İçeriğe atla

Biafra Cumhuriyeti

Koordinatlar: 6°27′K 7°30′D / 6.450°K 7.500°D / 6.450; 7.500
Biafra
Biafra Cumhuriyeti
1967-1970
Biafra bayrağı
Bayrak
Slogan
"Peace, Unity, Freedom"
Millî marş
Land of the Rising Sun
BaşkentEnugu
HükûmetCumhuriyet
Tarihçe 
• Kuruluşu
1967
• Bağımsızlık ilanı
30 Mayıs 1967
• Nijerya'ya katılması
15 Ocak 1970
• Dağılışı
1970
Yüzölçümü
• Toplam
77306 km2
Nüfus
• Sayılan
13500000
Para birimiBiafra poundu
Öncüller
Ardıllar
Nijerya
Nijerya

Biafra Cumhuriyeti, günümüzdeki Nijerya'nın güneydoğu bölgesinde 1967 ile 1970 yılları arasında bağımsız olan devlettir.

30 Mayıs 1967 günü tek yanlı olarak Nijerya'dan bağımsızlığını ilan eden ülke, sonrasında çıkan ve üç yıl boyunca süren Biafra Savaşı sonucunda ortadan kaldırılarak yeniden Nijerya'nın egemenliği altına girmiştir.

Tarih

Ekonomik ve siyasi istikrarsızlık, darbeler, ayaklanmalar ve etnik sürtüşmeler 1960'ların ortalarında Nijerya'da toplumsal yaşamın belirleyici özelliklerini oluşturmuştu. Hausaların çoğunlukta bulunduğu kuzeyde, daha varlıklı ve eğitim görmüş İbo azınlığına karşı duyulan hoşnutsuzluk şiddete dönüşmüş, Eylül 1966 tarihinde aynı bölgede İbolara uygulanan şiddet ile 10-30 bin İbo ölmüş, yaklaşık 2 milyon İbo da soydaşlarının bulunduğu ülkenin doğu bölgesine göç etmeye zorlanmıştır.

Bütün bölgelerin temsilcilerinin bir anlaşmaya varması yönündeki çabaların başarısızlık ile sonuçlanması, doğu bölgesinin başkanı Yarbay Odumegwu Ojukwu'nun danışma meclisinin verdiği yetkiyle 30 Mayıs 1967'de bölgenin Biafra adıyla egemen ve bağımsız bir devleti ilan etmesine neden olmuştur. Federal hükûmetin başkanı General Yakubu Gowon Biafra'yı tanımayı reddederek birliklerinin Biafra'ya saldırmasını sağladı. Biafra, savaş sırasında başlangıçtaki topraklarının yüzde 90'ını yitirerek, deniz ile olan bağlantısını kaybetmiş, savaşın neticesinde baş gösteren açlık ve hastalıklar ülkenin daha sıkıntılı bir süreç yaşamasına neden olmuştur.

Afrika Birliği Örgütü (OAU), papalık ve başka ülkeler, savaşan taraflar arasında uzlaşma sağlamaya yönelik adımlar atmıştır. Birçok ülke, Nijerya'nın toprak bütünlüğünü savunarak, Gowon rejimini tüm Nijerya'nın hükûmeti olarak tanımayı sürdürdü. İngiltere ve Sovyetler Birliği de Nijerya'yı silahla destekledi. Bu arada açlıktan ölen Biafralı çocukların uluslararası düzeyde doğurduğu dayanışma sonucunda başta Portekiz olmak üzere birçok ülke São Tomé ve Príncipe üzerinden Biafra'ya havayoluyla gıda maddesi ve ilaç gönderdi. Fildişi Sahili, Gabon, Tanzanya, Zambiya ve Afrika dışından tek ülke olan Haiti, Biafra'yı bağımsız bir üke olarak tanımıştır. Bunun dışında, Biafra'yı ülke olarak tanımasalar da, İsrail, Fransa,İspanya, Portekiz, Vatikan ve dönemin Apartheid ile yönetilen ülkeleri Rodezya ile Güney Afrika Cumhuriyeti de Biafra'ya gizli yollardan askeri yardım göndermiştir. Ayrılıkçı Biafra Cumhuriyeyi ayrıca 'Joint Chuırch Aid','Holy Ghost Fathers', 'Caritas International', 'US Catholic Relief' gibi Hristiyan kuruluşlarından da destek görmüştür.

Biafra güçleri özellikle Aralık 1969 sonu ile Ocak 1970 başında artan çatışmalardan yenik çıkmış, sonucunda da Nijerya'nın parçası olarak kalmıştır. Devlet başkanı Ojukwu, yenilgi sonrası Fildişi Sahili'ne kaçarak, sağ kalan Biafra subayları da 15 Ocak 1970'te federal hükûmete teslim olarak yenilgiyi kabullenerek ülkenin mevcudiyetine resmen son vermişlerdir.

Günümüzde Biafra, Nijerya'da birçok eyalet içerisinde yer almakta olup, Movement for the Actualization of the Sovereign State of Biafra (MASSOB) örgütü bölgenin bağımsızlığı için yer yer savaşımını sürdürmektedir.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nijerya</span> Batı Afrikada bulunan bir ülke

Nijerya ya da resmî adı ile Nijerya Federal Cumhuriyeti, Afrika kıtasının batısında yer alan ülkedir. Ülkenin sınır komşularını Nijer, Çad, Kamerun ve Benin oluştururken, ülkenin güneyinde Gine Körfezi içerisinde yer alan Benin Körfezi yer almaktadır. Ülkenin başkenti Abuja'dır.

<span class="mw-page-title-main">Fildişi Sahili</span> Batı Afrikada bulunan bir ülke

Fildişi Sahili ya da resmî adı ile Fildişi Sahili Cumhuriyeti(Fransızca: Côte d’Ivoire, Fransızca telaffuz: [kot diˈvwaʀ]), Afrika kıtasının batı kısmında yer alan bir ülkedir. Ülkenin sınır komşularını Mali, Burkina Faso, Gana, Liberya ve Gine oluşturmaktadır. Bunun haricinde ülkenin güneyinde Atlas Okyanusu yer almaktadır. Ülkenin başkenti Yamoussoukro'dur.

<span class="mw-page-title-main">İgbolar</span> Nijeryanın güneydoğusunda yaşayan halk

İbolar, Nijerya'nın güneydoğusunda yaşayan halk.

<span class="mw-page-title-main">Bağlantısızlar Hareketi</span> uluslararası oluşum

Bağlantısızlar Hareketi, kendilerini hiçbir güç blokuna dahil veya hariç olarak addetmeyen 100 üzerinde ülkenin bir araya gelerek oluşturdukları bir uluslararası oluşumdur. Soğuk Savaş döneminde Batı İttifakı ve Doğu Bloku'nun yanı sıra üçüncü bir blok olmuştur. Bu hareket çoğunlukla Güney Amerika, Afrika, Ortadoğu ve Asya ülkelerinden oluşur. Avrupa ve Kuzey Amerika ülkeleri ise aralarında Batı ittifakı ve Doğu Bloku olarak ikiye bölünmüşlerdir. Bunun sebebi ise I. Dünya Savaşı'ndan itibaren gelen ve II. Dünya Savaşı ve Soğuk Savaş ile devam eden Avrupalı devletlerin güç yarışı ve dünyadaki egemenlik yarışıdır. Bağlantısızlar Hareketi bir diğer tabirle doğu dünyasının batı dünyasındaki bölünmelere taraf olmamak istemesidir.

<span class="mw-page-title-main">MPLA</span> Angolayı 1975 yılındaki bağımsızlığından sonra yöneten siyasi parti

MPLA, Angola'yı 1975 yılındaki bağımsızlığından sonra yöneten siyasi partidir. 1961-1975 yılları arasında bağımsızlık için Portekiz ile savaşmış, 1975-2002 yılları arasında ise çıkan iç savaşta UNITA ve FNLA ile savaşmış ve zafer kazanmıştır.

Angola İç Savaşı yeni bağımsızlığını kazanmış olan Angola'nın Portekiz himayesinden Nisan 1974'te çıkmasından sonra oluşmuş bir ihtilaftır. Afrika'nın en uzun süren anlaşmazlığıdır. 2002 yılında resmen biten ve 27 yıl süren savaş, bitene kadar 500,000 insanın ölümüne ve binlerce insanın da göçüne sebep olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Nijerya İç Savaşı</span>

Nijerya İç Savaşı, diğer adıyla Biafra Savaşı, 6 Temmuz 1967-13 Ocak 1970 tarihleri arasında süren savaş. Nijerya'nın güneydoğu illerinin Biafra Cumhuriyeti adı altında ülkede ayrılmak istemesi sebebiyle çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Abuja</span> Nijeryanın başkenti

Abuja, Nijerya'nın başkentidir. Ülkenin orta kesimlerinde, Federal Başkent Bölgesi adı verilen bölgede yer alır. Abuja özel olarak planlanmış bir şehirdir ve büyük ölçüde 1980'li yıllarda imar edilmiştir. Bunun ardından 12 Aralık 1991 tarihinde daha önce Lagos olan ülke başkenti Abuja'ya taşınmıştır. Kent merkezi nüfusunun 405.000 dolaylarında olduğu tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Portekiz Sömürge Savaşları</span> Portekiz Ordusuyla Portekiz’in Afrika’daki sömürgeleri arasında 1961-1974 yılları arasındaki yaşanmış savaşlar

Portekiz Sömürge Savaşları, aynı zamanda Denizaşırı Savaş ve Kurtuluş Savaşı olarak da bilinir, Portekiz Ordusuyla Portekiz'in Afrika'daki sömürgeleri arasında 1961-1974 yılları arasındaki savaşların adı. Soğuk Savaş döneminde Afrika kıtasındaki belirleyici ideoloji ve silahlı çatışmalardır. Portekiz, diğer Avrupa uluslarının aksine 1950 ve 1960'lı yıllarda Afrika'daki sömürgelerini bırakmamıştır. 1960'lı yıllarda sayısız silahlı kurtuluş örgütü ülkelerdeki komünist hareketin de gelişmesiyle bağımsızlık savaşı vermeye başlayacaktır. Bölgede ABD, Çin ve aparthayd yönetimindeki Güney Afrika desteğinde örgütlenen anti-komünist silahlı kuvvetlerle bağımsızlık yanlıları arasında iç savaşa varacak çatışmalar yaşanacaktır. Bölgedeki Portekiz'e karşı en belirgin kurtuluş savaşı veren ülkeler Angola, Mozambik ve Gine-Bissau olacaktır. Angola'da MPLA, Gine-Bissau'da PAIGC, Mozambik'de FRELIMO koordineli verdikleri silahlı mücadele karşısında Portekiz yönetimi zorlansa da öldürücü darbeyi 1974 yılında Lizbon'da gerçekleşen Karanfil Devrimi indirecektir. Portekiz Ordusu içerisinde örgütlenen Movimento das Forças Armadas Afrika'da sürmekte olan kanlı sömürge savaşları ve Salazar yönetiminden genel olarak kamuoyunun rahatsızlığı nedeniyle halkı da arkasına alarak darbe yapmış ve devrim sürecini başlatmıştır. Ülkedeki siyasal yapıda çok önemli değişiklikler gerçekleştiren yeni yönetim sömürgelerde kalan askerî birlikleri hızla geri çekecek ve Afrika'daki sömürgelerde iktidar yerel örgütlere hızla bırakılacaktır. Nisan 1974'te Lizbon'da gerçekleşen Karanfil Devriminin sömürge savaşını sona erdirmesinin ardından sömürge ülkelerindeki yüzbinlerce Portekiz vatandaşı ülkeye geri dönmeye başlamış, askerî personelin yanı sıra değişik etnik kökenden Afrikalı-Portekiz dönmüştür. Bu devasa göçten sonra özellikle Angola ve Mozambik'de uzun yıllar sürecek olan iç savaşlar çıkmıştır. Eski sömürge ülkeleri bağımsızlıklarını ilan ettikten sonra ciddi sorunlarla karşılaşacak, ekonomik ve sosyal gerilemenin yanı sıra, yolsuzluk, yoksulluk, eşitsizlik ve merkezi planlama eksikliği bağımsızlık dönemi üzerine kurulan beklentileri yerine getirmeye engel olacaktır. Afrika'da ilk sömürge sahibi olan Avrupalı ülke olan Portekiz, sömürgelerini de en son terkeden ülke olacaktır. Eski sömürgelerdeki ülkeler olan Angola'da Agostinho Neto, Mozambik'de Samora Machel, Gine-Bissau'da ise Luis Cabral devlet başkanı olacaklardır.

<span class="mw-page-title-main">Samora Machel</span> Mozambik devlet başkanı (1975-1986)

Samora Moisés Machel, Mozambikli askeri komutan, devrimci ve siyasetçi. Machel, Afrika ülkesi Mozambik Halk Cumhuriyeti'nin 1975 yılında bağımsızlığını kazanmasında büyük rol oynamış, 1975 yılında üstlendiği devlet başkanlığını 1986 yılındaki ölümüne kadar yürütmüştür. 1986 yılında devlet başkanlığı uçağı Mozambik, Esvatini ve Güney Afrika Cumhuriyeti sınırlarının olduğu dağlık bölgede yere çakılmış ve Machel ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya'nın dağılması</span>

Yugoslavya’nın dağılması, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin Josip Broz Tito'nun ölümünden sonra artan etnik çekişmeler, ekonomik bunalım ve Doğu Avrupa'daki değişiklikler nedeniyle 1980'lerin sonlarından 2000'li yıllara kadar yaklaşık 20 yıl süren kanlı bir süreç sonunda yedi ayrı egemen ülkeye bölünmesidir.

Asaba Katliamı, Nijerya'daki Biafra İç Savaşı sırasında 7 Ekim 1967 tarihinde meydana gelmiş olan bir katliam. Nijerya federal kuvvetleri Asaba kentine girdi, 500 kadar İboyu topladı ve vurarak öldürdü.

Bu sayfa, Sahraaltı Afrika bölgesi ülkelerinin Yabancı Dilde En İyi Film Akademi Ödülü'ne yaptıkları başvuruların listesidir. Güney Afrika'nın başvuruları, ayrı bir listede yer aldığından, burada bulunmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Benin Cumhuriyeti (1967)</span>

Benin Cumhuriyeti, günümüzde Nijerya topraklarında bulunan ve 1967 yılında bir gün süre ile bağımsızlığını ilan eden Afrika ülkesi.

<span class="mw-page-title-main">Afrika Yılı</span> 1960, 18 Afrika ülkesinin bağımsızlık yılı

Afrika Yılı olarak, Afrika kıtasında 1960 yılında 18 sömürge kolonisinin sömürgesi oldukları ülkelerden bağımsızlığını kazanması sonucu ortaya çıkmıştır. Bir yıl içerisinde birçok ülkenin bağımsızlığını kazanması neticesinde 1960 yılı Afrika Yılı olarak nitelendirilmiştir. Bu bağlamda 14 Fransa, 2 Birleşik Krallık, 1 Belçika ve 1 İtalya sömürgesi bağımsız olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Angola Halk Cumhuriyeti</span> 1975 ilâ 1992 arasında bugünkü Angola Cumhuriyeti sınırları içerisinde hüküm sürmüş devlet

Angola Halk Cumhuriyeti 1975 yılından 1992 yılına kadar bugünkü Angola Cumhuriyeti sınırları içerisinde kurulan devlet.

1992 Afrika Uluslar Kupası, Afrika Futbol Konfederasyonu üyesi ülkelerin katıldığı Afrika Uluslar Kupası'nın 18. turnuvası. Senegal'in ev sahipliğinde, 12-26 Ocak tarihleri arasında düzenlendi. 12 takımın katıldığı turnuvada Fildişi Sahili, organizasyon tarihindeki ilk şampiyonluğunu elde etti.

Fildişi Sahili devlet başkanı, Afrika ülkesi Fildişi Sahili'nin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılında bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:

Fildişi Sahili başbakanı, Afrika ülkesi Fildişi Sahili'nin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılında bu yana hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:

<span class="mw-page-title-main">Félix Houphouët-Boigny</span> Fildişi Sahilli siyasetçi (1905-1993)

Félix Houphouët-Boigny, Fildişili doktor ve siyasetçi. Houphouët-Boigny, Afrika ülkesi Fildişi Sahili'nin ilk devlet başkanı olarak 1960 yılından 1993 yılındaki ölümüne kadar 33 yıl devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.