İçeriğe atla

Bilgisayar sanatı

Makine tarafından üretilmiş bir çizim, Desmond Paul Henry, 1960'lar

Bilgisayar sanatı yapımında veya gösteriminde bilgisayar kullanılarak gerçekleştirilen her türlü sanat eserini kapsayan bir sanat biçimidir.

Sanat eserleri, resim, ses, animasyon, görüntü sinyali, DVD-ROM, CD-ROM,video oyunu,web sitesi, algoritma, performans ya da galeri enstalasyonlarından oluşabilir. Günümüzde çoğu geleneksel disiplinin dijital teknolojileri entegre etmesi sonucunda, geleneksel çalışmalarla bilgisayarlar kullanılarak yapılan yeni medya çalışmaları arasındaki hat belirsizleşmektedir. Örneğin, bir sanatçı geleneksel bir resim ile algoritma sanatını veya diğer dijital teknikleri birleştirebilir. Bu nedenle, elde olan tamamlanmış ürünlere bakarak bilgisayar sanatını tanımlamak zor olabilir.

Bilgisayar sanatı yazılım ve teknolojideki değişimlerden doğrudan etkilenebildiği kadar, doğası gereği evrimsel bir sürecin içerisindedir. Kayda değer Bilgisayar sanatçıları arasında James Faure Walker, Manfred Mohr, Ronald Davis, Joseph Nechvatal, Matthias Groebel, George Grie, Olga Kisseleva, John Lansdown, Perry Welman ve Jean-Pierre Hébert gibi isimler bulunmaktadır.

Bilgisayar sanatı, sanat olabilir mi?

Bilgisayar sanatının uygulanmasında iki temel teknik uygulanmaktadır. Bunlardan ilki bilgisayar yardımıyla resimsel bir yapıt üretmeye yardımcı olurken, ikincisinde ise bilgisayar izleyici ve sanatçı arasında aracı görevi üstlenir ve bağlantıyı sağlar. Misalen burada bilgisayarlar eye tracking gibi araçlarla izleyiciyi takip edip, ona uyum sağlayarak farklı formlarda yanıt vermektedir. Metin Sözen ve Uğur Tanyeli'ne göre bilgisayarın yardımı kullanılarak resim üretildiğinde, bunu "sanatsal bir etkinlik olarak düşünmek olanaksız"dır, zira "sanatsal üretim basit bir resmetme çalışmasına indirgenemez." Böyle bir durumda "bir vesikalık fotoğrafı bile sanat yapıtı saymak gerekecektir."[1] Bilgisayarların izleyici ve sanatçı arasında bağlantıyı sağladığı yöntemde ise, verdiği sonuçtan bağımsız olarak, özü açısından sanatsal bir üretim ve yaratım vardır. Çünkü fırça ve boyalar nasıl bir resmin üretiminde kullanılıyorsa, burada da bilgisayar aynı şekilde kullanılmaktadır.

Tarihçe

1956-1958 yılları arasında ilk defa bir pin-up kızı resminin SAGE hava savunma enstalasyonunda bilgisayar ekranında oluşturulması (George Petty-inspired),[2] günümüzde bilgisayar sanatının öncülerinden kabul edilir.[3] Geçmişte, bilgisayar sanatıyla ilgilenen bireyler genelde mühendisler ve bilim adamları olsa da, 1984'te ilk Macintosh bilgisayarının çıkışıyla birlikte, grafiksel kullanıcı arayüzü kullanımının yaygınlaşmasıyla çoğu grafik tasarımcı yaratıcı projeleri için bilgisayarları kullanmaya başladılar.

Kaynakça

  1. ^ Sözen, Metin; Tanyeli, Uğur. "Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü 24 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.": "Bilgisayar Sanatı" maddesi. Remzi Kitabevi. 12. Basım, Aralık 2012 ISBN 975-14-0343-X
  2. ^ "Boobs not bombs: The first ever computer art was made possible by the Cold War… & it was a girly pic". Dangerous Minds. 25 Ocak 2013. 26 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2013. 
  3. ^ "The Never-Before-Told Story of the World's First Computer Art (It's a Sexy Dame) - Benj Edwards". The Atlantic. 24 Ocak 2013. 26 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2013. 

Ayrıca bakınız

Konuyla ilgili yayınlar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bilgisayar bilimi</span> belirli evren kurallarına dayalı, sistematik çalışan ve elementlerin ya da ağların birbirleriyle olan ilişkisi

Bilgisayar bilimi, bilgisayarların tasarımı ve kullanımı için temel oluşturan teori, deney ve mühendislik çalışmasıdır. Hesaplamaya ve uygulamalarına bilimsel ve pratik bir yaklaşımdır. Bilgisayar bilimi; edinim, temsil, işleme, depolama, iletişim ve erişimin altında yatan yönteme dayalı prosedürlerin veya algoritmaların fizibilitesi, yapısı, ifadesi ve mekanizasyonunun sistematik çalışmasıdır. Bilgisayar biliminin alternatif, daha özlü tanımı "büyük, orta veya küçük ölçekli algoritmik işlemleri otomatikleştirme çalışması" olarak nitelendirilebilir. Bir bilgisayar bilimcisi, hesaplama teorisi ve hesaplama sistemlerinin tasarımı konusunda uzmanlaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rönesans</span> Orta Çağ ve Reformasyon arasındaki tarihi dönem

Rönesans, Orta Çağ ve Reform arasındaki tarihsel dönem olarak bilinir. 15 - 16. yüzyıl İtalya'sında batı ile klasik İlk Çağ arasında güzel sanatlar, bilim, felsefe ve mimarlıkta bağın tekrar kurulmasını sağlayan, Antik Yunan filozoflarının ve bilim insanlarının çalışmalarının çeviri yoluyla alındığı, deneysel düşüncenin canlandığı, insan yaşamı (hümanizm) üzerine yoğunlaşıldığı, matbaanın icat edilmesiyle bilginin geniş kitlelerle paylaşımının arttığı ve kökten değişimlerin yaşandığı bir dönemdir.

<span class="mw-page-title-main">Sanat</span> duygusal veya estetik çekicilik yoluyla dışsal değerler yaratma sürecine denir

Sanat, en genel anlamıyla yaratıcılığın ve hayal gücünün ifadesi olarak anlaşılır. Tarih boyunca neyin sanat olarak adlandırılacağına dair fikirler sürekli değişmiş, bu geniş anlama zaman içinde değişik kısıtlamalar getirilip yeni tanımlar yaratılmıştır. Bu tanımlardan en yaygın kabul göreni sanatın edebiyat, resim, müzik, tiyatro, sinema, mimari ve heykel alt türlerinden oluştuğu görüşüdür. Bugün sanat terimi birçok kişi tarafından çok basit ve net gözüken bir kavram gibi kullanılabildiği gibi akademik çevrelerde sanatın ne şekilde tanımlanabileceği, hatta tanımlanabilir olup olmadığı bile hararetli bir tartışma konusudur.

<span class="mw-page-title-main">Dijital sanat</span>

Dijital sanat veya sayısal sanat, genel anlamda üretilişinde bilgisayarın rol aldığı, fiziksel olmayan nesnelerin üretilmesiyle gerçekleşen sanat biçimine denir. Bu süreçte bilgisayar geleneksel anlamda bir yardımcı araçtan, vazgeçilmez bir ortak yaratıcı konumuna kadar uzanan tayfın herhangi bir yerinde bulunabillir. Sürecinde bilgisayarın sadece alışılageldik kullanımının rol aldığı işler genelde bu sınıflandırmaya alınmazlar. 1990'lardaki dijital devrim sonrası sayıları artan dijital ressamlar ve baskıcılar sanat çevreleri ve müzeleri tarafından fazla kabul görmeseler de internet sanatı ve yazılım sanatı gibi dallar sanat müzelerine girmiştir. Yeni medya sanatı da denmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yerleştirme sanatı</span>

Yerleştirme ya da enstalasyon, geleneksel sanat eserlerinden farklı olarak, çevreden bağımsız bir sanat nesnesi içermeyip belirli bir mekân için yaratılan, mekânın niteliklerini kullanıp irdeleyen ve izleyici katılımının temel bir gereklilik olduğu sanat türü. Kapalı veya açık mekânlarda yapılabilir.

İnternet sanatı, İnternet'i temel gereç (mecra) olarak kullanan ve video sanatında olduğu gibi konusunu da kullandığı mecradan alan; dolayısıyla İnternet, İnternet kültürü, teknoloji-toplum ilişkileri gibi konuları irdeleyen kültürel üretim şekli, sanat çeşididir. Walker Art Center'ın eski küratörü Steve Dietz'in deyişiyle İnternet sanatı projeleri, izlenmesi/ifade edilmesi/katılımının sağlanması için İnternet'in hem gerekli hem de yeterli koşul olduğu projelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Giovanni Bellini</span> İtalyan ressam (1430-1516)

Giovanni Bellini,, İtalyan ressam.

<span class="mw-page-title-main">Bedri Baykam</span> Türk ressam

Bedri Baykam, Türk ressam, köşe yazarı ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Oliver Grau</span> araştırmacı

Oliver Grau Alman sanat tarihçisi Oliver Grau görüntü bilim, modernite ve medya sanatının yanı sıra 19 yüzyıl kültürüne ve İtalyan Rönesans sanatına odaklanmış bir medya teorisyendir.

Roy LaGrone 1966'da ABD'de doğmuş bir dijital yeni medya sanatçısıdır. Fotomontaj, animasyon ve video enstalasyonlarından oluşan çalışmaları zaman zaman çok detaylı üç boyutlu nesnelerin karmaşık ilüzyonlarını da içerir.

<span class="mw-page-title-main">Yeni medya sanatı</span>

Yeni medya sanatı; dijital sanat, bilgisayar grafikleri, yeni medya teknolojileri, bilgisayar animasyonları, sanal sanat, İnternet sanatı, interaktif sanat, video oyunları, robotbilimi ve bioteknolojik sanat yöntemlerini kullanarak yapılan sanat eserlerini kapsayan bir sanat türüdür. Bu terim, açığa çıkardığı kültürel obje ve sosyal olaylar ile kendini eski görsel sanatlardan ayırmaktadır. Kullanılan araçlar ile bu mecra, çağdaş sanat için kilit bir rol oynamakta ve doğal olarak günümüzde Yeni Anlatım Biçimleri veya Yeni Medya konularını okutan saygın üniversite, sanat okulu ve uluslararası lisansüstü programlarının sayısının gün geçtikçe artmasına sebep olmaktadır. Yeni medya sanatı genellikle sanatçı ve izleyici ya da izleyici ve sanat eseri arasında bir etkileşim içerir. Fakat, bazı teorisyenlerin ve küratörlerin belirttiği gibi bu etkileşim, sosyal takas, katılım ve dönüşüm yeni medya sanatının ayırt edici özelliği değil, diğer modern sanat pratikleriyle paylaştıkları ortak zemindir. Bu anlayış aslında, kültürel uygulama biçimleriyle eş zamanlı ortaya çıkan teknolojik platformları ve teknolojik mecraları sorgulamayı vurgular.

Sayısal görüntü işleme bilgisayar algoritmaları kullanarak sayısal resimler üzerinde görüntü işlemenin gerçekleştirilmesidir. Sayısal sinyal işlemenin bir alt konusu olarak kabul edilen sayısal görüntü işleme, analog görüntü işlemeye göre birçok avantaja sahiptir. Sayısal görüntü işlemede giriş verilerine uygulanabilecek algoritmalar daha fazladır ve analog görüntü işlemeye göre işlem sırasında ortaya çıkabilecek gürültü artışı ya da sinyal bozulması gibi problemler önlenebilir. Görüntüler iki boyuttan daha fazla boyutta tanımlanabildiğinden beri sayısal görüntü işleme çok boyutlu sistemler şekline modellenebilmektedir.

Enformasyon Sanatı elektronik sanatı'ndan yeni gelişen bilgisayar bilimi, bilişim teknolojisi ve ayrıca klasik sanat dalları performans sanatı, görsel sanat, yeni medya sanatı, kavramsal sanat gibi alanları sentezleyen bir sanat dalıdır. Enformasyon Sanatı, genellikle büyük çapta bilgi işleyerek sanatsal içerik üreten bilgisayarlarla etkileşim halindedir.

Elektronik Sanat elektronik ortam kullanılarak yapılan sanat biçimidir. Teknoloji'iden yaralandığı için sürekli farklı ve daha kaliteli ürünler ortaya çıkarma olanağı vardır. İlişkili olduğu konular information art, new media art, video art, dijital sanat, interaktif sanat, internet sanatı ve electronik müziktir. Kavramsal sanat ve sistem sanatı'ndan gelişerek büyüdüğü kabul edilmektedir.

Dijital antropoloji, insan ile dijital teknolojilerin ilişkisi üzerine çalışan diiplindir. Antropoloji ile teknolojinin kesiştiği alanlara eğilir.

Arnavut sanatı, Arnavut kültürünün önemli bir parçasıdır. Uzun ve olaylı geçmişiyle sanat, Arnavut kimliğinin ve tarihinin önemli bir delilidir. Arnavutluk, bir Güneydoğu Avrupa ülkesi, diğer Avrupa ülkelerinden benzersiz bir kültüre sahiptir. Arnavut sanatı özgün unsurlarını korumuştur ve Osmanlı, Venedik ve diğer Batılı unsurlarla zenginleştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">MIT Press</span>

MIT Press, Cambridge, Massachusetts'teki Massachusetts Teknoloji Enstitüsü' ne(Massachusetts Institute of Technology/MIT) bağlı bir üniversite basımcısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kinetik sanat</span>

Kinetik sanat, izleyici tarafından algılanabilen hareketi içeren veya etkisi için harekete bağlı olan bir sanat türüdür. İzleyicinin sanat eserine bakış açısını genişleten ve çok boyutlu hareketi içeren kanvas tablolar, kinetik sanatın en eski örnekleridir. Daha yerinde bir ifadeyle, kinetik sanat, günümüzde en sık üç boyutlu heykellere ve doğal olarak hareket eden veya makineyle çalıştırılan cep telefonları gibi figürlere atıfta bulunan bir terimdir. Hareketli parçalara genellikle rüzgar, motor veya gözlemci tarafından güç verilir. Kinetik sanat, çok çeşitli birbiriyle örtüşen teknikleri ve stilleri kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Etkileşimli sanat</span>

Etkileşimli sanat, izleyiciyi sanatın amacına ulaşmasını sağlayacak şekilde dahil eden bir sanat biçimidir. Bazı interaktif sanat enstalasyonları bunu, gözlemcinin ya da ziyaretçinin onların içinde, üzerinde ve çevresinde "yürümesine" izin vererek başarır; bazıları ise sanatçıdan veya izleyicilerden sanat eserinin bir parçası olmalarını ister.

Lucio Fontana, Arjantinli-İtalyan ressam, heykeltıraş ve teorisyendi. Daha çok Spatializmin (Mekansallık) kurucusu olarak bilinir.