Hatay, Türkiye'nin en güneyinde yer alıp Akdeniz Bölgesi'nde, Akdeniz'in doğu ucunda kıyıları olan bir ilidir. Hatay ilinin merkezi Antakya'dır.
Humus, nohut ve tahine limon suyu, sarımsak, tuz, kimyon, kırmızı biber ve zeytinyağı eklenerek yapılan bir Orta Doğu mezesidir. Houmous ve Hummus olarak da yazılıp okunur. Hummus Arapçada nohut anlamına gelmektedir.
Yufka ya da sac ekmeği baklava, börek yapımında kullanılan yufka hamurunun saç üzerinde gevreyene kadar hafifçe pişirilmesi ile elde edilir.
Börek, yufkanın yuvarlama, doldurma ve/veya katlama işlemleri ile hazırlanan, yapımında yaygın olarak beyaz peynir, ıspanak, kıyma, patates gibi çok değişik iç harcı kullanılan, katmanlanmış lezzetli hamur işi. Bazı yörelerde yufkasız olarak yapılan bazı yemeklere de börek denilmektedir. Örnek Afyon patlıcan böreği verilebilir. Börekler yemek menülerinde "ara sıcaklar" kategorisinde yer alır. Börek, açlığı giderme amacıyla tüketilir veya çeşitli sosyal etkinliklerde ikram edilir. İç harcına ve pişirme yöntemine göre çok fazla çeşitlilik gösterir.
Su böreği, Türk mutfağında bir tepsi böreği çeşididir. Haşlanmış yufka katmanları arasına su böreğinin çeşidine göre kıyma veya beyaz peynir harcı serpiştirilip en üstü yumurtalanmış bir şekilde fırınlanarak yapılır.
Çılbır, çıpıl, çırpır, çiğ yumurtanın kaynayan suya kırılıp pişirilmesiyle hazırlanan, Türk mutfağına ait bir tür yemektir. Üzerine sarımsaklı yoğurt ve kızdırılmış tereyağlı-pul biberli sos dökülerek servis edilir. Ahmed Vefik Paşa'nın 1876'da yazdığı Lehce-i Osmani adlı kitabında çıpıl, çırpırın yoğurtlu yağsız yumurta taamı olarak geçmektedir.
Pita veya pitta ayrıca Arap ekmeği, Lübnan ekmeği veya Suriye ekmeği olarak da bilinir. Aynı zamanda ''Hindu'' yemek kültürünün vazgeçilmez besinlerinden biridir.
Türk mutfağı, Türkiye'nin ulusal mutfağıdır. Orta Asya, Selçuklu ve Beylikler ile Osmanlı kültürünün mirasçısı olan Cumhuriyet Dönemi Türk Mutfağı hem Balkan ve Orta Doğu mutfaklarını etkilemiş hem de bu mutfaklardan etkilenmiştir. Ayrıca Türk mutfağı yörelere göre de farklılıklar gösterir. Karadeniz mutfağı, Güneydoğu mutfağı, Orta Anadolu mutfağı gibi birçok yöreler kendilerine ait zengin bir yemek haznesine sahiptirler.
Ayvar, Balkan ülkelerinde çok popüler olan ve genelde evde yapılan, közlenmiş patlıcanlı, hafif acı biberli, içinde domates salçası da olan bir tür kırmızı biber ezmesidir. Balkan topraklarında birçok milletin mutfağında görülen ortak tatlardan birisi olarak değerlendirilebilir. Rumeli Türk ağızları ve genel olarak Türkçede “ayvar” olarak anılan bu sos, diğer Balkan dillerinde de kullanılır. Ayvar sosu tüm Balkan coğrafyasında yayılmış ve sahiplenilmiştir. Dolayısıyla yapılışı ve malzemeleri çeşitlilik göstermektedir. Örneğin damak zevkine göre bazı yörelerde ayvara patlıcan ilave edilmektedir.
Akdeniz mutfağı ifadesi Akdeniz'in çevresindeki ülkelerin sofra ve yemek kültürlerini tanımlamak için kullanılır. Bu coğrafya, Akdeniz mutfağının en temel ve ayırt edici özelliği olan zeytinyağının sıklıkla kullanıldığı ve zeytin ağacının dağılımının olduğu bölgeleri kapsar.
Dönderme, Türk mutfağından bir yumurtalı ekmek türü.
Menâkiş, üstü kekik, peynir ya da kıyma ile kaplı hamur içeren popüler bir Levant yemeğidir. Pizzaya benzeyen menâkiş ya dilimlenebilir ya da katlanabilir ve hem kahvaltı hem de öğle yemeğinde yenilir. Arapça menâkiş kelimesi, menkûşah kelimesi nin çoğul hâlidir; hamur düz bir şekilde açıldıktan sonra üstüne eklenen malzemelerin kalabildiği küçük çukurlar yaratmak için parmak uçları ile bastırılır.
Hamur işi, un, su ve katı yağdan oluşan bir hamurdur. Şekerli hamur işleri genellikle şekerleme ürünü olarak da tanımlanır. "Hamur işleri" sözcüğü, un, şeker, süt, tereyağı, katı yağ, kabartma tozu ve yumurta gibi maddelerden yapılmış birçok pişirilmiş ürünleri bildirir. Küçük tartlar ve diğer tatlı pişmiş ürünler de hamur işleri olarak adlandırılır. Fransızca kelime pâtisserie de aynı yiyecekler için kullanılır. Ortak hamur işleri turta, tart, kiş hamuru ve etli börek türlerini içerir.
Kosova mutfağı, Kosova'ya özgü etnik grupların geleneksel yemeklerinden oluşan, Balkan mutfağının bir temsilcisidir. Arnavutluk ile tarihsel ve etnik bağları nedeniyle, Arnavut mutfağından önemli ölçüde etkilenmiş ve diğer Balkan ülkelerinin unsurlarını da benimsemiştir.
Kınalı ekmek, Türkiye'nin Malatya ilinin Polat kasabasına özgü bir ekmek türü. "Kınalı" ismini kınaya benzer renginden alır. Geleneksel olarak bayramlarda yapılıp bölgede "ekmeklerin baş tacı" olarak addedilir.
Ispanaklı Selanik böreği, bir çeşit ıspanaklı tepsi böreğidir. Atatürk çocukluğunda annesi Zübeyde Hanım'ın yaptığı Selanik'in ıspanaklı böreğini çok severdi.
Kulîce (کلیچه), Kiliçe çöreği bir çeşit simit veya çörektir. Ahmed Eflâkî’nin Menâkıbü’l Ârifîn adlı eserinden Selçuklu Anadolusu’nda kulîce(کلیچه) ,(simîd)(سميد) tüketildiği anlaşılmaktadır.
Tatlı börek bir çeşit şerbetli tatlıdır. Baklavaya benzer. Baklavalık yufka yerine kuru yufka ekmeği kullanılır. Bartın Tatlı Böreği 17.08.2020 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Kaytaz böreği, bir çeşit börek veya içli pidedir. Şekli kare veya daire şeklindedir. Hamurunun içine kıyma, soğan, nar ekşisi, pul biber ve karabiberden oluşan harç konulur. Fırında pişirilir. Hatay Kaytaz Böreği 23 Mart 2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Paşa böreği, Aydın yöresine özgü bir yemektir. Adında börek geçmesine rağmen bölgede ana yemek olarak servis edilir.
