat buna rağmen bazı dinbilimciler üçüncü bir açıklama getirmiştir; buna göre kabile mensupları bir Mısır tanrısı olan Seker'e taptıklarından Seker adamı anlamına gelen iş seker'den türemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Zevulun</span> Yakupun oğlu (Yaratılış 46:14-15)

Zebulun Tekvin ve Sayılar kitabına göre Yakup'un onuncu Lea'nın altıncı oğlu ve Zebulun kabilesinin kurucusudur. Bazı dinbilimcilerce Zebulun sembolik bir kişiliktir. Bu tezi savunanlara göre Lea ve Rahel'den gelenler orijinal İsrailoğullarını ve hizmetçilerden gelenler ise İsrailoğullarına sonradan katılan halkları belirtmektedir. Zebulun, Lea'dan geldiği için orijinal İsrailoğullarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Dan (Beni İsrail)</span> Yakupun beşinci ve cariyesi Bilanın ilk oğlu, Dan kabilesinin kurucusu

Tekvin'e göre Dan, Yakup'un beşinci ve cariyesi Bila'nın ilk oğludur; Dan kabilesinin kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Naftali (Yakub'un oğlu)</span>

Tekvin'e göre Naftali, Yakup'un altıncı ve cariyesi Bila'nın ikinci oğludur; Naftali kabilesinin kurucusudur. Bazı görüşe göre Naftali kabilesi orijinal İsrailoğulları'ndan olmayıp sonradan katılmıştır ve bu sebeple bir "cariye"den doğmuştur.

Zilpah, Lea'ın hizmetçisi ve Yakup'a Gad ve Aşer'i doğuran cariyedir. Leah'ın babası Lavan, Zilpah'ı kızına hizmetçi olarak verdi. Bazı yorumculara göre Bila ve Zilpa Lavan'ın genç kızları, Rahel ve Lea'nın farklı annelerden yarı kardeşleridir.

Lea, İbrani din büyüğü Yakup'un iki eşinden ilki olup Tekvine göre On İki İsrail Kabilesinden altısının ve ayrıca bir de kızın annesidir. Lea, Lavan'ın kızı ve Yakup'un en çok sevip de evlenmek istediği Rahel'in ablasıdır. Lavan, Yakup'un annesi Rebeka'nn kardeşidir; dolayısıyla Lea Yakup'un kuzenidir.

<span class="mw-page-title-main">Rahel</span> Yakupun eşi ve kuzeni

Rahel ; İbranice: רחל; Anlam: dişi koyun, Mecazi anlam: Saf ve temiz olan kişi) Tevrat'ta anlatıldığına göre Yakup'un en sevdiği karısı, Yusuf ile Benyamin'in annesi, Lavan'ın kızı, Lea'nın kardeşi maderşahidir.

<span class="mw-page-title-main">Aşer</span>

Aşer, Tekvin'e göre Yakup ile Zilpa'nın ikinci oğulları ve Aşer kabilesinin kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Maderşahiler Kabri</span>

Maderşahiler Kabri, İsrail'in Taberiye ilinde yer alan ve Kitab-ı Mukaddes'te adı geçen bazı kadınların defin alanıdır:

<span class="mw-page-title-main">Atababalar Mağarası</span>

Atababalar Mağarası, Yahudiler tarafından söylenen ismiyle Makpelah Mağarası veya Müslümanlar ve Araplar tarafından söylenen ismiyle İbrahim Camii (Arapça: الحرم الإبراهيمي,

<span class="mw-page-title-main">Rebeka</span>

Rebeka ya da Rifka, İbranice Kutsal Kitap'ta İshak'ın karısı ve Yakup ile Esav'ın annesi olarak görünür. Rebeka, Paddan Aram'dan Arami Betuel'in kızı ve Arami Lavan'ın kız kardeşidir. Şamlı Eliezer tarafından bulunup, İshak'la evlendirilmiştir. İshak ile evliliği, Yahudi düğün geleneklerine temel teşkil etmiş ve hayatı boyunca önemli olaylara tanıklık etmiştir. Kutsal Kitap anlatılarına göre, erdemli ve cömert bir kişilik olarak betimlenir.

<span class="mw-page-title-main">Benyamin (Yakub'un oğlu)</span> Kutsal Kitapta adı geçen kişi

Benyamin, Tekvin'e göre Yakup'un on iki oğlunun sonucusu ve Rahel'in iki oğlunun sonuncusudur. Benyamin kabilesinin kurucusudur. Eski Ahit'te anlatılana göre, Rahel'in büyük oğlu Yusuf'un aksine Benyamin Kenan topraklarında doğmuştur. MÖ 1443 yılında, İbrani takvimine göre aynı zamanda doğum günü olan 11 Heşvan'da 111 yaşında öldü. Kur'an'da Benyamin için, abileri Yusuf'a tuzak kurarken onun yanında kaldığı için dürüst genç evlat denir.

<span class="mw-page-title-main">Atalar (Kutsal Kitap)</span> İncildeki figürler İbrahim, İshak ve Yakup

Atalar ya da Kutsal Kitap'taki ifadesiyle Patrikler Kutsal Kitap'ın dar tanımıyla, İbrahim, oğlu İshak ve İshak'ın oğlu ve aynı zamanda İsraillilerin atası olan İsrail olarak da adlandırılan Yakup için kullanılan bir ifadedir. Bu üç figür topluca atalar (patrik) olarak anılır ve yaşadıkları dönem atalar çağı olarak bilinir.