İçeriğe atla

Bila Tserkva Antlaşması

Bila Tserkva Antlaşması
Білоцерківський мирний договір
TürBarış antlaşması
İmzalanma28 Eylül 1651
İmzacılar Lehistan-Litvanya Birliği
Zaporojya Kazakları


Bila Tserkva Antlaşması, Bila Tserkva Muharebesi'nin ardından 28 Eylül 1651 tarihinde Lehistan-Litvanya Birliği ile Zaporojya Kazakları arasında imzalanan bir barış antlaşmasıdır. Lehistan adına Mikołaj Potocki, Marcin Kalinowski, Adam Kisiel, Stanisław Lanckoroński, Zbigniew Gorajski, Mikolaj Kazimierz Kossakowski tarafından imzalandı.[1] Litvanya Büyük Dükalığı adına imzalayanlar ise Prens Janusz Radziwiłł (1612-1655), Palatine Jerzy Karol Hlebowicz ve Wincenty Gosiewski'ydi. Zaporojya Kazakları adına imzalayan "tüm ev sahibi adına" Bohdan Hmelnitski idi.[1]

Antlaşma

Anlaşmaya göre, Kayıtlı Kazak nüfusu 40.000'den (Zboriv Antlaşması) 20.000'e düşürüldü ve ikametgâhları Kiev Voyvodalığı ile sınırlandırıldı. Ayrıca Bracław Voyvodalığı ve Çernihiv Voyvodalığı, Lehistan'a geri verildi.[2] "Zaporojya Host'un bağlı olduğu Yunan Ortodoksluk'u, Kazaklar özgürce yaşayabilecekler.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b Hrushevsky, M., 2004, History of Ukraine-Rus, Volume Nine, Book One, The Cossack Age, 1650-1653, Toronto: Canadian Institute of Ukrainian Studies, 1895571227, p. 396
  2. ^ Hrushevsky, M., 2004, History of Ukraine-Rus, Volume Nine, Book One, The Cossack Age, 1650-1653, Toronto: Canadian Institute of Ukrainian Studies, 1895571227, s. 394-396

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Aleksey (Rusya)</span> Rus çarı (1629-1676; çar 1645-1676)

I. Aleksey veya tam adıyla Aleksey Mihayloviç Romanov, 1645-1676 arasında hüküm sürmüş Rus çarı. Saltanatında Polonya-Litvanya Birliği ve İsveç İmparatorluğu ile savaştı. Stenka Razin'in isyanını bastırdı. Öldüğünde Rusya sınırları yaklaşık 2.000.000.000 akre (8.100.000 km2) dönüme sahipti.

Ukrayna tarihi, bugünkü Ukrayna topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Hmelnitski Ayaklanması</span>

Hmelnytsky Ayaklanması, 1648'den 1657'ye kadar sürmüş bugünkü Ukrayna topraklarında meydana gelmiş bir isyan hareketidir. Hetman'ın komutasındaki Bogdan Hmelnitski, Zaporijya Kazakları ve müttefikleri Kırım Tatarları ve yerli Ukraynalılar ile Lehistan-Litvanya kuvvetlerine karşı verilmiş bir kurtuluş savaşıdır. Ayaklanma başarılı olmuştur, Kazak Hetmanlığı kurulmuş ve bölgede Polonya etkisi azalmıştır. Daha sonra bölgenin Rus etkisine girişi kolaylaşmıştır. Yahudi tarihi ve demografisinde özel bir öneme sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">III. İslâm Giray</span>

III. İslâm Giray 1644-1654 yılları arasında hüküm süren Kırım hanı.

<span class="mw-page-title-main">Zaporojya Kazakları</span> Dinyeper Nehrinin çağlayanlarının ötesindeki Zaporijya bölgesinde yaşayan Kazaklar

Zaporojya Kazakları veya kısaca Zaporojyalılar, Dinyeper Nehri'nin çağlayanlarının ötesindeki Zaporijya bölgesinde yaşayan Kazaklardı. Günümüzde Orta Ukrayna'da "Büyük Çayır" olarak bilinen bu bölge, Sovyet döneminde Kakhovka Reservuarı'nın suları altinda kalmıştır. Zaporijya Siçi 15. yüzyılda Lehistan-Litvanya Birliği'nden kaçan serfler ile hızla büyümüştü. Parlamenter sistemi olan, saygın bir siyasi varlık haline gelmişti.

<span class="mw-page-title-main">Cecora Muharebesi (1620)</span>

Cecora Muharebesi, Lehistan-Litvanya Birliği ve Osmanlı kuvvetleri, arasında 17 Eylül-7 Ekim 1620 tarihleri arasında Prut Nehri yakınlarındaki Moldova'da (Boğdan) gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bohdan Hmelnitski</span> Kazak Hetmanlığının kurucusu (1648–1657)

Bohdan Hmelnitski Kazak Hetmanlığı'nın kurucusu. Polonya-Litvanya Birliği'ne (1648-1654) karşı ayaklanma başlatan Zaporojya Kazakları önderi. Ölümünden sonra yerine oğlu Yuri Hmelnitski Kazak hetmanı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">1654-1667 Lehistan-Rusya Savaşı</span>

1654-1667 Lehistan-Rusya Savaşı, ayrıca Onüç Yıllık Savaş, Birinci Kuzey Savaşı, Ukrayna Savaşı veya Rus Tufanı olarak da adlandırılır. Rusya Çarlığı ile Lehistan-Litvanya Birliği arasındaki büyük bir çatışmadır. 1655 ve 1660 yılları arasında İsveç Krallığı, Lehistan-Litvanya Birliği'ni işgal etti, bu nedenle Lehistan'da "Tufan" veya İsveç Tufanı başladı. Ayrıca Rusya-İsveç Tufanı olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Kiev Voyvodalığı</span>

Kiev Voyvodalığı 1471'den 1569'a kadar Litvanya Büyük Dükalığı'nın bir parçası 1569'dan 1793'e kadar Lehistan-Litvanya Birliği'ne bağlı bir idari ve yerel yönetim birimiydi. 1471 yılında Kiev Prensliği'nin ardından kurulan hükümdarlıktır. Liderin unvanı Voyvoda olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Harabe (Ukrayna tarihi)</span>

Harabe Kazak tarih yazarı Samiylo Velychko (1670-1728) tarafından 17. yüzyılın ikinci yarısında Ukrayna tarihindeki siyasi durumunu tasvir eden tarihi bir terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Marek Sobieski (1628-1652)</span>

Marek Sobieski, Leh bir asilzade, Krasnystaw ve Yavoriv'in starostası ve Leh kralı III. Jan Sobieski'nin ağabeyiydi. Kraków'daki Nowodworski Koleji ve Kraków Akademisi'nden mezun olduktan sonra Batı Avrupa'ya giderek orada öğrenim gördü. 1648'de Polonya'ya dönmesinin ardından, Zbaraż Kuşatması ve Beresteczko Muharebesi'nde Kazaklar ve Tatarlar'a karşı savaştı. 1652'de Tatarlar tarafından esir alındı ve Kazaklar tarafından öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Batih Katliamı</span>

Batih katliamı, 3-4 Haziran 1652'de Ladyzhyn yakınlarındaki Batih Muharebesi'nden sonra Polonyalı esirlerin kitlesel infazıdır. Hetman Bohdan Hmelnitski komutasındaki Zaporojya Kazakları tarafından gerçekleştirildi. Başlangıçta ele geçirilen Polonyalı esirler, Kazakların müttefikleri Kırım Tatarları'na aitti. Ancak Kazaklar, para karşılığı esirleri Kırımlardan aldı ve kıyım gerçekleştirdi.

<span class="mw-page-title-main">Beresteczko Muharebesi</span>

Beresteczko Muharebesi, Kırım Tatarları'nın müttefikleri tarafından desteklenen Hetman Bohdan Hmelnitski liderliğindeki Zaporojya Kazakları ve Leh kralı II. Jan Kazimierz Waza yönetimindeki Polonya ordusu arasında gerçekleşen savaş. Bu savaş, Ukrayna'da iki yıllık bir ateşkesin sona ermesinden sonra 1648-1657 yılları arasında gerçekleşen Kazak isyanının bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bila Tserkva Muharebesi</span>

Bila Tserkva Muharebesi, 24-25 Eylül 1651'de Hmelnitski Ayaklanması'nın bir parçası olarak Bila Tserkva kenti yakınlarında yapıldı. Zaporojya Kazakları ve Tatar müttefikleri ile Lehistan-Litvanya Birliği arasında yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna milliyetçiliği</span>

Ukrayna milliyetçiliği, Ukraynalıları tek bir ulus devlet çatısı altında toplamayı amaçlayan bir ideolojidir. Halihazırdaki Ukrayna devletinin çok köklü bir geçmişi olmasa da kimi tarihçiler Kiev Knezliği'ni Ukrayna'nın ilk nüvesi kabul eder. Ukrayna milliyetçiliğinin kökeni ise Bohdan Hmelnitski önderliğinde Polonya-Litvanya Birliği'ne karşı gerçekleşen isyana dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna'nın sağ yakası</span>

Ukrayna'nın sağ yakası, Dinyeper Nehri'nin batı kıyısında ki modern Ukrayna'nın bir kısmı için tarihi ve bölgesel bir isimdir. Günümüz Vinnytsia, Zhytomyr, Kirovohrad oblastlarının yanı sıra Kiev ve Çerkası'nn batı kısımlarına karşılık gelir. Harabe dönemi sırasında sol yakadan ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pereyaslav</span>

Pereyaslav, Ukrayna'da Kiev Oblastı'nda yer alan tarihi bir şehirdir. Başkent Kiev'in yaklaşık 95 km güneydoğusunda, Alta ve Trubizh nehirlerinin birleştiği yerin yakınında yer almaktadır. Orta Çağ döneminde önemli bölgesel güç merkezlerinden biriydi ve bir prensliğin başkenti olmuştu. Nüfusu 2022 itibarıyla yaklaşık 26.273'tür.

<span class="mw-page-title-main">Brest Birliği</span>

Brest Birliği, 1595-1596 yıllarında gerçekleşen, Lehistan-Litvanya Birliği'nin Rutenya bölümlerindeki Doğu Ortodoks Kiliseleri'nin Papa'nın otoritesini kabul etmesiyle birlikte Katolik Kiliseleri ile birleşmesine verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Zboriv Antlaşması</span>

Zboriv Antlaşması, 18 Ağustos 1649'da Leh kralı II. Jan Kazimierz Waza liderliğindeki yaklaşık 25,000 kişilik Kraliyet kuvvetlerinin, sırasıyla Hetman Bohdan Hmelnitski ve Kırım hanı III. İslâm Giray liderliğindeki Kazak ve Kırım Tatarlarından oluşan yaklaşık 80,000 kişilik bir kuvvetle çatıştığı Zboriv Muharebesi'nden sonra imzalanan barış antlaşmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Marcin Kalinowski</span>

Marcin Kalinowski, Leh bir kodaman ve asilzade (szlachta). Cecora Muharebesi'nde (1620) ölen Walenty Aleksander Kalinowski'nin oğluydu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.