İçeriğe atla

Bilge Köyü Katliamı

Koordinatlar: 37°28′2.50″K 40°35′29.62″D / 37.4673611°K 40.5915611°D / 37.4673611; 40.5915611
Kontrol Edilmiş
Bilge Köyü Katliamı
BölgeBilge, Mazıdağı
Tarih4 Mayıs 2009
Saldırı türü
Silahlı saldırı, töre cinayeti
Ölü44

Bilge köyü katliamı ya da Mardin nişan töreni katliamı, köy korucusu Mehmet Çelebi tarafından 4 Mayıs 2009'da Mardin'in Mazıdağı ilçesine bağlı Bilge köyünde en az kırk dört kişinin öldüğü bir nişan töreninde yapılmış bir katliamdır. Saldırı, en az iki maskeli saldırgan tarafından el bombaları ve otomatik silahlar kullanılarak gerçekleştirildi.[1]

Kurbanların yüzleri fiziksel olarak tanınmayacak hale geldi. Reuters, saldırının "Türkiye'nin modern tarihindeki sivillere yönelik en kötü saldırılardan biri" olduğunu bildirdi.[2][3]

Kayıplar

El bombalarıyla saldırı yaşanmadan önce konuklar büyük bir odaya eşlik edildi. En az kırk dört kişi öldü ve altı kişi yaralandı. Saldırıda ölenler arasında Bilge köyü muhtarı ve Bilge ailesinin diğer on üyesi vardı. Ölenlerin altısının çocuk, on altısının kadın, yirmi ikisinin erkek olduğu bildirildi. Bölgede bulunan diğer cesetler arasında, gelin Sevgi Çelebi ve kocası Habib Ari'nin yanı sıra Ari'nin kız kardeşi, dört yaşındaki bir kız olan Ruken de vardı. Gelinin babası Cemil Çelebi yaralandı. Olayda köy imamı da öldürüldü. İki kız, arkadaşlarının cesetlerinin altında saklanarak hayatta kaldı. İki yetişkin anne-babadan ve üç ile on iki yaş arasında altı çocuktan oluşan bir aile de katledildi.[4]

Olayın gelişimi ve sorumlular

Görgü tanıklarının ifadesine göre yatsı namazından sonra nişan evini basan yüzleri kapalı 5-6 kişilik saldırgan grubu 20 dakika boyunca insanları kalaşnikov silahlarla tarayarak olay yerinden kaçtılar. Katliamın hemen ardından jandarma tarafından saldırının faili olarak yakalanan sekiz kişi gözaltına alınarak sorgulamalarına başlandı.[5] Katliamdan sonra olayın neden yaşandığına dair; Çelebi ailesi içerisinde arazi anlaşmazlığı olduğu, saldırganların gelin Sevgi Çelebi'nin başka birisiyle evlenmesini istedikleri, damadın ailesi ile saldırıyı gerçekleştiren Çelebi ailesi üyeleri arasında husumet olduğu, saldırıyı gerçekleştiren aileden genç bir kızın akraba olan Çelebi ailesinden birisinin tecavüzüne uğradığı ve olayı kapatmak için evlilik için herhangi bir girişimde bulunulmamasının olayın gerçekleşmesine sebep olduğu şeklinde çeşitli iddialar ortaya atılmıştır.[6] Sorgulamanın ardından 11 sanık tutuklanarak Gaziantep Cezaevine konuldu. "Şıh Mehmet" lakaplı Mehmet Çelebi ilk ifadesinde suçlamaları kabul etmemiş, köyü teröristlerin bastığını ve saldırıdan sonra kendilerinin katliam evine giderek yaralılara yardım ettiğini belirtmiştir. Mardin Cumhuriyet Başsavcılığı'nın Adalet Bakanlığı'na güvenlik nedeniyle duruşmanın başka yerde yapılması talebinin uygun bulunmasıyla duruşmanın Çorum’da yapılmasına karar verilmiş ve tutuklu 11 sanık 8 Ağustos'ta Çorum Kapalı Cezaevine nakledilmiştir. 2 Eylül 2009 tarihinde gerçekleşen ilk duruşmada Mehmet Çelebi olayı namus meselesi yüzünden işlediğini itiraf etmiştir.[7] Mehmet Çelebi duruşmalarda, 10 çocuğundan en az 7'sinin babasının, karısıyla yasak ilişki yaşadığı için öldürdüğü Fesih Çelebi olduğunu ileri sürerek DNA testi yapılmasını istemiştir.[8]

26 Nisan 2010 tarihindeki karar duruşması sonucunda Mehmet Çelebi ile birlikte Abdulhakim Çelebi, Mehmet Emin Çelebi, Mehmet Sait Çelebi, Ömer Çelebi, Süleyman Çelebi 44 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası aldı. Mehmet Çelebi'nin oğlu Mehmet Şirin Çelebi yaşı küçük olduğundan 44 kez 15 yıl hapis cezası alırken, Ahmet Çelebi evinde el bombası bulundurmaktan ötürü 15 yıl hapis cezasına çarptırıldı. 1 sanığın aldığı 6 aylık hapis cezası ertelenirken, 4 sanık da beraat etti.[9] Karar sonrasında Mehmet Çelebi'nin yakınlarına 8 çocuğuna DNA testi yaptırılmasını ve kendisinden olmayan çocukları ile karısının öldürülmesi talimatını verdiği iddia edildi.[10] Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alan Süleyman Çelebi, tutuklu bulunduğu Sincan Cezaevinde 5 Ocak 2011 tarihinde intihar etti.[11]

Sanık avukatlarının itirazı üzerine Yargıtay 1. Ceza Dairesi tarafından yürütülen yeniden yargılama sürerken, yapılan DNA testi sonuçlarında Mehmet Çelebi'nin çocuklarından birinin Fesih Çelebi'den olduğu ortaya çıkmış ve bu durum da dikkate alınarak Mehmet Çelebi'ye verilen 44 ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasından 43'ü onaylanırken, Fesih Çelebi cinayetinden aldığı müebbet hapis cezası kaldırılarak bu cinayet nedeniyle 21 yıl hapis cezasının yanı sıra cinayetlerde korucu silahını kullanması nedeniyle de 7 yıl hapis cezası onanmıştır. Ayrıca saldırıda yaralanan Medine Çelebi'yi öldürmeye teşebbüs suçundan da 22 yıl 8 ay hapis cezası aldı. Katliamı gerçekleştirenlerden Abdulhakim Çelebi, aldığı diğer cezalara ilaveten saldırıda yaralanan Medine Çelebi'yi öldürmeye teşebbüs suçundan 22 yıl 8 ay hapis cezasına çarptırıldı.[12]

Yetim kalmış çocukların rehabilitasyonu

Hükûmet ve sivil toplum kuruluşları, acılarını azaltmak ve katliamın anılarını unutturmak amacıyla öksüz çocuklar için mesleki terapi şeklinde Haziran 2009'da bir rehabilitasyon programı oluşturdu. Köyde jimnastik, atletizm ve yüzme dersleri vermek için ulusal jimnastikçi Nuri Batır tarafından bir spor merkezi kuruldu. Projenin ana sponsorları Diyarbakır Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Orta Doğu Koleji idi.

62 yetimin 35'i spor derslerine katıldı. Sadece bir haftalık eğitimden sonra çocuklar Batman'da bir spor yarışmasına katıldılar ve 15 takım arasında yedinci oldular.

21 çocuk ulusal ve uluslararası sahnede gösteri yapmaya hazırlandı. Yeteneklerini ilk olarak 30 Ağustos'ta Mardin'deki Zafer Bayramı kutlamaları sırasında gösterdiler. "Bilge Köyü Barış Çiçekleri" adlı gösterileri daha sonra Mardin, Diyarbakır ve Ankara'daki okul açılışlarında gerçekleşti. Kıbrıs, Kuzey Kıbrıs, Azerbaycan, Kuzey Irak, Filistin ve Lübnan gibi komşu ülkelerde sahnelenmek için "Barış Şovları" adlı bir gösteri hazırlandı.[13]

Olay sırasında hem annesini hem de babasını kaybeden on iki yaşındaki bir kız, spor aktivitelerinin olayı unutmasına yardımcı olduğunu söyledi. “Barış ve kardeşlik istiyorum” ve “Artık annelerini ve babalarını kaybeden çocukları görmek istemiyorum” dedi.

Kaynakça

  1. ^ "Mardin Mazıdağı ilçesi Bilge köyünde düğün saldırısı: 45 ölü". posta gazetesi. 2 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2015. 
  2. ^ "Many die in Turkey wedding attack". BBC. 5 Mayıs 2009. 7 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  3. ^ "Family rivals kill 44 over bride feud in Turkey". Reuters. 11 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2009. 
  4. ^ "Bilge köyü katliamı davasında şok rapor". Milliyet. 19 Ekim 2012. Erişim tarihi: 21 Ekim 2012. []
  5. ^ "Saldırganlar silahlarıyla yakalandı". NTV. 4 Mayıs 2009. 10 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2022. 
  6. ^ "İşte Mardin katliamının gerçek nedeni". Milliyet (gazete). 5 Mayıs 2009. 4 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2022. 
  7. ^ "Şıh Mehmet Mardin katliamını anlattı". Hürriyet (gazete). 2 Eylül 2009. 4 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2022. 
  8. ^ "Bilge Köyü katliamcısından tüyler ürperten ifade". Hürriyet (gazete). 20 Kasım 2012. 19 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2022. 
  9. ^ "Bilge Köyü katliamı davası sonuçlandı". Sabah (gazete). 26 Nisan 2010. 14 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2022. 
  10. ^ ""8 çocuğumu öldürün"". Habertürk (gazete). 30 Nisan 2010. 4 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2022. 
  11. ^ "Bilge Köyü katliamı sanığı cezaevinde intihar etti". Habertürk (gazete). 5 Ocak 2011. 11 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2022. 
  12. ^ "Bilge köyü katliamı davasında karar". Anadolu Ajansı. 21 Aralık 2012. Erişim tarihi: 4 Nisan 2022. 
  13. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">2003 İstanbul saldırıları</span> intihar saldırısı

15 ve 20 Kasım 2003 tarihlerinde, İstanbul'un dört noktasında, her günde iki patlayıcı yüklü kamyonetin infilak ettirilmesiyle dört intihar saldırısı gerçekleştirildi. 15 Kasım günü yerel saatle 9.30 (UTC+02.00) civarında Şişli'deki Bet İsrael Sinagogu, 9.34 civarında ise Beyoğlu'ndaki Neve Şalom Sinagogu'nun önünde birer kamyonet infilak etti. Patlamalar sonucunda saldırganlar dâhil 26 kişi öldü, 300'den fazla kişi yaralandı. Olaydan beş gün sonra, 20 Kasım günü, yine patlayıcı yüklü kamyonetlerle 10.55 civarında Beyoğlu'ndaki Birleşik Krallık'ın İstanbul Başkonsolosluğu binasına, 11.00 civarında ise Beşiktaş'taki HSBC Genel Merkezi binasına birer saldırı düzenlendi. İkinci saldırılarda 31 kişi ölürken 450'nin üzerinde kişi yaralandı. Toplamda ise 4 saldırgan dâhil 57 kişi öldü, 750'den fazla kişi saldırılardan yaralı olarak kurtuldu.

Danıştay Saldırısı, 17 Mayıs 2006 tarihinde Danıştay 2. dairesine Alparslan Arslan adlı saldırganın gerçekleştirdiği silahlı eylemdir. Saldırı sonrasında, Danıştay İkinci Daire üyesi Mustafa Yücel Özbilgin ölmüş, aralarında daire başkanı Mustafa Birden'in de yer aldığı dört üye ise yaralanmıştır. Arslan, saldırı sonrasında kaçmaya çalışırken Danıştay'da görevli polis memurları tarafından yakalanmıştır.

Mehmet Fikri Karadağ Türk asker. Kuvvayi Milliye Derneği'nin kurucusu. 1991-1996 yılları arasında Elazığ'da görev yaptı. 8. Kolordu Hareket Başkanı görevinde de bulundu. 30 Ağustos 2003 tarihinde emekli oldu. Vatansever Kuvvetler Güç Birliği Hareketi'nden ayrılarak 2005 yılında Kuvvayi Milliye Derneği'ni kurdu. 2007 seçimlerinde İstanbul 1. bölgeden bağımsız milletvekili adayı olmuştur.

Kemal Kerinçsiz, Türk avukat.

Ergenekon davaları veya Ergenekon kumpası, iddia olunan Ergenekon örgütü kapsamında açılan davalardır.

Mavi Çarşı Katliamı veya Mavi Çarşı Saldırısı, 13 Mart 1999 tarihinde İstanbul'un Anadolu Yakası'nda, Kadıköy ilçesinde, halk arasında minibüs caddesi olarak bilinen Fahrettin Kerim Gökay Caddesi üzerinde Göztepe mevkiinde yer alan Mavi Çarşı isimli mağazaya düzenlenen ve 13 kişinin ölümüne neden olan terör saldırısıdır. Saldırı, PKK terör örgütü tarafından molotofkokteylleriyle yapıldı.

Erol Özkasnak, Türk asker. Eski Genelkurmay genel sekreteri.

<span class="mw-page-title-main">Özgecan Aslan cinayeti</span> 2015te cinayet kurbanı olan Türk üniversite öğrencisi

Özgecan Aslan Mersin'in Tarsus ilçesinde 11 Şubat 2015'te tecavüz girişimine direndiği için bir minibüste öldürülen üniversite öğrencisi. Aslan'ın yanmış bedeni; 12 Şubat 2015'te, suçu beraberindeki iki kişiyle işlediğini itiraf eden kişinin jandarma ekiplerini olay yerine götürmesi ile bulundu.

<span class="mw-page-title-main">İdris Baluken</span> Türk siyasetçi

İdris Baluken, Zaza asıllı Türk siyasetçi, doktor ve Halkların Demokratik Partisi (HDP) eski milletvekili.

12 Eylül Davası, 12 Eylül Darbesi'ni gerçekleştiren komutanlardan hayatta kalanların yargılandığı dava. Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya, 765 sayılı TCK'nin "Devlet Kuvvetleri Aleyhine Cürümler" başlıklı 146. maddesi uyarınca müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Tahsin Şahinkaya'nın, Kenan Evren’den iki ay sonra, 90 yaşında ölmesiyle Yargıtay aşamasındaki dava düştü ve kararlar kesinleşmedi. Yıllar sonra, 15 Temmuz 2016 Darbe Girişimi sonrası; Kenan Evren'in ifadesini alan dönemin Ankara Cumhuriyet Başsavcı Vekili, Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya'ya dava açan dönemin Ankara Cumhuriyet Savcısı, açılan davaya ilk bakan hâkimler ve iddia makamında bulunan savcılar, "Fethullahçı Terör Örgütü (FETÖ) soruşturması" kapsamında meslekten ihraç edildi. Daha sonra bazıları yargılandı ve mahkûm oldu.

<span class="mw-page-title-main">Dürümlü Katliamı</span> Diyarbakırın Sur ilçesinde terör örgütü PKK tarafından yapılan bombalı saldırı

Dürümlü Katliamı ya da Dürümlü Saldırısı, 12 Mayıs 2016'da yerel saatle 22:30 dolaylarında Diyarbakır'ın Sur ilçesine bağlı Dürümlü mezrasında gerçekleşen ve 16 kişinin öldüğü, 23 kişinin de yaralandığı bombalı saldırı. Saldırıyı PKK üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">2016 Vezneciler saldırısı</span>

Vezneciler saldırısı, 7 Haziran 2016'da İstanbul'un Fatih ilçesinin Vezneciler semtinde yerel saatte 08:40 (UTC+02.00) sıralarında bomba yüklü araçla gerçekleştirilen bombalı intihar saldırısı. Patlama sonucunda altışar polis memuru ve sivil ile bir saldırgan olmak üzere 13 kişi öldü, 35 kişi yaralandı.

Ege Üniversitesinde öğrenim gören ülkücü Fırat Yılmaz Çakıroğlu, ülkücü öğrenciler ile savcılık iddianamesinde "PKK/KCK gençlik örgütlenmesi YDG-H üyeleri" olduğu belirtilen diğer öğrenci grubu arasında 20 Şubat 2015'te meydana gelen kavga esnasında bıçaklanarak öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">2011 Ankara Kumrular saldırısı</span>

2011 Ankara Kumrular saldırısı, 20 Eylül 2011'de yerel saatle 11:00'te Ankara'nın işlek caddelerinden biri olan Kumrular Sokak, Kızılay, Ankara'da gerçekleşen bombalı saldırı. 1982 yılında ASALA'nın gerçekleştirdiği Esenboğa Havalimanı ve 2007 yılında PKK'nın gerçekleştirdiği Ulus saldırısı sonrası Türkiye'nin başkentinde gerçekleşen üçüncü bombalı saldırı oldu. Olay sonrası saldırının gerçekleştiği yerde şüpheli davranışlar sergileyen iki erkek ve olay yerinde slogan atan bir kadın gözaltına alındı.

15 Temmuz Darbe Girişimiyle ilgili davalar, 15 Temmuz Darbe Girişiminin ardından Türkiye'de başlatılan soruşturmalar kapsamında açılan davalardır.

<span class="mw-page-title-main">1998 Anıtkabir ve Fatih Camii saldırıları girişimi</span> Hilâfet Devleti örgütü tarafından planlanmış terör saldırıları girişimi

Köln, Almanya merkezli Hilâfet Devleti adlı örgütün lideri Metin Kaplan'a bağlı kişiler, 1998'deki 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı kutlamaları sırasında, Ankara'daki Anıtkabir ile İstanbul'daki Fatih Camii'ne bir dizi saldırı düzenlemeyi planladıkları gerekçesiyle, Türk emniyet birimlerinin 28 Ekim'de düzenlediği harekâtlarla birlikte yakalanmaya başlandı. Soruşturmaya göre, iki gruba ayrılan ve birbirlerinden habersiz bir şekilde hareket eden 15 kişi, 29 Ekim sabahı Fatih Camii'ne girerek caminin minaresi ile kubbesine pankart asıp gerekirse polisle çatışmayı planlamıştı. İkinci grup ise kiraladığı uçakla Anıtkabir'e bir intihar saldırısı gerçekleştirecekti. Hazırlanan iddianame doğrultusunda 29 kişi hakkında Aralık 1998'de, İstanbul 2 No'lu Devlet Güvenlik Mahkemesi'nde bir dava açıldı. 25 Mayıs 1999'da ilk duruşması gerçekleştirilen dava 11 Nisan 2000'de, 14 sanığın çeşitli hapis cezasına çarptırılması ve 15 sanığın beraat etmesiyle sonuçlandı.

Fatma Şengül cinayeti, İstanbul'da çaycılık yapan Fatma Şengül'ün 30 Mart 2019'da kendisi ile aynı işyerinde çalışan Zeynel Akbaş adlı erkek tarafından evinin önünde öldürülmesidir.

Karageçit Köyü Katliamı, 8 Kasım 1984 tarihinde, Siirt'in Eruh ilçesine bağlı Karageçit köyüne PKK militanlarının saldırısı sonucu 5'i kadın 4'ü çocuk 9 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sivilin öldüğü ve PKK'nın ilk kitlesel sivil saldırısı olduğu iddia edilen bir katliamdır. Bu hadise, PKK'nın aynı köye gerçekleştirdiği üç saldırıdan ikincisidir.

15 ve 20 Kasım 2003 tarihlerinde, Türkiye'nin İstanbul şehrindeki dört noktada, her bir günde ikişer patlayıcı yüklü kamyonetin infilak ettirilmesiyle dört intihar saldırısı gerçekleştirildi. 15 Kasım'da sırasıyla Şişli'deki Bet İsrael Sinagogu ile Beyoğlu'ndaki Neve Şalom Sinagogu, 20 Kasım'da ise Beyoğlu'ndaki Birleşik Krallık'ın İstanbul Başkonsolosluğu binası ile Beşiktaş'taki HSBC Genel Merkezi binası, saldırıların hedefiydi.

Seyhan Yüksekova cinayeti, 18 Ocak 2020 tarihinde İstanbul'da çiçekçilik yapan Zülfiye Yüksekova ve Seyhan Yüksekova'nın, Tahsin Yüksekova adlı erkek tarafından silahla vurularak öldürülmesidir.