Bielski partizanları

Bielski partizanları, Nazi Almanyası'nın Yahudilere yönelik kıyımından sağ kalan Yahudilerin onlara ve işbirlikçilerine karşı direnişini örgütleyen partizan bünye. Bielski soyadlı kardeşlerin 1941 yılında Białowieża Ormanı'nda başlattığı bu hareket ile birlikte çoğunluğunu yaşlı ve çocukların oluşturduğu 1,236 Yahudi, başlarını Tuvia Bielski, Alexander Bielski ("Zus" olarak da bilinir), Asael Bielski ve Aron Bielski'nin çektiği partizan grup tarafından koruma altında kalmıştır. Koruma altında tuttukları Yahudilere Almanların soykırım yapmasını engelleme amacı gütmüşlerdir.^[1]

Ayrıca bakınız

Konuyla ilgili yayınlar

Duffy, Peter, The Bielski Brothers. New York: HarperCollins, 2003. ISBN 0-06-621074-7.
Eckman, Lester and Lazar, Chaim, The Jewish Resistance: The History of the Jewish Partisans in Lithuania and White Russia During the Nazi Occupation 1940–1945. Shengold Publishers, 1977. ISBN 0-88400-050-8.
Levine, Allan, Fugitives of the Forest: The Heroic Story of Jewish Resistance and Survival During the Second World War. Stoddart, 1998. Reissued with a new introduction by The Lyons Press, 2008. ISBN 978-1-59921-496-2.
Nechama Tec, Defiance: The Bielski Partisans. New York: Oxford University Press, 1993. ISBN 0-19-509390-9.

Kaynakça

Alperowitz, Yitzchak. "Tuvia Bielski", in Encyclopaedia of the Holocaust vol. 1, p. 215–16. Illustrations.
Arad, Yitzhak. "Family Camps in the Forest", in Encyclopaedia of the Holocaust vol. 2, p. 467–469. Illustrations, map.
Smith, Lyn. Remembering: Voices of the Holocaust. Ebury Press, Great Britain, 2005, Carroll & Graf Publishers, New York, 2006. ISBN 0-7867-1640-1.
Review of "Sowjetische Partisanen in Weißrußland"18 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., by Marek Jan Chodakiewicz, in Sarmatian Review, April 2006.

Dipnotlar

^ "THE BIELSKI PARTISANS". United States Holocaust Museum. 29 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2009.

Dış bağlantılar

The Bielski Partisans14 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Holocaust Encyclopedia United States Holocaust Memorial Museum
Jewish partisans directory (searchable) 19 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (partisans.org.il)
Tuvia Bielski, Commander of a Jewish Partisan Unit in Belarus, Novogrudok, Poland 13 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Film and Photo Archive, Yad Vashem
Naliboki, Poland, May 1944, Jews in the Tuvia Bielski Partisan Family Camp in the Naliboki Forest 14 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Film and Photo Archive, Yad Vashem

İlgili Araştırma Makaleleri

Holokost, Yahudi Soykırımı veya HaŞoah, Nazi Almanyası döneminde 1941 ve 1945 yılları arasında, Adolf Hitler ve Heinrich Himmler'in liderliğindeki SS güçleri tarafından işgal edilen sınırlar içerisinde yaklaşık 6 milyon Yahudi'nin sistemli bir şekilde öldürüldükleri soykırımdır.

<span class="mw-page-title-main">Tuvia Bielski</span>

Tuvia Bielski, II. Dünya Savaşı sırasında gizlice Polonya ve Belarus ormanlarında kamp kurarak 1.200 Yahudi'yi kurtaran "Bielski kardeşler otriadı"nın partizan lideriydi.

Fin Yahudileri, Finlandiya vatandaşı olan Yahudilere denir. Yaklaşık 1500 kişi olan Yahudi nüfusunun %80'i Helsinki'de yaşamaktadır. Finlandiya'daki Yahudilerin tarihi 18. yüzyılda başladı. Fin Yahudilerinin çoğu 19. yüzyılda Finlandiya'ya girmiş olan Rus askerlerinin soyundan gelir.

Uluslararası Dürüstler, İsrail Devleti'nin Naziler tarafından Holokost'a maruz kalan Yahudileri kurtarmak için hayatını riske atan gayri-Yahudilere verdiği onursal sıfattır. Terim, Nuh’un evrensel kanunlarına itaat eden Yahudi olmayan insanları anlatan “dürüst Yahudi olmayan” kavramından gelir.

Holokost ile ilgili önemli araştırmalar;

Rollkommando Hamann Temmuz-Ekim 1941'de kırsalda Litvanya Yahudilerinin toplu katledilmesini ve en az 60.000 Yahudinin ölüm cezasına çarptırılmasını sağlayan küçük bir mobil birimdi. Bu birim, Temmuz 1942'den Ağustos'a kadar Letonya'da çok sayıda cinayetten sorumluydu. 1941 yılı sonunda Litvanya Yahudilerinin tahrip edilmesi, Kırsal kesimdeki Rollkommando, Ponary katliamındaki Ypatingas bûrileri tarafından ve Kaunas'daki Dokuzuncu Kaledeki Tautinio Darbo Apsaugos Batalionas tarafından. Yaklaşık altı ay içinde tüm Litvanyalı Yahudilerin yaklaşık % 80'i öldürüldü. Geriye kalan birkaç kişi ise işgücü olarak kurtuldu ve özellikle Vilna ve Kaunas gettosu gibi kent gettolarında yoğunlaştı.

Arnavutluk'ta Holokost, II. Dünya Savaşı sırasında İtalyan ve Alman işgali altında Arnavutluk'taki Yahudilere karşı Alman, İtalyan ve Arnavut işbirlikçi güçleri tarafından işlenen suçlardan oluşuyor. Savaş boyunca, yaklaşık 2.000 Yahudi Arnavutluk'a sığındı. Bu Yahudi mültecilerin çoğu, ülkenin ilk olarak Faşist İtalya ve daha sonra da Nazi Almanyası tarafından işgal edilmesine rağmen, yerel Arnavut nüfusu tarafından iyi muamele gördü. Besa olarak bilinen geleneksel misafirperverlik geleneğini takip eden Arnavutlar, Yahudi mültecileri sık sık dağ köylerinde barındırdılar ve onları Adriyatik limanlarına taşıyarak İtalya'ya kaçmalarını sağladılar. Diğer Yahudiler ülke genelinde direniş hareketlerine katıldı.

<span class="mw-page-title-main">İmha kampı</span>

İmha kampları, II. Dünya Savaşı dönemindeki Holokost sırasında Nazi Almanyası tarafından milyonlarca Yahudiyi sistematik bir şekilde öldürmek için inşa ettirilmiştir. Polonyalılar, savaştaki Sovyet esirleri ve Çingeneler gibi diğer etnik gruplar da imha kamplarında öldürülmüştür. İmha kamplarındaki kurbanlar en çok gaz odalarında öldürülmüştür. Öldürülmeler ya bu özel amaç için yapılmış kalıcı tesislerde ya da gaz kamyonetlerinde gerçekleşmiştir. Auschwitz-Birkenau ve Majdanek gibi bazı Nazi toplama kampları, 1945 yılında savaşın bitiminden önceki dönemde ikili bir amaca hizmet etmiştir: zehirli gazla imha ve açıktan ölmek üzere olan insanları çok yoğun bir şekilde çalıştırma.

Białystok Ghetto'su, II. Dünya Savaşı sırasında Alman işgali altında bulunan Polonya sınırları içerisinde yeni adıyla Bezirk, Białystok mevkiinde, Nazi Almanya'sı tarafından oluşturulmuş bir Yahudi Ghetto'sudur. Kurulmaya başlandığı ilk tarih 26 Temmuz 1941'dir. Białystok ve çevre bölgelerinden getirilen yaklaşık 50.000 Yahudi, şehrin küçük bir alanında izole edilmiştir. Ortasından geçen Biała Nehri Getto'yu iki bölüme ayırmaktadır. Getirilen çoğu Yahudi Alman Savaş makinesine yardım etmesi için zorunlu çalıştırma işletmelerine yollanmış ve buralarda büyük tekstil fabrikalarında ya da kimyasal maddeler üreten fabrikalarda çalışmaya zorlanmışlardır. Getto, 1943 yılının kasım ayında dağıtılmış, sakinleri ise trenlerle Treblinka İmha Kampı'na ya da Majdenak Toplama Kampı'na gönderilmiştir. Getto'da yaşayan binlerce kişiden sadece birkaç yüz kişi; şehrin Polonya bölgesinde kalan kısmında saklanarak, direniş hareketiyle Getto'dan kurtulmayı başararak veya Getto'nun içerisinde hayatta kalarak savaşı atlatmıştır.

Auschwitz Albümü, Holokost'un fotografik bir kaydıdır. Bu ve Sonderkommando fotoğrafları, işgal Polonyası'ndaki Alman imha kampı olan Auschwitz II-Birkenau'daki imha sürecinin bilinen tek resimli ispatıdır.

Koniuchy (Kaniūkai) Katliamı, II. Dünya Savaşı sırasında Koniuchy köyünde Sovyet komutası altında içinde Yahudilerin de bulunduğu bir Sovyet partizan birliği tarafından 29 Ocak 1944'te etnik Polonyalılara karşı işlenmiş katliam. Günümüzde hepsinin adı bilinen çocuklar ve kadınlar dahil 38'den fazla sivil öldürüldü ve bir düzineden fazlası yaralandı. Evler yakıldı ve çiftlik hayvanları öldürüldü. Katliam, günümüz Litvanya'sında Sovyet partizanları tarafından işlenmiş en büyük tekil savaş suçuydu.

Yunanistan'daki Yahudilerin tarihi, MÖ 4. yüzyıla kadar izlenebilir. Yunanistan'da yaşayan en eski ve en karakteristik Yahudi grubu, "Yunan Yahudileri" olarak da bilinen Romanyotlardır. "Yunan Yahudisi" terimi ağırlıklı olarak Yunanistan'ın bugünkü modern bölgesinde yaşayan Yahudi kökenli veya inançlı herhangi bir kişi için kullanılır.

Türkiye, Holokost döneminde Nazi Almanyası ile güçlü diplomatik ilişkilerini sürdürmesine rağmen, 2. Dünya Savaşı sırasında tarafsız kaldı. Savaş sırasında Türkiye, yurt dışında yaşayan 3.000 ila 5.000 Yahudiyi vatandaşlıktan çıkardı; 2.200 ve 2.500 Türk Yahudi, Auschwitz ve Sobibor gibi imha kamplarına sürüldü ve birkaç yüz Nazi toplama kamplarında hapsedildi. Nazi Almanyası tarafsız ülkeleri Yahudi vatandaşlarını geri göndermeye teşvik ettiğinde Türk diplomatlar, Türk vatandaşlıklarını kanıtlasalar bile Yahudileri ülkelerine geri göndermekten kaçınmaları için talimatlar aldı. Türkiye aynı zamanda savaş sırasında Yahudi karşıtı yasaları uygulayan tek tarafsız ülkeydi. Ancak Alman yetkililer, Türkiye'nin açıkça Yahudi karşıtı yasalar uygulamadığını ve Yahudi karşıtı nefret kampanyaları için uygun olmadığını savaş boyunca birçok kez kaydettiler. 1940 ile 1944 yılları arasında, Türkiye üzerinden Filistin Mandası'na yaklaşık 13.000 Yahudi geçti. Rıfat Bali'nin bir araştırmasına göre, savaş sırasında ayrımcı politikalar sonucunda Türkiye tarafından kurtarılandan daha fazla Türk Yahudi zarar gördü. Bunun yanında, İzzet Bahar'a göre dönemin Türk otoritelerinin Yahudilere olan tavrı diğer ülkelerin hükûmetlerinden farklı değildi ve bu yüzden bu sıradışı zamanlarda meydana gelen olumsuz olayların çoğu için Türkiye suçlanmamalıydı.

İzak Arad, İsrailli tarihçi, yazar ve IDF'de görevli tümgeneral.

Litvanya'da Holokost, Nazi işgâli altındaki Litvanya SSC'nde kurulmuş Reichskommissariat Ostland'a bağlı Generalbezirk Litauen alanında yaşayan Litvanya (Litvak) ve Polonya Yahudileri'nin neredeyse tümünün imha edilmesine sebep oldu. Yaklaşık 208.000-210.000 Yahudinin arasında tahminen 190.000-195.000'i, çoğu Haziran ile Aralık 1941 arasında öldürülmek üzere İkinci Dünya Savaşı'nın sonundan önce öldürüldü. Üç senelik Alman işgâli boyunca Litvanya'daki Yahudi nüfusunun %95'inden fazlası katledildi; bu, Holokost'un yer aldığı tüm diğer ülkelerden daha eksiksiz bir yıkımdı. Tarihçiler, bu imha oranını Yahudi olmayan yerel paramiliter oluşumlarının soykırımda Nazilerle kitlesel oranda işbirliklerinde bulunmalarına bağlamıştır, ancak bu işbirliklerinin nedenleri tartışılmaya devam etmektedir. Holokost, Litvanya tarihinde bu kadar kısa bir sürede şimdiye kadarki en büyük can kaybıyla sonuçlandı.

Polonya'da Holokost, Nazi Almanyasının Avrupa çapında çoğunlukla 101.Yedek Ordnungspolizei Taburu eliyle işlediği Holokost'un o dönem Alman işgâlinde bulunan Polonya'daki tezahürlerini kapsar. Bu soykırım kapsamında üç milyon Polonya Yahudisi, yani Holokost'ta katledilmiş tüm Yahudilerin yarısı, öldürüldü.

Maly Trostenets, eski Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti olan Beyaz Rusya'da Minsk kenti yakınlarındaki bir köydür. Nazi Almanyası'nın II. Dünya Savaşı sırasında bölgeyi işgali sırasında, köy bir Nazi imha alanı haline geldi.

Yahudi partizanlar, II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası ve işbirlikçilerine karşı Yahudi direniş hareketine katılan düzensiz askeri gruplardaki savaşçılardı.

İtalyan savaş suçları çoğunlukla Libya'nın Pasifikasyonu, II. İtalya-Habeşistan Savaşı, İspanya İç Savaşı ve II. Dünya Savaşı'ndaki Faşist İtalya ile ilişkilendirilmiştir.

Ostindustrie GmbH, Nazi Alman Schutzstaffel (SS) tarafından II. Dünya Savaşı sırasında Yahudi ve Polonyalı zorunlu çalıştırma kullanılarak kurulan birçok endüstriyel projeden biriydi. Mart 1943'te Alman işgali altındaki Polonya'da kurulan Osti, dökümhaneler, tekstil fabrikaları, taş ocakları ve cam fabrikaları dahil el konulan Yahudi ve Polonyalı savaş öncesi sanayi kuruluşlarını işletiyordu. Osti'ye, doğrudan SS Ana Ekonomik ve İdari Ofisinden Obergruppenführer Oswald Pohl'a bağlı olan SS-Obersturmführer Max Horn başkanlık ediyordu. Şirket zirvedeyken, yaklaşık 16.000 Yahudi ve 1.000 Polonyalı, yarı sömürge olan Genel Hükümet'in Lublin Bölgesi'ndeki bir çalışma ve toplama kampları ağında Ostindustrie için çalıştı.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.