İçeriğe atla

Bilgisayar mühendisliği

Bilgisayar mühendisleri yazılım olduğu kadar donanım alanında da bilgi sahibidirler.
Hızlı sıralama algoritmasının bir görüntüsü.

Bilgisayar mühendisliği temel olarak yazılım, programlama ve algoritma ile ilgilenir. Bilgisayar ağları, veri tabanı yöneticiliği ve gömülü sistemler de diğer çalışma alanlarıdır.

Bilgisayar mühendisleri, programlama dilleri, yazılım tasarımı ve yazılım - donanım tümleştirmesi eğitimi alırlar. Yazılımların neyi yapabileceği neyi yapamayacağı (bk. Hesaplanabilirlik), yazılımların belirli bir görev üzerinde nasıl etkili bir verim gösterebilecekleri (bk. algoritma ve karmaşıklık), yazılımların saklanmış bir veriyi nasıl yazıp okuyabilecekleri (bk. veri yapıları ve veri tabanları), yazılımların nasıl daha akıllı çalışabilecekleri (bk. Yapay zekâ), insan ve yazılımların birbirleriyle nasıl bir iletişim içerisinde olacakları (bk. insan bilgisayar etkileşimi ve kullanıcı arayüzleri) konuları üzerinde ve ASIC, FPGA, devre tasarımı ile donanım-yazılım entegrasyonu alanlarında çalışırlar.

Eğitimi

Bilgisayar Mühendisliği bölümü Türkiye'de 4 yıldır, bu eğitimi bitirenler bilgisayar mühendisi unvanını alırlar. YKS Sınavı, sayısal puan türü ile öğrenci almaktadır. Bilgisayar Mühendisliği eğitimi birçok farklı alana dair bilgileri öğrencilerine sunmaktadır: Matematik, Fizik, Programlama, Algoritma, Veri yapıları, Veri Tabanı Yönetimi, Bilgisayar ağları, İşletim Sistemleri vb. Böylece Bilgisayar Mühendisliği öğrencilerine farklı konular hakkında bilgi ve vizyon sağlamaktadır.

Tarihçe

Dünyada bilgisayar mühendisliğinin geçmişi

İlk genel amaçlı elektronik bilgisayar ENIAC Glen Beck adlı mühendis tarafından programlanırken

Bilgisayar Mühendisliği dalının doğuşu ve ilgili çalışmalar 20. yüzyılın çok öncelerine gitse de çağdaş makineler ve çağdaş bilgisayar mühendisliği 20. yüzyılda gelişmiştir. 1920'lerden itibaren bu alanda gelişmeler gösterildi. Özellikle Alan Turing bu dalın kurucularından sayılır.

Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ilk bilgisayar mühendisliği lisans programı 1971'de Cleveland, Ohio'daki Case Western Reserve Üniversitesi'nde kuruldu.[1]

Türkiye'de bilgisayar mühendisliğinin geçmişi

Türkiye'deki bilgisayar mühendisliğinin kuruluşunun temelinde Elektronik Hesap Merkezleri yatmaktadır. Türkiye'de bir üniversitede ilk kez bilgisayar İstanbul Teknik Üniversitesi'nde kullanılmaya başlanmıştır.[][2] Hacettepe Enformatik Enstitüsü ve Ortadoğu Teknik Üniversitesi Elektronik Hesap Bilimleri bölümleri kurulduktan sonra üniversitelerindeki bilgisayar mühendisliği bölümlerinin çekirdeğini oluşturmuştur[]. 1977 yılında Hacettepe ve Ortadoğu Teknik Üniversitesi ilk kez lisans düzeyinde bilgisayar mühendisliği eğitimine başlamıştır[]. İTÜ'de 1980 yılında Elektrik Elektronik Fakültesi bünyesinde, Ege ve Yıldız Teknik Üniversiteleri'nde 1982 yılında Mühendislik Fakültesi'nde bilgisayar mühendisliği eğitimi başlamıştır[]. 12 Nisan 1993 tarihinde Ortadoğu Teknik Üniversitesi'nde ilk kez internetin kullanılmaya başlanmasıyla bu bölüme olan ilgi de artmıştır.[3] 2022 yılı itibarıyla 163 üniversitede bilgisayar mühendisliği eğitimi verilmektedir.[4] Türkiye'de her yıl 5 binin üzerinde öğrenci bilgisayar mühendisliği programlarından mezun olmaktadır.[5]

Bilgisayar mühendisliğinin alanları

IEEE ve ACM birlikte Curriculum Guidelines for Undergraduate Degree Programs in Computer Engineering[6]'de bilgisayar mühendisliğinin çekirdek bilgi alanlarını şöyle tanımlar:

AlgoritmalarBilgisayar mimarisi ve organizasyonuBilgisayar dizgesi mühendisliği Bilgisayar grafiği
Veri tabanı Sayısal mantık İşaret işlemeElektronik
Gömülü sistemler Arayüzler ve İnsan bilgisayar etkileşimi İşletim sistemleriProgramlama temelleri
Yazılım mühendisliği(Çok Geniş Ölçekli Tümleşim) VLSI tasarımı ve üretimi Bilgisayar ağları Yapay zekâ

İlgili dallar

Bilgisayar mühendisliği, elektronik ve haberleşme, yazılım, kontrol, elektrik mühendisliği, bilgisayar bilimi ve matematik ile yakından ilgilidir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "History | Case School of Engineering | Case Western Reserve University". Case School of Engineering (İngilizce). 5 Ocak 2017. 9 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2023. 
  2. ^ Resimlerle Bilişim Tarihimiz[]
  3. ^ "İNTERNET 12 YAŞINDA". emo.org.tr. NTVMSNBC. 14 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2024. 
  4. ^ "Bilgisayar Mühendisliği 2023 Taban Puanları ve Başarı Sıralamaları". universitenitanit.com. 28 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2023. 
  5. ^ "BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ ODASI KURULUŞ RAPORU" (PDF). bmo.org.tr. 24 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Mart 2024. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 27 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Ocak 2008. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mühendislik</span> tasarımdan ekipman imalatına kadar ilerleyişi sağlayan işlevler kümesi, uygulamalı bilim

Mühendislik, köprüler, tüneller, yollar, araçlar ve binalar dahil olmak üzere makineler, yapılar ve diğer öğeleri tasarlamak ve inşa etmek için bilimsel ilkelerin kullanılmasıdır. Mühendislik disiplini, her biri uygulamalı matematik, uygulamalı bilim ve uygulama türlerinin belirli alanlarına özel vurgu yapan, geniş bir yelpazede uzmanlaşmış mühendislik alanları’nı kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Programlama dili</span>

Programlama dili, yazılımcının bir algoritmayı ifade etmek amacıyla, bir bilgisayara ne yapmasını istediğini anlatmasının tektipleştirilmiş yoludur. Programlama dilleri, yazılımcının bilgisayara hangi veri üzerinde işlem yapacağını, verinin nasıl depolanıp iletileceğini, hangi koşullarda hangi işlemlerin yapılacağını tam olarak anlatmasını sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Elektronik mühendisliği</span>

Elektronik mühendisliği, zayıf elektrik akımlarının karakteristikleri, haberleşme teknolojileri, elektromanyetik ve sinyal işleme teknolojilerini inceleyen mühendislik dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bilgisayar bilimi</span> belirli evren kurallarına dayalı, sistematik çalışan ve elementlerin ya da ağların birbirleriyle olan ilişkisi

Bilgisayar bilimi, bilgisayarların tasarımı ve kullanımı için temel oluşturan teori, deney ve mühendislik çalışmasıdır. Hesaplamaya ve uygulamalarına bilimsel ve pratik bir yaklaşımdır. Bilgisayar bilimi; edinim, temsil, işleme, depolama, iletişim ve erişimin altında yatan yönteme dayalı prosedürlerin veya algoritmaların fizibilitesi, yapısı, ifadesi ve mekanizasyonunun sistematik çalışmasıdır. Bilgisayar biliminin alternatif, daha özlü tanımı "büyük, orta veya küçük ölçekli algoritmik işlemleri otomatikleştirme çalışması" olarak nitelendirilebilir. Bir bilgisayar bilimcisi, hesaplama teorisi ve hesaplama sistemlerinin tasarımı konusunda uzmanlaşmıştır.

Bilişim, bilişim bilimi ya da bilgisayar bilimi, bilgi ve hesaplamanın kuramsal temellerini ve bunların bilgisayar sistemlerinde uygulanabilmeleri sağlayan pratik teknikleri araştıran bir yapısal bilim dalıdır. Bilişimciler ya da bilgisayar bilimcileri bilgi oluşturan, tanımlayan ve dönüştüren algoritmik süreçler icat edip, kompleks sistemleri tasarlamak ve modellemek için uygun soyutlamalar formüle ederler. Bilişim Dünya'da hızla gelişmeye devam eden önemli bir teknolojidir.

<span class="mw-page-title-main">Association for Computing Machinery</span>

Bilgisayar Derneği, bilgisayar bilimleri alanındaki en eski mesleki kuruluştur. 1947'de kurulmuş, günümüzde 80.000 üyeye ulaşmıştır. Mesleki ve akademik yayınları ile toplantı faaliyetlerinin yanı sıra, bilişim dalının en önemli ödülü kabul edilen Turing Ödülü'nü vermesiyle de bilinir. Merkezi New York şehrindedir. Dünya genelini kapsayan üyelik sistemi ile bilişim teknolojisinin çeşitli alanları ile uğraşan profesyonellere ve öğrencilere kaynak sağlamaktadır.

Doğu Akdeniz Üniversitesi ya da kısaca DAÜ, 1979 yılında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde kurulan bir Yüksek Teknoloji Enstitüsü olarak faaliyete geçen bir devlet üniversitesidir.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Üniversitesi</span> Erzurumda kurulu devlet üniversitesi

Atatürk Üniversitesi, 1957 yılında Erzurum'da kurulmuş üniversitedir.

<span class="mw-page-title-main">Makine mühendisliği</span> Mühendislik

Makine mühendisliği, mekanik sistemlerin tasarım, analiz, imalat ve bakımı için mühendislik fiziği ve mühendislik matematiği ilkelerini malzeme bilimi ile birleştiren bir mühendislik dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pamukkale Üniversitesi</span> Denizlide kurulu devlet üniversitesi

Pamukkale Üniversitesi (PAÜ), 1992 yılında Denizli'de kurulmuş olan bir devlet üniversitesidir. 2 Eylül 2021 itibarıyla 41.480 öğrencisi bulunmaktadır.

Bilişim sektörü firmaları, hizmetleriyle ülke ekonomisine maddi gelir ve istihdam açısından önemli katkılar sağlamaktadır.

İTÜ Elektrik-Elektronik Fakültesi, elektrik mühendisliği, elektronik ve haberleşme mühendisliği ve robotik ve otonom sistemler mühendisliği bölümlerini barındırmaktadır. Ayazağa yerleşkesinde bulunur. Fakülte programları ABET sürecinden geçmiştir ve 2005 yılında akreditasyon almıştır. Eğitim dili İngilizce ve Türkçedir. Elektrik-Elektronik Fakültesi öğrencilerinin katılımıyla Arıba, Arıba2, ARIBA3(ITURA), ARIBA4, HydroBee gibi projeler gerçekleştirilmiştir. Ayrıca İTÜRO robot olimpiyatları etkinliği de fakülte öğrencilerinin kurduğu İTÜ Kontrol ve Otomasyon Kulübü tarafından yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Karadeniz Teknik Üniversitesi</span> Trabzonda kurulu devlet üniversitesi

Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ),1955 yılında Trabzon'da kurulmuş bir devlet üniversitesidir.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Üniversitesi</span>

İzmir Üniversitesi, İzmir'in 6. üniversitesiydi. Üniversite, 2007 yılında Doğanata Grubu'nun önderliğinde Doğanata Eğitim ve Kültür Vakfı (DEKVA) tarafından kurulmuş olup 2008-2009 öğretim yılında eğitim-öğretim hizmeti vermeye başlamıştı. Üniversitenin binası, Üçkuyular mevkiinde bulunmaktaydı.

Bölüm, Karadeniz Teknik Üniversitesi Kanuni Kampüsü içinde yer alan kendi bölüm binasındaki derslik ve laboratuvarları ile her yıl 600 civarında lisans öğrencisine hizmet vermektedir. Her yıl 85-100 arasında öğrenci alınan bölümde 6 profesör, 6 doçent, 12 yardımcı doçent, 1 öğretim görevlisi ve bir uzman bulunmaktadır. Ayrıca 20 araştırma görevlisi de eğitim-öğretimin değişik kademelerinde yardımcı elemanlar olarak hizmet vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Viyana Teknik Üniversitesi</span>

Viyana Teknik Üniversitesi, 1815 yılında Viyana'da kurulan bir teknik üniversitedir. Viyana Teknik Üniversitesi, Avrupa’nın en iyi 10 teknik üniversitesi arasında gösterilmektedir. 20.000′den fazla öğrenci ve 2.000′in üzerindeki akademik kadrosu ile Avusturya’nın en büyük bilimsel-teknik araştırma ve eğitim kurumudur.

Bilgisayar bilimci, bilgisayar bilimi, bilgi ve hesaplamanın teorik temellerinin incelenmesi ve bunların uygulamaları hakkında uzmanlaşmış bir kişidir.

Toros Üniversitesi, 2009 yılında Mersin'de Mersin Eğitim Vakfı tarafından kurulmuş olan bir Vakıf Üniversitesi'dir.

Ahmet Dervişoğlu,, Türk akademisyen.

Ankara Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği, lisans eğitimine 2003-2004, yüksek lisans eğitimine ise 2004 öğretim yılında ilk öğrencilerini alarak başlamıştır. 2013 yılına kadar sırasıyla Ankara Üniversitesi Tandoğan Kampüsü ve Ankara Üniversitesi Keçiören Yerleşkesi'nde eğitim vermiştir. 2013-2014 öğretim yılından itibaren eğitimine 50. Yıl Kampüsü 'nde Mühendislik Fakültesi bünyesinde devam etmektedir. Bölümde 4 yıllık lisans eğitiminin yanında bilgisayar mühendisliği alanında yüksek lisans ve doktora eğitimi de verilmektedir.