İçeriğe atla

Bilâl-i Habeşî


Bilal-i Habeşî
Bilal bin Rebah
بلال الحبشي
DoğumEbu Abdullah Bilâl bin Rebâh
581
Mekke, Arabistan
Ölüm641
Şam, Emevi Devleti
Defin yeriBabussağir Mezarlığı (Şam)
MilliyetHabeş
Ebeveyn(ler)Rebah (baba)
Hamâme (anne)
Bilal-i Habeş-i'nin Şam Bab Sagir Mezarlığı'nda bulunan türbesinin içi.
Bilal Habeşi'nin Şam Bab Sagir Mezarlığı'nda bulunan türbesi. Türbe kapısının üzerindeki levhada Türkçe olarak "Burası peygamber efendimizin müezzini Bilali Habeşi Hazretlerinin kabri şerifidir. Hicri 20 yılında ölmüştür. Bu levha Şam Endonezya Büyükelçiliği Üçüncü Katibi Samadyunu tarafından hicri 1387 yılında vefat eden kızı Damayanti ruhuna yeniletilmiştir." yazmaktadır.

Bilal-i Habeşî (581 - 641), İslam peygamberi Muhammed'in sahabesi ve ilk müezzini.[1][2][3][4] Habeşistanlı köle bir ailenin çocuğu olarak Mekke'de dünyaya geldi. Annesinin adı Hamâme, babasının adı Rebah'tır.

İslamiyet'i ilk kabul edenlerden ve bunu açıktan ilan eden ilk yedi kişiden biridir.[5] Ümeyye bin Halef'in, kölesi Bilal'in İslam'ı seçtiğini duyduğunda onu vazgeçirmek için ağır işkencelere başvurduğu rivayet edilir. Bilal'in işkenceler karşısındaki direncinin Mekkeli müşrikleri çok etkilediği söylenir.[6]

Ümeyye bin Halef'in Bilâl'e yaptığı işkencelere çok üzülen Ebu Bekir, ona bu işkenceden vazgeçmesini söyledi. O da: Onun ahlakını bozan sensin, onu bizden uzaklaştıran senden başkası değildir dedi. Bunun üzerine Ebu Bekir ona şu cevabı verdi: Benim yanımda senin şu kölenden daha güçlü ve kuvvetlisi var. Hem de senin dinindendir. İstersen onu al ve bunu bana ver. Ümeyye b. Halef bu teklifi kabul edip öteki köleyi aldı ve Bilal'i Ebu Bekir'e verdi. Böylece Ebu Bekir Bilal'i işkenceden kurtarmış oldu.[6]

Bilal-i Habeşî, 622 yılındaki hicrete katılarak Mekke'den Medine'ye geldi. Medine'de Müslümanlar, namaz vakitlerinin bir şekilde bildirilmesi gerektiğine karar verdiler. Ancak bunun ne şekilde olacağı konusunda fikir birliğine varılamadı. Bu sıralarda Abdullah bin Zeyd, gördüğü bir rüyayı Muhammed'e anlattı. Rüyasında ezanın bugünkü şeklini duymuştu. Bunun üzerine Muhammed, duyduğu ezanı Bilal'e öğretmesini ve bundan sonra namaz vakitlerinin ezanla duyurulacağını bildirdi.[5] Böylece ilk ezan okuyan (müezzin) Bilal olmuştur. Bir süre sonra Bilal-i Habeşî sabah ezanına essalâtü hayrun minnen nevm (namaz uykudan hayırlıdır) şeklinde bir ekleme yaptı ve Muhammed, Bilâl, bu ne güzel söz! diye onu tasvip etti.[7]

Bilâl-i Habeşî, Bedir, Uhud, Hendek dahil Muhammed'le beraber tüm savaşlara katıldı. Muhammed'in ölümünden sonra Bilal, Şam'a yerleşti.

Rivayet edildiğine göre bir gün gördüğü bir rüya üzerine Şam'dan Medine'ye geldi ve sabah ezanını okudu. Bilal'in sesini duyan halk, Muhammed'in yaşadığı günleri hatırlayarak sokaklara döküldü.[8]

Tekrar Şam'a dönen Bilâl-i Habeşî, 641 yılında öldü. Ehl-i Beyt mezarı olarak bilinen Şam'daki Babu's Sağir mezarlığına defnedilmiştir.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2018. 
  2. ^ ensonhaber.com/h-a-l-craigden-ilk-muezzin-bilal-i-habesinin-hayati-ben-bilal.amp
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2018. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2018. 
  5. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 2 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2010. 
  6. ^ a b İbn Sa'd, et-Tabakâtü'l-Kübrâ, Beyrut 1960, III, s. 232
  7. ^ Avnu'l-Ma'bud, Şerh Ebû Dâvud, III,185, İbn Mâce, Ezan, 1, 3
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2008. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Ezan, İslâm dininde namaz vaktinin geldiğini insanlara bildirmek için yapılan çağrıya verilen isimdir. Ezân-ı Muhammedî olarak da adlandırılır. Ezan okuyan kişiye müezzin denir.

<span class="mw-page-title-main">Ömer</span> İslam Devletinin ikinci halifesi, sahabe

Ömer bin Hattab, İslâm peygamberi Muhammed'in sahâbesi ve İslâm Devleti'nin Ebû Bekir'den sonraki ikinci halifesidir. Ehl-i Sünnet, Ömer bin Hattab'ı zaman zaman "Ömer'ul-Farûk" diye anarlar. Şiiler ise Ömer'in hâlifeliğini tanımazlar. 23 Ağustos 634 tarihinde Râşidîn Halifeliği'nin ikinci hâlifesi oldu ve bu görevi, öldürüldüğü yıl olan 644'e kadar sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Ali</span> İslam Devletinin dördüncü halifesi ve Şiilerin birinci imamı

Ali bin Ebu Talib, İslam Devleti'nin 656-661 yılları arasındaki halifesi. İslam peygamberi Muhammed'in damadı ve amcası Ebu Talib'in oğlu olan Ali, Muhammed'in İslam'a davetini kabul eden ilk erkek kişidir. Sünni İslam'a göre Ali, dört halifenin sonuncusu, Şii İslam'a göre ise imamların ilki ve Muhammed'in hak vârisidir. Şii ve Sünni İslam arasındaki farklılaşmanın ana nedeni Muhammed'in gerçek vârisinin kim olduğu konusundaki görüş farklılığından ileri gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Fatıma</span> İslam peygamberi Muhammedin küçük kızı

Fatıma bint Muhammed, Fatımatü'z-zehra, İslam peygamberi Muhammed'in kızı, Ali bin Ebu Talib'in eşi.

<span class="mw-page-title-main">Müezzin</span> camide ezan okumak için görevlendirilen kimse

Müezzin, camilerde ezan okuyan, sala getiren, namazlarda selam ve tesbih dualarını okuyan kişidir. Ezancı da denilir. Müezzinlik makamı, İslam peygamberi Muhammed zamanından beri vardır. İlk müezzin Bilal-i Habeşi'dir. Müezzin olacak kişinin Kur'an okuyabilmesi ve güzel sesli olması genel olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah bin Ümmü Mektum</span> İslam peygamberi Muhammedin sahabesi (? - 636)

Abdullah bin Ümmü Mektum, İslam peygamberi Muhammed'in gözleri görmeyen sahabesidir.

İlk Müslümanlar, İslam'ı ilk kabul eden sahabelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Süfyan</span> Kureyşli kabile lideri ve tüccar

Sahr bin Harb bilinen adıyla Ebu Süfyan, Mekke'nin fethi sırasında Müslüman olmuş ve 624-630 yılları arasında Mekke lideri. Tam adı "Ebu Süfyan Sahr bin Harb bin Ümeyye"dir.

<span class="mw-page-title-main">Cemel Muharebesi</span> Basrada gerçekleşen muharebe

Cemel Muharebesi, Cemel Vakası, Basra Savaşı ya da Deve Olayı 8 Aralık 656 tarihinde, Halife Ali bin Ebu Talib ile İslam Peygamberi Muhammed'in dul eşi Aişe'nin taraftarları arasında, Basra'da gerçekleşen muharebe. Müslümanlar arasındaki ilk iç savaştır. Cemel Savaşı, Ali'nin zaferiyle sonuçlandı. Aişe'nin müttefiklerinden Talha bin Ubeydullah ve Zübeyr bin Avvam öldürüldü. Aişe, Ali tarafından Medine'ye gönderildi. Savaşta her iki taraftan yaklaşık yirmi bin kişi hayatını kaybetti.

<span class="mw-page-title-main">Talha bin Ubeydullah</span> sahabe

Talhâ bin Ubeydullah, cennetle müjdelenen on sahabiden biri.

<span class="mw-page-title-main">Hâşim bin Abdümenâf</span> İslam peygamberi Muhammedin büyükbabası

Haşim bin Abdümenaf, İslâm Peygamberi Muhammed'in anne ve babasının ortak cetleri olan Mürre bin Kâ’b'ın oğlu Kusay bin Kilab'ın torunudur. Abdümenâf bin Kusay'ın oğlu, İslâm Peygamberi Muhammed bin Abdullah ile dördüncü Sünnî halifesi Ali bin Ebu Talib'in dedeleri olan Abdülmuttalib'in (Şeybe bin Haşim) babasıdır. Aynı zamanda Hâşimîler sülalesinin de isim babası olarak tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Mekke'nin Fethi</span> Müslümanların 630da Mekkeyi ele geçirmesi

Mekke'nin Fethi, 10 Ocak 630 tarihinde İslam peygamberi Muhammed komutasındaki Müslüman ordusunun, Mekkeli Kureyşlilerin elindeki Mekke'yi fethetmesidir. Bu fetih, İslam tarihindeki en önemli olaylardan biridir. Bu fetih, Müslümanlar ile Kureyş kabilesi arasındaki yaklaşık sekiz yıl boyunca süren savaşların sonunu getirmiş ve Arap Yarımadası'nda İslam'ın yayılışını daha da hızlandırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hudeybiye Antlaşması</span> Müslümanlar ile Mekkeli putperestler arasında 628de imzalanan barış antlaşması

Hudeybiye Antlaşması veya Hudeybiye Barışı, 628 martında Medineli Müslümanlarla Mekkeli putperestler arasında yapılan barış antlaşmasıdır. Hudeybiye ismini imzayı attıkları yakın köyün isminden almıştır. Bu antlaşma ile Mekkeliler İslam Devleti'ni hukuken tanımıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Zer el-Gıfârî</span> İlk Müslümanlardan biri

Cündeb bin Cünâde bin Süfyân, lakabı Ebu Zer, Ebu Zer el-Gıfârî, İslam'ı ilk kabul eden sahabilerden biriydi. İslam peygamberi Muhammed kendisine Abdullah adını vermiştir. Beni Gifar kabilesindendi. Doğum tarihi bilinmemektedir. 652 yılında, Medine çölü yakınlarındaki El-Rabaza kentinde ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed-Ali</span>

Muhammed-Ali, Anadolu Alevîliğinin i'tikadı Şiîlik'teki bir hadise binâen Muhammed ile Ali'nin her ikisini de "Tek" bir vücûdmuş gibi ya da "Aklın Nûru" olarak algılar. Bu kuramı İslâm Peygamberi Muhammed'in,

Ümeyye bin Halef, İslam peygamberi Muhammed zamanında Kureyş kabilesinin Cumah kolunun reisiydi. Muhammed İslam'ı tebliğ edince karşı çıkan Mekke'nin saygın kişileri arasında yer almıştı. Ümeyye, İslam'ı kabul ettiği için işkence ettiği ve sonunda ilk müezzin olan Bilal-i Habeşi'nin efendisi olarak bilinir.

Ebû Fükeyhe, İslam peygamberi Muhammed'in sahabelerinden birisidir.

Vahşi bin Harb, Bilâl-i Habeşî'nin kendisi gibi Habeşistanlı bir arkadaşıdır. Azad edilmeden önce Cübeyr bin Mut'im'in kölesiydi. Çok iyi mızrak kullanırdı. 625'te gerçekleşen Uhud Muharebesi'nde, Hind bint Utbe'nin azad edilme ve mükâfat vaadi üzerine Muhammed'in amcası Hamza bin Abdülmuttalib'i öldürerek özgürlüğüne kavuşmuştur. Sonrasında ise Müslüman olmuştur.

Hâtıb bin Ebû Beltea ya da İbn Ebû Beltea, Muhammed'in Mısır valisi Mukavkıs'a elçi olarak gönderdiği sahabe.

Süheyb bin Sinan er-Rumi, İslam peygamberi Muhammed'in sahabisi.